Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 64/12
POSTANOWIENIE
Dnia 5 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSA Władysław Pawlak
ze skargi M. W.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego
z dnia 7 grudnia 2011 r., w sprawie z powództwa M. W.
przeciwko Bankowi WBK SA we W.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 października 2012 r.,
zażalenia skarżącego
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 8 marca 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 8 marca 2012 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę M.
W. o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa skarżącego przeciwko
Bankowi WBK S.A. we W. o usunięcie niezgodności między stanem prawnym
nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym,
zakończonego prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 7 grudnia 2011 r.
Sąd Okręgowy stwierdził, że skarżący powołał się na nowe okoliczności
faktyczne i dowody w postaci odnalezionej dokumentacji, wskazującej na spłacenie
kredytów, która uzasadnia żądanie uzgodnienia treści księgi wieczystej przez
wykreślenie wpisanej hipoteki. Samo sformułowanie w skardze zarzutów w sposób
odpowiadający ustawowo określonym podstawom skargi o wznowienie
postępowania nie oznacza jednak, że wniesiona skarga rzeczywiście opiera się na
takiej podstawie. Analiza wywodów skarżącego, mimo powołania się przez niego
na art. 403 § 2 k.p.c., nie pozwala na przyjęcie, że oparł on skargę na ustawowej
podstawie. Wznowienie postępowania na podstawie określonej w art. 403 § 2 k.p.c.
jest możliwe tylko w razie późniejszego wykrycia okoliczności faktycznych lub
środków dowodowych, które istniały już w czasie merytorycznego rozpoznawania
sprawy. Muszą to być przy tym takie okoliczności faktyczne lub środki dowodowe,
które nie tylko nie zostały ujawnione w poprzednim postępowaniu, ale w czasie jego
trwania miały dla strony skarżącej charakter „nieujawnialny”; strona nie miała do
nich dostępu i nie musiała ich znać. Chodzi tu bowiem o faktyczną niemożność
przedstawienia dowodów, a nie zaniechanie tego wskutek opieszałości,
zaniedbania, zapomnienia czy błędnej oceny. Z wywodów skarżącego wynika
natomiast, że wskazane przez niego dowody istniały w czasie orzekania w sprawie
i przy dołożeniu należytej staranności skarżący mógł je przedstawić. Dokumenty
były wówczas w posiadaniu skarżącego, a fakty, na które się obecnie powołuje,
mogły zostać wykazane również za pomocą innych dowodów. Leżało to wyłącznie
w gestii skarżącego, stąd jego zaniechanie w tym względzie nie może skutkować
wznowieniem postępowania. Z tej przyczyny wniesiona skarga, jako nieoparta na
ustawowej podstawie, ulega odrzuceniu na podstawie art. 410 k.p.c.
3
W zażaleniu skarżący zarzucił Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 403 § 2
k.p.c. przez przyjęcie, że wskazane w skardze okoliczności faktyczne oraz dowody
istniały w dacie orzekania w sprawie i przy dołożeniu należytej staranności mogły
być przedstawione Sądowi, i art. 410 k.p.c. przez przyjęcie, że skarga nie opiera się
na ustawowej podstawie. W konkluzji żalący wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak niewadliwie przyjął Sąd Okręgowy, według art. 403 § 2 k.p.c., można
żądać wznowienia postępowania m.in. w razie późniejszego wykrycia takich
okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na
wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim
postępowaniu. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, zaaprobowanym
przez doktrynę, muszą to być okoliczności lub środki dowodowe, które istniały już
w czasie trwania poprzedniego postępowania, lecz nie były znane stronie i z tej
przyczyny nie mogły być przez nią wykorzystane w tym postępowaniu. Muszą to
być przy tym takie okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, do których strona
nie miała dostępu i nie mogła ich znać. Nie stanowi zatem podstawy wznowienia
ani środek dowodowy powstały po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, ani istniejący
przed jego wydaniem i znany stronie, którego w poprzednim postępowaniu nie
powołała, choć istniała taka możliwość i obiektywna potrzeba. Chodzi o to, aby
okoliczności faktyczne lub środki dowodowe zostały wykryte po prawomocnym
zakończeniu poprzedniego postępowania, a więc o takie okoliczności lub środki
dowodowe, o których strona dopiero wówczas powzięła wiadomość w sposób
pozwalający na ich powołanie (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
10 lutego 2006 r., I PZ 33/05, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48, z dnia 17 czerwca
2010 r., III CZ 18/10, niepubl., z dnia 22 lipca 2010 r., I CSK 601/09, niepubl., z dnia
26 stycznia 2011 r., II UZ 42/10, niepubl., z dnia 1 kwietnia 2011 r., III CZ 13/11,
niepubl., z dnia 18 kwietnia 2011 r., III UZ 6/11, niepubl. i z dnia 25 maja 2011 r.,
II CZ 20/11, niepubl.).
W uzasadnieniu skargi o wznowienie postępowania żalący wyraźnie
stwierdził, że przy ponownym wertowaniu dokumentów ujawnił „nowe istotne fakty
4
prawne” i wywodził, że pozwany bezpodstawnie wykazuje jego zadłużenie.
Chodziło zatem o dokumenty, które znajdowały się w posiadaniu żalącego.
W zażaleniu skarżący twierdzi z kolei, że okolicznością dotychczas
nieujawnioną jest fakt nieujawnienia przez pozwanego, i to także postępowaniu
zakończonym zaskarżonym wyrokiem, dokumentów stanowiących podstawę
wyciągu z ksiąg rachunkowych banku na dzień 13 lipca 2011 r. nr […].
Z akt poprzedniego postępowania, zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego z dnia 7 grudnia 2011 r. wynika, że żalący już wówczas
kwestionował istnienie zadłużenia wynikającego z wyciągu z ksiąg rachunkowych
banku z dnia 13 lipca 2011 r. Czyni to w dalszym ciągu i oczekuje przedłożenia
przez pozwanego dowodów, z których „niezbicie by wynikało, że prawidłowo
zarachował przelane wierzytelności z PKP B.”.
Twierdzenia te – jak niewadliwie ocenił Sąd Okręgowy – nie mogą być
uznane za podstawę wznowienia postępowania przewidzianą w art. 403 § 2 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako pozbawione
uzasadnionych podstaw (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 9 ust. 6
ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 233, poz. 1381).

IV CZ 64/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia