Sygn. akt IC 208/11

SENTENCJA WYROKU

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Bogumiła Tabor

Protokolant : Anna Ogrodnik

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2013 r. w Świdnicy

sprawy z powództwa małoletniego J. K.

reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego R. K.

przeciwko (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów zastępstwa prawnego.

UZASADNIENIE

Powód J. K., reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego R. K., domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) SA z siedzibą w W. kwoty 400.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 listopada 2009 r. do dnia zapłaty, kwoty 36.770,30 zł tytułem odszkodowania za zwrot kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, kwoty 800 zł miesięcznie płatnej do 10-go każdego miesiąca tytułem renty na zwiększone potrzeby, zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

W uzasadnieniu pozwu podano, że w czasie porodu w dniu(...)r. w Szpitalu (...)we W.doszło do zaniedbania ze strony personelu placówki polegającego na tym, że nie została podjęta decyzja o rozwiązaniu ciąży cesarskim cięciem, że w wyniku braku decyzji o cesarskim cięciu po urodzeniu rozpoznano u powoda kurczowe porażenie mózgowe, uogólnioną samoistną padaczkę i zespoły padaczkowe, a także obustronny głęboki niedosłuch zmysłowo – nerwowy.

Twierdził, że badania kontrolne USG głowy wykazały wylewy dokomorowe I/II stopnia, poszerzenie układu komorowego oraz krwotoki na dnie oczu, a w 5 miesiącu życia stwierdzono u niego obustronną głuchotę co wiązało się z koniecznością wszczepienia implantu ślimakowego.

Według powoda jego rozwój psychoruchowy opóźniał się. Zaczął siadać dopiero mając 2,5 roku, natomiast w 2005 r. rozpoznano u niego padaczkę i zespoły padaczkowe.

Oświadczył, że od urodzenia jest osobą niepełnosprawną i wymaga stałej opieki osób trzecich, że pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów, przechodzi rehabilitację i wymaga kształcenia specjalnego.

Podał, że do urazów okołoporodowych zaliczono owinięcie pępowiną, który to fakt został odnotowany w książeczce zdrowia dziecka.

W jego ocenie występujące porażenie mózgowe wraz ze wszystkimi konsekwencjami było wynikiem błędu w sztuce lekarskiej z uwagi na nieprzeprowadzenie cesarskiego cięcia w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia dziecka.

Nadmienił, że w dniu 28 października 2009 r. zgłosił szkodę ubezpieczycielowi Szpitala (...) we W., który wydał decyzję odmowną.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) SA z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasadzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając stanowisko podniósł zarzut przedawnienia roszczenia wskazując, że zgodnie z obowiązującym w poprzednim stanie prawnym art. 442 § 1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Zdaniem strony pozwanej termin wymagalności roszczenia rozpoczął się w dniu 18 kwietnia 2001 r.

W piśmie procesowym z dnia 12 czerwca 2012 r. strona pozwana podniosła, że nie istniały przeciwwskazania do porodu drogami natury, że brak jest podstaw do uznania aby opieka medyczna była sprawowana w niewłaściwy sposób oraz że nie istnieją powiązania przyczynowo – skutkowe pomiędzy obecnym stanem zdrowia powoda a czynnościami wykonanymi przez personel szpitala.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni J. K.urodził się w dniu (...)r. na Oddziale (...)(...)w Szpitalu (...)we W.. Matkę małoletniego przyjęto do porodu w dniu (...) w związku z rozpoczynającą się czynnością skurczową.

Od godziny 16.10 przebywała ona na sali porodowej gdzie personel medyczny odnotowywał przebieg akcji porodowej określając dokładnie reakcje związane z przebiegiem porodu u pacjentki oraz czas ich powstawania.

Podłączono pacjentce zapis KTG, kontrolowano czynność skurczową oraz ruchy płodu. Następnie zalecono podłączenie wlewu naskurczowego pod kontrolą KTG.

