Sygn. akt VI U 2023/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Płocku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Parzybut-Dan

Protokolant: sekr. sądowy Justyna Zalewska

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2015 roku w Płocku

sprawy J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 17 października 2014 roku, znak: (...)

oddala odwołanie.

SSO Hanna Parzybut-Dan

UZASADNIENIE

J. G. wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego w Płocku od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. z dnia 17 października 2014r. odmawiającej prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Zaskarżonej decyzji zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych poprzez nieuzasadnione przyjęcie, iż nie udokumentował 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Natomiast pracę o takim charakterze wykonywał w P. Kombinacie Budowlanym od 1 lipca 1975 r. do 30 czerwca 1991 r., w Centrali Handlu Zagranicznego (...) w R. w okresie od 1 listopada 1982 r. do 2 kwietnia 1984 r. oraz w Zakładzie Budowlanym (...) w P. od 1 lipca 1991 r. do 30 czerwca 1993 r. od 1 lipca 1975 roku do 30 czerwca 1991 roku, na stanowisku murarz i instruktor praktycznej nauki zawodu w P. Kombinacie Budowlanym - uzasadniając taką decyzję faktem, iż okres pracy w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu może być uznany za okres pracy w szczególnym charakterze dopiero od 1 września 1988 roku, a nadto zakwestionowano możliwość łączenia obowiązków brygadzisty (jakie ubezpieczony wykonywał w okresie 01.01.1985 - 30.06.1991 r.) i instruktora praktycznej nauki zawodu;

Odwołujący reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie zgodził się z ustaleniami organu rentowego. Wskazał, że w okresie pracy w P. Kombinacie Budowlanym stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę murarza, łącząc tę pracę z funkcją instruktora praktycznej nauki zawodu, a w okresie zatrudnienia w Centrali Handlu Zagranicznego (...) w R., J. G. stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę tynkarza. Prace te spełniały warunki szkodliwości, o których mowa w Dziale V W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych", stanowiącym wykaz A załącznik nr 1 do Rozporządzenia Rady Ministrów. W okresie pracy w Zakładzie Budowlanym inż. L. R. w P. J. G. stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę kierownika budowy w warunkach szczególnych odpowiadającym wymogom, o których mowa w wykazie A Dziale XIV „Prace różne", poz. 24 „Kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Taka kwalifikacja ma uzasadnienie w przypadku J. G., ponieważ zatrudniony na stanowisku kierownika budowy nie świadczył wprawdzie pracy wymagającej średniej styczności z czynnikami narażenia, lecz nadzorując i kontrolując proces pracy na tych stanowiskach pracy, mając do czynienia z czynnikami szkodliwymi w sposób pośredni, narażał swoje zdrowie na działanie tych czynników. Te czynności kontrolne i nadzorcze pozostawały w sferze głównych, podstawowych obowiązków pracowniczych i były wykonywane w sposób stały.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, gdyż wnioskodawca nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych w oparciu o świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia wnioskodawcy w (...) od 1.07.1975r. do 30.06.1991r. na stanowisku murarza i instruktora praktycznej nauki zawodu. Okres pracy w charakterze instruktora nauki zawodu może być uznany za okres pracy w szczególnym charakterze od 1.09.1988r., tj. od wejścia w życie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10.08.1988r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczyciela na instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz innych pracowników uspołecznionych zakładów pracy prowadzących prace pedagogiczne i wychowawcze. Ponadto aby zaliczyć od 1.09.1988r. prace instruktora praktycznej nauki zawodu do pracy nauczycielskiej ( tj. w szczególnym charakterze ) musiałyby one należeć do zasadniczych obowiązków i być wykonywane stale. Dokumenty tego nie potwierdzają, w okresie od 1.01.1985r. do 30.06.1991 r. w/w pełnił również funkcję brygadzisty, a zatem trudno jest stwierdzić, że praca instruktora była zasadniczym i wykonywanym stale obowiązkiem. Do okresu pracy w warunkach szczególnych również nie zaliczono okresu zatrudnienia w charakterze brygadzisty, ponieważ odwołujący zajmował łączne stanowisko instruktora praktycznej nauki zawodu i brygadzisty a więc praca brygadzisty nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. złożył w dniu 14 kwietnia 2014 r. wniosek o emeryturę. Ubezpieczony w dniu 15 kwietnia 2014 r. ukończył 60 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Wnioskodawca od 1 lipca 1975 r. do 26 września 1982 r. i od 5 września 1984 r. do 30 czerwca 1991 r. pracował w P. Kombinacie Budowlanym. Od 1 lipca 1975 r. podjął zatrudnienie na stanowisku murarza, po czym od dnia 21 sierpnia 1975r. pracodawca powierzył mu stanowisko instruktora praktycznej nauki zawodu, a od 1 stycznia 1985 r. do 30 czerwca 1991 r. instruktora praktycznej nauki zawodu z dodatkiem brygadzistowskim.

