Sygn. akt I ACz 850/12
Dnia 20 września 2012 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
|
Przewodniczący |
SSA Piotr Wójtowicz |
|
Sędziowie |
SA Lucyna Świderska - Pilis (spr.) SO del. Tomasz Ślęzak |
po rozpoznaniu w dniu 20 września 2012 r.
na posiedzeniu niejawnym
|
sprawy z powództwa |
A. G. |
|
|
przeciwko |
S. G. |
o ustalenie
na skutek zażalenia pozwanego
na postanowienie Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
z dnia 8 sierpnia 2012 r., sygn. akt I C 203/12
p o s t a n a w i a :
oddalić zażalenie.
I ACz 850/12
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej udzielił powódce zabezpieczenia przez nakazanie Sądowi Rejonowemu w Bielsku-Białej wpisania ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu o uznanie za nieważne oświadczenia woli o przeniesieniu własności nieruchomości objętej księga wieczystą (...), z tym uzasadnieniem iż powódka wykazała przesłanki zabezpieczenia. Jako podstawę prawną orzeczenia przywołał Sąd art. 755 § pkt. 5 kpc.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.
Skarżący zarzucał:
1) naruszenie przepisów stepowania, a to art. 357§2 kpc w związku z art. 140 i 128§1 kpc, poprzez niedoręczenie pozwanemu złożonego przez powódkę odpisu wniosku o zabezpieczenie;
2) naruszenie przepisów postępowania, a to art. 328§2 kpc w związku z art. 361 kpc poprzez błędne wyjaśnienie podstawy prawnej wraz z błędnym przytoczeniem przepisów prawa;
3) naruszenie przepisów postępowania, a to art. 730 1 kpc poprzez błędne przyjęcie, iż zostały spełnione przesłanki do udzielenia zabezpieczenia, a ponadto poprzez nieuwzględnienie interesu pozwanego przy wyborze sposobu zabezpieczenia.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Przepisy art. 730 1 § 1 i 2 kpc określają merytoryczne podstawy zabezpieczenia, które uzależniają udzielenie zabezpieczenia od spełnienia dwóch warunków: istnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu i interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, a powyższe okoliczności wymagają uprawdopodobnienia.
Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 kpc, oznacza, że uprawniony przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie dotyczy przy tym dwóch aspektów, bowiem odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, które powinno być również prawdopodobne.
Należy przyjąć, że roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli istnieje szansa na jego istnienie. Niewątpliwie ów wniosek może się w ostatecznym rezultacie okazać fałszywy w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego. To jednak nie ma wpływu na ocenę zasadności udzielenia zabezpieczenia, gdyż istotą postępowania zabezpieczającego jest to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego.
W niniejszej sprawie powódka jako swe roszczenie podlegające zabezpieczeniu wskazuje żądanie ustalenia nieważności umowy sprzedaży nieruchomości lokalowej. Roszczenie swe wywodzi zatem z treści art. 83 kc, zarzuca bowiem pozorność oświadczenia woli skutkującą nieważnością czynności prawnej. Stwierdzić zatem należy, że w świetle wyżej wskazanych przesłanek, istnienie roszczenia zostało uprawdopodobnione. Powódka wskazała też na czym polega jej zdaniem pozorność oświadczenia woli. Czym innym natomiast jest, czy twierdzenia te są zasadne.
Wobec przyjęcia istnienia powyższych przesłanek, zadaniem Sądu było również zbadanie czy powódka uprawdopodobniła interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia, co jest konieczne do udzielenia zabezpieczenia roszczenia. Ów interes prawny zgodnie z treścią art. 730 1§2 kpc polega na tym, że w braku zabezpieczenia uniemożliwione lub znacznie utrudnione może być osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Tym celem bowiem w przypadku skutecznego zakwestionowania umowy sprzedaży, jest zahamowanie możliwości zbycia przez pozwanego przedmiotowego lokalu. To zaś może unicestwić cel niniejszego postępowania w sytuacji wydania w sprawie ewentualnego korzystnego dla powodów wyroku.
Wskazać też należy, iż powódka uprawdopodobniła ów interes prawny – do akt sprawy dołączony został wydruk strony internetowej Agencji (...), z którego wynika, iż pozwany w dniu 1 sierpnia 2012 roku zgłosił do sprzedaży nieruchomość lokalową będącą przedmiotem niniejszej sprawy.
Pozostałe zarzuty zażalenie nie są uzasadnione.
Zgodnie z treścią art. 737 kpc wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega rozpoznaniu bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Postanowienie w sprawie zarządzenia tymczasowego powinno być wydane możliwie szybko, a w każdym razie w takim czasie, aby zgodnie z istotą i celem postępowania zabezpieczającego mogło zapewnić skuteczność realizacji orzeczenia co do istoty sprawy. W takiej sytuacji Sąd nie ma obowiązku przed wydaniem postanowienia zabezpieczającego doręczać stronie przeciwnej odpis wniosku celem umożliwienia podjęcia obrony, bowiem sprzeciwia się to charakterowi postępowania zabezpieczającego, mającego na celu właśnie natychmiastowe zapobieżenie dokonania przez stronę przeciwną kroków zmierzających do utrudnienia lub uniemożliwienia osiągnięcia celu postępowania.
Istotnie uzasadnienie zaskarzonego postanowienia uznać należy za dość syntetyczne, niemiej jednak w ostatecznej ocenie – dokonanej przez Sąd Apelayjny – jest merytorycznie trafne.
Interes pozwanego nie został naruszony. Zgodnie z treścią art. 730 1§ 3 kpc przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Wpis ostrzeżenia nie spowoduje dla pozwanego uciążliwości, poza tym iż może to zwiększyć ostrożność ewentualnych nabywców lokalu – co ma właśnie na celu zabezpieczenie roszczenia.
Z powołanych względów na podstawie art. 385 kpc w związku z art. 897§2 kpc orzeczono jak w sentencji.