I UK 164/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:08-03-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I UK 164/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Flemming-Kulesza (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
SSN Józef Iwulski
w sprawie z odwołania J.K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o prawo do emerytury pomostowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 4 września 2012 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 września 2011 r., sygn. akt […]
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Decyzją z 28 maja 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.
odmówił ubezpieczonemu J.K. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu
decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie osiągnął wieku emerytalnego,
nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze, po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19
grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.),
powoływanej dalej, jako „ustawa” lub „ustawa o emeryturach pomostowych”.
Odwołanie od decyzji wniósł ubezpieczony.
Wyrokiem z dnia 14 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w K. oddalił odwołanie ubezpieczonego. Sąd ustalił, że ubezpieczony
J.K., urodzony 1 lipca 1950 r., w dniu 14 kwietnia 2010 r. złożył w organie rentowym
wniosek o emeryturę pomostową. Począwszy od 5 lutego 2004 r. ubezpieczony
prowadził działalność gospodarczą jako kierowca taksówki, a od 1 czerwca 2006 r.
zawarł z „L." Sp. z o. o. z siedzibą w K. umowę o pracę nakładczą. Od 11
października 2003 r. do 4 lutego 2004 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Organ
rentowy uznał za udowodnione przez ubezpieczonego 36 lat, 6 miesięcy i 15 dni
okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 13 lat, 4 miesiące i 7 dni pracy w
warunkach szczególnych. Na ustalony przez organ rentowy okres pracy w
szczególnych warunkach składają się następujące okresy zatrudnienia, z
wyłączeniem okresów pobierania przez ubezpieczonego zasiłków chorobowych: od
22 września do 21 października 1969 r., od 15 października 1971 r. do 29 lutego
1972 r., od 7 marca do 14 czerwca 1972 r., od 1 października 1990 r. do 31
sierpnia 1991 r., od 5 września 1991 r. do 30 września 2003 r. W okresie od 22
września 1969 r. do 29 lutego 1972 r. ubezpieczony zatrudniony był w
Przedsiębiorstwie Montażowym „K." w S. i stale, w pełnym wymiarze czasu pracy,
na stanowisku montera kotłów przemysłowych, wymienionym w wykazie A, dziale
XIV, poz. 2. Podczas tego zatrudnienia od 22 października 1969 r. do 14
października 1971 r. ubezpieczony pełnił zasadniczą służbę wojskową. W okresie
od 7 marca do 14 czerwca 1972 r. i od 1 października 1990 r. do 31 sierpnia 1991 r.
3
zatrudniony był w Hucie „K." w C. na stanowisku montera maszyn i
przebudowywacza walców wymienionym w wykazie A. Ubezpieczony podnosił, że
na stanowisku przebudowywacza walców zatrudniony był także w okresie od 18
kwietnia 1988 r. do 30 września 1990 r. w Zakładach Produkcyjno Usługowych „H."
w C.. Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczony jako pracownik „H."
wykonywał pracę na walcowni drutu w Hucie „K." przy przebudowie i remontach
walców. Pracę tę wykonywał stale, codziennie w pełnym wymiarze czasu pracy.
Praca jaką wykonywał jako pracownik „H." i praca jaką wykonywał jako pracownik
Huty „K." niczym się nie różniła. Spółka „H." miała siedzibę na terenie Huty „K." i
wykonywała na jej rzecz usługi - jej pracownicy pracowali na terenie Huty K.. W
okresie od 5 września 1991 r. do 30 września 2003 r. ubezpieczony zatrudniony był
w Elektrowni „C." S.A. w C. wykonując pracę maszynisty turbozespołu parowego.
W świetle powyższych ustaleń Sąd pierwszej instancji uznał za bezsporne,
że ubezpieczony po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych
warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, stąd też
do nabycia przez niego uprawnień do świadczenia określonego jej przepisami
konieczne było wykazanie, że przed tą datą pracował w warunkach szczególnych w
rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Sąd pierwszej instancji uznał, że
ubezpieczony spełnił warunek wykonywania pracy w warunkach szczególnych
przez okres co najmniej 15 lat. Jednocześnie jednak prace w warunkach
szczególnych, jakie ubezpieczony wykonywał przez okres przeszło 15 lat, nie są
pracami w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy
wymienionymi w załączniku nr 1 do tego aktu.
Apelację od wyroku wniósł ubezpieczony, podnosząc że po doliczeniu pracy
wykonywanej w szczególnych warunkach w firmie „H."- łącznie 2 lata, 5 miesięcy i
13 dni - wymagany okres 15 lat pracy w warunkach szczególnych jest spełniony.
Ubezpieczony podkreślił, że praca w firmie „H." oraz w Hucie K. była pracą w
warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach
pomostowych i została wymieniona w załączniku nr 1 poz. 11 tej ustawy, bowiem
ubezpieczony pracował jako „przebudowacz walców", a praca ta jest warunkiem
przygotowania pracy walców przy obsłudze ciągów walcowniczych. Nadto
4
podkreślił, że spełnia łącznie wszystkie pozostałe warunki zgodnie z art. 4 z
uwzględnieniem art. 5-12 i art. 49 ustawy.
Wyrokiem zaskarżonym rozpoznawaną skargą kasacyjną, Sąd Apelacyjny w
K. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego w ten
sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej poczynając
od 1 lipca 2010 r.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd pierwszej instancji słusznie uznał, że
ubezpieczony nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury pomostowej w
oparciu o art. 4 ustawy. Przepis ten przyznaje prawo do emerytury pomostowej po
spełnieniu łącznie podanych w nim warunków, a ubezpieczony nie wykonywał po
31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 (art. 4 pkt 6 ustawy). Sąd Apelacyjny
uznał jednocześnie, że praca, którą ubezpieczony wykonywał w Hucie „K." od 1
października 1990 r. do 31 sierpnia 1991 r. i w „H." w C. od 18 kwietnia 1988 r. do
30 września 1990 r. w charakterze przebudowywacza walców w oddziale walcowni
była pracą w warunkach szczególnych według art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17
grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), powoływanej dalej, jako „ustawa o
emeryturach i rentach z FUS”, w związku z wykazem A Działem III pkt 11
załącznika nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43), a
szczegółowo określona w pkt 20 poz. 11 wykazu stanowisk pracy załącznik Nr 1 do
Zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r.
w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i
przemysłu maszynowego (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu
Maszynowego nr 1-3 z 1985 r.). Praca ta jest również wymieniona w zał. nr 1 do
ustawy o emeryturach pomostowych pod poz. 11: „prace bezpośrednio przy
obsłudze ciągów walcowniczych: przygotowanie, dozorowanie pracy walców lub
samotoków, ingerencja przy wypadaniu i zaklinowaniu materiałów".
5
Mając na uwadze powyższe uwagi, Sąd Apelacyjny stwierdził jednak, że w
odniesieniu do stanu faktycznego niniejszej sprawy znajduje zastosowanie art. 49
ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym prawo do emerytury
pomostowej przysługuje również osobie, która: 1/ po dniu 31.12.2008 r. nie
wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; 2/ spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 art. 5 -
12; 3/ w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których
mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach (...), w rozumieniu art. 3 ust.
1 i 3. W ocenie Sądu Apelacyjnego ubezpieczony niewykonujący pracy w
warunkach szczególnych po 31 grudnia 2008 r., spełniający warunki powołane w
powyższym przepisie może zatem nabyć prawo do emerytury pomostowej.
Ubezpieczony (odwołujący się w niniejszej sprawie) spełnia warunki z art. 4 pkt 1-5
i 7 ustawy, gdyż urodził się po 31 grudnia 1948 r., ma okres pracy w warunkach
szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat (13 lat 4 miesiące i 7 dni zaliczone
przez organ rentowy i 2 lata, 5 miesięcy i 13 dni w charakterze przebudowywacza
walców w Zakładach Produkcyjno - Usługowych „H."), ukończył 60 lat, legitymuje
się okresem składkowym i nieskładkowym ponad 25 lat i przed 1 stycznia 1999 r.
