Sygn. akt I C 305/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 września 2014 r. wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego E. P. (1) kwoty 9.803,85 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 7.996,96 zł od dnia 13 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, jego wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwanego z tytułu umowy nr (...) zawartej w dniu 9 lutego 2001 r. Dodał, że powyższe zobowiązanie zostało stwierdzone wyciągiem z ksiąg banku (...)2014 r. z dnia 14 sierpnia 2014 r. i na dzień 13 sierpnia 2014 r. wynosiło 9.803,85 zł. Wyjaśnił, że pomimo wezwania pozwanego do zapłaty, pozwany nie spełnił świadczenia.

Nakazem zapłaty z dnia 10 października 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 29 października 2014 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zgłosił zarzut przedawnienia. Ponadto, wniósł o zasądzenie kosztów według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny, wobec skutecznie złożonego sprzeciwu od nakazu zapłaty, przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie.

Pismem z dnia 31 marca 2015 r. powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Pismem z dna 17 maja 2015 r. pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko, a nadto zakwestionował kwotę zadłużenia tj. 9.803,85 zł. Wyjaśnił, że utracił dokumenty związane z niniejszą sprawą, zaś powód wykazywał złą wolę, utrudniając pozwanemu uzyskanie informacji. Pozwany zaprzeczył jakoby zawarł z bankiem umowę w 2013 r. Zarzucił, że powód uniemożliwił mu weryfikację stanu rozliczeń z tytułu umowy rachunku bankowego. Dodał, że data zawarcia umowy o limit zadłużenia w koncie to 19 września 2000 r. Przyznał, że od 9 lutego 2001 r. nie wywiązywał się ze spłaty zadłużenia.

Pismem z dnia 11 czerwca 2015 r. powód podał, że ostatnia wpłata z tytułu emerytury zaksięgowana została 2 marca 2011 r. Dodał, że w dniu 6 marca 2013 r. ze skutkiem na dzień 20 kwietnia 2013 r. wypowiedział umowę limitu w koncie zawartą z pozwanym. Podniósł, że podpis pozwanego zawarty w jego wnioskach o udzielenie informacji różni się od tego zamieszczonego w umowie limitu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. P. (2) zawarł z (...) Bankiem (...) z siedzibą w K. umowę rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowego nr (...).

Okoliczność niesporna, nadto dowód:

- umowa k.37-37v

- oświadczenie o poddaniu się egzekucji – k. 38

Zgodnie z § 4 ust. 1 i 2 ogólnych warunków udzielania i spłaty limitu zadłużenia umowa limitu spłaty zawierana jest na czas określony. W przypadku, gdy umowa nie stanowi inaczej przyjmuje się, że umowę zawarto na okres 12 miesięcy. Umowa ulega automatycznemu przedłużeniu na tych samych warunkach na kolejne 12-miesięczny okresy, jeśli posiadacz konta należycie i terminowo wywiązuje się z wszelkich zobowiązań wobec banku, a żadna ze stron nie wypowie umowy. Zgodnie z § 5 udzielenie limitu i ustalenie jego wysokości następuje po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez bank i zawarciu umowy. Zgodnie z § 3 regulaminu posiadacz konta był zobowiązany posiadać w całym okresie kredytowania stałe źródło dochodów zapewniające terminową spłatę limitu wraz z odsetkami. Posiadacz konta zobowiązał się, że w całym okresie kredytowania regularne wpływy na rachunek do którego zgodnie z umową przyznano limit, nie będą mniejsze niż 1/6 kwoty udostępnionego limitu. Zgodnie z § 15 ust. 4 w przypadku niewykonania przez posiadacza konta m.in. zobowiązania o którym mowa powyżej, Bank miał prawo rozwiązać umowę za 2 – miesięcznym okresem wypowiedzenia z chwilą powzięcia przez bank informacji o tym, że posiadacz konta nie wykonuje swoich zobowiązań.

Dowód:

- ogólne warunki udzielania i spłaty limitu zadłużenia, k. 45-49

W okresie od 22 września 2000 r. do 30 kwietnia 2010 r. pozwany dokonywał regularnych operacji wpłat i wypłat z rachunku bankowego (...). Z dniem 18 maja 2010 r. na rachunku pozwanego powstał debet, który istniał do dnia wypowiedzenia umowy o limit zadłużenia. W dniu 5 kwietnia 2013 r. debet na rachunku pozwanego wynosił 7.996,96 zł.

Dowód:

- historia rachunku.

W dniu 18 września 2000 r. pozwany oświadczył, że w przypadku zaistnienia zadłużenia wobec Banku, niemającego pokrycia w saldzie rachunku nr (...), podda się egzekucji prowadzonej na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez powoda do kwoty 14 000 zł. Zgodnie z treścią oświadczenia powód może wystawić tytuł egzekucyjny w terminie do 12 miesięcy od daty rozwiązania umowy rachunku.

W dniu 24 marca 2003 r. pozwany oświadczył, że w przypadku zaistnienia zadłużenia wobec Banku, niemającego pokrycia w saldzie rachunku nr (...), podda się egzekucji prowadzonej na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez powoda do kwoty 3.700 zł. Zgodnie z treścią oświadczenia powód może wystawić tytuł egzekucyjny w terminie do 12 miesięcy od daty rozwiązania umowy rachunku.

Dowód:

- oświadczenie, k. 38.

Pismem z dnia 6 marca 2013 r. powód wypowiedział pozwanemu umowę o limit zadłużenia na koncie nr (...) z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. W piśmie wskazano, iż Bank obniża kwotę limitu z 8 000 zł do kwoty 980 zł.

Dowód:

- wypowiedzenie, k. 39 – 40.

Pismem z dnia 21 marca 2014 r. pozwany zwrócił się do (...) Banku (...) S.A. w K. o pisemną informację o stanie jego rozliczeń kredytowych.

W odpowiedzi na wniosek powód odmówił udzielenia informacji, wskazując, że podpis złożony na piśmie pozwanego jest niezgodny z podpisem złożonym na umowie rachunku.

Pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. pozwany zwrócił się o wydanie kserokopii wszystkich umów będących w posiadaniu banku, na których widnieje podpis E. P. (1).

W odpowiedzi na pismo pozwanego, powód poinformował go, że podpis złożony na piśmie jest niezgodny z podpisem złożonym na umowie rachunku.

Dowód:

- wniosek wraz potwierdzeniem nadania, k. 65 - 66,

- pismo powoda z 3.04.2014 r., k. 67,

- wniosek z 23.04.2014 r., wraz z potwierdzeniem nadania, k. 68 – 69,

- pismo powoda z 09.05.2014 r., k. 70.

W dniu 14 sierpnia 2014 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg banku, z którego wynikało, że z tytułu niespłaconego limitu zadłużenia na koncie (...) powstał dług w wysokości 9.803,85 zł, na który składają się:

- kwota z tytułu niespłaconego kapitału 9.996,96 zł,

- kwota z tytułu niespłaconych odsetek umownych naliczonych od dnia 9 lutego 2001 r. do dnia 20 kwietnia 2013 r. w wysokości 88,30 zł,

- kwota z tytułu niespłaconych odsetek za zwłokę, naliczanych od dnia 9 marca 2001 r. do dnia 13 sierpnia 2014 r. w wysokości 1.718,59 zł.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg banku, k. 36.

Sąd zważył, co następuje:

Wniesione powództwo okazało się niezasadne.

Powód wywodził swoje roszczenie o zapłatę z zawartej z pozwanym umowy limitu zadłużenia w koncie.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar wykazania zasadności roszczenia spoczywał na powodzie.

Z przedłożonych przez powoda dokumentów nie sposób było ustalić w jakiej dacie i jakiej treści umowa została zawarta między stronami.

Powód przedłożył bowiem jedynie umowę rachunku osobistego z trudnej do określenia daty (k. 37). W dniu 24 marca 2003 r. pozwany podpisał oświadczenie o poddaniu się egzekucji w przypadku zaistnienia zadłużenia wobec Banku nie mającego pokrycia w saldzie rachunku, które to oświadczenie nie dowodzi w sposób pewny, iż jakakolwiek umowa limitu zadłużenia została zawarta tym bardziej, że Bank przedłożył do akt sprawy regulamin, z którego wynika, iż udzielenie limitu poprzedza zawarcie umowy (k.45 v). Co więcej, powódka powoływała się na wypowiedzenie umowy z dnia 6 marca 2013 r. w którym odwoływała się do poszczególnych postanowień regulaminu używając numeracji niezgodnej z numeracją złożonego do akt regulaminu, co poddaje w wątpliwość to czy rzeczywiście to ten regulamin stanowił integralną część umowy wiążącej strony. Jedynym dowodem, który stwierdzał zawarcie umowy był wyciąg z ksiąg rachunkowych banku jednakże wyciąg taki stanowi jedynie dokument prywatny, którego wiarygodność oceniana jest na równi z innymi składanymi przez stronę dowodami. Z wyciągu wynika, iż umowa zawarta miała być 9 lutego 2001 r. jednakże powyższe nie wynika z żadnych innych złożonych przez powódkę umowę i oświadczeń.

