Sygn. akt III Ca 759/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek

Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędzia SR (del.) Ewa Buczek-Fidyka

Protokolant Iwona Reterska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa S. H.

przeciwko Gminie G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 4 marca 2014 r., sygn. akt I C 695/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 600zł (sześćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSR del. Ewa Buczek-Fidyka SSO Leszek Dąbek SSO Andrzej Dyrda

UZASADNIENIE

Powód S. H. domagał się zasądzenia od pozwanej Gminy G. kwoty 10.557 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego uzasadniając, iż żądana kwota stanowi odszkodowanie z tytułu niedostarczenia przez pozwaną lokalu socjalnego S. W. za okres od lutego do października 2012 roku oraz skapitalizowane odsetki na dzień 5 maja 2013 roku odsetki.

Pozwana Gmina G. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zarzuciła powodowi, że nie wykazał swojej legitymacji czynnej do występowania w procesie, oraz brak wykazania, w należyty sposób, że szkoda faktycznie wynikła i że wynikła we wskazanej wysokości, podnosząc, ze wyliczenia powoda mają charakter arbitralny, bez poparcia stosownymi dowodami i przedstawienia sposobu wyliczenia. Pozwana zakwestionowała także kwotę odsetek, wobec nieprzedstawienia przez powoda stosownego wyliczenia kapitalizacji odsetek.

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 4 marca 2014 roku zasądził od pozwanej Gminy G. na rzecz powoda S. H. kwotę 8.680 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 listopada 2012 r. do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Nadto zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3055,77 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że S. H. jest właścicielem lokalu położonego w G. przy ulicy (...).Lokal stanowi ograniczone prawo rzeczowe-własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, dla którego nie założonej księgi wieczystej. Powód nie jest członkiem spółdzielni.

Lokal ten zamieszkiwany był przez S. W. na podstawie umowy najmu z dnia 6 września 2002 roku, w której miesięczny czynsz strony umowy określiły na kwotę 700 zł. Pismem z dnia 28 stycznia 2009 roku S. H. skutecznie wypowiedział S. W. wysokość czynszu, ustalając nowy czynsz w wysokości 1050 zł miesięcznie, począwszy od maja 2009 roku. Sąd Rejonowy w Gliwicach prawomocnym wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2011 roku sygn. akt I C 331/10 nakazał pozwanemu S. W. i jego rodzinie opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego położonego przy ulicy (...) w G. i wydanie go powodowi w stanie wolnym od osób i rzeczy. W punkcie drugim wyroku Sąd przyznał pozwanemu prawo do lokalu socjalnego, nakazując wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez Gminę G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

W dniu 5 lipca 2011 roku powód zwrócił się do pozwanej o niezwłoczne przedstawienie oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego dla S. W. i jego rodziny. Pismem z dnia 7 lipca 2011 roku pozwana poinformowała powoda, iż na chwilę obecną nie posiada wolnego lokalu socjalnego dla S. W., jednak został on ujęty na liście osób oczekujących.

Pismem z dnia 16 sierpnia 2011 roku powód zwrócił się do pozwanej z wezwaniem do zapłaty odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego dla S. W.. Pozwana odmówiła zapłaty.

Wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził od pozwanej Gminy G. na rzecz powoda S. H. kwotę 3.150 zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego S. W. w okresie od czerwca do sierpnia 2011 roku. Pozwana uiściła zasądzoną należność.

Pismem z dnia 6 listopada 2012 roku, doręczonym w dniu 12 listopada 2012 roku, powód wezwał Gminę G. do wypłaty odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego w okresie od września 2011 roku do października 2012 roku. Pozwana odmówiła zapłaty. W dniu 15 marca 2013 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Gliwicach wydał nakaz zapłaty, w którym nakazał Gminie G. zapłatę na rzecz S. H. kwoty 5.250 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego S. W. w okresie od września 2011 roku do stycznia 2012 roku.

Lokal mieszkalny przy ul. (...) w okresie od lutego do października 2012 roku był dalej zamieszkiwany przez S. W. i jego rodzinę. Nie płacił on czynszu, ani innych opłat eksploatacyjnych. Lokal ten jest w stanie ogólnym dobrym a jego stan od daty wydania wyroku w sprawie opuszczenia i opróżnienia lokalu nie uległ zmianie, nosi ślady zwykłej eksploatacji.

W opinii biegły rzeczoznawca K. K. określił, że należne odszkodowanie uwzględniające wysokość rynkowego czynszu najmu za okres od 1 lutego 2013 roku do 31 października 2013 roku, który powód mógłby otrzymać wynajmując mieszkanie położone w G. przy ulicy (...) wynosi 7.595 zł (stawka 27,81 zł za 1 m 2 x 39 m 2). Biegły brał pod uwagę niski stan techniczny lokalu i niski standard wykończenia.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powoda miało podstawę prawną w art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 71, poz. 733 ze zm.), tj. roszczenie odszkodowawcze za niedostarczenie lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku Sąd Rejonowy, powołując się na stanowisko doktryny i judykatury wskazał, że strata właściciela lokalu spowodowana nieuiszczaniem przez lokatora opłat za używanie lokalu mieszkalnego pozostaje w normalnym związku przyczynowym z zaniechaniem wypełnienia przez gminę obowiązku dostarczenia takiej osobie lokalu socjalnego i opiera się na zasadzie pełnego odszkodowania. Sąd wskazał, że ocena zakresu szkody pozostającej w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem stanowiącym źródło szkody powinna opierać się na porównaniu stanu majątku poszkodowanego istniejącego po wystąpieniu zdarzenia wyrządzającego szkodę, z możliwym stanem tego majątku w przypadku, gdyby zdarzenie to nie wystąpiło, z uwzględnieniem warunku, czy stan ten jest typowym, zazwyczaj występującym następstwem zdarzenia wyrządzającego szkodę. W związku z tym opowiedział się za oceną, że konieczność ponoszenia przez właściciela lokalu kosztów związanych z korzystaniem z mieszkania przez lokatorów, którzy nie ponoszą takich opłat, jest co do zasady normalnym następstwem niewykonania przez gminę obowiązku dostarczenia im lokalu socjalnego.

Sąd nie uwzględnił zarzutu braku legitymacji czynnej procesowej wskazując, że przedłożenie przez powoda aktu notarialnego dotyczącego darowizny lokalu na jego rzecz jest dostatecznym wykazaniem czynnej legitymacji procesowej.

Wysokość odszkodowania została ustalona na podstawie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia miesięcznej stawki czynszu możliwej do osiągnięcia z tytułu wynajmu lokalu przy ulicy (...) w okresie od lutego do października 2012 roku. Sąd dał wiarę temu dowodowi przyjmując, iż możliwy do uzyskania czynsz wynosi 8.680 zł (stawka 27,81 zł za 1 m 2 x 41,79 m 2) uznając, że biegły rzetelnie wyjaśnił przyjętą metodę badawczą oraz sposób dokonywania obliczeń. W następstwie tego zasądził kwotę 8.680 zł tytułem odszkodowania dotyczącego równowartości wolnorynkowego czynszu, zgodnie z wyliczeniami biegłego zawartymi w opinii pisemnej, oddalając w pozostałej części powództwo, uznając równocześnie, że wynajęcie lokalu w G. jest wielce prawdopodobne, a tym samym, zachodzi realna możliwość uzyskania przez powoda czynszu z tytułu najmu lokalu w wysokości określonej przez biegłego sądowego.

Sąd nie uwzględnił żądania zasądzenia skapitalizowanych odsetek od kwot po 1050 zł od 11 dnia każdego miesiąca, uznając, że brak jest podstawy prawnej dla tego roszczenia.

O odsetkach orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 455 k.c., zasądzając je od dnia 18 listopada 2012 roku do dnia zapłaty, a o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Apelację od tego orzeczenia wniosła pozwana zaskarżając orzeczenie w części zasądzającej od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8.680 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 listopada 2012r. oraz zasądzającej od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.055,77 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Zarzuciła naruszenie przepisów prawa procesowego, a to art. 231 k.p.c. poprzez błędne ustalenie faktu, iż powód należycie wykazał, że w spornym okresie przysługiwało mu spółdzielcze własnościowe prawo do przedmiotowego lokalu, a tym samym, iż wykazał należycie swoją legitymację czynną, oraz art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieprawidłową ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i uznanie, że powód wykazał należycie poniesioną szkodę.

Na tych podstawach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm prawem przepisanych

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenie powoda przyjmując jako podstawę prawną swego rozstrzygnięcia przywołane przepisy prawne, a następnie ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne. Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Przewidziane w art. 233 k.p.c., ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymogami prawa procesowego, doświadczeniem życiowym oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonując wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 14 sierpnia 2012r. III AUa 620/12). Stawiając zatem zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Z tych względów za niewystarczające należy uznać przekonanie strony o innej niż przyjęta przez Sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i o ich odmiennej ocenie niż ocena dokonana przez Sąd (Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 1 marca 2012r. I ACa 111/12; z dnia 3 lutego 2012r., I ACa 1407/11). Jeżeli zatem Sąd, ze zgromadzonego materiału dowodowego, wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, co ma miejsce w niniejszej sprawie, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, chociażby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (tak: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 8 lutego 2012r. (I ACa 1404/11), z dnia 14 marca 2012r. (I ACa 160/12), z dnia 29 lutego 2012r. (I ACa 99/12); a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2012r. VI ACa 31/12).

Nie można również pominąć, iż same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykroczyła ona poza granice zakreślone w art. 233 § 1 k.p.c., nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I UK 347/11).

Pozwana tymczasem w apelacji nie wskazuje uchybienia przez Sąd I instancji regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów, a jedynie wskazuje, że ze zgromadzonego materiału dowodowego, nieprawidłowe było uznanie, że powód wykazał należycie poniesioną szkodę.

Pozwana pomija jednak, że ustalenie wysokości szkody nastąpiło na podstawie opinii biegłego, która nie była przez stronę pozwaną w sposób skuteczny zakwestionowana, kwestionując wyłącznie okres wyliczenia odszkodowania, który zresztą w opinii uzupełniającej został skorygowany, a której ocena została dokonana z uwzględnieniem zasad określonych art. 233 k.p.c.

Również zarzut naruszenia art. 231 k.p.c. poprzez błędne ustalenie faktu, iż powód należycie wykazał, że w spornym okresie przysługiwało mu spółdzielcze własnościowe prawo do przedmiotowego lokalu był niezasadny.

Art. 231 k.p.c. stanowi, że sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne).

Pozwana wskazuje, że powód mógł hipotetycznie zbyć nieruchomość, która została mu darowana 11 lat wcześniej. Niemniej jednak jest to założenie jedynie hipoteczne, gdyż na tą okoliczność pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów. Wobec zatem wykazania przez powoda, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i brak wykazania, że to ograniczone prawo rzeczowe przysługuje innej osobie, nie było podstaw do stwierdzenia braku legitymacji procesowej czynnej. Zatem Sąd Rejonowy, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zasadnie przyjął, że powód jest uprawniony do dochodzenia odszkodowania.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy, na postawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

O obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z 98 § 3 k.p.c. ustalając je w oparciu o § 2 ust. 1 w związku z § 6 pkt 4 i § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 poz. 490).

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Leszek Dąbek SSO Andrzej Dyrda