Początkowo nie stwierdzano odpływania wód płodowych oraz krwawienia.

Dziecko było jeden raz okręcono pępowiną wokół szyi.

Pacjentka urodziła powoda siłami natury o godzinie (...).

Ważył on (...)g i miał (...) cm długości.

Dziecko urodziło się z (...) pkt. w skali A.w stanie ogólnym dobrym bez cech zamartwicy, bez zewnętrznych oznak wad rozwojowych.

Przeprowadzone w dniu 19 kwietnia 2001 r. badanie okulistyczne powoda wykazało obecność dwóch krwotoczków do siatkówki oka prawego. Badaniem USG z dnia 20 kwietnia 2001 r. stwierdzono wylewy dokomorowe I/II stopnia.

22 kwietnia 2001 r. powoda w stanie dobrym wypisano do domu.

dowód: - dokumentacja medyczna (k. 13-48, 118);

- przesłuchanie stron (k. 330-331)

W okresie od 24 do 29 marca 2002 r. powód przebywał na Oddziale (...)w Ś.. W tym czasie u dziecka rozpoznano: G. (...), R. (...), D., E., (...)

Badanie głowy wykazało obustronnie widoczne dość liczne ogniska hiperintensywne w obrazach T2 zależnych i sekwencji F., częściowo zlewające się ze sobą, poszerzenie przestrzeni płynowej przymózgowej w okolicach czołowo – skroniowych, najpewniej na tle zaniku korowego. Stwierdzono szerszy układ komorowy w stosunku do wieku dziecka.

dowód: - dokumentacja medyczna (k. 13-48);

Od 3 do 9 grudnia 2002 r. powód przebywał w Klinice (...)w W.gdzie wszczepiono mu do prawego ucha implant ślimakowy typu (...) (...) .

dowód: - dokumentacja medyczna (k.13-48);

W okresie od 28 września 2006 r. do 5 października 2006 r. powód był hospitalizowany na Oddziale Dziecięcym (...)w Ś.i wówczas u dziecka rozpoznano kurczowe porażenie mózgowe, uogólnioną samoistną padaczkę i zespoły padaczkowe.

dowód: - dokumentacja medyczna (k. 22);

W opinii z dnia 25 kwietnia 2012 r. Katedry (...) (...) (...) (...)w K.stwierdzono, że w związku z przygotowaniem do porodu personel medyczny prowadził wobec matki powoda typowe działania położnicze mające na celu kontrolę stanu matki jak i dobrostanu płodu.

Wyniki przeprowadzonych wówczas badań oraz przebieg pierwszego i drugiego okresu porodu nie wskazywały na konieczność operacyjnego rozwiązania ciąży i upoważniały do urodzenia dziecka siłami natury.

Dziecko urodziło się o czasie, w stanie ogólnym dobrym. Okręcona raz wokół szyi pępowina nie spowodowała niedotlenienia mózgu w czasie samego porodu.

Opieka medyczna sprawowana nad rodzącą nie była niefachowa i niestaranna w związku z czym nie ma podstaw do uznania nieprawidłowości wyczerpujących znamion błędu medycznego. Brak też podstaw do przyjęcia związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy zakresem i rodzajem wykonanych czynności a obecnym stanem zdrowia powoda.

Aktualnie dziecko prezentuje cechy dysmorfii twarzoczaszki, a w badaniu neurologicznym stwierdza się objawy zespołu hipotoniczno – hiperkinetycznego, co wskazuje, że stan dziecka może być uwarunkowany genetycznie.

Przebieg rozwoju od momentu porodu, obecny stan dziecka oraz wyniki wykonanych badań dodatkowych nie pozwalają w sposób pewny na rozpoznanie u dziecka encefalopatii niedokrwienno – niedotlenieniowej, spowodowanej niedotlenieniem okołoporodowym, np. zadzierzgnięciem pępowiną.

dowód: - opinia z dnia 25 kwietnia 2012 r. wydana przez Katedrę (...) (...) (...)w K.(k. 165- 174, 255-257, 287, 312)

U R. K. od początku ciąży do 16 tygodnia jej trwania rozpoznawano toxoplasną gondi. Pacjentka była hospitalizowana w 7 i 16 tygodniu ciąży z powodu zagrażającego poronienia.

dowód: - dokumentacja medyczna (k. 118, 137-138)

W okresie, którego spór dotyczy, Szpital (...) we W. miał zawartą w (...) SA z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie swojej działalności.

/bezsporne/

W dniu 28 października 2009 r. powód zgłosił szkodę ubezpieczycielowi, który wydał decyzję odmowną.

dowód: - akta szkody nr (...)

Stan faktyczny sprawy ustalono na podstawie wymienionych powyżej dokumentów medycznych, których treści i autentyczności strony nie kwestionowały.

Dla oceny żądania powoda istotne znaczenie ma opinia z dnia 25 kwietnia 2012 r. wydana przez Katedrę(...) (...) (...)w K., która w rzetelny, spójny i jasny sposób przedstawia okoliczności związane z przebiegiem porodu, podjętymi przez personel medyczny czynnościami oraz odnosi się do ewentualnych przyczyn obecnego stanu zdrowia małoletniego powoda.

Zawarte w tej opinii wnioski Sąd w pełni podziela.

Oddaleniu podlegał wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych oraz z zeznań świadka B. U. z uwagi na to, że istotne dla sprawy okoliczności zostały w dostateczny sposób wyjaśnione uprzednio wymienionymi środkami dowodowymi.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Przepis art. 415 k.c. stanowi, iż kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

Roszczenia przysługujące uprawnionemu w sytuacji jaka wystąpiła w rozpoznawanej sprawie określone zostały przez ustawodawcę w treści przepisów art. 444 k.c. i art. 445 k.c.

W myśl art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia poszkodowanemu przysługuje roszczenie o naprawienie szkody, które obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty oraz roszczenie o przyznanie renty, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Z treści art. 445 § 1 k.c. wynika, iż w wypadkach przewidzianych we wskazanym wyżej przepisie art. 444 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę.

Dla ustalenia, że doznana krzywda jest następstwem zdarzeń, o których stanowi art. 445 k.c. i przypisania określonemu podmiotowi odpowiedzialności za tę krzywdę, istotne jest wystąpienie wskazanego w treści art. 361 § 1 k.c. związku przyczynowego między zawinionym działaniem sprawcy uszkodzenia ciała, za które podmiot ten odpowiada, a zaistniałą szkodą. Dotyczy to zarówno odpowiedzialności za szkodę majątkową, jak i niemajątkową. Krzywda powinna być normalnym następstwem czynu sprawcy (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2006 r. , I PK 272/05, LEX nr 281244). Trzeba jednocześnie zaznaczyć, że w przypadku kompensaty krzywdy adekwatny związek przyczynowy stanowi nie tylko przesłankę odpowiedzialności, ale zarazem wyznacza zakres naprawienia uszczerbku.

Powołany wcześniej przepis art. 415 k.c. normuje podstawową zasadę odpowiedzialności opartej na winie sprawcy szkody. Za szkodę odpowiada zatem osoba, której zawinione zachowanie jest źródłem powstania tej szkody.

Z kolei zdarzeniem sprawczym w rozumieniu cytowanego przepisu jest zarówno działanie, jak i zaniechanie. Pierwsze polega na zachowaniu się aktywnym, drugie na zachowaniu się biernym.

Czyn sprawczy pociągający za sobą odpowiedzialność cywilną musi wykazywać pewne cechy (znamiona)odnoszące się do strony przedmiotowej i podmiotowej.

Bezprawność czynu – jako przedmiotowa cecha czynu sprawcy – ujmowana jest jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym.

Wina sprawcy jest pojęciem odnoszącym się do sfery zjawisk psychicznych sprawcy dlatego też określa się ją jako znamię podmiotowe czynu. Dopiero czyn uznany za bezprawny może być rozważany w kategoriach winy.

W orzecznictwie został ugruntowany pogląd, że przesłankami roszczenia odszkodowawczego na gruncie art. 296 § 1 p.w.p. i art. 415 k.c. jest: wystąpienie szkody, spowodowanie jej przez zdarzenie, z którym ustawodawca łączy obowiązek odszkodowawczy - zaistnienie tego zdarzenia, związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem a szkodą w dochodzonej postaci, wina (…) Ciężar wykazania tych przesłanek spoczywa na powodzie, zgodnie z ogólnymi regułami rozkładu ciężaru dowodzenia wynikającym z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. (wyrok SA w Katowicach z dnia 10.01.2013 r., sygn. V ACa 652/12)

Jednakże, mając na uwadze treść przepisu art. 415 k.c. zasadniczą przesłanką odpowiedzialności jest wystąpienie winy.

W rozpatrywanej sprawie bezspornym jest, że Szpital (...) we W. miał zawartą z (...) Zakładem (...) umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie swojej działalności

W świetle opinii biegłych z dnia 25 kwietnia 2012 r. sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania nie wynika, że doznana przez powoda krzywda w sferze cierpień fizycznych, jak i cierpień psychicznych pozostaje w związku z porodem z dnia (...)r. , zawinionym przez osobę, za którą strona pozwana ponosi odpowiedzialność.

W niniejszej sprawie małoletni powód J. K. reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego R. K., nie wykazał istnienia winy po stronie Szpitala (...) we W. (art. 6 k.c.).

Z treści opinii z dnia 25 kwietnia 2012 r. Katedry (...) (...) (...)w K.wynikają okoliczności przeciwne od zarzucanych przez powoda. Biegli określili w sposób nie budzący wątpliwości, że w związku z przygotowaniem do porodu personel medyczny przeprowadził wobec matki powoda typowe działania położnicze mające na celu kontrolę stanu matki jak i dobrostanu płodu. oraz że brak jest podstaw do uznania aby opieka medyczna sprawowana przed i po porodzie była niefachowa i niestaranna. Z kolei wyniki przeprowadzonych badań oraz przebieg pierwszego i drugiego okresu porodu nie wskazywały na konieczność operacyjnego rozwiązania ciąży lecz upoważniały do urodzenia dziecka siłami natury.

Z opinii tej wynika również, że powód urodził się o czasie, w stanie ogólnym dobrym co świadczy o tym, że okręcona raz wokół szyi pępowina nie spowodowała niedotlenienia mózgu w czasie samego porodu.

Odnosząc się do aktualnego stanu zdrowia powoda biegli wskazywali na duże prawdopodobieństwo uwarunkowania genetycznego.

Z opinii wynika również, że z uwagi na przebieg rozwoju dziecka od momentu porodu, obecny stan dziecka oraz wyniki wykonanych badan dodatkowych nie można w sposób pewny rozpoznać u powoda encefalopatii niedokrwienno – niedotlenieniowej, spowodowanej niedotlenieniem okołoporodowym, np. zadzierzgnięciem pępowiną więc w takiej sytuacji nie można placówce czynić zarzutu braku przeprowadzenia porodu poprzez cesarskie cięcie.

Wobec braku winy po stronie Szpitala (...) we W. bezcelowe jest badanie pozostałych przesłanek z art. 415 k.c., które mogłyby mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia wyłącznie w przypadku stwierdzenia istnienia winy.

W takiej sytuacji roszczenia powoda odnośnie zadośćuczynienia, odszkodowania, renty na zwiększone potrzeby i ustalenia odpowiedzialności na przyszłość nie zasługują na uwzględnienie.

Wobec bezzasadności powództwa nie wymaga odniesienia podnoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia.

Na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążono powoda obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów zastępstwa prawnego z uwagi na trudną sytuację życiową, finansową i zdrowotną, a także z uwagi na jego subiektywne przeświadczenie o słuszności swojego roszczenia.