Sygn. akt X Ka 195/14
K. M. został oskarżony o to, że w dniu 28.05.2011 roku w miejscowości Ł.pełniąc służbę jako funkcjonariusz policji, kierując radiowozem policyjnym marki P. (...) o nr rej. (...), dokonując zatrzymania kierującego skuterem (...) nr rej. (...) M. J. holującego nieprawidłowo rower z rowerzystą P. O. (1), naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym określone w art. 3 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 24 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym oraz par. 3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, nie zachowując ostrożności w trakcie zatrzymania kierującego skuterem, nie zachowując bezpiecznego odstępu bocznego od wyprzedzanego skutera złączonego z rowerem, podając polecenie do zatrzymania z niedostatecznej odległości, w sposób nie zapewniający dostrzeżenie polecenia przez kierującego skuterem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez policjanta, doprowadził do otarciowego kontaktu lewej nasady uchwytu kierownicy skutera z drzwiami radiowozu, w wyniku czego została naruszona stabilność ruchu skutera skutkująca jego wjazdem na prawe pobocze i przewróceniem skutera, a następnie poprzez przewracający się skuter, przewróceniem roweru, wskutek czego P. O. (1) doznał obrażeń ciała w postaci urazu głowy, urazu nosa oraz złamania wyrostka rylcowatego kości promieniowej lewej z przemieszczeniem dłoniowym odłamów kostnych i uszkodzenia stawu łódeczkowatoksiężycowatego lewego powodującego rozstrój zdrowia i naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, tj. o czyn z art. 177 § 1 k.k.
Sąd Rejonowy w P. wyrokiem z dnia 27 września 2013 roku (sygn. akt II K 137/12):
I. na podstawie art. 66 § 1 k.k., art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne wobec K. M. warunkowo umorzył na okres 1 (jednego) roku próby,
II. na podstawie art. 67 § 3 k.k. zobowiązał oskarżonego do częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez wpłacenie w terminie 2 (dwóch)
miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia kwoty 800 (ośmiuset) złotych na rzecz pokrzywdzonego P. O. (1),
III. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1888,06 (tysiąca ośmiuset osiemdziesięciu ośmiu złotych sześciu groszy) tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 60 (sześćdziesięciu) złotych tytułem opłaty.
Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego. Zaskarżył powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:
1. art. 389 § 1 k.p.k. a contrario, przez oparcie wyroku na opinii biegłego S. M. (opinia z 21.11.2011 roku), która to opinia została oparta między innymi na zeznaniach oskarżonego K. M., złożonych przez niego uprzednio w charakterze świadka;
2. art. 200 § 2 pkt 5 k.p.k. i art. 201 k.p.k., przez oparcie wyroku na podstawie opinii biegłego S. M. (opinia z 21.11.2011 roku i opinia uzupełniająca z 26.06.2013 roku), które to opinie są niezgodne z wymaganiami art. 200 § 2 pkt 5 k.p.k. Ponadto opinie biegłego są opiniami niejasnymi i sprzecznymi wewnętrznie, w rozumieniu art. 201 k.p.k., z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu apelacji;
3. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k., przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegającej na:
a) błędnej ocenie zeznań świadka P. O. (2), którym to zeznaniom Sąd dał wiarę, pomimo że z zeznań tego świadka wynika, że to kierujący motorowerem spowodował kolizję;
b) błędnej ocenie zeznań świadka S. K., któremu Sąd nie dał wiary w części, w której ten świadek twierdzi, że to kierujący motorowerem spowodował kolizję;
c) błędnej ocenie zeznań świadków P. O. (1) oraz M. J., którym to zeznaniom świadkom Sąd dał wiarę przyjmując błędnie, że są „obiektywnym przedstawieniem zaobserwowanych zdarzeń", podczas gdy ci świadkowie nie
obserwowali całości zdarzenia, ich zeznania są wzajemnie sprzeczne, a nadto świadek P. O. (1) ma powód w obciążaniu oskarżonego albowiem od wyniku tego postępowania zależy wynik sprawy o odszkodowanie, która została wytoczona w jego imieniu.
Wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji, względnie uniewinnienie oskarżonego.
Na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2014 roku obrońca oskarżonego popierał wniesioną apelację, prokurator wnosił o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wnosił o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy, natomiast oskarżony przyłączył się do stanowiska swojego obrońcy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja obrońcy oskarżonego jest niezasadna.
W ocenie Sądu Okręgowego sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k.
Odnosząc się zaś do zarzutów zawartych w treści apelacji to za niezasadny należy uznać zarzut obrazy przepisów postępowania a mianowicie, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowód polegającej na błędnej ocenie zeznań świadków: P. O. (2), S. K., P. O. (3) oraz M. J.. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że sąd I instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie, zaś zgromadzony materiał dowodowy poddał szczegółowej i wnikliwej analizie. Wnioski, jakie na jej podstawie wyprowadził są zgodne
z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, logicznego rozumowania i w żaden sposób nie naruszają zasad postępowania karnego i jego przepisów, w tym art. 7 k.p.k. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego „przekonanie sądu o wiarygodności lub niewiarygodności określonych dowodów pozostaje pod ochroną zasady wyrażonej w art. 7 k.p.k. wtedy tylko, kiedy spełnione są warunki: ujawnienia całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) w granicach respektujących zasadę prawdy obiektywnej (art. 2 § 2 k.p.k.), rozważenia wszystkich okoliczności zgodnie z zasadą określoną w art. 4 k.p.k. oraz wyczerpującego i logicznego - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uzasadnienia przekonania sądu (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Jest oczywiste, że pogląd ten zachowuje aktualność w odniesieniu do wszystkich dowodów, niezależnie od ich źródła, a więc także w wypadku dowodów z opinii biegłych (wyrok SN z dnia 23 lipca 2003r., sygn. akt V KK 375/02, LEX nr 80278). W przedmiotowej sprawie warunki te zostały spełnione. Wbrew twierdzeniom apelującego sąd meriti dokonał prawidłowej oceny zeznań świadków: P. O. (1) oraz M. J. obdarzając ich w całości atrybutem wiarygodności. Przede wszystkim zauważyć należy, że osoby te są osobami obcymi dla oskarżonego, zatem nie miały interesu w tym, aby bezpodstawnie obciążać policjantów. Wersja zdarzenia przedstawiona przez wskazanych powyżej świadków w połączeniu ze wnioskami wynikającymi z opinii biegłego z (...) i (...) oraz nieosobowym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie układa się w logiczną całość i pozwala odtworzyć rzeczywisty przebieg zdarzenia do jakiego doszło w dniu 28 maja 2011 roku. Trafnie również sąd meriti dał wiarę zeznaniom świadka S. K. jedynie częściowo, a mianowicie co do okoliczności dążenia do zatrzymania jadącego równolegle motoroweru i roweru. Zauważyć bowiem należy, że ta część zeznań świadka koresponduje z zabezpieczonymi na samochodzie policyjnym śladami rączki skutera oraz jest uzupełnieniem treści zeznań złożonych przez P. O. (4) i M. J.. Przede wszystkim zauważyć należy, że wskazany powyżej świadek był bezpośrednio zainteresowany w tym, aby przestawić okoliczności zdarzenia w sposób korzystny dla oskarżonego z uwagi na to, iż byli bliskimi współpracownikami. Również zeznania świadka P. O. (2) sąd meriti ocenił prawidłowo. Zauważyć przede wszystkim należy, że świadek ten nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia. To funkcjonariusz Policji, który wykonywał swoje obowiązki służbowe na miejscu zdarzenia. W tym miejscu zauważyć należy, że ustalenia w przedmiocie tego kto był sprawcą wypadku, do jakiego doszło w dniu 28 maja 2011 roku Sad Rejonowy nie czynił w oparciu o subiektywnie
odczucia świadków tylko w oparciu o wnioski wynikające z opinii biegłego z Instytutu (...) i (...) uzupełnionej w formie pisemnej i ustnej przed sądem. Ze wskazanej powyżej opinii wynika zaś, że funkcjonariusze Policji nie spełnili wymogów związanych z zatrzymaniem kierującego skuterem, holującego rower z rowerzystą, zaś ślady na drzwiach przesuwanych radiowozu P. powstały w wyniku otarcia uchwytu lewego kierownicy skutera.
Opierając swoje ustalenia faktyczne na wskazanej powyżej opinii sąd meriti, wbrew twierdzeniom skarżącego nie dopuścił się naruszenia art. 200 § 2 pkt 5 k.p.k. oraz art. 201 k.p.k. Podkreślić należy, że dowód z opinii innego biegłego dopuszcza się nie wtedy, gdy wydana opinia nie spełnia oczekiwań strony, która chce wykazać stan przeciwny do wynikającego z opinii. Sąd może powołać innych biegłych tylko wtedy, gdy stwierdzi, że opinia jest niepełna lub niejasna, albo gdy zachodzi sprzeczność w samej opinii lub między różnymi opiniami w tej samej sprawie. Przyjmuje się, iż „opinia biegłego jest: a ) „niepełna", jeżeli nie udziela odpowiedzi na wszystkie postawione pytania, na które zgodnie z zakresem posiadanych wiadomości specjalnych i udostępnionym materiałem dowodowym może oraz powinien udzielić odpowiedzi, lub jeżeli nie uwzględnia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia konkretnej kwestii okoliczności albo też nie zawiera uzasadnienia wyrażonych w niej ocen i poglądów; b) „niejasna", jeżeli jej sformułowanie nie pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do nich, albo jeżeli zawiera wewnętrzne sprzeczności, posługuje się nielogicznymi argumentami itp."( postanowienie SN z 1 września 1975r., Z 24/75, OSNKW 1975, nr. 12, poz.172, postanowienie SN z 28 listopada 2003 r. IV KK 23/03, Lex nr 82320). W rozpoznawanej sprawie żadna z wymienionych sytuacji nie zachodzi. Rozumowanie i w konsekwencji zarzut obrońcy oskarżonego dotyczący oceny opinii jest błędny i wynika z niezrozumienia instytucji oceny dowodu z opinii biegłego. Zadaniem biegłego było w oparciu o wiadomości specjalne określenie przyczyn zdarzenia oraz zakresu odpowiedzialności jego uczestników. Biegły w swojej opinii, najpierw pisemnej, uzupełnionej następnie opinią pisemną oraz ustną złożoną na rozprawie stwierdził, że funkcjonariusze Policji nie spełnili wymogów związanych z zatrzymaniem kierującego skuterem, holującego rower z rowerzystą. Policjant jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu innym pojazdem polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłośniaj ących, sygnalizacyjnych, świetlnych. Polecenie do zatrzymania pojazdu podaje się z dostatecznej odległości w sposób zapewniający jego
dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie się w miejscu wskazanym przez policjanta. Dla zwrócenia uwagi na podawane sygnały lub polecenia policjant może używać sygnałów dźwiękowych. Kierujący pojazdem przy wyprzedzaniu jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu. W razie wyprzedzania pojazdu jednośladowego odstęp ten nie może być niniejszy niż 1 m. W ocenie Sądu Okręgowego opinia biegłego S. M. uzupełniona przed sądem w formie pisemnej i ustnej, wbrew twierdzeniom apelującego trafnie została uznana przez sąd meriti jako jasna oraz spójna. Została ona sporządzona zgodnie z wymogami art. 200 k.p.k. przez osobę posiadającą wiadomości specjalne w tym zakresie. Dlatego nie można zgodzić się ze skarżącym, iż sąd naruszył art. 201 k.p.k.
W ocenie Sądu Okręgowego nie sposób też uznać, iż wystąpiły przyczyny pozwalające na dyskwalifikację dowodu z opinii biegłego S. M.. Sąd meriti opierając swoje ustalenia faktyczne na wskazanej powyżej opinii nie dopuścił się, wbrew twierdzeniom skarżącego naruszenia art. 389 § 1 k.p.k. Wprawdzie biegły swoją pierwszą opinię oparł m.in. na zeznaniach K. M., jednakże powyższe uchybienie nie miało wpływu na wnioski wynikające z treści tej opinii oraz nie pozwala na dyskwalifikację tego dowodu. Zauważyć również należy, że biegły ma świadomość tego, że wymienione powyżej zeznania nie powinny znaleźć się w treści opinii z dnia 21 listopada 2011 roku czemu dał wyraz w uzupełniającej opinii z dnia 26 czerwca 2013 roku.
W tym stanie rzeczy wywodów apelacji nie sposób traktować inaczej, niż tylko jako nieskuteczną próbę przeciwstawienia stanowisku Sądu Rejonowego odmiennego poglądu w zakresie oceny zachowania oskarżonego- nie mogącą podważyć trafności wydanego rozstrzygnięcia i stanowiącą dowolną polemikę z zaskarżonym wyrokiem.
O kosztach sądowych postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 §1 k.p.k.
Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.