wykonywał prace w warunkach szczególnych zarówno w rozumieniu art. 3 ust. 1
ustawy o emeryturach pomostowych jak i w rozumieniu art. 32 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, a także rozwiązano z nim stosunek pracy z dniem 30
września 2003 r. W dniu wejścia w życie ustawy ubezpieczony posiadał co najmniej
15 letni okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3, bowiem ust. 7
tego przepisu przewiduje również, że warunki z tego przepisu spełniają także osoby
wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w warunkach szczególnych
na mocy art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. zaskarżył w całości wyrok
Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną, zarzucając naruszenie przepisów prawa
materialnego: art. 3 ust. 7 w związku z art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach
pomostowych, przez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na przyjęciu, że prawo
do emerytury pomostowej nabywa również pracownik, który po 31 grudnia 2008 r.
nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jeżeli na dzień jej wejścia w życie wykazał, że
6
przez co najmniej 15 lat wykonywał prace w szczególnych warunkach (w
szczególnym charakterze) w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub prace w
szczególnych warunkach (w szczególnym charakterze) zgodnie z art. 32 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS; oraz naruszenie art. 49 ustawy o emeryturach
pomostowych, przez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie i przyznanie prawa
do emerytury pomostowej, w sytuacji, gdy z ustaleń faktycznych dokonanych przez
Sąd Apelacyjny wynika, że ubezpieczony, który po 31 grudnia 2008 r. nie
wykonywał pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy, na dzień jej wejścia w życie, wykazał łącznie
3 lata 7 miesięcy i 22 dni pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym
charakterze, o której mowa w art. 3 ust. 1 i ust. 3, zamiast wymaganych co najmniej
15 lat. Ponadto skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało
istotny wpływ na wynik sprawy - art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 316 §1 k.p.c.,
przez jego niewłaściwe zastosowanie w wyniku błędnej subsumcji prawa
materialnego do ustalonego stanu faktycznego.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku Sądu Apelacyjnego w całości i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
kasacyjnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w
całości i orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie apelacji ubezpieczonego
od wyroku Sądu Okręgowego i zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu
rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, oraz orzeczenie - na
podstawie art. 39816
k.p.c. w związku z art. 415 k.p.c. o zwrocie spełnionego
świadczenia od ubezpieczonego J.K. na rzecz organu rentowego.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną ubezpieczony wniósł o jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o
emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym
wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w
szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania
7
wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując,
celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu
pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do
mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na
emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwanie osób,
które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach na wcześniejsze
przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter
przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób
urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze (w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33
ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (zob.
art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny, emerytura pomostowa
ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami
przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem,
w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (zob. uzasadnienie wyroku z dnia
16 marca 2010 r., K 17/09, OTK-A 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy
realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia
emerytury pomostowej. Zgodnie z art. 4 ustawy:
„Prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje
pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;
2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat
dla mężczyzn;
4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w
art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20
lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych
warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3
ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
8
6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.”.
Z powyższego unormowania wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w
związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez nią stażu przypadającego
przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno
art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z
FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób
uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia
przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną,
ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób
wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3
ustawy o emeryturach pomostowych. Możliwość uzyskania emerytury pomostowej
przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy,
według którego,
„Prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1- 5 i 7 i art. 5-12;
3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których
mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury
pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je
z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy,
jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane
świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek
posiadania co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony,
wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.
9
Dlatego Sąd Najwyższy podziela pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia
13 marca 2012 r. (II UK 164/11), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w świetle
tego przepisu nie ma podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej
ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych
lub w szczególnym charakterze, nie może być kwalifikowany jako prace w
warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1
ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Sąd Najwyższy
podkreślił, powołując się na wcześniejsze orzecznictwo, że przepisy regulujące
system zabezpieczenia społecznego ze względu na swoją istotę i konstrukcję
podlegają wykładni ścisłej. Nie powinno się więc stosować do nich wykładni
celowościowej, funkcjonalnej lub aksjologicznej w opozycji do wykładni językowej,
jeżeli ta ostatnia prowadzi do jednoznacznych rezultatów interpretacyjnych.
Podobne stanowisko w kwestii wykładni art. 49 zostało zaprezentowane w
doktrynie prawa (zob. M. Zieleniecki, Emerytura pomostowa w nowym systemie
emerytalnym, Gdańsk 2011, szczeg. s 244 i 248). Należy dodać, że przyjęcie
wykładni art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, według której pkt 3 tego
przepisu nie ogranicza pojęcia pracy w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze do prac wskazanych w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy,
prowadziłoby do wniosku, że emeryturę pomostową może uzyskać każdy, pod
warunkiem niewykonywania takiej pracy po 31 grudnia 2008 r. nawet, gdy ma okres
co najmniej 15 pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze
spełniającej jedynie wymagania dla tego rodzaju prac z art. 32 lub 33 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, a niebędących pracami wskazanymi w art. 3 ust. 1 i 3
ustawy o emeryturach pomostowych. W rezultacie należy uznać, że określenie
„okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3” zawarte w art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach
pomostowych, oznacza okres pracy wskazany w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy bez
wliczania do niego okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy emeryturach i rentach z FUS.
W rozpoznawanej sprawie zgodne z oceną Sądu Apelacyjnego i niesporne
między stronami jest to, że ubezpieczony J.K. ma co najmniej 15-letni okres pracy
w warunkach szczególnych. Jednocześnie niesporne jest, że nie przepracował co
10
najmniej 15 lat w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o
emeryturach pomostowych Na wskazany okres pracy w warunkach szczególnych
składają się bowiem również okresy, w których wykonywał pracę mającą cechy
pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i
rentach z FUS, lecz niebędącą taką pracą w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o
emeryturach pomostowych. Nie ma także sporu co do tego, że ubezpieczony nie
spełnia warunków nabycia prawa do emerytury pomostowej określonych w art. 4
ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ nie pracował w warunkach
szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych po 31
grudnia 2008 r. Nie spełnił więc warunku określonego w art. 4 pkt 6 ustawy. W tej
sytuacji, skoro ubezpieczony nie przepracował co najmniej 15 lat w szczególnych
warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 lub 3 ustawy o emeryturach pomostowych, to
nie spełnił również wymagań określonych w art. 49 ustawy o emeryturach
pomostowych.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie
art. 39815
§ 1 k.p.c., a o kosztach postępowania kasacyjnego - na podstawie art.
108 § 2 k.p.c. w związku z 39821
k.p.c.
/tp/
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Flemming-Kulesza (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
SSN Józef Iwulski
w sprawie z odwołania J.K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o prawo do emerytury pomostowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 4 września 2012 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 września 2011 r., sygn. akt […]
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Decyzją z 28 maja 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.
odmówił ubezpieczonemu J.K. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu
decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie osiągnął wieku emerytalnego,
nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze, po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19
grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.),
powoływanej dalej, jako „ustawa” lub „ustawa o emeryturach pomostowych”.
Odwołanie od decyzji wniósł ubezpieczony.
Wyrokiem z dnia 14 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w K. oddalił odwołanie ubezpieczonego. Sąd ustalił, że ubezpieczony
J.K., urodzony 1 lipca 1950 r., w dniu 14 kwietnia 2010 r. złożył w organie rentowym
wniosek o emeryturę pomostową. Począwszy od 5 lutego 2004 r. ubezpieczony
prowadził działalność gospodarczą jako kierowca taksówki, a od 1 czerwca 2006 r.
zawarł z „L." Sp. z o. o. z siedzibą w K. umowę o pracę nakładczą. Od 11
października 2003 r. do 4 lutego 2004 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Organ
rentowy uznał za udowodnione przez ubezpieczonego 36 lat, 6 miesięcy i 15 dni
okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 13 lat, 4 miesiące i 7 dni pracy w
warunkach szczególnych. Na ustalony przez organ rentowy okres pracy w
szczególnych warunkach składają się następujące okresy zatrudnienia, z
wyłączeniem okresów pobierania przez ubezpieczonego zasiłków chorobowych: od
22 września do 21 października 1969 r., od 15 października 1971 r. do 29 lutego
1972 r., od 7 marca do 14 czerwca 1972 r., od 1 października 1990 r. do 31
sierpnia 1991 r., od 5 września 1991 r. do 30 września 2003 r. W okresie od 22
września 1969 r. do 29 lutego 1972 r. ubezpieczony zatrudniony był w
Przedsiębiorstwie Montażowym „K." w S. i stale, w pełnym wymiarze czasu pracy,
na stanowisku montera kotłów przemysłowych, wymienionym w wykazie A, dziale
XIV, poz. 2. Podczas tego zatrudnienia od 22 października 1969 r. do 14
października 1971 r. ubezpieczony pełnił zasadniczą służbę wojskową. W okresie
od 7 marca do 14 czerwca 1972 r. i od 1 października 1990 r. do 31 sierpnia 1991 r.
