Sygn. akt I Ca 396/14
Dnia 28 stycznia 2015 r.
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący SSO Antoni Smus
Sędziowie SO Iwona Podwójniak
SO Joanna Składowska
Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak
po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2015 r. w Sieradzu
na rozprawie sprawy
z wniosku M. D. i Z. D.
z udziałem (...) SA z siedzibą w L.
o ustanowienie służebności przesyłu
na skutek apelacji wnioskodawców
od postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu
z dnia 7 października 2014 r. sygn. akt I Ns 319/13
postanawia:
1. oddalić apelację;
2. zasądzić od wnioskodawców M. D. i Z. D. solidarnie na rzecz uczestnika postępowania (...) SA z siedzibą w L. 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym.
Sygn. akt I Ca 396/14
We wniosku skierowanym do Sądu Rejonowego w Wieluniu Z. D. i M. D. wystąpili o ustanowienie na nieruchomościach stanowiących ich własność, położonych w W., oznaczonych numerami działek (...), dla których Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgi wieczyste - - odpowiednio (...) i (...), służebności przesyłu na rzecz każdoczesnego właściciela urządzenia przesyłowego - linii energetycznej zlokalizowanej na tych działkach za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 23 324 złotych.
W odpowiedzi uczestnik postępowania (...) S.A.
w L. Oddział (...) w Ł. wniósł o oddalenie wniosku, podnosząc zarzut zasiedzenia służebności gruntowej obciążającej przedmiotowe nieruchomości, odpowiadającej swojej treścią aktualnie obowiązującej służebności przesyłu.
Zaskarżonym postanowieniem z dna 07 października 2014r. Sąd Rejonowy w Sieradzu oddalił wniosek oraz orzekł o kosztach postępowania.
Powyższe postanowienie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:
Z. D. i M. D. na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej są właścicielami nieruchomości położonych w W. oznaczonych numerami działek (...). Dla przedmiotowych nieruchomości Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgi wieczyste – dla działki nr (...), a dla działki nr (...).
Przez nieruchomości należące do wnioskodawców przebiega linia napowietrzna wysokiego napięcia 110 kV relacji J.-W. (wcześniej P.-W.), wybudowana i przekazana na majątek poprzedników prawnych uczestnika postępowania w 1973r.
Przebudowa linii dokonana w 1993r. nie dotyczyła odcinka linii, który przebiega nad działami wnioskodawców. W lipcu 2005r. dokonano malowania konstrukcji wsporczych, a w 2006r. miała miejsce naprawa linii. W 2008r. dokonano wymiany izolacji na całej długości linii.
Poprzednikiem prawnym uczestnika postępowania, który dokonywał tych inwestycji było Przedsiębiorstwo Państwowe Zakłady (...), które na podstawie zarządzenia nr 18 Naczelnego Dyrektora Zjednoczenia (...) z dnia 12 sierpnia 1975r. w sprawie dostosowania terenowej organizacji energetyki do podziału administracyjnego państwa otrzymało nazwę Zakład (...) w Ł. i wchodziło w skład Zakładów (...) w W.. W wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralny O. Energetyczny w W. zarządzeniem nr 14/ (...)/89 z dnia 16 stycznia 1989r. Ministra Przemysłu z dniem 01 stycznia 1989 roku utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) w Ł.,
a to z kolei, zarządzeniem nr 182/O./93 z dnia 09 lipca 1993r. Ministra Przemysłu i Handlu, przekształcone zostało w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł.. W dniu 15 grudnia 2008r. Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł. zmienił nazwę na (...) Spółka Akcyjna w Ł., a od 01 września 2010r. stał się oddziałem spółki (...) S.A. w L. i uzyskał nazwę (...) S.A. w L. Oddział (...) w Ł..
Pismem z dnia 06 września 2012r. wnioskodawcy przez swojego pełnomocnika wystąpili do uczestnika postępowania z wezwaniem do polubownego załatwienia sprawy, wzywając go m.in. podpisania umowy regulującej korzystanie z nieruchomości i zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu. W odpowiedzi uczestnik postępowania wezwał wnioskodawców do złożenia aktualnego odpisu z księgi wieczystej. Na tym korespondencja przesądowa została zakończona.
W oparciu o powyższe ustalenia Sąd pierwszej instancji stwierdził, że zgłoszony przez uczestnika postępowania zarzut zasiedzenia służebności zasługuje na uwzględnienie, co skutkuje oddaleniem wniosku.
Sąd Rejonowy wskazał, że powszechnie przyjmuje się, że służebność przesyłu może zostać nabyta przez przedsiębiorcę przesyłowego w drodze zasiedzenia, co wymaga korzystania przez niego z urządzeń przesyłowych na cudzej nieruchomości. Jest to typowe posiadanie służebności, do którego odnosi się przepis art. 352 kc. Jeżeli więc polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia (a takimi niewątpliwe są linie energetyczne), może zostać nabyta przez zasiedzenie, co wynika z art. 292 kc, stosowanego odpowiednio do służebności przesyłu poprzez art. 305 4 kc.
Sąd Rejonowy podzielił pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uchwale z dnia 7 października 2008r., iż przed ustawowym uregulowaniem służebności przesyłu
(a więc przed dniem 30 maja 2008r.) dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa. Zarówno dla nabycia przez przedsiębiorcę w drodze zasiedzenia służebności przesyłu, jak i dla nabycia przez przedsiębiorstwo w drodze zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu, bezprzedmiotowe jest oznaczenie „nieruchomości władnącej”. Ponadto, zgodnie z dominującym poglądem w orzecznictwie, osoba prawna, która przed dniem 1 lutego 1989r., mając status państwowej osoby prawnej (w tym przypadku państwowe przedsiębiorstwo przesyłowe), nie mogła nabyć (także w drodze zasiedzenia) własności nieruchomości ani ograniczonych praw rzeczowych, mogła natomiast do okresu samoistnego posiadania wykonywanego po dniu 1 lutego 1989r. doliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty.
Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe w ocenie Sądu pierwszej instancji wykazało, iż uczestnik postępowania jest następcą prawnym Skarbu Państwa, a urządzenia znajdujące się na nieruchomościach wnioskodawców stały się składnikiem przedsiębiorstwa uczestnika postępowania, nabytym na skutek kolejnych przekształceń podmiotowych. Linia energetyczna przebiegająca przez działki wnioskodawców została pobudowana w roku 1973, co pozwala na uznanie, że wówczas nastąpiło objęcie w posiadanie służebności gruntowej, odpowiadającej obecnie służebności przesyłu przez poprzednika prawnego uczestnika jakim było Przedsiębiorstwo Państwowe Zakłady (...). W ocenie Sądu Rejonowego poprzedników uczestnika, jak i jego samego należy traktować jako posiadaczy samoistnych w złej wierze, bowiem od chwili pobudowania linii i przez cały okres jej eksploatacji mieli świadomość, że korzystają z nieruchomości wnioskodawców nie mając do tego tytułu prawnego, a będąc profesjonalistami ich przekonania nie usprawiedliwiają okoliczności, że wnioskodawcy do obecnej chwili nie sprzeciwiali się korzystaniu z niej. Przyjmując zatem, jako początek biegu zasiedzenia datę 31 grudnia 1973r. (uznając, iż najpóźniej w tym dniu doszło do objęcia nieruchomości w posiadanie), doliczając następnie 30 letni okres posiadania, stwierdzić należy, że do ziszczenia się przesłanek przewidzianych w art. 172 kc nie doszło przed dniem 1 lutego 1989r., a zatem Skarb Państwa nie mógł nabyć na swoją rzecz, przez zasiedzenie, służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu. W takiej sytuacji na podstawie przepisu art. 176 § 1 kc kolejny posiadacz mógł doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika - Skarbu Państwa sprzed tej daty, jeżeli w tym czasie nastąpiło przeniesienie posiadania służebności. Wobec powyższego nabycie służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu nastąpiło przez poprzednika prawnego uczestnika – Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł. w dniu 01 stycznia 2004r.
Z tych względów na podstawie art. 172 kc w zw. z art. 292 kc i art. 305 4 kc wniosek o ustanowienie służebności przesyłu i zapłatę wynagrodzenia za jej ustanowienie podlegał oddaleniu.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc.
Powyższe orzeczenie Sądu Rejonowego apelacją w całości zaskarżył pełnomocnik wnioskodawców, podnosząc następujące zarzuty:
I. naruszenia prawa materialnego, które mogło mieć istotny wpływ na wynika sprawy, a mianowicie:
- art. 305 1 kc w związku z art. 292 kc i art. 176 kc, polegające na przyjęciu, iż przed wejściem w życie art. 305 1 do (...) do kodeksu cywilnego było dopuszczalne nabycie w drodze zasiedzenia na rzecz przedsiębiorcy służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, podczas gdy prawidłowa analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, iż jest to niedopuszczalne,
- art.292 kc w związku z art. 285 kc, polegające na przyjęciu, iż przed wejściem w życie art. 305 1 kc do art. 305 4 kc było dopuszczalne nabycie w drodze zasiedzenia na rzecz przedsiębiorcy służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu w sytuacji, gdy prawidłowa analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, iż jest to niedopuszczalne,
- art. 172 kc w zw. z art. 292 kc poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, iż uczestnik zasiedział służebność gruntową w treści odpowiadającej służebności przesyłu podczas gdy uczestnik nie udowodnił ciągłości posiadania prawa, a z dokumentu „zarządzenie Ministra Przemysłu nr 14/ORG/89 z dnia 16 stycznia 1989r.” wynika, iż przedsiębiorstwu przydziela się składniki mienia powstałego z podziału przedsiębiorstwa pod nazwą Centralny O. Energetyczny zgodnie z ustaleniami komisji (..). z dokumentu tego nie wynika, które składniki podzielonego przedsiębiorstwa zostały przydzielone poprzednikowi prawnemu uczestnika, albowiem uczestnik nie przedłożył ustaleń komisji, o których mowa w niniejszym dokumencie, a tym samym nie udowodnił, iż infrastruktura znajdująca się na nieruchomości wnioskodawcy została mu prawnie przekazana, a tym samym nie udowodnił ciągłości posiadania, która to przesłanka jest niezbędna do uznania zasiedzenia. W/w Zarządzenie, wydane m.in. na podstawie ustawy z dnia 25 września 1981r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Z 1987r. Nr 33, poz. 201) nie daje postaw do ustalenia składników mienia przyznanego utworzonemu na mocy tego zarządzenia przedsiębiorstwu państwowemu (...). Z treści omawianego zarządzenia wynika bowiem, że nie nastąpiła sukcesja generalna, tj. wstąpienie nowego przedsiębiorstwa we wszelkie prawa i obowiązki poprzednika prawnego,
- art. 348 zd. 2 kc w zw. z art. 6 kc, poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji uznanie, iż służebność przesyłu, która została zasiedziana przez poprzednika prawnego uczestnika została na niego skutecznie przeniesiona. Takie stanowisko Sądu I instancji doprowadziło do przyjęcia, iż uczestnik posiada tytuł prawny do nieruchomości wnioskodawcy i oddalenia wniosku o ustanowienie służebności przesyłu. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2009r. przeniesienie służebności wymagało nie tylko wydania zarządzenia, ale wprost wskazania służebności w wykazie majątku, który był oddany do przedsiębiorstwa państwowego. Brak wskazania w/w prawa wprost, powoduje, że nie zostało ono wniesione do przedsiębiorstwa państwowego i pozostało przy Skarbie Państwa, który z służebności nie korzystał z całą pewnością od 1989r., a wiec po 10 latach służebność wygasła. Zarzut zasiedzenia podniesiony przez uczestnika nie może więc zniweczyć wniosku o ustanowienie służebności przesyłu,
- art. 6 kc w zw. z art. 176 kc w zw. z art. 292 kc, poprzez ich błędne zastosowanie i uwzględnienie zarzutu zasiedzenia podniesionego przez uczestnika podczas gdy zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego w sprawie II CSK 10/13 z 20 września 2013r. do uznania zasiedzenia służebności przesyłu musi nastąpić formalne przeniesienie posiadania urządzeń przesyłowych. Mają to być urządzenia, a nie nieruchomość władnąca. Brak. Decyzji nalbo umowy dotyczącej przeniesienia urządzeń nie oznacza, że przedsiębiorca nie stał się posiadaczem z dniem zniesienia zasady jednolitej własności państwowej lecz, że nie udowodnił tego w postępowaniu sądowym,
- art. 292 kc poprzez nieprawidłowe zastosowanie, co w konsekwencji doprowadziło do uwzględnienia zarzutu zasiedzenia służebności w treści odpowiadającej służebności przesyłu w czasie gdy służebność ta nie była wprowadzona do kodeksu cywilnego. Wskazać należy, iż Trybunał Konstytucyjny przyjął do rozpoznania sprawę dotyczącą pytania prawnego następującej treści: „czy przepis art. 292 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. kodeks cywilny w zw. z art. 172 § 1 kc i art. 285 § 1 i 2 kc w zakresie, w jakim stanowią podstawę prawną nabycia w drodze zasiedzenia przed dniem 3 sierpnia 2008r. służebności gruntowej w treści odpowiadającej służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego, są zgodne z treścią art. 64 ust. 2 i 3 oraz art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3 i 2 Konstytucji RP, a także art. 1 Protokołu nr (...) do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności”,
- art. 285 § 1 i 2 kc i art. 292 kc poprzez ich niewłaściwą interpretację i zastosowanie wykładni rozszerzającej odnośnie tych przepisów, które to zabiegi interpretacyjne doprowadziły do formułowania przepisów z całkowitym pominięciem ich językowej treści, co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia, iż w niniejszej sprawie doszło do zasiedzenia służebności gruntowej w treści odpowiadającej służebności przesyłu na rzecz uczestnika,
- art. 305 1 kc poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy, podczas gdy wniosek dotyczył ustanowienia służebności na rzecz uczestnika postępowania, a ten korzysta z nieruchomości wnioskodawcy bez podstawy prawnej, albowiem nie udowodnił on nabycia służebności przesyłu przez jej zasiedzenie,
- art. 5 kc, polegającej na uwzględnieniu zarzutu zasiedzenia, w sytuacji gdy zarzut ten sprzeczny jest z zasadami współżycia społecznego i zmierza w istocie do obejścia przepisów prawa dotyczących służebności przesyłu, wprowadzonych do ustawy i obowiązujących od dnia 03 sierpnia 2008r. Po tym jak ustawodawca uregulował służebność przesyłu w ustawie nie dopuszczalne jest już nabycie przez przedsiębiorstwo w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu;
II. naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:
- art. 233 kpc polegającą na dowolnej i nieuprawnionej ocenie materiału dowodowego polegającej na rozstrzygnięciu wszelkich wątpliwości w sprawie na niekorzyść ochrony prawa własności w sytuacji gdy zgodnie z jednolitym orzecznictwem Sądu Najwyższego oraz Trybunału Konstytucyjnego wszelkie wątpliwości winny być rozstrzygane na korzyść prawa własności,
- art. 233 kpc poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, w sytuacji w której z dokumentów przedłożonych przez uczestnika nie wynika, aby służebność przesyłu zasiedziana przez poprzednika prawnego została na uczestnika skutecznie przeniesiona,
- art. 249 kpc poprzez jego niezastosowanie i nie zażądanie przez Sąd I instancji okazania dokumentów przedsiębiorstwa w oryginale mimo tego, iż dowody przedłożone przez uczestnika w toku postępowania mogą budzić wątpliwości do ich autentyczności.
W konkluzji pełnomocnik wnioskodawców w oparciu o powyższe zarzuty wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie wniosku w całości i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancję.
Uczestnik domagał się oddalenia apelacji i zasądzenia na jego rzecz od wnioskodawców zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Będące poprzednikiem prawnym uczestnika przedsiębiorstwo państwowe jako państwowa osoba prawna nie mogło nabyć w wyniku zasiedzenia m.in. służebności gruntowej (art. 292 kc). Zgodnie jednak z utrwalonym stanowiskiem judykatury mogło ono do okresu posiadania, wykonywanego po dniu 1 lutego 1989r., zaliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty, jeżeli nastąpiło przeniesienie posiadania (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2006r., I CSK 11/05, nie publ.). Wbrew wywodom skarżącego, uczestnik postępowania udowodnił, iż do takiego przeniesienia doszło. Do odpowiedzi na wniosek załączył bowiem dokument w postaci Zarządzenia Ministra Przesyłu nr 14/ (...)/89 z dnia 16 stycznia 1989r., mocą którego utworzono przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...), któremu to przydzielono składniki mienia (w tym własność urządzeń i posiadanie służebności gruntowych) należące dotychczas do Centralnego O. Energetycznego – Zakładu (...). Zgodnie z treścią zarządzenia, przekazanie obiektów majątkowych i innych składników następowało zgodnie z ustaleniami komisji. Niedołączenie stosownego protokołu zdawczo – odbiorczego do akt sprawy nie wykluczało możliwości udowodnienia okoliczności przekazania posiadania urządzeń energetycznych przebiegających przez działkę wnioskodawców za pomocą innych środków dowodowych, w tym przy zastosowaniu domniemań faktycznych. Dowodami tymi w sprawie przedmiotowej były zapisy w księgach Zakładu (...) SA w Ł. – ewidencja środków trwałych, karta aktualizacji oraz zeznania świadka K. M..
Zatem wbrew wywodom skarżącego, uczestnik postępowania wykazał omawiane przejście posiadania ze Skarbu Państwa na poprzednika prawnego uczestnika w sposób przewidziany w art. 348-351 kc. Tym samym mogło dojść do zaliczenia okresu posiadania Skarbu Państwa.
Wykładnia przepisów art. 285 i 292 kc zaproponowana przez skarżącego nie odpowiada aktualnym realiom życia społeczno-gospodarczego, w tym związanych z zakładaniem i utrzymaniem instalacji wodnych, kanalizacyjnych, gazowych, telekomunikacyjnych i energetycznych przez przedsiębiorstwa dostarczające media. Wskazać należy, iż w ramach podejmowanych w judykaturze prób uwzględnienia tych okoliczności przy wykładni art. 285 § 2 kc ukształtowała się ostatecznie jednolita linia orzecznictwa Sądu Najwyższego, przyjmująca dopuszczalność nabycia w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu, a nabycie to następuje nie na rzecz właściciela nieruchomości władnącej, ale na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego (w znaczeniu podmiotowym). Ten nurt orzecznictwa zapoczątkowany został postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2006 r., II CSK 112/06, M.Prawn. 2006, nr 19. Podzielił go Sąd Najwyższy również w uchwale z dnia 7 października 2008 r., III CZP 89/08, Biul. SN 2008, Nr 10, poz. 7, postanowieniu z dnia 5 czerwca 2009 r., I CSK 392/08, niepubl., postanowieniu z dnia 22 lipca 2010 r., I CSK 606/09, niepubl., postanowieniu z dnia 5 lipca 2012 r., IV CSK 606/11, niepubl., postanowieniu z dnia 16 stycznia 2013 r., II CSK 289/12, niepubl. oraz w postanowieniu z dnia 6 lutego 2013 r., V CSK 129/12, w którym stwierdzono, że wykonywanie służebności odpowiadającej służebności przesyłu, służy zaspokajaniu zmiennych potrzeb gospodarczych, nieprzewidzianych w takiej skali w chwili uchwalania kodeksu cywilnego. Z powyższych względów, przy odwołaniu do wykładni celowościowej art. 285 kc i art. 292 kc uznać trzeba, że wystarczające jest ogólne odwołanie do statusu przedsiębiorstwa przesyłowego, jako podmiotu praw rzeczowych, zbędne jest identyfikowanie oraz wprowadzanie do treści postanowienia zapisu dotyczącego nieruchomości władnącej, której jest właścicielem.
Wbrew wywodom apelacji, sam fakt, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu przedstawił Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne dotyczące zgodności przepisu art. 292 k.c. w zw. z art. 172 § 1 k.c. i art. 285 § 1 i 2 k.c. z treścią art. 64 ust. 2 i 3 oraz art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3 i 2 Konstytucji RP, a także art. 1 Protokołu nr (...) do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, nie oznacza jeszcze, iż przepisy te są niekonstytucyjne.
Postawienie tego zarzutu wydaje się jednak z tej racji niezrozumiałe, że we wskazywanej sprawie zawisłej przed Trybunałem Konstytucyjnym pod sygn.. akt P 28/13 w dniu 17 lipca 2014r. zapadło postanowienie o umorzeniu postępowania.
Nietrafnie podniósł też skarżący, iż w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia art. 305 1 kc. Jest bowiem oczywistym, że w przypadku skutecznego podniesienia zarzutu zasiedzenia służebności przesyłu przepis ten nie może być zastosowany. Taka sytuacja występuje w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, ponieważ uczestnik postępowania wykazał, iż posiada prawo do korzystania z nieruchomości wnioskodawców w zakresie odpowiadającym treści służebności przesyłu. Bez znaczenia przy tym pozostaje, iż służebność gruntową odpowiadającą w swej treści służebności przesyłu nabył przez zasiedzenie poprzednik prawny uczestnika. Z treści art. 55 1 kc, w którym zawarta jest definicja przedsiębiorstwa wynika wprost, że obejmuje ono oprócz nazwy między innymi własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń. Po przekształceniach podmiotowych, służebność jako składnik przedsiębiorstwa stała się własnością uczestnika postępowania.
Nie sposób również przyjąć, że zarzut uczestnika w przedmiocie zasiedzenia służebności stanowi nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 kc Nabycie służebności w drodze zasiedzenia następuje z mocy prawa, po upływie określonego terminu. Mamy zatem do czynienia z określonym faktem, którego zaistnienia sąd nie może nie uwzględnić, a złożenie oświadczenia, czy zarzutu w tym zakresie przez uprawnionego nie ma żadnego znaczenia.
Odnosząc się do zarzutów w zakresie naruszenia prawa procesowego zauważyć należy, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Wyrażenie przez stronę odmiennego poglądu co do oceny poszczególnych dowodów jest prawem strony, jednakże możliwość przedstawienia innej wersji stanu faktycznego, nie świadczy jeszcze o nadużyciu swobodnej oceny dowodów. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów wyrażonych w art. 233 § 1 kpc i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.
Apelacja w tym zakresie ma charakter wyłącznie polemiczny. Jak już wskazano, dokonując stosownych ustaleń w zakresie posiadania Sąd Rejonowy powołał się na określone dowody z dokumentów oraz zeznań świadka, a konstatacja, że zachowana została jego ciągłość wynika z rozumowania, co do którego Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień. Linia energetyczna, której fragment przebiega przez działkę wnioskodawców znajduje się w zasięgu terytorialnym działania uczestnika i jego poprzedników prawnych, figuruje w ewidencjach środków trwałych i podlegała określonym zabiegom, nie tylko eksploatacyjnym, także przebudowie, naprawom i remontom.
Z tych wszystkich względów apelacja pełnomocnika wnioskodawców z mocy art. 385 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc jako bezzasadna podlegała oddaleniu.
O zwrocie uczestnikowi postępowania kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym orzeczono na podstawie art. 520 § 2 kpc, przy zastosowaniu stawki minimalnej, zgodnie z § 8 pkt 3 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie...” z dnia 28 września 2002r. (Dz.U. Nr 163, poz.1348).