UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 17 lutego 2012 r. powód M. M. domagał się ustalenia, że stosunek najmu lokalu mieszkalnego położonego we W. przy
ul. (...) nawiązany pomiędzy wynajmującym Gminą W., a najemcą E. M. nie istnieje. Nadto wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych.

Uzasadniając treść podniesionych żądań podał, iż po jego stronie istnieje interes prawny określony w art. 189 kpc rozumiany jako potrzeba uzyskania wyroku o odpowiedniej treści wywołana rzeczywistym naruszeniem określonej sfery prawnej. Wskazał, iż E. M. nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu od siedmiu lat. Mieszkanie opuściła dobrowolnie zabierając swoje rzeczy osobiste oraz oddając klucze do lokalu. Podał, iż na jego wniosek decyzją z dnia 22 maja 2009 r. Prezydent W. orzekł o wymeldowaniu pozwanej. Nadto wskazał, iż małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód w 2011 r.

W odpowiedzi na pozew Gmina W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. Zarzuciła, iż nie było podstaw do przyjęcia, że łączący ją z pozwaną stosunek najmu nie istnieje. Podała, iż zawarła z pozwaną i powodem umowę najmu dotyczącą przedmiotowego lokalu na czas nieoznaczony. Umowa ta nie została rozwiązana przez strony, a pozwana nie złożyła wobec wynajmującego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Z kolei fakt nie zamieszkiwania w lokalu wskutek konfliktu małżeńskiego nie jest równoznaczny z wypowiedzeniem stosunku najmu. Nadto zarzuciła, iż powód nie zwracał się do Wydziału Lokali Mieszkalnych w sprawie uregulowania stanu prawnego przedmiotowego lokalu mieszkalnego, a zatem powództwo jest przedwczesne.

W odpowiedzi na pozew, działający w imieniu nieznanej z miejsca pobytu pozwanej kurator, wniósł o oddalenie powództwa oraz obciążenie kosztami postępowania powoda. W uzasadnieniu podniósł, iż powód nie wykazał interesu prawnego w rozumieniu art. 189 kpc i tym samym aby istniała potrzeba uregulowania niepewnego stanu prawnego. Podał, iż stosunek najmu powstał w trakcie trwania małżeństwa powoda i pozwanej i zgodnie a art. 680¹ § 1 k.c. małżonkowie są najemcami lokalu bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa. Wskazał, iż okoliczności sprawy nie wskazują, aby pozwana w sposób wyraźny czy też konkludentny rozwiązała umowę.

W toku postępowania stanowisko stron pozostało bez zmian.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 czerwca 2000 r. powód M. M. oraz pozwana E. M. zawarli związek małżeński.

Związek małżeński stron został rozwiązany przez rozwód maju 2011r.

(bezsporne).

W dniu 9 czerwca 2003 r. powód oraz E. M. zawarli z Gminą W. umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (...).

Dowód: - umowa najmu – k. 54-56,

E. M. w 2005 r. wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie przebywa.

Dowód: - decyzja z 22.05.2009r. – k. 7-8,

- zeznania świadka E. D. – k. 59-60,

W dniu 22 maja 2009 r. E. M. została wymeldowana z miejsca pobytu stałego w lokalu przy ul. (...) we W..

Dowód: - decyzja z 22.05.2009r. – k. 7-8.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było nieuzasadnione i jako takie podlegało oddaleniu.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedłożone i niekwestionowane przez strony dokumenty, jak również w oparciu o zeznania zawnioskowanego przez powoda świadka.

W pierwszej kolejności rozważeniu podlegało, czy zaktualizowały się przesłanki z
art. 189 k.p.c. uprawniające powoda do wytoczenia niniejszego powództwa.

Stosownie do treści art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Przepis ten wskazuje na dwie przesłanki powództwa o ustalenie: interes prawny powoda w ustaleniu oraz ustalenie powinno dotyczyć stosunku prawnego lub prawa, a nie okoliczności faktycznej.

Interes prawny w rozumieniu cytowanego przepisu występuje wówczas, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa. Niepewność ta powinna być jednak obiektywna, czyli zachodzić według rozumnej oceny sytuacji, a nie tylko subiektywna, tj. według odczucia powoda. Interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. występuje tylko wówczas, gdy zachodzi potrzeba jego ochrony prawnej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21. lutego 1997 r.; II CKU 7/97). Przez „interes prawny” w znaczeniu art. 189 k.p.c. rozumieć należy istniejącą potrzebę uzyskania korzyści w sferze sytuacji prawnej ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15 kwietnia 1999 r.; I ACa 1046/98).

W świetle zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, iż powód miał interes prawny w ustaleniu nieistnienia stosunku prawnego najmu spornego lokalu mieszkalnego pomiędzy pozwaną E. M. a pozwaną Gminą W.. Mając zaś na uwadze, iż małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o sposobie korzystanie ze wspólnego lokalu, a pozwana w przedmiotowym lokalu faktycznie nie zamieszkiwała, uznać należało, iż po stronie powoda zachodziła obiektywna niepewność stanu prawnego spornego lokalu, przejawiająca się w wątpliwości istnienia stosunku prawnego najmu lokalu pomiędzy pozwaną E. M. a Gminą W..

Odnosząc się do żądania pozwu wskazać, należy, iż umowa najmu dochodzi do skutku w wyniku oświadczeń woli. Do przesłanek jej zawarcia nie należy wydanie rzeczy najemcy, nie ma więc charakteru czynności prawnej realnej. Jest umową konsensualną, która nakłada na wynajmującego obowiązek oddania najemcy rzeczy do używania i wydanie rzeczy następuje w wykonaniu zaciągniętego zobowiązania. Tym samym stwierdzić należy, iż stosunek najmu lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (...) nawiązany został w trakcie trwania małżeństwa powoda i pozwanej ad. 1, bowiem w dniu w dniu 9 czerwca 2003 r. powód i pozwana złożyli zgodne oświadczenia podpisując umowę (vide k. 56 v.) Nadto stosownie zaś do treści art. 680¹ § 1 zd. 1 k.c. małżonkowie są najemcami lokalu bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa.

Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 77 § 2 k.c. jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem. Poza sporem pozostawała okoliczność, iż E. M. nie złożyła oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu w formie pisemnej, a zgromadzony w aktach materiał dowodowy nie pozwalał nadto na przyjęcie, jakoby pozwana wypowiedziała umowę najmu przez czynności dorozumiane.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE