UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 1 października 2013 r. A. T. wniosła o zasądzenie na jej rzecz solidarnie od pozwanych P. M., B. B. oraz P. B. kwoty 15.544,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 2.003,64 zł od dnia 22 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 3.784,71 zł od dnia 22 września 2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.846,94 zł od dnia 22 lutego 2013 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.846,94 zł od dnia 22 marca 2013 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.846,94 zł od dnia 23 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.846,94 zł od dnia 22 maja 2013 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.846,94 zł od dnia 22 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty.

Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 1 czerwca 2012 roku pomiędzy A. T. a (...) spółka cywilna P. M., B. B., P. B.” została zawarta umowa o świadczenie usług w zakresie opieki oraz przygotowania do wynajmu apartamentu położonego przy ul. (...) w R.. Zgodnie z przedmiotową umową pozwani obowiązani byli uiszczać na rzecz A. T. wynagrodzenie w formie stałego czynszu. Powódka wskazała, iż po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego wystawiała pozwanym faktury VAT. Stwierdziła przy tym, iż pozwani od sierpnia 2012 r. nie wywiązywali się z obowiązku opłacania czynszu, co skutkowało wypowiedzeniem przez powódkę zawartej umowy. Podała, że łączna kwota zadłużenia z tytułu nieuiszczonego czynszu powiększona o kwotę odsetek wyniosła 15.544,49 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 12 listopada 2013 r., wydanym w postępowaniu o sygn. akt. I Nc 1121/13, Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego orzeczenia pozwani wywiedli sprzeciw, w którym zakwestionowali roszczenie powódki zarówno co do zasady jak i co do wysokości oraz wnieśli od zasądzenie od powódki solidarnie na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Podnieśli, że wiążąca strony umowa - w związku z jej wypowiedzeniem przez powódkę w dniu 22 marca 2013 r. - wygasła z dniem 22 kwietnia 2013 r. W konsekwencji powódka nie miała podstaw do wystawienia pozwanym faktury za miesiąc maj 2013 r., zaś w kwietniu 2013 r. była uprawniona do czynszu jedynie proporcjonalnie za okres do dnia zakończenia umowy.

Na rozprawie w dniu 15 maja 2014 r. pełnomocnik powódki wyjaśnił, iż po dacie 23 kwietnia 2013 r. powódka dochodzi wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu, bowiem wydanie lokalu miało miejsce w dniu 5 czerwca 2013 r.

W piśmie procesowym z dnia 22 maja 2014 r. (k.86-87) powódka sprecyzowała, że na dochodzoną pozwem kwotę 15.444,49 zł składa się należność główna w kwocie 15.023,08 zł oraz skapitalizowane odsetki w wysokości 521,41 zł. Wyjaśniła, że części należności głównej w kwocie 13.205,04 zł dochodzi na podstawie zawartej z pozwanymi umowy, zaś pozostałej części należności w kwocie 2.339,45 zł - z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwanych z zajmowanego lokalu przez 8 dni kwietnia 2013 r. i za miesiąc maj 2013 r. Zaznaczyła, iż na kwotę 13.205,04 zł składa się suma należności nieuiszczonych faktur nr (...) dni objętych fakturą (...).

W piśmie procesowym z dnia 7 lipca 2014 roku (k. 101) pozwani zakwestionowali zasadność obciążania ich kosztami korzystania z lokalu w okresie od dnia 23 kwietnia 2013 r. do dnia 5 czerwca 2013 r. Zdaniem pozwanych już w dniu 23 kwietnia 2013 r., byli oni gotowi wydać lokal powódce, jednakże powódka nie odebrała go. Zaznaczyli jednocześnie, że odszkodowanie za bezumowne korzystanie lokalu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z czym roszczenie powódki w powyższym zakresie jest bezzasadne.

Pismem procesowym z dnia 5 września 2014 r. (k.112-113) powódka podtrzymała swoje stanowisko procesowe, przy czym odnosząc się do zarzutu pozwanych wskazała, iż pozwani nie zamierzali wydać lokalu na jej wezwania, zaś klucze do lokalu odzyskała w dniu 5 czerwca 2013 r. na spotkaniu z P. B., do którego doprowadziła za pomocą fortelu. Wyjaśniła nadto, że wynagrodzenia za korzystanie przez pozwanych z jej nieruchomości bez tytułu prawnego dochodzi w wysokości brutto, bowiem zawarta między stronami umowa określała wynagrodzenie powódki również w wysokości brutto. Powódka zaznaczyła, iż w okresie bezumownego korzystania z nieruchomości pozwani pozbawili ją przychodu w wysokości pełnego wynagrodzenia umownego.

W piśmie procesowym z dnia 5 lutego 2015 r. (k. 178-179) pozwani podtrzymali dotychczasowe stanowisko procesowe i uprzednio przytoczoną argumentację. Podkreślili jednocześnie, że roszczenie powódki o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z lokalu jest niezasadne, bowiem pozwani nie mieli faktycznej możliwości przekazania lokalu powódce. Wskazali, że po rozwiązaniu umowy strony prowadziły rozmowy dotyczące zawarcia kolejnej umowy, w czasie których powódka nie wystąpiła z żądaniem wydania lokalu. Podali, że został on wydany w czerwcu, bowiem wtedy miało dojść do zawarcia między stronami kolejnej umowy. Wówczas powódka odmówiła zawarcia umowy i zażądała zwrotu lokalu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. T. była właścicielem lokalu położonego w R. przy ul. (...). W dniu 1 czerwca 2012 roku zawarła z P. M., B. B. i P. B., prowadzącymi działalność w formie spółki cywilnej (...) s.c. z siedzibą w S., umowę o świadczenie usług w zakresie opieki i przygotowania do wynajmu wyżej opisanej nieruchomości. Zgodnie z postanowieniami przedmiotowej umowy A. T. oddała lokal spółce w najem, za co przysługiwało jej wynagrodzenie w formie stałego czynszu. Wynajmujący zobowiązał się m.in. do sprawowania opieki na nieruchomością oraz uiszczania opłat za media i zarządzanie nieruchomością wspólną. W treści umowy zastrzeżono uprawnienie właścicielki do nieodpłatnego krótkoterminowego korzystania z lokalu. Wysokość czynszu należnego A. T. strony ustaliły na kwotę 1.448 zł netto od dnia 1.06.2012 do 30.06.2012 r., 3077 zł netto od dnia 01.07.2012 r. do dnia 31.08.2012 r. oraz kwotę 1448 zł netto od dnia 01.09.2012 r. do dnia 31.12.2012 r. Czynsz za rok 2013 i kolejne lata korygowany miał być przez wskaźnik inflacji. Zgodnie z §8 pkt 3 umowy czynsz płatny był w okresie 14 dni od zakończenia danego okresu rozliczeniowego. Ustalono, że okres rozliczeniowy będzie trwał miesiąc. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, przy czym każda ze stron była uprawniona do jej rozwiązania za miesięcznym wypowiedzeniem w przypadku niezapłacenia czynszu w terminie 45 dni roboczych od ustalonej daty płatności (§2 umowy).

Niesporne, nadto dowód:

- umowa z dnia 1.06.2012 r. wraz z załącznikami, k. 14-27.

W okresie od czerwca 2012 r. do maja 2013 r. A. T. wystawiła pozwanym faktury VAT obejmujące należności z tytułu czynszu. Naliczone w ten sposób wynagrodzenie powódki zawierało 23 % podatku VAT. Od sierpnia 2012 r. pozwani uiszczali czynsz nieterminowo i w niepełnej wysokości. Pozwani nieterminowe uregulowali następujące faktury: fakturę nr (...) z dnia 31.07.2012 roku z terminem zapłaty do dnia 14.08.2012 roku, uregulowaną w dniu 17.07.2013 roku do wysokości 1781,04 zł, fakturę nr (...) z dnia 30.09.2012 roku, uregulowaną w dniu 05.06.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 05.11.2012 roku, uregulowaną w dniu 02.05.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 04.12.2012 roku, uregulowaną w dniu 08.03.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 31.12.2012 roku, uregulowaną w dniu 23.01.2013 roku. Spowodowali również zadłużenie lokalu we wspólnocie mieszkaniowej z tytułu nieuiszczonych opłat. Zaległości wobec wspólnoty zostały przez pozwanych uregulowane w dniu 27 maja 2013 r.

W dniu 22 marca 2013 r. A. T. na podstawie § 8 pkt 3 umowy wypowiedziała umowę, wskazując na opóźnienie pozwanych w uiszczaniu czynszu. Rozwiązanie umowy nastąpiło ze skutkiem na dzień 23 kwietnia 2013 r.

Zadłużenie pozwanych z tytułu czynszu, objęte fakturami VAT nr (...) i częściowo fakturą (...) (za 22 dni kwietnia 2013 roku) wyniosło kwotę 12.683,63 zł (2003,67 zł + 3784,71 zł + 1846,94 zł + 1846,94 zł +1846,94 zł + 1354,43zł).

Częściowo niesporne, nadto dowody:

- faktury VAT nr (...) k. 31-42;

- wyciąg z konta bankowego powódki k. 44-45.

- zeznania powódki k. 186

Pomimo rozwiązania umowy pozwani nie deklarowali woli wydania właścicielce spornego lokalu. Strony prowadziły rozmowy dotyczące uregulowania przez pozwanych zadłużenia wobec A. T. i możliwości dalszej ewentualnej współpracy stron. Wydanie lokalu powódce nastąpiło w dniu 5 czerwca 2013 r., po bezskutecznym zakończeniu tych rozmów, na wyraźne żądanie powódki.

Dowód:

- pismo z dnia 02.01.2013 r. k. 182;

- pismo z dnia 23.04.2013 r. k. 183;

-zeznania powódki k. 186.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w przeważającej części zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka domagała się w sprawie od pozwanych zapłaty z tytułu nieuiszczonego czynszu, należnego jej na podstawie umowy z dnia 1 czerwca 2012 r. oraz odszkodowania za bezumowne korzystanie ze stanowiącego jej własność lokalu. Poza sporem stron pozostawała przy tym okoliczność zawarcia umowy o świadczenie usług w zakresie opieki i przygotowania do wynajmu lokalu położonego w R. przy ul. (...), jak również okoliczność skutecznego jej wypowiedzenia przez powódkę w dniu 22 marca 2013 r. z powodu nieterminowego uiszczania przez pozwanych należnego powódce czynszu ze skutkiem na dzień 23.04.2013 roku. Strony nie wiodły nadto sporu co do faktu zadłużenia pozwanych oraz dalszego korzystania przez nich z lokalu po rozwiązaniu umowy. Strony zaprezentowały natomiast rozbieżne stanowiska w kwestii zasadności i wysokości należnego powódce odszkodowania za korzystanie przez pozwanych z przedmiotowej nieruchomości po rozwiązaniu umowy.

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł przede wszystkim na dowodach z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, których autentyczności pozwani nie kwestionowali. Nadmienić przy tym należy, iż świetle zgromadzonego materiału oraz stanowisk procesowych stron w sposób oczywisty jawiło się, że wskazanie w piśmie powódki o wypowiedzeniu umowy daty 22.03.2012 r. miało charakter oczywistej omyłki pisarskiej, a wypowiedzenie umowy niespornie nastąpiło w dniu 22.03.2013 r. Podstawą istotnych ustaleń stanowiły nadto zeznania powódki, które Sąd uznał za wiarygodne i spójne z pozostałymi dowodami.

Część żądania pozwu powódka wywodziła z umowy zawartej z pozwanymi dniu 1 czerwca 2012 r. Analiza istotnych postanowień przedmiotowej umowy prowadzi do wniosku, iż łączyła ona m.in. elementy umowy najmu oraz umowy zlecenia. Zgodnie z umową powódka przekazała pozwanym do korzystania lokal mieszkalny położony przy u. Bałtyckiej 4a w R., za co pozwani obowiązali się uiszczać na jej rzecz comiesięczny czynsz. Z okoliczności niniejszej sprawy wynikało, iż powódka zawarła umowę współpracy z przedsiębiorcami zajmującymi się wynajmem apartamentów. Pozwani zamierzali bowiem udostępniać lokal klientom w celu krótkotrwałego zakwaterowania turystycznego na podstawie umów zawieranych we własnym imieniu. Na podstawie umowy pozwani zobowiązali się do świadczenie usług w zakresie opieki i przygotowania nieruchomości do wynajmu nieruchomości. Z umowy wynikało nadto, iż powódka miała prawo do okresowego przebywania w lokalu na warunkach opisanych w § 6 umowy.

Dokonując oceny prawnej zawartej między stronami umowy Sąd miał na względzie treść art. 353 k.c. oraz art. 353¹ k.c. W myśl pierwszego z nich zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić (§ 1). Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (§ 2). Stosownie zaś do treści art. 353¹ k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Przytoczone przepisy regulują podstawową zasadę prawa kontraktowego tj. zasadę swobody umów, przyznając podmiotom ogólną kompetencję do swobodnego kształtowania stosunków obligacyjnych w zakresie ich zawarcia, treści i celu umów, czasu trwania, doboru kontrahenta itp. Swobodę kontraktową stron mogą ograniczać przy tym tylko przepisy ustawy, właściwości stosunku prawnego oraz zasady współżycia społecznego. Cel umowy sprzeczny z prawem nie musi być przy tym celem wspólnym dla obu stron, wystarczy, że do jego osiągnięcia dąży jedna ze stron umowy, a druga jest tego świadoma lub - biorąc pod uwagę okoliczności zawarcia umowy oraz jej treść - powinna być świadoma (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 2 października 2014 roku. I ACa 381/14). Wymaganie zgodności czynności prawnej z zasadami współżycia społecznego jest zawsze zagadnieniem wymagającym rozpatrzenia okoliczności danego konkretnego przypadku. Podaje się, że sprzeczność z tymi zasadami może wyrażać się między innymi w skrajnym naruszeniu zasady równości stosunków, naruszeniu zasady ekwiwalentności prowadzącym do rażącego pokrzywdzenia jednej ze stron, rażącej dysproporcji świadczeń, ograniczeniu wolności działalności gospodarczej jednej ze stron, naruszeniu zasad uczciwego obrotu i lojalności wobec kontrahenta (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 6 marca 1992r, III CZP 141/91, OSNCP 6/92/90, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1971r, II CR 505/71, OSP 1972 z.4, poz 75; z dnia 30 maja 1980r, III CRN 54/80, OSN 1981/4/60; z dnia 10 listopada 2004r, II CK 202/04, Biul. SN 2005/3/11; z dnia 20 maja 2004r, II CK 354/03, OSNC 2005/5/91; z dnia 13 października 2005r, IV CK 162/05, Lex nr 186899; z dnia14 stycznia 2010r, IV CSK 432/09, Lex nr 564991; )

Celem realizowanym faktycznie przez zawartą przez strony umowę było uwolnienie się powódki od konieczności opieki nad jej nieruchomością i przekazanie lokalu do korzystania pozwanym w zmian za wynagrodzenie w formie stałego czynszu. Pozwani zaś mogli czerpać dochód z krótkoterminowego wynajmowania przedmiotowego lokalu w celach turystyczno-wypoczynkowych.

Sąd dokonując oceny zawartej umowy doszedł do przekonania, iż spełniała ona wszelkie wyżej opisane wymogi, a w związku z tym Sąd ocenił zawartą przez strony umowę jako ważną, a postanowienia w niej zawarte za wiążące strony niniejszego procesu.

Należny powódce czynsz został określony w §8 pkt 2 umowy kwotowo i począwszy od 2013 roku miał być corocznie waloryzowany o wskaźnik inflacji. Ze złożonych do akt dokumentów wynikało, iż powódka po każdym zakończonym okresie rozliczeniowym, który ustalono na miesiąc, wystawiała pozwanym faktury VAT. W okolicznościach niniejszej sprawy nie budziło wątpliwości, że pozwani niejednokrotnie opóźniali się z regulowaniem należnego powódce czynszu oraz nie uiszczali na bieżąco opłat na rzecz wspólnoty mieszkaniowej. Pozwani stwierdzając w sprzeciwie od nakazu zapłaty, iż kwestionują roszczenie powódki co do zasady jak i co do wysokości, nie podnieśli jednak żadnego zarzutu co do zasadności uiszczenia na rzecz powódki wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy i prawidłowości dokonanych przez powódkę wyliczeń. Argumentacja pozwanych sprowadzała się bowiem w istocie do zakwestionowania zasadności uiszczania na rzecz powódki wynagrodzenia za korzystanie z lokalu po dacie rozwiązania umowy. Odnosząc się do stanowiska pozwanych w zakresie roszczenia opartego na podstawie umowy z 01.06.2012 r. podkreślić należy, iż pozwani pomimo prawidłowych zawiadomień i wezwań nie stawili się na żadną z rozpraw, w tym na rozprawę wyznaczoną w celu ich przesłuchania. Żaden z pozwanych swojej nieobecności na rozprawach nie usprawiedliwił. W takim stanie rzeczy, wobec braku aktywności dowodowej pozwanych przy jednoczesnym braku podniesienia jakichkolwiek zrzutu w kierowanych do Sądu pismach procesowych, Sąd uznał, iż dowody przedłożone przez powódkę, w szczególności umowa z 02.06.2012 r. oraz faktury VAT stanowiły wystarczającą podstawę do wykazania zasadności jej powództwa w omówionej wyżej części.

Z tych przyczyn Sad uznał za uzasadnione roszczenie powódki w zakresie zapłaty kwoty 12.683,63 zł z tytułu czynszu, objęte fakturami VAT nr (...) i częściowo fakturą (...) (za 22 dni kwietnia 2013 roku), na która to kwotę składały się następujące kwoty czynszu: 2003,67 zł + 3784,71 zł + 1846,94 zł + 1846,94 zł +1846,94 zł + 1354,43zł).

Ponadto Sąd uwzględnił żądanie powódki w zakresie odsetek skapitalizowanych od nieterminowych wpłat pozwanych za faktury opisane w pozwie. Podstawę prawną tego żądania należało upatrywać w zapisach umowy łączącej strony i art. 482 § 1 k.c. Sąd ustalił, że pozwani nieterminowo uregulowali następujące faktury: fakturę nr (...) z dnia 31.07.2012 roku z terminem zapłaty do dnia 14.08.2012 roku, uregulowaną w dniu 17.07.2013 roku do wysokości 1781,04 zł, fakturę nr (...) z dnia 30.09.2012 roku, uregulowaną w dniu 05.06.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 05.11.2012 roku, uregulowaną w dniu 02.05.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 04.12.2012 roku, uregulowaną w dniu 08.03.2013 roku, fakturę nr (...) z dnia 31.12.2012 roku, uregulowaną w dniu 23.01.2013 roku.

W konsekwencji wyliczenia Sądu były następujące: z tytułu faktury (...) odsetki ustawowe od dnia 18.08.2012 roku do 17.07.2013 roku od kwoty 1781,04 zł wynosiły 211,87 zł (powódka żądała kwoty 213,77 zł, w związku z tym żądanie w tym zakresie ponad kwotę 211,87 zł oddalono), z tytułu faktury (...) odsetki ustawowe od dnia 20.10.2012 roku do 05.06.2013 roku od kwoty 1781,04 zł wynosiły 145,26 zł, z tytułu faktury (...) odsetki ustawowe od dnia 23.11.2012 roku do 02.05.2013 roku od kwoty 1781,04 zł wynosiły 102,13 zł, z tytułu faktury (...) odsetki ustawowe od dnia 22.12.2012 roku do 08.03.2013 roku od kwoty 1781,04 zł wynosiły 48,84 zł, z tytułu faktury (...) odsetki ustawowe za dzień 23.01.2013 roku wyniosły 0,63 zł.

Wobec powyższego tytułem kapitalizowanych odsetek za nieterminowe płatności zasądzono na rzecz powódki kwotę 508,73 zł (211,87 zł + 145,26 zł + 102,13 zł + 48,84 zł + 0,63 zł), oddalając żądanie w zakresie omawianych odsetek ponad tę kwotę. Sąd ocenił, że powódce nie przysługiwała kwota 10,78 zł za uregulowanie faktury nr (...), bowiem wpłata pozwanych nastąpiła w terminie określonym w §8 ust. 3 umowy.

Podstawę zawartego w pozwie żądania zapłaty za korzystanie przez pozwanych ze stanowiącej własność powódki nieruchomości po rozwiązaniu umowy z dnia 1 czerwca 2012 r. stanowiły przepis art. 224 § 2 k.c. i 225 k.c. w zw. z art. 230 k.c.

W świetle normy prawnej wyinterpretowanej z pierwszych dwóch przepisów samoistny posiadacz w złej wierze jest obowiązany do wynagrodzenia właścicielowi za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył. Zgodnie z przepisem art. 230 k.c. przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego. Dla pełnego zrozumienia omawianej konstrukcji prawnej przywołać należy również treść przepisu art. 336 k.c., zgodnie z którym posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

Powódka domagała się od pozwanych wynagrodzenia za korzystanie z lokalu położonego w R. przy ul. (...) w okresie od dnia 23 kwietnia 2013 r. do 5 czerwca 2013 r. Podniosła przy tym, że we wskazanym okresie pozbawiona została możliwości korzystania z przedmiotowej nieruchomości. Pozwani natomiast zaprzeczyli jakoby mieli możliwość przekazania lokalu właścicielce, podnosząc, że to powódka znajdowała się w opóźnieniu z jego odbiorem. Twierdzenia pozwanych w powyższym zakresie okazały się jednak jako gołosłowne. W tym miejscu wymaga zaznaczenia, że zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu, wyrażoną w przepisie art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie jednocześnie do przepisu art. 232 k.p.c. strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Pozwani nie przeprowadzili natomiast jakiegokolwiek dowodu, z którego wynikałoby, że nie mieli sposobności wydania kluczy do lokalu powódce. Ponieważ zarzuty pozwanych sprowadzały się głównie do negowania możliwości wydania powódce lokalu. sąd uznał ten fakt za istotny dla rozstrzygnięcia sprawy i dopuścił na tę okoliczność dowód z przesłuchania pozwanych. Jak wskazano we wcześniejszej części rozważań, pozwani, pomimo prawidłowego wezwania ich na termin rozprawy celem przesłuchania (pod rygorem pominięcia dowodu z tych zeznań) nie stawili się na rozprawę w dniu 28 maja 2015 r., tym samym rezygnując z możliwości wykazania swoich twierdzeń poprzez dowód z zeznań.

Nie budziło przy tym wątpliwości, iż w okresie korzystania przez pozwanych z lokalu powódki bez podstawy prawnej mieli oni świadomość, iż nie są oni uprawnieni do władania lokalem. Świadczy o tym chociażby fakt, iż pod wypowiedzeniem umowy z dnia 22 marca 2013 r. widnieją podpisy P. M. i P. B.. Pozwani zatem już na miesiąc przed rozwiązaniem umowy wiedzieli o konieczności uregulowania wszelkich zaległości wobec wspólnoty mieszkaniowej i wydania lokalu powódce.

Mając na uwadze powyższe ustalenia stwierdzić należało, iż wobec niespornej okoliczności, że pozwani po rozwiązaniu łączącej ich z powódką umowy nadal zajmowali lokal, powódce przysługiwało roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jej nieruchomości za okres od 23 kwietnia 2013 r. do 5 czerwca 2013 r. Pozwani naruszyli bowiem przysługujące jej prawo własności spornego lokalu. Pomimo rozwiązania wiążącej strony umowy i wezwań do wydania lokalu w stanie wolnym od zadłużenia we wspólnocie mieszkaniowej nie dokonali tej czynności, w wyniku czego wyłączyli możliwość swobodnego korzystania w tym okresie z jej nieruchomości.

Określając wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu odwołano się do hipotetycznego czynszu jaki właściciel lokalu może domagać się odszkodowania w wysokości czynszu, jaki mógłby uzyskać, gdyby oddał lokal w najem. Przesłanką ustalenia kwoty należnej powódce z tego tytułu stanowiły wartości wynagrodzenia umownego należnego powódce na podstawie dołączonej do pozwu umowy z 1 czerwca 2012 r. Pozwani nie zakwestionowali bowiem, aby sumy te były zawyżone w stosunku do możliwego do uzyskania z tytułu oddania lokalu w najem, sami zaś zawierając powyższą umowę wyrazili aprobatę dla tak ustalonej stawki czynszu. Co prawda w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani zakwestionowali roszczenie powódki „co do zasady, jak i co do wysokości”, jednakże, w tym zakresie ograniczyli się jedynie do lakonicznego i gołosłownego twierdzenia, nie wskazując na czym błędy w wyliczeniach powódki miałyby polegać, ani też nie wskazując właściwej w ich ocenie kwoty, czy tez sposobu na dokonanie jej wyliczenia. Sąd dokonując więc ustaleń w tym zakresie opierał się przedłożonej przez stronę powodową umowie. W oparciu o przedmiotowy dokument dokonał ustalenia, iż suma należności odszkodowawczych naliczonych za okres od 23 kwietnia 2013 r. do 5 czerwca 2013 r. wyniosła kwotę 1901,98 zł, w tym za maj 2013 roku 1501,58 zł, a za 8 dni kwietnia 2013 roku – 400,40 zł.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek oparto na przepisie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd, orzekając w granicach żądania, uwzględnił także powództwo w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie należnego powódce czynszu z tytułu zawartej w dniu 1 czerwca 2012 r. umowy. W związku z tym Sąd za zasadne uznał żądanie powódki zasądzenia odsetek od 22 dnia miesiąca następującego po zakończeniu okresu rozliczeniowego.

Sąd rozstrzygając zasadność zgłoszonego żądania w zakresie odszkodowania dokonał oceny roszczenia powódki również pod kątem art. 5 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. z 2015 r. poz. 211, 605. ze zm.) określającym zakres opodatkowania podatkiem VAT. Zgodnie z przywołanym przepisem, podatkowi od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu nie należy do kategorii żadnej z powyższych czynności. Nie jest bowiem płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłą z tego tytułu szkodę. Dlatego też uzyskane odszkodowanie nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT. W konsekwencji wysokość wynagrodzenia dochodzona w niniejszej sprawie została pomniejszona o 23 % podatku VAT niezasadnie naliczonego przez powódkę w fakturach wystawionych de facto za okres bezumowny.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w punkcie I wyroku. Powództwo ponad kwotę 15.094,34 zł podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

O kosztach postępowania, przy uwzględnieniu wyniku procesu, orzeczono w punkcie III wyroku w oparciu o przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w zw. z art. 100 zd 1 k.p.c. Mając na względzie, że ponad kwotę 15.094,34 zł zostało oddalone, Sąd uznał powódkę za stroną przegrywającą proces w 3 %. Na poniesione przez powódkę koszty wynoszące łącznie 3.195 zł składały się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł (w wysokości określonej na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490 ze zm.), kwota 778 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, a nadto kwota 17 zł z tytułu uiszczonej opłaty skarbowej od udzielonego w niniejszej sprawie pełnomocnictwa procesowego. Zgodnie z wyżej powołaną zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, Sąd przyjął, iż skoro powódka przegrała proces w 3%, to w takiej części winna była partycypować w kosztach postępowania. Łączne koszty postępowania wyniosły w niniejszej sprawie 3.195 zł, zatem strona powodowa winna ponieść koszty w wysokości 95,85 zł (3.195 zł x 3 % zł = 95,85 zł). W związku z tym, iż powódka uiściła koszty w łącznej kwocie 3.195 zł, Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 3.099,15 zł (3.195 zł – 95,85 zł = 23.099,15 zł) tytułem zwrotu poniesionych kosztów.

SSR Julia Ratajska

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE