UZASADNIENIE

Powód T. F. (2) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. 11.940 zł wraz z ustawowymi odsetkami : od kwoty 2.242,24 zł. od 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty i kwoty 9.697,76 zł. od dnia 22 marca 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Powód wystąpił o wypłatę kwot uiszczonych 18 lutego 2013 r. i 21 marca 2013 r., co skutkowało wypłatą niepełnych kwot żądanych, bowiem pozwany pobrał opłaty likwidacyjne, według zasad uznanych za klauzule niedozwolone. Dlatego domaga się wypłaty pełnej wysokości należnej mu z umowy kwoty.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu. Podał, że potrącona kwota była pobraniem opłaty w zakresie rzeczywistych kosztów poniesionych w związku z zawarciem z powodem umowy, elementy pobrania kwoty nastąpiły na podstawie uchwały zarządu pozwanego. W przedmiotowej sprawie podstawą zatrzymania części wpłaconych przez powoda kwot jest art. 471 k.c.

Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.940 zł.

z ustawowymi odsetkami: co do kwoty 2.242,24 zł. od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty, a co do kwoty 9.697,76 zł od 22 marca 2013 r. do dnia zapłaty i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.014 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że 15 marca 2011 r. strony zawarły umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym pozwanego w oparciu o umowę indywidualną i ogólne warunki ubezpieczenia. 27 sierpnia 2012 r. zarząd pozwanego podjął uchwałę, którą pozwany odstąpił od stosowania w umowach ubezpieczenia na życie postanowień dotyczących naliczania opłaty likwidacyjnej w sposób ryczałtowy, jednocześnie wskazując, że opłata likwidacyjna będzie pobierana w wysokości odpowiadającej sumie kosztu dystrybucji wystawienia polisy i rozwiązania umowy.

Powód zdecydował o wypłacie przed zakończeniem umowy zgromadzonych środków. W dniu 18 lutego 2013 r. dokonał wypłaty 5.964,31 zł, brutto, zaś w dniu 21 marca 2013 r. 21.861,82 zł. pozwany wypłacając powodowi w tych datach na jego zlecenie kwoty powyższe, potrącił tytułem opłaty likwidacyjnej kolejno : 2.242,24 zł i 9.697,76 zł.

Powód pismem z dnia 21 lutego 2014 r. wezwał pozwanego do zapłaty potrąconych kwot. Decyzją z dnia 15 października 2014 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał praktykę pozwanego wynikającą z podjętej uchwały za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i wyczerpującą znamiona nieuczciwej praktyki rynkowej, nakazując zaniechanie tej praktyki.

W świetle powyższych okoliczności Sąd Rejonowy uznał, że narzucenie powodowi nowego postanowienia umownego, które nie było znane powodowi, nie znajduje uzasadnienia i podstawy prawnej. Pozwany nie był uprawniony do zatrzymania wskazanych w pozwie kwot, gdyż powinien zwrócić powodowi całą zgromadzoną na jego rachunku kwotę w chwili zgłoszenia przez powoda żądania wypłaty. Żądanie pozwu należało uznać za zasadne zgodnie z treścią łączącej strony umowy – art. 353 i n. k.c.

O odsetkach orzeczono na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 455 k.c. Wypłata środków na żądanie powoda miała nastąpić w dniu 18 lutego 2013 r. ( pierwsze zlecenie, wypłata częściowa ) i w dniu 21 marca 2013 r. ( drugie zlecenie, wypłata całkowita ).

Orzeczenie o kosztach procesu wydano na podstawie art. 98 k.p.c.

Orzeczenie to zaskarżył pozwany w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe od kwoty 2.242,24 zł liczone od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia 4 marca 2014 r. oraz od kwoty 9.697,76 zł. liczone od dnia 22 marca 2013 r. do dnia 4 marca 2014 r. Wnosił o zmianę wyroku w tej części poprzez oddalenie żądania powoda w zakresie odsetek objętych zaskarżeniem, oraz obciążenie powoda kosztami postępowania odwoławczego.

Zarzucił obrazę prawa materialnego, tj. art.455 k.c. oraz art. 481 k.c. poprzez ich błędną wykładnię, co polegało na przyjęciu, że pozwana była w zwłoce ze zwrotem pobranych od powoda opłat likwidacyjnych już w momencie ich potrącenia z kwot wypłaconych powodowi, podczas gdy zgodnie z prawidłową wykładnią naruszonych przepisów, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z zobowiązania, to świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwani u dłużnika do jego wykonania. Zatem wiążące było wezwanie skierowane do skarżącego przez powoda datowane na 21 lutego 2014 r. i to z datą doręczenia pozwanemu.

Skarżący zarzucił naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie dowodu z przesądowego wezwania do zapłaty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela w całości i uznaje za swoje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji, ponieważ ustalenia te znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, które to dowody Sąd ten ocenił w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Orzekając Sąd Rejonowy nie uchybił zasadom logicznego rozumowania, ani też doświadczenia życiowego. Wnioski Sądu pierwszej instancji, co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie, a zaoferowanych przez obie strony.

Skarżący zakwestionował prawidłowość dokonanych ustaleń faktycznych przez Sąd Rejonowy, w tym brak przeprowadzenia dowodu z wezwania datowanego na 21 lutego 2014 r. ( k – 27 ), z którego wynika, że powód dokonał „ wezwania przesądowego ”, które skutkować miało dochodzeniem swojego roszczenia przed sądem powszechnym, uprzednio sformułowanego w dacie żądania wypłaty całości kwoty, które skutkowało korespondencją pozwanego 9 k – 23 do 26 ).

Zarzut ten jest bezpodstawny, albowiem jak wynika z treści protokołu rozprawy z dnia 28 stycznia 2015 r. ( k – 112 ) Sąd Rejonowy przeprowadził dowód z tych dokumentów prywatnych i były one przedmiotem analizy w świetle dokonanej oceny opartej na art.. 233 k.p.c., co wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia.

W świetle prawidłowo dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych w sprawie, zastosowanie prawa materialnego stanowiącego podstawę zaskarżonego orzeczenia w zakresie objętym apelacją, w ocenie Sądu Odwoławczego jest prawidłowe i zarzuty apelacji oceny tej nie niweczą.

Wbrew zarzutom skarżącego, nie można ocenić, iż kwota odsetek za okres objęty apelacją związana jest ze świadczeniem objętym dyspozycją art. 410 k.c. Jak bowiem wynika z prawidłowo dokonanych ustaleń zaskarżonego wyroku, strony łączyła umowa i zakres tej umowy obejmował również kwoty, których wypłaty zażądał w dniach 18 lutego 2013 r. i 21 marca 2013 r., a których strona pozwana nie wypłaciła. Nie wykonała zatem warunków umowy w rozumieniu art. 471 k.c. Okoliczność, że część umowy zawierała klauzule niedozwolone, nie pozbawia ważności umowy w jej zasadniczym zakresie, tj. możliwości wycofania przez wpłacającego środków wpłacanych zgodnie z warunkami umowy w zakresie ważnym.

Możliwość wypłaty tych środków została ustalona przez strony umowy, zatem żądanie powoda zgłoszone organom pozwanego w powyżej wskazanych dniach, winno skutkować wypłatą kwoty całej. Nieważność umowy w zakresie prawa zatrzymania przez pozwanego opłaty likwidacyjnej, skutkowała realizacją umowy z pominięciem części dotkniętej klauzulą abuzywną. Należy przy tym podkreślić, że powód swoje roszczenie ( k – 5 ) oparł na warunkach umowy łączącej strony, nie zaś na nienależnym świadczeniu, na której to instytucji prawnej oparł swoje odwołanie skarżący. Zakres rozpoznania roszczenia przez Sąd Rejonowy, był kształtowany zgłoszonym przez powoda żądaniem pozwu, nie zaś stanowiskiem pozwanego zawartym w apelacji, które należało ocenić jako dowolne i niedopuszczalne w zakresie tego postępowania.

W świetle powyższego, trafnie ocenił Sąd Rejonowy, iż pozwany został wezwany przez powoda do wypłaty kwoty żądania głównego w niniejszej sprawie, w dacie złożenia wniosku u pozwanego o wypłatę tejże kwoty, a nie w dacie przesłania wezwania przesądowego, które było skutkiem odmowy wielokrotnej w czasie, wypłaty reszty wpłat powoda.

Zatem termin obowiązujący pozwanego, a wynikający z warunków umowy określał datę wykonania świadczenia umownego, tak jak wnosił to powód i uzasadniał zastosowanie art. 481 k.c.

Nie można zatem z powyższych względów skutecznie zarzucać, iż roszczenie powoda było bezterminowe i do terminu zapłaty należało zastosować przesłanki art. 455 k.c.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację pozwanego jako bezzasadną.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w związku z § 6 ust. 3 w zw. z § 13 ust. 1 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, obciążając pozwanego jako stronę przegrywającą sprawę w całości kosztami postępowania.

SO Barbara Konińska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Krystyna Hadryś

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE