Sygn. akt I Ca 422/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący – S.O. Barbara Bojakowska

Sędziowie: S.O. Iwona Podwójniak

S.O. Joanna Składowska

Protokolant: staż. Kinga Majczak

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2013 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o. o. w S.

przeciwko J. J.

o roszczenia z umowy pożyczki

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli

z dnia 22 sierpnia 2013 roku, sygn. akt I C 279/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej J. J. na rzecz powoda (...) Sp. z o. o. w S. 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postepowania przed sądem drugiej instancji.

Sygn. akt I Ca 422/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy z Z. w sprawie z powództwa (...) Spółka z.o.o w S. przeciwko J. J. o zapłatę, zasądził od J. J. na rzecz (...) Sp. z o.o. w S. kwotę 14.937,97 z umownymi odsetkami w wysokości 4 krotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 4 października 2011 roku do dnia zapłaty, umarzając postępowanie w pozostałym zakresie. Ponadto Sąd zasądził od J. J. na rzecz (...) Sp. z o.o. kwotę 2.636,30 tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach
i wnioskach:

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 29 czerwca 2006 roku I. R.została członkiem (...) Spółdzielczej (...) w P.. W dniu 7 kwietnia 2009 r. zaciągnęła w w/w spółdzielni pożyczkę pieniężną w kwocie 14.000 zł. Tego samego dnia J. J. zawarła z pożyczkodawcą umowę poręczenia spłaty zobowiązania zaciągniętego przez I. R.. Zgodnie z umową spłata należności miała nastąpić w 35 miesięcznych ratach do dnia 18 marca 2012 roku. Całkowity koszt pożyczki wynosił 3.968,32 zł przy rzeczywistej rocznej zmiennej stopie procentowej wynoszącej 14,25 %. I. R. zmarła w dniu 11 czerwca 2009 r. Z tą chwilą zgodnie ze statutem ustało jej członkowstwo w (...)-u , a zobowiązanie pieniężne z tytułu pożyczki stało się w całości natychmiast wymagalne. W związku z niespłaceniem pożyczki w terminie, należność z tego tytułu stała się należnością przeterminowaną. Od przeterminowanej należności z tytułu niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wytoczenia powództwa, od całości zadłużenia, (...) miał prawo naliczać odsetki karne w wysokości ustalanej Uchwałą Zarządu (...) których wysokość nie mogła przekraczać czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Uchwałą z dnia 24 kwietnia 2007 roku Zarząd (...) ustalił wysokość odsetek karnych na poziomie czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. W okresie od 11 czerwca 2009 roku do dnia 18 stycznia 2010 roku na poczet zobowiązań z tytułu pożyczki zaciągniętej przez I. R. dokonano 7 wpłat w łącznej kwocie 4078,32 zł. W związku z brakiem dalszych wpłat, od dnia 19 stycznia 2010 r. pożyczkodawca zaprzestał naliczania odsetek umownych i od pozostałej do spłaty części kapitału zaczął naliczać odsetki karne.

W dniu 29 kwietnia 2010 roku W. (...) w P., dokonała powierniczego przelewu wierzytelności z w/w umowy na rzecz powoda (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S.. Wartość wierzytelności na ten dzień wynosiła 11.476,44 zł. W dniu 1 lipca 2011 roku cesjonariusz wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia z tytułu pożyczki zaciągniętej przez I. R.. Wezwanie to okazało się nieskuteczne. Na dzień 4 października 2011 r. zobowiązanie poręczyciela z tytułu przelanej wierzytelności wyniosło 14.937,97 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym, opartym na zgromadzonym w aktach sprawy nieosobowym materiale dowodowym w postaci dokumentów prywatnych i urzędowych, Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Sąd uznał za niebudzący wątpliwości fakt zawarcia umowy pożyczki na kwotę 14 000 zł w dniu 7 kwietnia 2009 roku pomiędzy I. R. i W. Spółdzielczą (...) w P.. Umowa ta została sporządzona na piśmie i szczegółowo określała sposób zwrotu pożyczonych pieniędzy, wysokość rat, termin ich płatności, ko w szczególności wysokość zwykłych oraz karnych odsetek umownych. Jej integralną część stanowił regulamin udzielania kredytów i pożyczek (...) oraz statut, który wiązał pożyczkobiorcę jako członka kasy. Odpowiedzialność J. J. za dług I. R. Sąd uzasadniał akcesoryjnym charakterem instytucji poręczenia. Śmierć dłużnika nie zwolniła pozwanej z obowiązku spełnienia świadczenia, albowiem nie skutkowała wygaśnięciem zobowiązania głównego.

Sąd uznał, że ciążące pierwotnie na I. R. zobowiązanie pieniężne, zostało wykonane jedynie częściowo. W okresie od 7 kwietnia 2009 roku do 18 stycznia 2010 na poczet pożyczki dokonano wpłat w łącznej wysokości 4571,70 zł. Z przedłożonej przez powoda dokumentacji wynika, że na datę wytoczenia powództwa (4 października 2011 roku) do zapłaty z tytułu umowy pozostała kwota 14.937,97 zł. Pozwana zarówno w sprzeciwie od nakazu zapłaty jak w toku dalszego postępowania nie kwestionowała wymagalności oraz wysokości pozostałego do spłaty zobowiązania pieniężnego z tytułu umowy pożyczki z dnia 7 kwietnia 2009 roku. W związku z cesją długu w dniu 29 kwietnia 2010 roku dna rzecz powoda (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S., ten jako nowy wierzyciel może skutecznie dochodzić zapłaty niewykonanej należności.

Mając powyższe na uwadze oraz uwzględniając fakt, że częściowo powództwo zostało cofnięte, Sąd zasądził od pozwanej, na rzecz powoda dochodzona kwotę 14.937,97 zł. Rozstrzygając o żądaniu odsetkowym Sąd uznał, że od należności głównej, zaległych odsetek i kosztów tj. skapitalizowanego zadłużenia na dzień wytoczenia powództwa na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c w zw. z art. 359 § 1 i 2 k.c w zw. z art. 482 § 1 k.c, należą się powodowi umowne odsetki karne w wysokości ustalonej w umowie pożyczki, od dnia wytoczenia o nie powództwa tj. 4 października 2011 roku do dnia zapłaty.

Na podstawie art. 355 § 1 k.p.c w pozostałym zakresie Sąd I instancji wobec cofnięcia pozwu umorzył postępowanie.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c w zw. z art. 99 k.p.c.

Z powyższym wyrokiem nie zgodziła się pozwana. W apelacji zaskarżyła wyrok w całości, zarzucając mu:

naruszenie prawa materialnego tj. art. 117 k.c poprzez niezastosowanie tego przepisu, mimo podniesienia odpowiedniego zarzutu,

sprzeczność ustaleń Sądu z rzeczywistym stanem poprzez uznanie ważności umowy pożyczki.

W konkluzji pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i oddalenie powództwa, zasądzenie na jej rzecz kosztów procesowych, a także o zwolnienie od kosztów sądowych z uwagi na trudną sytuację materialną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 117 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Z kolei art. 123 § 1 pkt 1 stanowi, że bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

W przedmiotowej sprawie, roszczenie wierzyciela związane z prowadzeniem przez niego działalności gospodarczej przedawnia się, zgodnie z art. 118 k.c., z upływem 3 lat. Jak trafnie ustalił Sąd I instancji, stało się ono wymagalne 11 czerwca 2009 roku, czyli w dniu śmierci I. R.. Wniesienie pozwu przeciwko J. J. w dniu 4 października 2011 było czynnością o której mowa z przywołanym art. 123 § 1 pkt 1 kc i spowodowało przerwanie i wstrzymanie na czas procesu biegu przedawnienia przed jego upływem. W związku w powyższym, podniesiony przez skarżącą zarzut przedawnienia dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia należy uznać za bezzasadny.

Za chybiony należy uznać również zarzut sprzeczności ustaleń Sądu z rzeczywistym stanem poprzez uznanie ważności umowy. Skarżąca twierdzi, że umowa nie powinna być zawarta i jest nieważna, ponieważ pożyczkobiorca musi być osobą w pełni zdrową, gdy tymczasem I. R. była chora, poruszała się na wózku inwalidzkim. Strona powodowa słusznie podniosła w odpowiedzi na apelacji, że pożyczkobiorczyni miała pełną zdolność do czynności prawnych, a więc brak jest przesłanek dla stwierdzenia nieważności zawartej przez nią umowy. Ponadto zgodnie z treścią art. 877 k.c. w razie poręczenia za dług osoby, która nie mogła sie zobowiązać z powodu braku zdolności do c czynności prawnych , poręczyciel powinien spełnić świadczenie jako dłużnik główny, jeżeli w chwili poręczenia o braku tej zdolności wiedział lub mógł się z łatwością dowiedzieć. W przedmiotowej sprawie apelująca wskazuje tylko na niepełnosprawność fizyczną pożyczkobiorczyni, co w żaden sposób nie zwalnia jej z obowiązku zapłaty za dług jako poręczyciel.

Dalej, skarżąca podnosi, że (...) w żaden sposób nie zwracał się do niej z informacją, że kredyt nie jest spłacany, co spowodowało naliczenie odsetek bez jej wiedzy. Okoliczność ta nie wpływa jednak na zasadność powództwa i możliwość skierowania sprawy na drogę sądową.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz z § 6 pkt 4, § 12 ust. 1 pkt 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) obciążając nimi stronę przegrywającą.