Sąd miał na uwadze, iż pozwany reprezentowany przez pełnomocnika nie zaprzeczył ostatecznie istnieniu takowej umowy jednakże z całokształtu okoliczności sprawy oraz wypowiedzi pozwanego wynika, iż uznaje on istnienie takowej umowy jedynie na podstawie pism Banku. Pozwany konsekwentnie wskazywał, że zagubił wszelką dokumentację i domaga się złożenia przez powódkę pełnej dokumentacji. Zgodnie z art. 229 k.p.c. nie wymagają dowodu fakty przyznane przez stronę przeciwną, ale tylko wówczas gdy takie przyznanie nie budzi wątpliwości. W okolicznościach niniejszej sprawie takie przyznanie wątpliwości budziło tym bardziej, że złożenie takowej pełnej dokumentacji przez powódkę warunkowało nie tylko ustalenie właściwego reżimu prawnego, który Sąd powinien zastosować dla oceny wiążącej strony umowy ale także możliwość odniesienia się przez Sąd do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia.

Jeżeli istotnie, strony zawarły umowę limitu zadłużenia w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym, to roszczenia Banku z tytułu takiej umowy przedawniają się z upływem lat trzech (art. 118 k.c.). Należy bowiem kategorycznie odróżnić od umowy rachunku bankowego, przez którą – stosownie do treści art. 725 k.c. bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych, umowę kredytu, przez którą – stosownie do treści art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe - bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Skoro zaś w stosunku do roszczeń z umowy kredytu ustawodawca nie przewidział szczególnej regulacji w zakresie przedawnienia, toteż przyjąć należy, iż roszczenia te przedawniają się na zasadach ogólnych, tj. wynikających z art. 118 k.c. Ze względu bowiem na zasadnicze różnice w zakresie elementów przedmiotowo istotnych, jak również celów i skutków zawarcia umów kredytu i rachunku bankowego, brak jest podstaw do odpowiedniego stosowania przepisu k.c. do umowy kredytu.

Wbrew jednakże stanowisku powódki, nie można utożsamiać daty rozwiązania umowy limitu zadłużenia z datą wymagalności roszczenia z tytułu tejże umowy, gdyż jak wynika z literalnego brzmienia art. 120 k.c. - bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, przy czym jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Wymagalność roszczenia utożsamiana jest więc z chwilą, z której upływem wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r. I CSK 243/08).

W niniejszej sprawie taką wymagalność należy utożsamiać z chwilą, w której posiadacz rachunku zaprzestał zasilania go regularnym wpływem w wysokości nie mniejszej niż 1/6 kwoty udostępnionego limitu. Opierając się zatem na samych twierdzeniach powódki (zakładając, iż tak jak chce powódka, stosunek prawny regulował regulamin załączony do akt sprawy i historia spłaty przedstawiała się tak – jak wynika to ze złożonego zestawienia – historii rachunku) miało to miejsce w kwietniu 2011 r. bowiem w tej dacie nastąpiło ostatnie zasilenie rachunku w kwocie wymaganej treścią umowy a zatem w tej dacie doszło do zaprzestania spłaty zadłużenia zgodnie z treścią umowy. Po tej dacie zadłużenie nie było spłacane w sposób naruszający warunki umowne a zatem już od kwietnia 2011 r. powódka mogła domagać się zapłaty zadłużenia oraz wypowiedzieć umowę z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. W sytuacji zaś gdy pozew wniesiony został w dniu 4 września 2014 r. należało przyjąć, iż podniesiony zarzut przedawnienia jest zasadny.

Reasumując, uznając z jednej strony, iż powódka nie wykazała faktu ani treści łączącego ją z pozwanym stosunku prawnego z drugiej – nawet przy przyjęciu jego istnienia zgodnie z podniesionymi twierdzeniami za słuszny uznać należało podniesiony zarzut przedawnienia, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia powództwo, o czym Sąd orzekł jak w sentencji.

SSR Grzegorz Orlonek

Sygn. akt I C 305/15 upr

ZARZĄDZENIE

Dnia 16 września 2015 r.

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda oraz pełnomocnikowi pozwanego;

3.  przedłożyć akta z apelacją, zażaleniem lub za 30 dni.

SSR Grzegorz Orlonek