3
zatrudniony był w Hucie „K." w C. na stanowisku montera maszyn i
przebudowywacza walców wymienionym w wykazie A. Ubezpieczony podnosił, że
na stanowisku przebudowywacza walców zatrudniony był także w okresie od 18
kwietnia 1988 r. do 30 września 1990 r. w Zakładach Produkcyjno Usługowych „H."
w C.. Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczony jako pracownik „H."
wykonywał pracę na walcowni drutu w Hucie „K." przy przebudowie i remontach
walców. Pracę tę wykonywał stale, codziennie w pełnym wymiarze czasu pracy.
Praca jaką wykonywał jako pracownik „H." i praca jaką wykonywał jako pracownik
Huty „K." niczym się nie różniła. Spółka „H." miała siedzibę na terenie Huty „K." i
wykonywała na jej rzecz usługi - jej pracownicy pracowali na terenie Huty K.. W
okresie od 5 września 1991 r. do 30 września 2003 r. ubezpieczony zatrudniony był
w Elektrowni „C." S.A. w C. wykonując pracę maszynisty turbozespołu parowego.
W świetle powyższych ustaleń Sąd pierwszej instancji uznał za bezsporne,
że ubezpieczony po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych
warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, stąd też
do nabycia przez niego uprawnień do świadczenia określonego jej przepisami
konieczne było wykazanie, że przed tą datą pracował w warunkach szczególnych w
rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Sąd pierwszej instancji uznał, że
ubezpieczony spełnił warunek wykonywania pracy w warunkach szczególnych
przez okres co najmniej 15 lat. Jednocześnie jednak prace w warunkach
szczególnych, jakie ubezpieczony wykonywał przez okres przeszło 15 lat, nie są
pracami w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy
wymienionymi w załączniku nr 1 do tego aktu.
Apelację od wyroku wniósł ubezpieczony, podnosząc że po doliczeniu pracy
wykonywanej w szczególnych warunkach w firmie „H."- łącznie 2 lata, 5 miesięcy i
13 dni - wymagany okres 15 lat pracy w warunkach szczególnych jest spełniony.
Ubezpieczony podkreślił, że praca w firmie „H." oraz w Hucie K. była pracą w
warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach
pomostowych i została wymieniona w załączniku nr 1 poz. 11 tej ustawy, bowiem
ubezpieczony pracował jako „przebudowacz walców", a praca ta jest warunkiem
przygotowania pracy walców przy obsłudze ciągów walcowniczych. Nadto
4
podkreślił, że spełnia łącznie wszystkie pozostałe warunki zgodnie z art. 4 z
uwzględnieniem art. 5-12 i art. 49 ustawy.
Wyrokiem zaskarżonym rozpoznawaną skargą kasacyjną, Sąd Apelacyjny w
K. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego w ten
sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej poczynając
od 1 lipca 2010 r.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd pierwszej instancji słusznie uznał, że
ubezpieczony nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury pomostowej w
oparciu o art. 4 ustawy. Przepis ten przyznaje prawo do emerytury pomostowej po
spełnieniu łącznie podanych w nim warunków, a ubezpieczony nie wykonywał po
31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 (art. 4 pkt 6 ustawy). Sąd Apelacyjny
uznał jednocześnie, że praca, którą ubezpieczony wykonywał w Hucie „K." od 1
października 1990 r. do 31 sierpnia 1991 r. i w „H." w C. od 18 kwietnia 1988 r. do
30 września 1990 r. w charakterze przebudowywacza walców w oddziale walcowni
była pracą w warunkach szczególnych według art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17
grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), powoływanej dalej, jako „ustawa o
emeryturach i rentach z FUS”, w związku z wykazem A Działem III pkt 11
załącznika nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43), a
szczegółowo określona w pkt 20 poz. 11 wykazu stanowisk pracy załącznik Nr 1 do
Zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r.
w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i
przemysłu maszynowego (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu
Maszynowego nr 1-3 z 1985 r.). Praca ta jest również wymieniona w zał. nr 1 do
ustawy o emeryturach pomostowych pod poz. 11: „prace bezpośrednio przy
obsłudze ciągów walcowniczych: przygotowanie, dozorowanie pracy walców lub
samotoków, ingerencja przy wypadaniu i zaklinowaniu materiałów".
5
Mając na uwadze powyższe uwagi, Sąd Apelacyjny stwierdził jednak, że w
odniesieniu do stanu faktycznego niniejszej sprawy znajduje zastosowanie art. 49
ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym prawo do emerytury
pomostowej przysługuje również osobie, która: 1/ po dniu 31.12.2008 r. nie
wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; 2/ spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 art. 5 -
12; 3/ w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których
mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach (...), w rozumieniu art. 3 ust.
1 i 3. W ocenie Sądu Apelacyjnego ubezpieczony niewykonujący pracy w
warunkach szczególnych po 31 grudnia 2008 r., spełniający warunki powołane w
powyższym przepisie może zatem nabyć prawo do emerytury pomostowej.
Ubezpieczony (odwołujący się w niniejszej sprawie) spełnia warunki z art. 4 pkt 1-5
i 7 ustawy, gdyż urodził się po 31 grudnia 1948 r., ma okres pracy w warunkach
szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat (13 lat 4 miesiące i 7 dni zaliczone
przez organ rentowy i 2 lata, 5 miesięcy i 13 dni w charakterze przebudowywacza
walców w Zakładach Produkcyjno - Usługowych „H."), ukończył 60 lat, legitymuje
się okresem składkowym i nieskładkowym ponad 25 lat i przed 1 stycznia 1999 r.
wykonywał prace w warunkach szczególnych zarówno w rozumieniu art. 3 ust. 1
ustawy o emeryturach pomostowych jak i w rozumieniu art. 32 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, a także rozwiązano z nim stosunek pracy z dniem 30
września 2003 r. W dniu wejścia w życie ustawy ubezpieczony posiadał co najmniej
15 letni okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3, bowiem ust. 7
tego przepisu przewiduje również, że warunki z tego przepisu spełniają także osoby
wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w warunkach szczególnych
na mocy art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. zaskarżył w całości wyrok
Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną, zarzucając naruszenie przepisów prawa
materialnego: art. 3 ust. 7 w związku z art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach
pomostowych, przez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na przyjęciu, że prawo
do emerytury pomostowej nabywa również pracownik, który po 31 grudnia 2008 r.
nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jeżeli na dzień jej wejścia w życie wykazał, że
6
przez co najmniej 15 lat wykonywał prace w szczególnych warunkach (w
szczególnym charakterze) w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub prace w
szczególnych warunkach (w szczególnym charakterze) zgodnie z art. 32 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS; oraz naruszenie art. 49 ustawy o emeryturach
pomostowych, przez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie i przyznanie prawa
do emerytury pomostowej, w sytuacji, gdy z ustaleń faktycznych dokonanych przez
Sąd Apelacyjny wynika, że ubezpieczony, który po 31 grudnia 2008 r. nie
wykonywał pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy, na dzień jej wejścia w życie, wykazał łącznie
3 lata 7 miesięcy i 22 dni pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym
charakterze, o której mowa w art. 3 ust. 1 i ust. 3, zamiast wymaganych co najmniej
15 lat. Ponadto skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało
istotny wpływ na wynik sprawy - art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 316 §1 k.p.c.,
przez jego niewłaściwe zastosowanie w wyniku błędnej subsumcji prawa
materialnego do ustalonego stanu faktycznego.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku Sądu Apelacyjnego w całości i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
kasacyjnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w
całości i orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie apelacji ubezpieczonego
od wyroku Sądu Okręgowego i zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu
rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, oraz orzeczenie - na
podstawie art. 39816
k.p.c. w związku z art. 415 k.p.c. o zwrocie spełnionego
świadczenia od ubezpieczonego J.K. na rzecz organu rentowego.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną ubezpieczony wniósł o jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o
emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym
wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w
szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania
7
wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując,
celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu
pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do
mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na
emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwanie osób,
które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach na wcześniejsze
przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter
przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób
urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze (w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33
ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (zob.
art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny, emerytura pomostowa
ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami
przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem,
w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (zob. uzasadnienie wyroku z dnia
16 marca 2010 r., K 17/09, OTK-A 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy
realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia
emerytury pomostowej. Zgodnie z art. 4 ustawy:
„Prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje
pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;
2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat
dla mężczyzn;
4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w
art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20
lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych
warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3
ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
8
6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.”.
Z powyższego unormowania wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w
związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez nią stażu przypadającego
przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno
art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z
FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób
uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia
przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną,
ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób
wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3
ustawy o emeryturach pomostowych. Możliwość uzyskania emerytury pomostowej
przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy,
według którego,
„Prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1- 5 i 7 i art. 5-12;
3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których
mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury
pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je
z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy,
jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane
świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek
posiadania co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub o szczególnym
charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony,
wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.
9
Dlatego Sąd Najwyższy podziela pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia
13 marca 2012 r. (II UK 164/11), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w świetle
tego przepisu nie ma podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej
ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych
lub w szczególnym charakterze, nie może być kwalifikowany jako prace w
warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1
ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Sąd Najwyższy
podkreślił, powołując się na wcześniejsze orzecznictwo, że przepisy regulujące
system zabezpieczenia społecznego ze względu na swoją istotę i konstrukcję
podlegają wykładni ścisłej. Nie powinno się więc stosować do nich wykładni
celowościowej, funkcjonalnej lub aksjologicznej w opozycji do wykładni językowej,
jeżeli ta ostatnia prowadzi do jednoznacznych rezultatów interpretacyjnych.
Podobne stanowisko w kwestii wykładni art. 49 zostało zaprezentowane w
doktrynie prawa (zob. M. Zieleniecki, Emerytura pomostowa w nowym systemie
emerytalnym, Gdańsk 2011, szczeg. s 244 i 248). Należy dodać, że przyjęcie
wykładni art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, według której pkt 3 tego
przepisu nie ogranicza pojęcia pracy w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze do prac wskazanych w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy,
prowadziłoby do wniosku, że emeryturę pomostową może uzyskać każdy, pod
warunkiem niewykonywania takiej pracy po 31 grudnia 2008 r. nawet, gdy ma okres
co najmniej 15 pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze
spełniającej jedynie wymagania dla tego rodzaju prac z art. 32 lub 33 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, a niebędących pracami wskazanymi w art. 3 ust. 1 i 3
ustawy o emeryturach pomostowych. W rezultacie należy uznać, że określenie
„okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3” zawarte w art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach
pomostowych, oznacza okres pracy wskazany w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy bez
wliczania do niego okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy emeryturach i rentach z FUS.
W rozpoznawanej sprawie zgodne z oceną Sądu Apelacyjnego i niesporne
między stronami jest to, że ubezpieczony J.K. ma co najmniej 15-letni okres pracy
w warunkach szczególnych. Jednocześnie niesporne jest, że nie przepracował co
10
najmniej 15 lat w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o
emeryturach pomostowych Na wskazany okres pracy w warunkach szczególnych
składają się bowiem również okresy, w których wykonywał pracę mającą cechy
pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i
rentach z FUS, lecz niebędącą taką pracą w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o
emeryturach pomostowych. Nie ma także sporu co do tego, że ubezpieczony nie
spełnia warunków nabycia prawa do emerytury pomostowej określonych w art. 4
ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ nie pracował w warunkach
szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych po 31
grudnia 2008 r. Nie spełnił więc warunku określonego w art. 4 pkt 6 ustawy. W tej
sytuacji, skoro ubezpieczony nie przepracował co najmniej 15 lat w szczególnych
warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 lub 3 ustawy o emeryturach pomostowych, to
nie spełnił również wymagań określonych w art. 49 ustawy o emeryturach
pomostowych.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie
art. 39815
§ 1 k.p.c., a o kosztach postępowania kasacyjnego - na podstawie art.
108 § 2 k.p.c. w związku z 39821
k.p.c.
/tp/