(dowód: umowy o pracę k.18-19 i 22 akt ZUS).

W P. Kombinacie Budowlanym odbywali praktyki uczniowie z (...) Szkoły Zawodowej (...) w P., gdzie przyuczali się do zawodów murarza, zbrojarza, betoniarza, cieśli. Pracowali też, ucząc się zawodu członkowie Ochotniczego Hufca Pracy. Odwołujący od 21 sierpnia 1975r. na stanowisku instruktora praktycznej nauki zawodu zajmował się nauczaniem młodzieży z (...) zawodu betoniarza, zbrojarza a także prac murarskich i szalunków w głębokich wykopach. Odwołujący jako instruktor musiał załatwić materiały do pracy. Prowadził kontrolkę obecności i dziennik ocen. Z uczniami z (...) pracował po 8 godzin dziennie na budowach. Natomiast uczniowie z (...) Szkoły Zawodowej (...) w P. w I roku odbywali praktyki po 6 godzin. Najpierw uczniowie przyglądali się, jak wnioskodawca wykonuje określone czynności od podstaw. Następnie po 2-3 miesiącach uczniowie wykonywali roboty budowlane samodzielnie. Każdy instruktor otrzymywał projekt nauczania. W zależności od zawodów, których uczyli się uczniowie, ubezpieczony uczył ich betonowania, zbrojenia, robót ciesielskich, murarskich. Uczniowie co pół roku byli przerzucani do innych prac, żeby nauczyli się zawodu.

( dowód: zeznania świadka W. B.- adnotacja 00:52:00- 00:55:30).

Ubezpieczony pracował również jako instruktor praktycznej nauki zawodu uczniów z zasadniczej szkoły zawodowej na wydziale prefabrykacji. Pod opieką miał 10-12 osób. Była to młodzież z klas I-III , z którymi pracował 3- krotnie w czasie zatrudnienia na wydziale (...), gdzie wykonywano gotowe elementy- płyty budowlane. Wnioskodawca jako instruktor musiał uczniom pokazać rysunek, dokumentację. Razem z nimi musiał przygotować elementy gięte, rozłożyć na stanowisku do wiązania. Następnie demonstrował, jak wiąże się elementy zbrojenia i wykonywał je wspólnie z nimi. Do zakładu przychodziła stal o średnicy od 10 do 20 mm, wnioskodawca bez udziału uczniów ciął je nożycami mechanicznymi. Czynności te wykonywał samodzielnie ze względu na bezpieczeństwo pracy. W I klasie uczniowie odbywali praktyki przez 6 godzin dziennie. Były też grupy z technikum budowlanego 1 raz w tygodniu. Samodzielnie uczniowie wykonywali pracę dopiero od III klasy szkoły zawodowej.

( dowód: zeznania J. G.- k. 51-53, świadka K. N. adnotacje 00:30:10-00:39:18 k.41, W. B. – adnotacje od 00:43:39 do 00:55:30 ).

W latach 1975-1979 odwołujący pracował z uczniami na budowie przy ulicy (...) w P., wykonywał i nadzorował wylewanie betonu, roboty ciesielskie w głębokich wykopach ale także prace ciesielskie bezpośrednio w budynkach. Uczył także młodzież prac murarskich( dowód: zeznania świadka J. S. (1)-adnotacje od 00:55:58 do 01:00:41 –k. 42).

Od 27 września 1982 r. do 31 sierpnia 1984 r. ubezpieczony korzystał w P. Kombinacie Budowlanym z urlopu bezpłatnego. W czasie urlopu bezpłatnego podjął zatrudnienie w Centrali Handlu Zagranicznego (...) w R., gdzie zawarł umowę o pracę na budowie zagranicznej w Libii w okresie od 29 września 1982 r. do 29 marca 1984 r. na stanowisku tynkarza. Na kontrakcie w Libii przebywał od1 listopada 1982 r. do 2 kwietnia 1984 r.( dowód: świadectwo pracy k.21akt ZUS). W okresie pracy na budowie zagranicznej J. G. wykonywał faktycznie prace polegające na wylewaniu stropów fundamentowych z betonu i wykonywaniu zbrojenia pod budynki mieszkalne. Natomiast w zakresie obowiązków nie miał wykonywania robót tynkarskich.

(Dowód: zeznania świadków: W. K.- k. 50-51, F. L.- nagranie adnotacje od 01:05:44 do 01:08:34, J. S. (2)- nagranie od 01:00:41 do 01:05:44- k. 42).

Ubezpieczony pracował także w Zakładzie Budowlanym (...) w P. od 1 lipca 1991 r. do 31 marca 1992 r. na stanowisku mistrza budowlanego oraz od 1 kwietnia 1992 r. do 30 czerwca 1993 r., na stanowisku kierownika budowy( świadectwa pracy k. 7-9 akt ZUS plik dotyczący kapitału początkowego).Pracę na ww. stanowiskach wykonywał na budowach, nadzorując prace budowlane, wykończeniowe pracowników w zawodach murarzy, betoniarzy, zbrojarzy, cieśli.

( dowód: zeznania świadka G. W. – nagranie od 01:08:34 do 01:12:15- adnotacje k. 42).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS, aktach osobowych z P. Kombinatu Budowlanego oraz w oparciu o zeznania świadków: K. N., W. B., J. S. (1), J. S. (2), F. L., G. W., W. K. i zeznań wnioskodawcy.

Przedmiotem sporu było ustalenie spełnienia przez wnioskodawcę warunku przyznania wcześniejszej emerytury w postaci wykonywania stale, w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienia przez 15 lat w warunkach szczególnych przed 1 stycznia 1999 r. Odwołujący wskazywał, że pracował w warunkach szczególnych w 3 zakładach pracy: w P. Kombinacie Budowlanym, w Centrali Handlu Zagranicznego (...) w R., w Zakładzie Budowlanym (...). Pozostałe warunki - 25 letni staż ubezpieczeniowy na dzień wejścia w życie ustawy i nie przynależenie do OFE nie były kwestionowane.

Jak wynika z relacji świadków K. N. i W. B. odwołujący od 21 sierpnia 1975 r. pracował na stanowisku instruktora praktycznej nauki zawodu. K. N. kierownik praktycznej nauki zawodu w (...) zeznał, że odwołujący pracował razem z uczniami zawodu z (...) przez 8 godzin dziennie na budowach, bo byli to już uczniowie pełnoletni, którzy odrabiali wojsko. Byli też uczniowie ze szkoły zawodowej, którzy pracowali krócej. Uczył ich wszystkich prac budowlanych: betonowania, zbrojenia, prac ciesielskich. Jeśli dostał do wykonania ogrodzenie, to musiał uczyć uczniów wykonania wykopu. Uczniowie dopiero po 2-3 miesiącach umieli samodzielnie wykonywać pracę. Ubezpieczony pracował z nimi fizycznie.

Natomiast W. B. zeznał, że wnioskodawca pracował w latach 1979-1980, 1987-1988 jako instruktor w zakładzie prefabrykacji. Odwołujący w latach 1979-1980 nauczał młodzież ze szkoły zawodowej drobnych elementów betoniarskich: płytek chodnikowych, krawężników. Natomiast w latach 1987-1988 pracował z uczniami ze Szkoły Zawodowej (...) w P. przy wiązaniu zbrojeń, uczył ich zawodu zbrojarza. Kolejny raz wnioskodawca był instruktorem nauki zawodu w zakładzie (...) od 20 marca 1989 do 20 czerwca 1991. Świadek podał również, że w P. Kombinacie Budowlanym uczono młodzież zawodu betoniarza – zbrojarza a później na stanowisku technologa pracy w budownictwie. Zakład szkolił uczniów w zawodach betoniarza- zbrojarza, ciesielskich i murarskich w zawodzie murarza- tynkarza.

Również J. S. (1) zeznał, że wnioskodawca uczył młodzież na budowie ( byli to uczniowie (...)) prac betoniarskich, zbrojarskich, ciesielskich i murarskich. Nie wszystkie prace ciesielskie były wykonywane w głębokich wykopach.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków, bowiem złożyli je swobodnie, są one logiczne i koherentne. Na podstawie relacji tych trzech świadków Sąd ocenił, że wnioskodawca na stanowisku instruktora praktycznej nauki zawodu nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prac w warunkach szczególnych. Na pewno w zakresie jego obowiązków była praca i nauczanie uczniów (...) i szkoły zawodowej robót zbrojarskich , betoniarskich i ciesielskich w głębokich wykopach, ale z uwagi na obowiązki polegające na nauce od podstaw, począwszy od rysunku technicznego, tłumaczenia, demonstrowania zasad wykonywania tej pracy, wnioskodawca dużą część 8- godzinnego dnia pracy poświęcał na pracę nauczycielską a nie wykonywanie samodzielnie prac w warunkach szczególnych. Część pracy obejmowała nadzór nad uczniami, którzy uczyli się od podstaw tajników zawodu. Nie byli oni zatrudnieni w zakładzie ale odbywali praktyki zawodowe. Uczniowie klas I-III ze szkoły zawodowej nie mieli żadnego pojęcia o pracach budowlanych, toteż nielogiczne jest uznanie, że odwołujący w czasie pełnego wymiaru czasu pracy pracował tak samo wydajnie jak inni pracownicy zatrudnieni na samodzielnych stanowiskach zbrojarza czy betoniarza.

Jak podali świadkowie praktyczna nauka zawodu obejmowała prace na budowach przy betonowaniu, kładzeniu zbrojenia, szalunków w głębokich wykopach ale również prac ciesielskich poza wykopami i wykonywaniu prac typowo murarskich. Prace ciesielskie oraz murarskie nie są pracami w warunkach szczególnych.

Odnośnie zatrudnienia na kontrakcie w Libii Centrali Handlu Zagranicznego (...) w R. od 1 listopada 1982 r. do 2 kwietnia 1984 r., to Sąd uznał z wiarygodne twierdzenia ubezpieczonego i świadków, że wnioskodawca wykonywał w ww. okresie wyłącznie roboty betoniarskie i zbrojarskie.

Sąd nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia odwołującego w Zakładzie Budowlanym (...) w P. od 1 lipca 1991 r. do 31 marca 1992 r. na stanowisku mistrza budowlanego oraz od 1 kwietnia 1992 r. do 30 czerwca 1993 r., na stanowisku kierownika budowy. Do zakresu obowiązków wnioskodawcy na obu stanowiskach należało: rozdzielenie pracy między pracowników, nadzór nad pracami cieśli, murarzy ,zbrojarzy, betoniarzy. Tylko prace w zawodach zbrojarza –betoniarza są objęte wykazem w warunkach szczególnych, wnioskodawca natomiast sprawował nadzór wszystkich pracowników w procesie budowlanym a więc także cieśli i murarzy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

W przedmiotowej sprawie ma zastosowanie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 z późn. zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: (1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz (2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet). Ponadto emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zawiera definicję pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach, stanowiąc, iż jest nim pracownik zatrudniony przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne bądź otoczenia. Art. 32 ust. 4 w kwestii przesłanek nabycia prawa do wcześniejszej emerytury odsyła do przepisów dotychczasowych. Aktem normującym tę problematykę jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Przepisy § 1 ust. 1, § 3 i 4 ust. 1 rozporządzania kreują dla pracownika, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A przesłanki nabycia prawa do przedmiotowego świadczenia w postaci: osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, posiadania wymaganego okresu zatrudnienia w odniesieniu do kobiet na 20 lat, a do mężczyzn na 25 lat, legitymowania się co najmniej 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 grudnia 1997 r., II UKN 417/97 (OSNP 1998/21/638) tylko praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na stanowiskach wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. wykonywana stale i w pełnym wymiarze uzasadnia skorzystanie z uprawnienia do wcześniejszej emerytury. Wskazania także wymaga, że utrwalony jest już pogląd, iż dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r.

Wnioskodawca wniósł o wliczenie zatrudnienia w warunkach szczególnych w trzech zakładach pracy. W P. Kombinacie Budowlanym pracował jako instruktor praktycznej nauki zawodu i uczył zawodu młodzież pełnoletnią z (...) oraz uczniów Szkoły Zawodowej (...) w P.. Praca z młodzieżą polegała głównie na instruktażu i praktycznym pokazaniu, co jak mają wykonywać. Jako Instruktor z uczniami szkoły zawodowej pracował na Wydziale (...) przy produkcji tzw. wielkiej płyty – elementów betonowych ze zbrojeniem. Pracował także na budowach z uczniami przy pracach zbrojarskich , betoniarskich, ciesielskich i murarskich. Analizując zeznania świadków Sąd Okręgowy stwierdził, iż wnioskodawca jako instruktor praktycznej nauki zawodu nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w zawodzie objętym wykazem prac w warunkach szczególnych tj. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykaz A dział V „ w Budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych” poz. 4 prace zbrojarskie i betoniarskie. Nielogiczne jest bowiem przyjęcie, że należałoby zrównać prace instruktora praktycznej nauki zawodu nadzorującego, uczącego 10 -12 osób tych prac od podstaw- z osobą, która samodzielnie wykonuje prace na stanowisku zbrojarza- betoniarza przez 8 godzin dziennie. Narażenie na warunki szkodliwe i stopień zużycia organizmu pracownika na samodzielnym stanowisku zbrojarza- betoniarza jest wyższy niż instruktora, który nie wszystkie prace wykonuje samodzielnie a część jego pracy to instruktaż i nadzór nad uczniami.

Dodać tylko należy, że w świetle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2014-01-14, II UK 209/13, LEX nr 1421811 w odniesieniu do instruktorów praktycznej nauki zawodu okresy ich pracy przed dniem 31 sierpnia 1988 r. nie były okresami pracy w szczególnym charakterze uprawniającymi do emerytury nauczycielskiej. Jednak wnioskodawca nie ubiega się o emeryturę nauczycielską, bowiem i tak okres praktycznej nauki zawodu liczony od 1.09.1988r. nie dawałby mu uprawnień do emerytury w zawodzie nauczyciela.

Również nie da się uwzględnić pracy wnioskodawcy w Zakładzie Budowlanym inż. L. R. w P., gdzie J. G. pracował na stanowiskach majstra budowy i kierownika budowy na podstawie wykazu A rozporządzenia RM w Dziale XIV „Prace różne", poz. 24 „Kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione wykazie. Gdyby odwołujący tylko stale i w pełnym wymiarze czasu nadzorował prace robotników na budowie wykonujących prace w warunkach szczególnych odpowiadającym wymogom, o których mowa w wykazie A, można by takiego zatrudnienie uznać za wykonywane w warunkach cytowanego rozporządzenia. Odwołujący nadzorował jednak nie tylko zbrojarzy i betoniarzy ale także cieśli i murarzy, a te ostatnie dwa zawody ze swojej natury nie są wymienione w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W ocenie Sądu uwzględnieniu podlega jedynie zatrudnienie w warunkach szczególnych praca na budowie eksportowej w Libii od 1 listopada 1982 r. do 2 kwietnia 1984 r. zgodnie z cytowanym rozporządzeniem wykaz A Dział V „ w Budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych” pod poz. 4 prace zbrojarskie i betoniarskie.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika odwołującego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu bhp, bowiem w sprawie nie było konieczne skorzystanie z wiedzy specjalistycznej takiego biegłego. Ocenę dowodów dało się wywieść w oparciu o zeznania świadków i strony odwołującej.

Zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa, gdyż odwołujący nie wykazał 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Wobec powyższego na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. Sąd odwołanie oddalił.

SSO Hanna Parzybut-Dan