Sygn. akt IX Ka 1550/14
Dnia 30 grudnia 2014 roku
Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Zbigniew Karamara
Sędziowie: SSO Aleksandra Babilon-Domagała (spr.)
SSO Anna Szeliga
Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Misztal
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Wiesława Nowaka
po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2014 roku
sprawy M. D.
oskarżonej o przestępstwa z art. 59 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii i inne
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach
z dnia 22 lipca 2014 roku sygn. akt IX K 310/14
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
1. uchyla rozstrzygnięcie zawarte w pkt VII, a tyczące orzeczenia grzywny z art. 71 § 1 kk oraz rozstrzygnięcie zawarte w pkt VIII dotyczące zaliczenia na poczet wyżej wymienionej grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie;
2.
na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk za czyn z pkt II aktu oskarżenia,
a kwalifikowany jako przestępstwo z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, obok orzeczonej w pkt III kary pozbawienia wolności wymierza oskarżonej M. D. także karę grzywny w rozmiarze 120 (sto dwadzieścia) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;
3. na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonej M. D. na poczet orzeczonej kary grzywny okres jej zatrzymania w dniach 14 i 15 stycznia 2014 roku i uznaje grzywnę za wykonaną do wysokości 4 (czterech) stawek dziennych;
4. na podstawie art. 45 § 1 kk w związku ze skazaniem za czyn z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (pkt III) orzeka wobec oskarżonej M. D. środek karny w postaci przepadku równowartości osiągniętej przez oskarżoną korzyści majątkowej w kwocie 30 (trzydziestu) złotych;
5. zasądza od oskarżonej M. D. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 540 (pięćset czterdzieści) złotych tytułem opłaty od wymierzonych kar za obie instancje;
II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III.zwalnia oskarżoną M. D. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków należnych za postępowanie odwoławcze.
Sygn.akt IX Ka 1550/14
M. D. oskarżona została o to, że:
1. w dniu 14 stycznia 2014 r. w K. wbrew przepisom ustawy posiadała znaczną ilość substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości 52,849 gramów,
tj. o przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,
2. w dniu 12 stycznia 2014 r. w K. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udzieliła nieustalonej osobie substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości l grama za kwotę 30 zł,
tj. o przestępstwo z art. 59 ust. l ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 22 lipca 2014r. w sprawie sygn. akt IX K 310/14 orzekł, co następuje:
I. oskarżoną M. D. uznał za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt l aktu oskarżenia, stanowiącego przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz.U. 2012. 124 ze zm.) i za to na podstawie art. 62 ust. 2 w/w ustawy wymierzył jej karę l roku pozbawienia wolności;
II. na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz.U. 2012. 124 ze zm.) i art. 44 § 2 kk orzekł wobec oskarżonej M. D. za czyn z pkt l aktu oskarżenia środek karny w postaci przepadku na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci: proszku koloru białego - amfetaminy - pkt l wykazu dowodów rzeczowych k. 114, wagi elektronicznej - pkt l wykazu dowodów rzeczowych k. 115, dwóch torebek foliowych - pkt 2 wykazu dowodów rzeczowych k. 115, kartki z zapiskami - pkt 4 wykazu dowodów rzeczowych k. 115;
III. oskarżoną M. D. uznał za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt 2 aktu oskarżenia, stanowiącego przestępstwo z art. 59 ust. l ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz.U. 2012. 124 ze zm. ) i za to na podstawie art. 59 ust. l w/w ustawy wymierzył jej karę l roku pozbawienia wolności;
IV. na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz.U. 2012. 124 ze zm.) orzekł wobec oskarżonej M. D. za czyn z pkt 2 aktu oskarżenia środek karny w postaci nawiązki w wysokości 500 zł na rzecz Stowarzyszenia (...) w K. z przeznaczeniem na cele zapobiegania i zwalczania narkomanii;
V. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk orzeczone w pkt I i III kary pozbawienia wolności połączył i jako łączną wymierzył oskarżonej M. D. karę l roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;
VI. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt l kk wykonanie orzeczonej w pkt V kary łącznej pozbawienia wolności wobec oskarżonej M. D. warunkowo zawiesił na okres 4 lat próby;
VII. na podstawie art. 71 § 1 kk i art. 33 § l i 3 kk orzekł wobec oskarżonej karę 120 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł;
VIII. na podstawie art. 63 § l kk zaliczył oskarżonej M. D. na poczet wymierzonej jej w pkt. VII kary grzywny okres 2 dni zatrzymania w dniach 14 i 15 stycznia 2014 r. i uznał tą karę za wykonaną do wysokości 4 stawek dziennych;
IX. na podstawie art. 627 kpk, art. 616 § l pkt l i § 2 pkt l i 2 kpk zasądził od oskarżonej M. D. na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Kielcach) kwotę 1.000 zł z tytułu kosztów sądowych w tym kwotę 420 zł z tytułu opłaty oraz na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnił ją od ponoszenia kosztów sądowych w pozostałej części.
Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł prokurator, który zaskarżył
wyrok w całości na niekorzyść oskarżonej i zarzucił:
I. obrazę przepisu prawa materialnego, a to art. 71 § l kk poprzez jego zastosowanie przy orzekaniu kary grzywny wobec oskarżonej M. D. i orzeczenie w pkt. VII wyroku grzywny akcesoryjnej obok warunkowo zawieszonej kary łącznej pozbawienia wolności, przy jednoczesnym ustaleniu, że oskarżona M. D. przypisanego jej w pkt. III wyroku czynu dopuściła się działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i taką korzyść w kwocie 30 zł osiągnęła, co implikowało konieczność orzeczenia kary grzywny jako kary kumulatywnej -obok kary pozbawienia wolności - na podstawie art. 33 § 2 kk,
II. obrazę przepisu prawa materialnego, a to art. 45 § l kk poprzez jego niezastosowanie podczas gdy ustalono, że oskarżona M. D. osiągnęła z popełnienia przestępstwa przypisanego jej w pkt. III wyroku, kwalifikowanego jako występek z art. 59 ust. l ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, korzyść majątkową w postaci pieniędzy w kwocie 30 zł, co obligowało Sąd do orzeczenia przepadku osiągniętej przez oskarżoną M. D. korzyści majątkowej.
W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniósł skarżący o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonej M. D. w miejsce grzywny akcesoryjnej orzeczonej w pkt. VII wyroku kary grzywny kumulatywnej na podstawie art. 33 § 2 kk w wymiarze identycznym jak orzeczony przez Sąd Rejonowy oraz orzeczenie obligatoryjnego środka karnego w postaci przepadku osiągniętej przez M. D. korzyści majątkowej w kwocie 30 zł.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja wniesiona przez oskarżyciela publicznego okazała się zasadna, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku w sposób opisany w orzeczeniu sądu odwoławczego.
Na wstępie zaznaczyć należy, iż ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji oraz przyjęta kwalifikacja prawna przypisanych podsądnej występków, nie budzą wątpliwości w świetle zgromadzonych w postępowaniu dowodów i argumentacji przytoczonej w pisemnych motywach rozstrzygnięcia przez orzekający sąd.
Żadna ze stron w tej części nie podniosła przeciwko wyrokowi jakichkolwiek zarzutów, brak było również podstaw do ingerencji w tym zakresie, której dokonać by miał sąd odwoławczy z urzędu.
Niezależnie jednak od powyższego, rację przyznać należy prokuratorowi, który podniósł, iż doszło przy wyrokowaniu do obrazy przepisów prawa materialnego, a to art. 45 § 1 kk i art. 71 § 1 kk.
Obraza prawa materialnego to uchybienie polegające m.in. na niezastosowaniu przepisu prawa, który obiektywnie winien zostać w wyroku przyjęty, lub na wadliwym zastosowaniu przepisu o charakterze materialnym, którego w danej sprawie ( sytuacji procesowej ), zastosować sąd nie powinien.
I tak, zasadnie zarzucił skarżący, iż skazując podsądną M. D. za czyn kwalifikowany z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
a więc występek polegający na udzieleniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nieustalonej osobie substancji psychotropowej ( amfetaminy ) za kwotę 30 złotych, winien był orzekający sąd orzec wobec wymienionej obligatoryjny środek karny w postaci przepadu równowartości osiągniętej korzyści ( ale nie przepadek samej korzyści, bowiem w sprawie nie zabezpieczono owej kwoty 30 zł. pochodzącej z transakcji ), co wynika wprost
z treści art. 45 § 1 kk.
Wymienionego środka karnego Sąd Rejonowy nie orzekł, co zresztą sam zauważył i czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
W tej sytuacji w powołanej części oczywiście słusznie uchybienie powyższe wskazał skarżący w treści apelacji i zasadnie domagał się stosownej korekty wyroku.
Uprawnionym pozostawał także dalszy zarzut sformułowany w środku odwoławczym, a to, że niedopuszczalnym było w sprawie niniejszej zastosowanie art. 71 § 1 kk, jako podstawy prawnej dla wymierzenia oskarżonej kary grzywny.
Grzywna na podstawie wymienionego przepisu orzeczona być może tylko wówczas, gdy brak jest innej podstawy dla jej wymierzenia, i to zarówno jako kary samoistnej, jak i kary obok kary pozbawienia wolności, co wynika wprost
z treści normy zawartej w art. 71 kk.
W tym stanie rzeczy, jeśli wśród przypisanych sprawcy przestępstw choćby jedno zagrożone jest karą grzywny lub grzywnę taką wymierzyć można było w oparciu o przepis inny niż art. 71 § 1 kk, zaś równocześnie wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zawieszono, brak jest podstaw do stosowania art. 71 § 1 kk.
W sprawie niniejszej taka właśnie sytuacja miała miejsce, bowiem oprócz przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, przypisał Sąd I instancji Monice D. także przestępstwo z art. 59 ust. 1 cytowanej ustawy, popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. E., mimo, że za ten czyn ustawodawca co do zasady przewidział tylko karę pozbawienia wolności, to jednak wymierzenie obok tej kary również grzywny było i jest możliwe na podstawie przepisów kodeksu karnego, tj. art. 33 § 2 kk, który stanowi, że sąd może wymierzyć grzywnę obok kary pozbawienia wolności, jeśli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.
Skoro więc podsądna dokonała odpłatnego udzielenia narkotyku innej osobie i działała w celu osiągnięcia korzyści i przy tym korzyść majątkową uzyskała, brak było podstaw z jednej strony do zaniechania orzekania grzywny za czyn z art. 59 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, z drugiej zaś do orzekania grzywny na podstawie art. 71 § 1 kk przy warunkowym zawieszeniu wykonania kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w związku
z połączeniem kar jednostkowych za oba przypisane M. D. występki.
Z powyższych przyczyn, uznając apelację prokuratora za zasadną, sąd odwoławczy na podstawie art. 437 § 1 i 2 kpk zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił rozstrzygnięcia zawarte w jego punkcie VII i VIII, orzekł
w stosunku do oskarżonej na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny
w rozmiarze 120 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 złotych obok kary pozbawienia wolności za czyn z pkt. II aktu oskarżenia oraz w związku ze skazaniem za to przestępstwo orzekł na podstawie art. 45 § 1 kk wobec podsądnej środek karny w postaci przepadku równowartości osiągniętej korzyści majątkowej w kwocie 30 złotych.
Konsekwencją powyższych rozstrzygnięć, było także ponowne zaliczenie na poczet nowej kary grzywny okresu zatrzymania M. D. w dniach 14 i 15 stycznia 2014r., a także uznanie grzywny za uiszczoną do wysokości 4 stawek dziennych, a wreszcie orzeczenie o nowej opłacie od wymierzonych kar za obie instancje.
Ustalając wysokość kary grzywny orzeczonej na podstawie art. 33 kk, stanął sąd odwoławczy na stanowisku, iż wymiar tej kary, de facto w granicach już uprzednio zakreślonych przez Sąd Rejonowy, jest adekwatny do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości czynu z art. 59 ust.1 ustawy
o przeciwdziałaniu narkomanii, czynić będzie zadość wymogom prewencji przede wszystkim indywidualnej, ale i prewencji generalnej, a przy tym wysokość grzywny dostosowana jest do sytuacji materialnej i rodzinnej oskarżonej.
O kosztach postępowania odwoławczego ( wydatkach ), orzekł Sąd Okręgowy w oparciu o przepis art. 624 § 1 kpk, uznając, iż należy od ich ponoszenia podsądną zwolnić z uwagi na zasady słuszności.
SSO A.Babilon – Domagała SSO Z.Karamara SSO A. Szeliga
A.W