Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PZ 4/12
POSTANOWIENIE
Dnia 15 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Iwulski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z powództwa J. S.
przeciwko Wojewódzkiemu Ośrodkowi Ruchu Drogowego w S.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 15 czerwca 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 21 października 2011 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 21 października 2011 r., Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych odrzucił skargę kasacyjną powoda J. S. od wyroku tego
Sądu z dnia 20 kwietnia 2011 r. w sprawie przeciwko Wojewódzkiemu Ośrodkowi
Ruchu Drogowego w S. o przywrócenie do pracy. W uzasadnieniu tego
postanowienia Sąd Okręgowy podniósł, że skarga kasacyjna nie została należycie
opłacona pomimo uprzedniego wezwania powoda do usunięcia tego braku pisma
procesowego.
2
Na postanowienie Sądu Okręgowego powód wniósł do Sądu Najwyższego
zażalenie, w którym zarzucił obrazę art. 231
i art. 3986
§ 2 k.p.c. oraz art. 35 ust. 1,
art. 101 ust. 1, art. 107 ust. 1 i 2 oraz art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 90,
poz. 594 ze zm.). W uzasadnieniu zażalenia powód w szczególności podniósł, że
"gdyby dochodził swoim roszczeniem nie przywrócenia do pracy - tylko
odszkodowania - to wartość przedmiotu sporu stanowiłaby podana kwota pieniężna
(art. 19 § 1 k.p.c.), a nie abstrakcyjna i nieracjonalnie wpływająca na wysokość
kosztów sądowych suma wynagrodzenia za pracę za okres jednego roku".
Zdaniem powoda, Sąd Okręgowy odrzucając skargę kasacyjną pozbawił go prawa
do sądu w sytuacji, gdy powód nie jest w stanie uiścić opłaty stosunkowej w kwocie
3.590 zł bez uszczerbku dla utrzymania siebie i swojej rodziny, zaś w momencie
wnoszenia powództwa nie był w stanie przewidzieć, że sytuacja procesowa zmusi
go do poddania przedmiotowej sprawy kontroli Sądu Najwyższego. Powód wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu
do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne, bowiem Sąd drugiej instancji postąpił zgodnie ze
wskazanymi przepisami procesowymi, odrzucając skargę kasacyjną powoda z
uwagi na jej nieopłacenie (po stosownym wezwaniu) opłatą sądową w wymaganej
wysokości. Nie ma wątpliwości, że spośród dwóch alternatywnie przysługujących
roszczeń przewidzianych w art. 45 § 1 k.p., powód wybrał majątkowe roszczenie
niepieniężne o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne (o
przywrócenie do pracy), a nie o zapłatę odszkodowania (roszczenie pieniężne). W
takiej sytuacji wartość przedmiotu sporu (a w konsekwencji również wartość
przedmiotu zaskarżenia w apelacji i skardze kasacyjnej) wyznaczał art. 231
k.p.c., a
nie kwota pieniężna podana w pozwie (art. 19 § 1 k.p.c.). W myśl art. 231
k.p.c., w
sprawach o roszczenia pracowników dotyczące rozwiązania stosunku pracy
wartość przedmiotu sporu stanowi - przy umowach na czas nieokreślony - suma
wynagrodzenia za okres jednego roku. Skoro ustalona w ten sposób wartość
3
przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego (powołana przez samego powoda w skardze)
wynosiła 72.400 zł, to skarga kasacyjna, zgodnie z art. 35 ust. 1 zdanie drugie
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, podlegała opłacie
stosunkowej (5% wartości przedmiotu zaskarżenia). Skarżący przy wnoszeniu
skargi kasacyjnej uiścił opłatę w kwocie 30 zł, jednocześnie składając wniosek o
zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych ponad tę kwotę. Sąd
Okręgowy postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2011 r. oddalił ten wniosek i
następnie wezwał pełnomocnika powoda do uiszczenia brakującej części opłaty
sądowej (w kwocie 3.590 zł) pod rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej. Powód nie
uiścił opłaty, o którą został wezwany i złożył kolejny wniosek o częściowe
zwolnienie z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych (tym razem ponad kwotę 50
złotych). Sąd Okręgowy odrzucił ponownie złożony wniosek o zwolnienie od
kosztów sądowych i w konsekwencji odrzucił skargę kasacyjną powoda.
Przedstawione w zażaleniu argumenty, że skala spoczywającego na
powodzie obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od skargi kasacyjnej, jest
niesłusznie zróżnicowana w zależności od rodzaju dochodzonego roszczenia, nie
mogą odnieść skutku z uwagi na jednoznaczne brzmienie art. 231
k.p.c., zwłaszcza
że to powód dokonuje wyboru roszczenia przysługującego na podstawie art. 45 § 1
k.p.
Jeżeli chodzi o podnoszony w zażaleniu brak możliwości opłacenia przez
powoda skargi kasacyjnej ze względu na jego sytuację majątkową, to było to
przedmiotem rozpoznania Sądu przy ocenie wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych. Sąd Najwyższy nie może tej kwestii rozważać, gdyż postanowienie
Sądu Okręgowego z dnia 11 sierpnia 2011 r. oddalające wniosek powoda o
częściowe zwolnienie od kosztów sądowych jest niezaskarżalne a w
rozpoznawanym zażaleniu powód nie zamieścił wniosku zgłoszonego w trybie art.
380 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2005 r., II CZ
57/05, LEX nr 603858 oraz z dnia 7 listopada 2006 r., I CZ 53/06, LEX nr 846607).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powoda na
mocy art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.

I PZ 4/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia