UZASADNIENIE

K. S. stanął pod zarzutem popełnienia przestępstwa z art. 258 k.k. oraz dwóch przestępstw z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. polegających na tym, że:

I. zimą 2005 r. w G., działając w strukturach zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu wprowadzenie do obrotu znacznych ilości środków odurzających i psychotropowych wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii kierował wykonaniem czynu zabronionego przez B. L. (oskarżonego w sprawie sygn. IV K 487/07 Sądu Okręgowego w Gdańsku) polegającego na uczestniczeniu w obrocie znaczną ilością środka odurzającego w postaci haszyszu o łącznej masie nie mniejszej niż 3000 gramów, w ten sposób, że polecił B. L. odebranie tego haszyszu od K. G. (skazanego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku, sygn. IV K 185/07),

II. w marcu 2005 r. w G., działając w strukturach zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu wprowadzenie do obrotu znacznych ilości środków odurzających i substancji psychotropowych wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, kierował wykonaniem czynu zabronionego przez B. L. (oskarżonego w sprawie sygn. IV K 487/07 Sądu Okręgowego w Gdańsku), polegającego na uczestniczeniu w obrocie znaczną ilością środka odurzającego w postaci haszyszu o łącznej masie nie mniejszej niż 3000 gramów, w ten sposób, że polecił B. L. odebranie tego haszyszu od K. G. (skazanego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku, sygn. IV K 185/07).

Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem w sprawie IV K 355/08 prawomocnie uniewinnił tego oskarżonego od popełnienia przestępstwa z art. 258 k.k., natomiast wyrok został uchylony i sprawa przekazana do ponownego rozpoznania w części skazującej za pozostałe dwa przestępstwa, zaskarżonej przez obrońcę, a więc na korzyść oskarżonego, gdzie K. S. został uznany za winnego popełnienia czynów zarzucanych w punkcie II. i III. oskarżenia /wyżej opisanych jako I. i II./, z tym że wyeliminowano działanie w strukturach zorganizowanej grupy przestępczej i za to przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. na podstawie art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 29.07.2005 r. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. skazano K. S. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny 100 stawek dziennych z ustaleniem wysokości jednej stawki na 20 zł, a na podstawie art. 70 ust. 4 tejże ustawy orzeczono od oskarżonego na rzecz Niepublicznego ZOZ Ośrodka (...) nawiązkę w kwocie 1000 zł.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 10 października 2012 r. w sprawie IV K 61/10 orzekł:

„I. oskarżonego K. S. w granicach zarzutów opisanych w pkt. I i II części wstępnej wyroku uznaje za winnego tego, że:

1) w nieustalonym dniu na początku 2005 r., nie później jednakże niż do końca lutego 2005 r., działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, kierował popełnieniem czynu zabronionego przez inną ustaloną osobę, polegającego na uczestniczeniu w obrocie znaczną ilością środka odurzającego w postaci haszyszu o łącznej masie nie mniejszej niż 3000 gramów, w ten sposób, że polecił tejże osobie odebranie opisanego wyżej haszyszu od K. G. (skazanego za ów czyn prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku, sygn. IV K 185/07);

2) w nieustalonym dniu marca 2005 r., działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, kierował popełnieniem czynu zabronionego przez inną ustaloną osobę, polegającego na uczestniczeniu w obrocie znaczną ilością środka odurzającego w postaci haszyszu o łącznej masie nie mniejszej niż 3000 gramów, w ten sposób, że polecił tejże osobie odebranie opisanego wyżej haszyszu od K. G. (skazanego za ów czyn prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku, sygn. IV K 185/07);

to jest czynów, które, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. kwalifikuje jako czyny z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r., nr 179, poz. 1485 z późniejszymi zmianami) w brzmieniu obowiązującym do 8 grudnia 2011 r. i uznając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. i art. 91 § 1 k.k. na mocy art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r., nr 179, poz. 1485 z późniejszymi zmianami) w brzmieniu obowiązującym do 8 grudnia 2011 r. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierza karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych, określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

II. na mocy art. 70 ust. 4 tejże ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r., nr 179, poz. 1485 z późniejszymi zmianami) orzeka od oskarżonego K. S. nawiązkę w kwocie 1000 (tysiąc) złotych na rzecz Poradni (...),”.

Tymże wyrokiem obciążono oskarżonego opłatą w kwocie 800 złotych oraz częściowo kosztami procesu w kwocie 400 złotych, a w pozostałym zakresie zwolniono go od obowiązku ponoszenia tych kosztów, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wywiódł obrońca oskarżonego, który na podstawie art. 438 pkt 2 i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. wyrażającą się w:

- uwzględnieniu przez Sąd wyłącznie okoliczności niekorzystnych dla oskarżonego i ukształtowaniu przez Sąd swego przekonania o wiarygodności świadka K. G., który w okresie objętym zarzutami był osobą uzależnioną od marihuany, ekstazy, kokainy, alkoholu i środków psychotropowych , wbrew zasadom prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, z pominięciem dowodów w postaci wyjaśnień w/wym. świadka złożonych w sprawie IVK 161/10 Sądu Okręgowego w Gdańsku (pomimo ich ujawnienia na rozprawie) i części opinii biegłego psychologa w zakresie motywacji, która może stać u podstaw składania przez w/wym. świadka wyjaśnień obciążających K. S.,

- założeniu, iż świadek K. G. jest a priori osobą wiarygodną, pomimo iż zarówno oskarżony, jak co najmniej 7 świadków przesłuchanych przez Sad w toku rozprawy, zaprzeczyli wprost jego zeznaniom i uznania, iż wyjaśnienia oskarżonego oraz świadków M. C., R. J., B. L., M. P., A. O., W. R. i S. B. są niewiarygodne, albowiem stanowią one linię obrony, lub też „K. G. zaprzeczył zaistnieniu incydentu”, o którym zeznali;

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności w relacji do społecznej szkodliwości społecznej czynów i kar wymierzonych za czyny znacząco surowsze świadkowi K. G..

Podnosząc takie zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie K. S. w razie uznania, iż całokształt materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż K. G. nie sposób uznać za wiarygodne źródło dowodowe, uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w razie stwierdzenia, iż opisane powyżej uchybienia są niewystarczające do zmiany wyroku, lecz proces powinien być ponownie przeprowadzony, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez skazanie oskarżonego na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie w części orzeczenia o karze, natomiast pozostałe zarzuty, odczytane przez Sąd odwoławczy jako zarzuty błędu dowolności, należało uznać za niezasadne.

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do zarzutów dotyczących oceny materiału dowodowego stwierdzić należy, że dokonana przez Sąd odwoławczy analiza, wyczerpująco i prawidłowo przeprowadzonych w pierwszej instancji dowodów, prowadzi do wniosku o trafności rozstrzygnięcia o winie oskarżonego. Niezależnie zatem od pewnych mankamentów argumentacji zaprezentowanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w ocenie Sądu odwoławczego trafnie wyjaśnienia, a następnie zeznania K. G. co do udziału oskarżonego w przypisanych czynach, zastały uznane za wiarygodne. Logiczną konsekwencją takiej oceny zeznań K. G. była odmowa wiarygodności przeciwnych twierdzeń K. S. i uznanie winy tego oskarżonego. Odnośnie wiarygodności wersji K. G. o udziale K. S. w tych przestępstwach stwierdzić należy, że choć istotnie nie ma innych dowodów w tej mierze, jednak szereg okoliczności wynikających z wyjaśnień K. G. znalazło swoje potwierdzenie w wyjaśnieniach M. P., także w przyznaniu się p. K., przyznaniu pewnych okoliczności przez osobę o pseudonimie (...), potwierdzeniu jednego z wyjazdów przez p. C., także w przyznaniu się p. C., w okolicznościach spraw karnych p. J., B., ujawnieniu osoby i roli p. Ż. i w innych dowodach /por. też W., M./. Generalnie zatem to, co opowiadał K. G. w swoich wyjaśnieniach jest osadzone w realiach ówczesnych wydarzeń i związków pomiędzy poszczególnymi osobami. Dla Sądu jest przy tym oczywiste, że sposób relacji, przedstawiana chronologia wydarzeń, odwołanie się do weryfikowalnych okoliczności np. sprawy p. J., przeczy wersji o niezdolności K. G. do zapamiętania i odtworzenia wydarzeń. Używanie przez niego wówczas środków odurzających czy psychotropowych czy alkoholu nie usunęło z jego pamięci tych weryfikowalnych wydarzeń, zatem nie można uznać, że rzutowało i na te nieweryfikowalne przez inne dowody. Opinia biegłego psychologa potwierdza powyższe rozumowanie. Choć nie można wykluczyć różnych „stanów” związanych z zaburzeniem postrzegania przez K. G., jednak nie budzi wątpliwości, że nie był to stan permanentny, skoro przykładowo prowadził pojazd /jazda z P. w kierunku W./ i pamięta takie okoliczności, które mają potwierdzenie w innych dowodach. Zaprezentowane w apelacji uwagi odnośnie biegłej nie mogą skutkować zdezawuowaniem jej opinii. Kontakt biegłej z opiniowanym wręcz umożliwił lepsze jego poznanie i obserwację na przestrzeni pewnego czasu, a tym samym bardziej wnikliwą ocenę psychologiczną. Inną rzeczą jest kwestia motywacji składania określonej treści wyjaśnień. Odwołując się do zasad racjonalnego rozumowania i doświadczenia życiowego motywów nieprawdziwego obciążenia kogoś popełnieniem przestępstwa poszukiwać można wiele, poczynając od zawiści, zazdrości, złości, korzyści osobistej czy majątkowej. Fakt znajomości oskarżonego i K. G., o czym świadczą też zdjęcia udostępnione przez K. G., czyni możliwym szereg z takich motywów. Obrona oskarżonego zmierzała do wykazania, że zaistniał między nimi konflikt, który właśnie spowodował wskazanie przez K. G. na oskarżonego jako sprawcę przestępstwa. Niezależnie od tego czy istotnie doszło do incydentu w barze – co przyjął za udowodnione Sąd orzekający po raz pierwszy w sprawie – już z samego faktu znajomości i wzajemnych kontaktów nie można wykluczyć istnienia jakichś powodów osobistych pomiędzy nimi do obciążenia drugiej osoby. Bez wątpienia takim powodem mogła też być chęć spełnienia oczekiwań organów ścigania dla uzyskania własnej korzyści. Sąd Apelacyjny dostrzega powyższe możliwości motywacyjne, jak też te przedstawione w apelacji. Jednak uwzględniając korelację wyjaśnień K. G. z przywołanymi wyżej wyjaśnieniami innych osób i okolicznościami ustalonymi w innych sprawach /np. casus J./, a nadto mając na uwadze to, że K. G. składając swoje wyjaśnienia nie pomniejszał własnej roli i udziału w przestępstwie, Sąd Apelacyjny podzielił ocenę tych wyjaśnień jako wiarygodnych. O roli i udziale K. S. w popełnieniu przestępstwa K. G. opowiada jako uczestnik zdarzenia jednocześnie samooskarżając się. Obciążenie odpowiedzialnością K. S. następuje z jednoczesnym obciążeniem tą odpowiedzialnością własnej osoby. Sytuacja ta przekonała Sąd o wiarygodności składanych przez K. G. wyjaśnień w sprawie IV K 185/07 i późniejszych, odpowiadających tym wyjaśnieniom, zeznań i zdeterminowała rozstrzygnięcie Sądu odwoławczego odnośnie winy K. S.. Oczywiście dostrzec wypada również, że wyjaśnienia i zeznania K. G. odnośnie tych przestępstw z czasem ulegają pewnym zmianom, w istocie niewielkim i dającym się wytłumaczyć właśnie naturalnym z upływem czasu zapomnieniem czy inną interpretacją. Natomiast wyjaśnienia złożone przez K. G. w sprawie IV K 161/10 podlegać będą ocenie właśnie w tamtej sprawie, a z racji uprawnień procesowych osoby stawającej w roli oskarżonego nie sposób czynić zarzutów niezgodności czy braku racjonalności takiej wypowiedzi ze składanymi uprzednio w innych okolicznościach.

Kierując się przedstawionymi względami Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu I instancji co do sprawstwa oskarżonego K. S. i jego winy, natomiast mając na uwadze, iż uprzedni wyrok w tej sprawie /IVK 355/08/ został zaskarżony tylko na korzyść oskarżonego, należało zmodyfikować opis czynów tak, aby nie zawierał nowych, dodatkowych ponad zaskarżone uprzednio orzeczenie, elementów, które byłyby niekorzystne dla oskarżonego /art. 443 k.p.k./. Wywody Sądu I instancji co do winy i kwalifikacji prawnej czynu /strona 20 – 22 uzasadnienia/ zasługują na akceptację i do nich Sąd Apelacyjny się odwołuje, przy czym za zbędne uznaje powoływanie w kwalifikacji prawnej art. 18 § 1 k.k. bowiem ten przepis odnosi się do wszystkich postaci sprawstwa. Kierownicza rola oskarżonego została prawidłowo ustalona, jako że był on osobą, która mogła zrezygnować i w każdej chwili odwołać polecenie przyjęcia towaru.

W odniesieniu do wymiaru kary Sąd odwoławczy uznał zarzut jej rażacej niewspółmierności za zasadny. Choć stopień społecznej szkodliwości tego rodzaju czynów jest znaczny, jednakże należy mieć na względzie, że oskarżony zarówno uprzednio nie był karany, jak i w ciągu tych wielu lat toczenia się sprawy nie wszedł w konflikt z prawem, który skutkowałby jego karalnością. Od daty popełnienia czynów, a więc od początku 2005 roku minęło już 8 lat, nabyte więc doświadczenie życiowe pozwala ocenić K. S. jako inną, bardziej dojrzałą i odpowiedzialną osobę niż w tamtych latach, a przy tym wobec oddalenia kary od czynu inaczej postrzegać należy cele tej kary, na co słusznie zwrócił uwagę apelujący. Należy również uwzględnić, że oskarżony sam podjął starania o wyjaśnienie swojej sytuacji prawnej i poddał się wymiarowi sprawiedliwości po uzyskaniu listu żelaznego. W tej sytuacji pozytywna prognoza co do przestrzegania przez oskarżonego porządku prawnego nie budzi wątpliwości, a cele kary zostaną osiągnięte.

W następstwie powyższego Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- wyeliminował z opisu czynów z punktów I.1) i I.2) ustalenie o działaniu wspólnie i w porozumieniu z inna osobą,

-obniżył wymierzoną karę pozbawienia wolności do 2 lat,

- na podstawie art. 69§ 1 i 2, 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 4 lata, a w pozostałym zakresie utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

Mając na uwadze względy słuszności, jako że apelacja okazała się częściowo zasadna, Sąd Apelacyjny w myśl art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia wydatków za postępowanie odwoławcze, natomiast obciążył go jedną opłatą sądową za obie instancje stosownie do art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE