UZASADNIENIE

M. W. (2) w dniu 1 kwietnia 2014 r. złożyła skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, dotyczącą postępowania w sprawie o sygn. I C 250/10 prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Bochni.

Skarżąca wniosła o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania , w sprawie której dotyczy skarga bowiem sprawa od 5 lat nie została zakończona oraz o zasądzenie od Sądu Rejonowego w Bochni i Sądu Okręgowego w Tarnowie kwot po 20.000 zł.

Ponadto skarżąca wniosła o wyznaczenie sądu właściwego w wyłączeniem Sądu Okręgowego w Tarnowie i podległych mu jednostek z rozpatrywania sprawy, zwrotu kosztów sądowych oraz zwolnienie jej od uiszczenia opłaty sądowej i przydzielenie adwokata z urzędu do reprezentowania jej w niniejszym postępowaniu.

W uzasadnieniu wniosku skarżąca zarzuciła, że sprawa, której dotyczy skarga ciągnie się od 5 lat, a jeśli się zakończy to i tak wyrok będzie nieważny z mocy prawa, gdyż nie jest rozpatrywany przez niezależny, bezstronny i niezawiły sąd co usiłuje udowodnić w pismach procesowych i uzasadnieniach niekorzystnych dla niej orzeczeń. Wszystkie jej wnioski o wyłączenie imiennie powoływanych sędziów są oddalane przez Sąd Okręgowy w Tarnowie co powoduje przewlekłość postępowania i niemożność zakończenia postępowania ale stwarza także układ korupcyjny. W ocenie skarżącej skoro jednym z pozwanych jest Wójt Gminy B. a ma go osądzić Prezes Sądu Rejonowego w Bochni to z góry należy przewidzieć brak bezstronności, a to ma odzwierciedlenie w orzeczeniach bo obu łączą układy osobiste takie, które rzutują na pozycję zawodową i status materialny. Jak wskazała skarżąca nie rozumie dlaczego Sąd Rejonowy w Bochni nie chce się wyłączyć, a taki stan akceptuje Sąd Okręgowy w Tarnowie co powoduje przewlekłość. Taki stan powoduje, że nie ma gdzie dochodzić swoich praw w Polsce i padła ofiarę tych niezdrowych układów. Ponieważ wskazane sądy tworzą układ zamknięty i dobijają ofiary przestępstwa wniosła o wyłączenie Sądu Okręgowego w Tarnowie i podległych mu jednostek z rozpatrzenia tej sprawy. Gdyby jej wątpliwości co do bezstronności nie były zasadne, to ta sprawa nie miałaby racji bytu. Było już raz prowadzone postępowanie o ochronę posiadania ale było także prowadzone postępowanie o ochronę własności przed atakiem tych samych osób, które zakończyły się oddaleniem powództwa.

W złożonej odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Okręgowego w Tarnowie wniósł o :

- odrzucenie skargi w części odnoszącej się do postępowania przed Sądem Okręgowym, ewentualnie o oddalenie skargi,

- obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

Z kolei Prezes Sądu Rejonowego w Bochni, w złożonej odpowiedzi na skargę ( błędnie podając, że skarżącym jest M. M. ) wniósł o :

- odrzucenie skargi albowiem ta nie została opłacona ewentualnie

- oddalenie skargi gdyby ta odpowiadała wymogom fiskalnym.

Rozpoznając skargę Sąd Apelacyjny ustalił, że pozew M. W. (1) wpłynął do Sądu Rejonowego w Bochni w dniu 7 września 2010 r. ( data prezentaty). Postanowieniem z dnia 13 września 2010 r. skarżąca została zwolniona od kosztów sądowych w całości jak i ustanowiono dla niej pełnomocnika z urzędu. W dniu 16 września 2010 r. została wyznaczona rozprawa na dzień 27 października 2010 r. Na powyższej rozprawie skarżąca złożyła wniosek o wyłączenie sędziego referenta. Celem rozpoznania wniosku rozprawa została odroczona z terminem na piśmie. Po odebraniu oświadczenia od sędziego referenta, Sąd Rejonowy w Bochni, postanowieniem z dnia 15 listopada 2010 r. oddalił jej wniosek. Po uprawomocnieniu się tego postanowienia, zarządzeniem z dnia 17 grudnia 2010 r. wyznaczono kolejną rozprawę na dzień 26 stycznia 2011 r. W piśmie procesowym z dnia 22 grudnia 2010 r. ( data prezentaty ) skarżąca ponowiła wniosek o wyłączenie sędziego a w kolejnym piśmie z dnia 29 grudnia 2010 r. ( data prezentaty ) wniosła zażalenia na postanowienie z dnia 15 listopada 2010 r. domagając się przywrócenia terminu do jego złożenia. W piśmie tym zawarła także wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Rejonowego w Bochni. Pełnomocnik skarżącej w dniu 31 grudnia 2010 r. ( data prezentaty ) także złożył wniosek o wyłączenie sędziego referenta. Po złożeniu powyższych wniosków rozprawa wyznaczona na dzień 26 stycznia 2011 r. została odwołana. Po odebraniu od sędziów oświadczeń, akta sprawy zostały przesłane do Sądu Okręgowego w Tarnowie, który postanowieniem z dnia 30 marca 2011 r. oddalił ten wniosek ( I Co 17/11 ). Na powyższe postanowienie skarżąca złożyła zażalenie, które zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 maja 2011 r. ( I ACz 660/11 ). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 2 czerwca 2011 r. wyznaczono rozprawę na dzień 21 lipca 2011 r. Na tej rozprawie Sąd oddalił wniosek skarżącej o udzielenie jej zabezpieczenia, a skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziego referenta. Po złożeniu przez niego oświadczenia, Sąd Rejonowy w Bochni postanowieniem z dnia 25 lipca 2011 r. oddalił wniosek o wyłączenie. Na powyższe postanowienie zażalenie złożyła skarżąca. Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 12 września 2011 r. oddalił zażalenie ( I Cz 264/11). Z kolei postanowieniem z tej samej daty, w sprawie I Cz 265/11 oddalił zażalenie powódki na postanowienie z dnia 21 lipca 2011 r. Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni zarządzeniem z dnia 26 września 2011 r. została wyznaczona kolejna rozprawa na dzień 28 listopada 2011 r. Postanowieniem z dnia 11 października 2011 r. Sąd Rejonowy w Bochni oddalił wniosek powódki o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia i zażalenia z dnia 27 grudnia 2010 r. od postanowienia z dnia 15 listopada 2010 r. a samo zażalenie odrzucił. Na skutek zażalenia złożonego przez skarżącą, Sąd Okręgowy w Tarnowie odrzucił zażalenie skarżącej od punkt I zaskarżonego postanowienia oraz oddalił jej zażalenie w pozostałym zakresie. W dniu 24 listopada 2011 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziego referenta. Na rozprawie w dniu 28 listopada 2011 r. oddalono kolejny wniosek skarżącej o udzielenie jej zabezpieczenia a samą rozprawę odroczono z terminem na piśmie z uwagi na złożony wniosek o wyłączenie. Wniosek ten został oddalony postanowieniem Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 30 listopada 2011 r. Z kolei w piśmie z dnia 15 grudnia 2011 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów orzekających w Sądzie Rejonowy w Bochni. Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Tarnowie, oddalił ten wniosek ( I Co 5/12 ) a postanowieniem z dnia 30 stycznia 2012 r. oddalono zażalenie powódki na postanowienia o oddaleniu jej wniosku o udzielenie zabezpieczenia ( I Cz 17/12 ). Kolejnym postanowieniem z dnia 30 stycznia 2012 r. oddalono zażalenie skarżącej na postanowienie z dnia 30 listopada 2011 r. ( I ACz 18/12 ). Na skutek zażalenia skarżącej na postanowienie z dnia 17 stycznia 2012 r., Sąd Apelacyjny w Krakowie, postanowieniem z dnia 28 lutego 2012 r., powyższe zażalenie oddalił. Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni zarządzeniem z dnia 3 kwietnia 2012 r. , na dzień 17 maja 2012 r. została wyznaczona kolejna rozprawa. W piśmie procesowym z dnia 17 maja 2012 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziego referenta oraz wszystkich sędziów Sądu Rejonowego w Bochni, którzy nawzajem odrzucają jej wnioski o wyłączenie poszczególnych sędziów. Rozprawa w dniu 17 maja 2012 r. została odroczona z terminem na piśmie celem nadania biegu wnioskowi o wyłączenie sędziów. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2012 r. powyższy wniosek został oddalony postanowieniem Sąd Okręgowego w Tarnowie ( I Co 64/12 ). Na skutek zażalenia skarżącej Sąd Apelacyjny w Krakowie, postanowieniem z dnia 17 września 2012 r. oddalił zażalenie ( I ACz 1326/12). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 5 listopada 2012 r. wyznaczono kolejną rozprawę na dzień 21 grudnia 2012 r. Na rozprawie, skarżąca złożyła wniosek o wyłączenie sędziego referenta oraz pozostałych sędziów Sądu Rejonowego w Bochni. Postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 31 stycznia 2013 r. powyższy wniosek został oddalony ( I Co 8/13 ). Na skutek zażalenia skarżącej Sąd Apelacyjny w Krakowie, postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2013 r. oddalił zażalenie ( I ACz 679/13). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 14 czerwca 2013 r. wyznaczono kolejną rozprawę na dzień 6 sierpnia 2013 r. W piśmie procesowym z dnia 2 sierpnia 2013 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów. Na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2013 r. Sąd przesłuchał kilku świadków. Po przekazaniu akt do Sądu Okręgowego w Tarnowie, ten postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2013 r. odrzucił ponowny wniosek skarżącej ( I Co 93/13). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 3 października 2013 r. wyznaczono kolejną rozprawę na dzień 25 listopada 2013 r. W piśmie procesowym z dnia 24 października 2013 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów. Po przekazaniu akt do Sądu Okręgowego w Tarnowie, ten postanowieniem z dnia 14 listopada 2013 r. odrzucił ponowny wniosek skarżącej ( I Co 147/13). Na rozprawie w dniu 25 listopada 2013 r. Sąd przesłuchał kolejnych świadków a skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów. W piśmie z dnia 2 grudnia 2013 r. ( data prezentaty ) skarżąca uzupełniła swój wniosek o wyłączenie także sędziów Sądu Okręgowego w Tarnowie. Sąd Apelacyjny w Krakowie, postanowieniem z dnia 25 lutego 2014 r. odrzucił wniosek skarżącej co do wyłączenia sędziów Sądu Rejonowego w Bochni ( pkt. I ) , oddalił wniosek o wyłączenie części sędziów Sądu Okręgowego w Tarnowie ( pkt. II ) oraz umorzył postępowanie co do dwóch sędziów Sądu Okręgowego w Tarnowie ( I ACo 3/14). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 14 kwietnia 2014 r. wyznaczono kolejne rozprawy na dzień 29 maja, 13 czerwca i 3 lipca 2014 r. Na rozprawie w dniu 29 maja skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów Sądu Rejonowego w Bochni. Po przekazaniu akt do Sądu Okręgowego w Tarnowie, ten postanowieniem z dnia 6 czerwca 2014 r. odrzucił ponowny wniosek skarżącej ( I Co 61/14). Kolejny wniosek o wyłączenie złożony na rozprawie w dniu 13 czerwca 2014 r. został odrzucony ( w części dotyczącej referendarzy oddalony ) postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 27 czerwca 2014 r. ( I Co 73/14 ). Kolejny wniosek o wyłączenie złożony na rozprawie w dniu 3 lipca 2014 r. został odrzucony postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 19 sierpnia 2014 r. ( I Co 100/14 ). Na rozprawie w dniu 3 lipca 2014 r. skarżąca została ukarana karą porządkową grzywny za ubliżenie na rozprawie pozwanemu. Zażalenie skarżącej na powyższe postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 2 września 2014 r. ( I Cz 292/14 ). Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 15 września 2014 r. wyznaczono kolejne rozprawy na dzień 12 listopada, 8 grudnia i 29 grudnia 2014 r. W piśmie procesowym z dnia 24 września 2014 r. ( data prezentaty ) skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów. Po przekazaniu akt do Sądu Okręgowego w Tarnowie, ten postanowieniem z dnia 20 października 2014 r. odrzucił ponowny wniosek skarżącej ( I Co 129/13). Kolejny wniosek o wyłączenie złożony na rozprawie w dniu 12 listopada 2014 r. został odrzucony postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 3 grudnia 2014 r. ( I Co 154/14 ). Zażalenie skarżącej na powyższe postanowienie zostało odrzucone postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 26 stycznia 2015 r. ( I Co 154/14). Na rozprawie w dniu 12 listopada 2014 r. skarżąca została ukarana karą porządkową grzywny za ubliżenie na rozprawie pozwanemu. Zażalenie skarżącej na powyższe postanowienie zostało częściowo zmienione ( obniżono kwotę grzywny ) postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 23 stycznia 2015 r. ( I Cz 448/14 ). Kolejny wniosek o wyłączenie złożony na rozprawie w dniu 8 grudnia 2014 r. został odrzucony postanowieniem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 18 grudnia 2014 r. ( I Co 165/14 ). Rozprawa wyznaczona na dzień 29 grudnia 2014 r. nie odbyła się. Jak wynika z protokołu rozprawy akta nie zostały zwrócone przez Sąd Okręgowy w Tarnowie. Po zwrocie akt do Sądu Rejonowego w Bochni, zarządzeniem z dnia 9 marca 2015 r. wyznaczono kolejne rozprawy na dzień 1 kwietnia, 20 kwietnia i 23 kwietnia, 13 maja, 28 maja, 11 czerwca i 25 czerwca 2015 r. Na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2015 r. skarżąca złożyła kolejny wniosek o wyłączenie sędziów Sądu Rejonowego w Bochni. Postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Tarnowie odrzucił wniosek skarżącej ( I Co 49/156 ).

Sąd Apelacyjny zważył co następuje

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ( Dz. U. z 2004 r. nr 179 poz.1843 z późn. zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania, tj. o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Z analizy uzasadnienia wniosku wynika, że sprawność niniejszego postępowania ma dla skarżącej drugorzędne znaczenie. Najistotniejsze dla niej jest bowiem to aby jej sprawa nie była prowadzona przez dotychczasowego jej referenta bądź pozostałych sędziów Sądu Rejonowego w Bochni. Uszło jednak uwadze skarżącej, że taka decyzja nie może zapaść w ramach postępowania wywołanego jej skargą. Gdyby zarzuty skarżącej dotyczyły tylko tej kwestii, skarga powinna zostać odrzucona jako niedopuszczalna albowiem takie decyzje tj. co do wyłączenia sędziego czy wskazania innego sądu do prowadzenia sprawy mogą być podjęte wyłącznie w ramach innych postępowań. Z uwagi jednak na to, że skarżąca łączy swoje zarzuty co do bezstronności sędziów prowadzących jej sprawę z zarzutem jej przewlekłego prowadzenia, Sąd Apelacyjny procedując w trybie wskazanej wyżej ustawy w oparciu o jej art. 4 ust 1 pkt. 1a, dokonał analizy przebiegu całego postępowania tak w zakresie w jakim dotyczy ono Sądu Rejonowego w Bochni jak i Sądu Okręgowego w Tarnowie. Dokonując takiego badania Sąd Apelacyjny nie stwierdza aby czynności Sądu tak Rejonowego jak i Okręgowego były dokonywane w sposób przewlekły lub zbędny. Czas trwania postępowania delimituje sama skarżąca składająca kolejne, oparte na tych samych okolicznościach, bezzasadne wnioski o wyłączenie sędziów tak Sądu Rejonowego w Bochni jak i Sądu Okręgowego w Tarnowie uniemożliwiając przeprowadzenie kolejnych czynności procesowych i wydanie w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia. Jej zachowanie w toku postępowania obrazują także dwa prawomocne postanowienia Sądu Rejonowego w Bochni, który ukarał ją grzywnami z ubliżanie na rozprawie jednemu z pozwanych. Należy jednak podkreślić, że nawet oczywista bezzasadność wniosków strony postępowania nie zwalania sądu meriti od obowiązku sprawnego jej prowadzenia. Jak podkreśla się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, nie dochodzi do przewlekłości postępowania, jeżeli orzeczenia wydawane w tym postępowaniu w załatwieniu wniosków i pism procesowych strony, zapadają w okresie nie dłuższym niż miesiąc lub nieznacznie przekraczają ten termin (postanowienie z dnia 12 maja 2005 r., sygn. akt III SPP 98/05, OSNP 2005/24/402; postanowienie z dnia 18 października 2007 r., sygn. akt III SPP 40/07, Lex nr 861707). Pogląd ten Sąd Apelacyjny w pełni podziela. W niniejszej sprawie, czynności podejmowane przez Sądy, których dotyczy skarga realizowane są w powyższych ramach czasowych. Determinację Sądu Rejonowego dążącego do jak najszybszego zakończenia sprawy najlepiej obrazują jego zarządzenia o wyznaczeniu rozpraw z dnia 14 kwietnia 2014 r., 15 września 2014 r. i 9 marca 2015 r., w których od razu ustalono kilka następujących po sobie terminów rozpraw.

W przedmiotowej sprawie nie sposób zatem przyjąć, by doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy. Wobec tego skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy, o czym orzeczono w punkcie 2 niniejszego postanowienia.

Wobec zwolnienia skarżącej od kosztów sądowych w całości i ustanowienia dla niej pełnomocnika z urzędu postanowieniem z dnia 13 września 2010 r. bezprzedmiotowe stało się orzeczenie w tym przedmiocie, albowiem zwolnienie od kosztów sądowych rozciąga się na obie instancje, a umocowanie pełnomocnika z urzędu rozciąga się także na postępowanie skargowe (art. 91 pkt. 1 Kpc), zaś zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. do postępowania skargowego stosuje się przepisy o postępowaniu zażaleniowym. Zwolnienie od kosztów sądowych dotyczy więc także postępowania wywołanego skargą. Skutkowało to umorzeniem postępowania co do wniosku w tym przedmiocie na podstawie art. 355 § 1 Kpc w zw. z art. 391 § 1 Kpc, 397 § 2 Kpc i art. 8 ust. 2 powołanej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o czym orzeczono w punkcie 1 postanowienia.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE