Sygn. akt I ACz 812/13

POSTANOWIENIE

Dnia 8 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący:

SSA Marek Klimczak

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2013 r.

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa M. L.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 23 sierpnia 2013 r., oddal. akt I Nc 114/13

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu postanowieniem z dnia 23 sierpnia 2013r. zwolnił powódkę od opłaty od pozwu ponad kwotę 2.000zł, zaś dalej idący jej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalił.

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia powiedziano, iż zasadą jest odpłatność postępowania cywilnego, w związku z tym każda osoba mająca zamiar prowadzić takie postępowanie, powinna się do tego przygotować finansowo. Jeśli chodzi o powódkę, prowadzi ona samotnie gospodarstwo domowe , jest posiadaczem samochodu osobowego zakupionego na kredyt, nie ma nikogo na utrzymaniu, mieszka i pracuje na terenie wielkiej Brytanii, a jej zarobki to kwota ponad 1.000 funtów miesięcznie.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał, że wniosek powódki jest częściowo zasadny, gdyż nie byłaby ona w stanie bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie – wyłożyć całej kwoty kosztów (ok. 4.500zł)

W zażaleniu na powyższe postanowienie w części oddalającej wniosek, powódka wniosła o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części, ewentualnie o jego zmianę przez zwolnienie powódki od kosztów sądowych w całości.

W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, że Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż kwota którą powódka otrzymuje tytułem wynagrodzenia, w warunkach miejscowych, nie jest wysoka i w całości jest przeznaczana na wydatki konieczne do prawidłowego funkcjonowania. Ponadto trudno wytknąć powódce, że nie przygotowała się pod względem finansowym do wniesienia powództwa, skoro dopiero niedawno judykatura zajęła stanowisko, iż przepis art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. mogą stanowić podstawę prawną do dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną śmiercią osoby bliskiej na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008r.

Zdaniem żalącej się, przytoczone wyżej okoliczności pozwalają z innej perspektywy spojrzeć na sytuację finansową i uznać, że konieczność uiszczenia kosztów sądowych stanowiłoby dla niej zbyt duże obciążenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie powódki nie posiada usprawiedliwionych podstaw.

Dość ogólna formuła przepisu art. 102 ust 1 u.k.s.c pozwala, przy rozpoznawaniu wniosków o zwolnienie od kosztów, na podejście pragmatyczne, unikające skrajności i uwzględniające, na ile to możliwe , realia konkretnej sprawy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zaskarżone postanowienie cechuje się tego rodzaju podejściem. Ustanowiona przez Sąd Okręgowy bariera finansowa dla powódki oznacza, że będzie ona obowiązana przeznaczyć na poczet kosztów sądowych około 40% swych miesięcznych dochodów (około 400 funtów). Pozostaje to w granicach możliwości finansowych powódki, nawet jeśli musiałaby ona skorzystać w tym celu z nadzwyczajnych źródeł finansowania (pożyczki, kredytu itp.).

W judykaturze Europejskiego Trybunału Praw Człowieka podkreśla się również, że ustanowiona w konkretnej sprawie bariera finansowa powinna uwzględniać równowagę (równorzędny związek proporcjonalności) między interesem państwa w pobieraniu opłat sądowych a interesem strony w dochodzeniu roszczeń w postępowaniu sądowym (por. wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 26 lipca 2005r. Wybór orzecznictwa w sprawach polskich 2005, nr 2, s. 75 – 89). Treść zaskarżonego postanowienia pozwala na stwierdzenie, że także w tym aspekcie zaskarżone postanowienie zasługuje na akceptację.

Z tych względów , działając na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. , postanowiono jak w sentencji.