Sygn. akt II K 334/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5.10 .2015 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym , w składzie :

Przewodniczący : SSR Krzysztof Matysiak ,

Protokolant : prac. sąd. A. Klimek

w obecności Prokuratora nie stawił się zawiadomiony

po rozpoznaniu dnia 12.05.2015 r. i następne sprawy ,

D. N. s. J. i K. z d. N. ur. (...) w O.

oskarżonego o to , że :

I . w dniu 18 .07.2014 r. na drodze nr (...) między miejscowościami Ł. Młyn i (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i bezpośrednio przyczynił się do nieumyślnego spowodowania wypadku drogowego w ten sposób , że kierując samochodem ciężarowym marki M. z nadmierna prędkością podczas manewru wymijania kierowanego przez D. S. samochodu osobowego marki B. na stosunkowo ostrym łuku drogi , nie zachował bezpiecznego odstępu od wymijanego pojazdu przekraczając oś jezdni na odległość ok.0.3 m i zderzył się lewym narożnikiem auta z jadącym przy osi jezdni samochodem marki B. który nie zjechał do prawej krawędzi , na skutek czego D. S. doznał urazu wielonarządowego z ciężkim urazem czaszkowo- mózgowym skutkującym zgon ,

tj. o czyn z art. 177 § 2 kk. ,

I .Oskarżonego D. N. uznaje za winnego tego w dniu 18 lipca 2014 r. na drodze nr (...) między miejscowościami Ł. Młyn i (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i bezpośrednio przyczynił się do nieumyślnego spowodowania wypadku drogowego w ten sposób , że kierując samochodem ciężarowym marki M. zjechał częściowo na lewy pas ruchu i podczas manewru wymijania kierowanego przez D. S. samochodu osobowego marki B. na stosunkowo ostrym łuku drogi , nie zachował bezpiecznego odstępu od wymijanego pojazdu przekraczając oś jezdni na odległość ok.0.3 m i zderzył się lewym narożnikiem auta z jadącym z naprzeciwka częściowo jego pasem ruchu samochodem marki B. , na skutek czego kierujący B. D. S. doznał urazu wielonarządowego z ciężkim urazem czaszkowo- mózgowym skutkującym zgonem tj. o czyn z art. 177 § 2 kk. i na podstawie art. 177 § 2 kk. skazuje go na karę 1 ( jednego ) roku pozbawienia wolności

II. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk. , art. 70 § 1 pkt 1 kk. w zw. z art. 4 § 1 kk. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza tytułem próby na okres 3 ( trzech ) lat .

III. obciąża oskarżonego kosztami sądowymi w ½ części i opłatą w kwocie 500 zł .

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2014 roku D. N. kierujący samochodem ciężarowym marki M. poruszał się drogą Ł. Młyn – (...) jadąc w kierunku W. .W tym samym czasie z przeciwnej strony poruszał się samochodem marki B. D. S. . Obaj kierowcy zbliżali się do łuku drogi . W trakcie jazdy D. N. z uwagi na utrudnienia na poboczu zjechał do środka drogi przekraczając jej oś . Również prowadzący samochód B. z nieustalonych jednoznacznie przyczyn również poruszał się częściowo sąsiednim pasem ruchu. Gdy D. N. zauważył jadący z naprzeciwka samochód podjął manewr powrotu na swój pas ruchu . Z uwagi na niewielką odległość obu samochodów doszło do zderzenia się pomiędzy nimi w rejonie środka jezdni . Oba samochody zderzyły się swoimi lewymi narożnikami . Samochód M. przed zderzeniem poruszał się z prędkością około 46 km/h zaś B. około 78 km/h . W wyniku zdarzenia kierujący samochodem B. D. S. doznał obrażeń w postaci urazu wielonarządowego z ciężkim urazem czaszkowo-mózgowym skutkującym zgonem . Kierujący (...) nie doznał żadnych obrażeń .

( dowód : wyj. osk. D. N. K- , karta zdarzenia drogowego k- 2-3 , protokół oględzin miejsca wypadku K- 8-10 , opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej K- 99-100 , opinia Laboratorium Kryminalistycznego KWP K- 269 – 272 , 327-328 , opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wydarzeń drogowych 336-371 , 384-390 , 297-302 )

W związku z powyższym przedstawiono D. N. zarzut popełnienia czynu z art. 177 § 2 kk .

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu i w postepowaniu przygotowawczym odmówił składania wyjaśnień . Na rozprawie ponownie nie przyznał się i wyjaśnił , iż tego dnia jechał z miejscowości P. do Ż. . Wskazał , iż często porusza się tą drogą . Zbliżył się do łuku drogi w lewo i zobaczył jak tym łukiem z naprzeciwka , porusza się samochód B. z dużą szybkością . Gdy go zobaczył zaczął zjeżdżać na prawe pobocze i jednocześnie rozpoczął manewr hamowania . Gdy jego prawe koło było na poboczu doszło do zdarzenia . Samochód B. jechał środkiem drogi a kierujący nim nie reagował , nie próbował zjechać z jego pasa ruchu . Wskazał , iż na tym odcinku drogi konary drzew wchodzą na drogę i przy przejeżdżaniu obok nich zachowuje bezpieczny odstęp . Jego samochód ciężarowy mieści się na pasie pod warunkiem , że drzewa nie wychodzą na drogę . Nie był w stanie ocenić z jakiej odległości zobaczył pojazd B. . W jego ocenie mogły minąć 3-4 sekundy od momentu gdy zauważył b. do zdarzenia . Wskazał , iż na poboczu prawym były jego przednie prawe koła osi 1 i 2 .

Sąd zważył co następuje :

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego co do okoliczności związanych generalnie z jego poruszaniem się na krytycznym odcinku drogi .

Zauważyć należy , iż w niniejszej sprawie nie ma żadnych innych dowodów osobowych z wyjątkiem oskarżonego na którym nie ciąży obowiązek mówienia prawdy .

Powoduje to , iż istotna rolę spełnia analiza śladów pozostawionych na drodze przez pojazdy i ich wzajemne relacje pozwalające na dokonanie ustaleń co do sposobu poruszania się obu pojazdów .

Na wstępie zauważyć należy , iż jak wynika z opinii dotyczącej stanu technicznego obu pojazdów były sprawne technicznie i ich stan nie wpływał na przebieg wypadku . Do zdarzenia doszło w godzinach rannych gdy widoczność na drodze była dobra .

Opinia biegłego z zakresu medycyny jest jasna i nie budzi wątpliwości mechanizm powstania obrażeń oraz to , iż zgon - nastąpił 2 miesiące po zdarzeniu - był następstwem poniesionych obrażeń .

Ponadto w trakcie postępowania sądowego celem wyjaśnienia wątpliwości powołano dodatkowo Laboratorium Kryminalistyczne KWP w O. celem oceny tarczy tachografu i jej wskazań . W opinii dokonano oceny stanu tarczy i określono wskaźniki jej pracy . Przeprowadzone badania pozwoliły na ustalenie , iż pojazd M. przed zdarzeniem poruszał się z prędkością około 46-47 km /h , następnie rozpoczęło się hamowania i przy prędkości 42-43 km doszło do kontaktu z przeszkodę . Na rozprawie biegły z LK podtrzymał swoją opinię jednocześnie omawiając niektóre wskazania tachografu . Biegły wskazał , iz po pierwszym wychyleniu tachografu zapis jest nieregularny co świadczy o poruszaniu się pojazdu przez pewien czas po nawierzchni nierównej , potem wraca na nawierzchnię równą , po czym znowu porusza się po nawierzchni nierównej do zatrzymania . Jednocześnie wskazał na możliwość błędu granicznego dopuszczalnego dla tego typu urządzenia wielkości + - 6 km/h .

W niniejszej sprawie powołano biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych . Co prawda biegły wydawał opinie już w postępowaniu przygotowawczym i na rozprawie uzupełniające , jednak jako podstawową opinię w tej sprawie Sad przyjął opinie ostatnią sporządzoną 30 sierpnia 2015 r. Wydania została po poddaniu w wątpliwość przez obrońcę oskarżonego prawidłowości niektórych wyliczeń z protokole policyjnym , będących podstawą dokonywania wcześniejszych opinii . W wyniku tych wątpliwości biegły osobiście udał się na miejsce zdarzenia , dokonał stosowanych wyliczeń i sporządził ponownie opinię całościową w której odniósł się do wcześniejszych swoich opinii i wniosków w tym wydanych po opinii LK z tachografu .

W początkowej fazie opinii biegły określił podstawowe dane potrzebne do opracowania opinii m.in przyjął wyliczona wcześniej prędkość m. w chwili rozpoczęcia hamowania na 46,5 km/h a w chwili zderzenia 42,5 km/h , masę i wymiary pojazdów , długość śladów hamowania , szerokość jezdni i współczynnik przyczepności 0,7 choć w późniejszych wyliczeniach użył też współczynnika 0,6 . Wskazał , że w niniejszej sprawie współczynnik przyczepności ma znikome znaczenie gdyż pojazdy były dopiero w fazie narastania sił hamowania który trwał 0,5 s. a dopiero ma to znaczenie w fazie pełnego hamowania . Nie budzi też wątpliwości tor ruchu pojazdu M. bo wynika to ze śladów hamowania .

Następnie biegły dokonał wyliczeń wskazujących w jakim momencie przy różnych parametrach przyczepności samochód M. uzyskał by prędkość zdarzenia i jak w tym momencie kształtowałoby się położenie tylnych kół samochodu M. w stosunku do śladów hamowania jakie pozostawiły . Następnie biegły w sposób graficzny odzwierciedlił położenie M. wynikające ze śladów w momencie zderzenia. Jednocześnie jak wynika z ustalonego położenia pojazdów rys 5b , zaznaczona tam odległość 0,35m to średnia głębokość przenikania się pojazdów w chwili zdarzenie i mniej więcej na tę głębokość przedni lewy narożnik M. zachodził na lewy pas ruchu .

Biegły dokonał też obliczenia prędkości samochodu B. w momencie zdarzenia na około 77 km/h .

Ustalając przyczyny zdarzenia wskazał , iż kierujący M. nie zdążył przejechać na prawy pas ruchu pomimo prawidłowej reakcji . Fakt ten nie uniemożliwiał bezkolizyjnego manewru wymijania z samochodem B. pod warunkiem , że samochód ten zjechałby w odpowiednim czasie do prawej krawędzi jezdni jednak kierujący tym samochodem tego nie zrobił . Prędkość graniczna pokonania łuku dla samochodu B. to 97-104 km/h . Biegły wskazał na różne przyczyny nie poruszania się B. po swoim pasie ruchu jednak brak jakichkolwiek śladów utrudnia dokonanie stosownych ustaleń .

Analizując położenie B. w momencie zderzenia biegły podjął próbę ustalenia promienia toru jazdy B. przed zdarzeniem . Z analizy rysunku 7 jednoznacznie wynika iż w momencie zdarzenia B. było w fazie przemieszczania się na swój pas ruchu , po znacznym wjechaniu wcześniej na przeciwny pas ruchu .

Po dokonaniu tych ustaleń biegły wskazał iż obaj kierujący przyczynili się do zaistnienia zdarzenia co polegało na tym , że przekraczając oś jezdni w sytuacji wymijania nie mogli zastosować się do przepisu art. 23 prawa o ruchu drogowym i było to bezpośrednią przyczyną zderzenia .

W dalszej części odniósł się do podnoszonych już wcześniej i będących przedmiotem wcześniejszych opinii dodatkowych okoliczności związanych z odchyleniami tachografu na która to okoliczność zwrócił uwagę obrońca oskarżonego . Odniósł się do swojej wcześniejszej opinii wskazując , iż tylko 2 przypadki są możliwe do zaaprobowania . Nie ma możliwości aby jedna prędkość tachograf zawyżył a druga zaniżył .

Podsumowując przeprowadzone ustalenia wskazał , iż ewentualne maksymalne odchylenia tachografu nie mają znaczącego wpływu na oszacowanie przebiegu zdarzenia w tym położenie pojazdów w momencie zdarzenia .

Ponadto odniósł się do sugerowanego w stanowisku obrońcy (...)położenia pojazdów w chwili zdarzenia . Z proponowanego przez obrońcę położenia samochodów wynika iż do wypadku miałoby dojść gdy prawe koła samochodu ciężarowego byłby już częściowo na poboczu . Biegły sporządził celem lepszego zobrazowania rzut z góry takiego położenia samochodów . Następnie dokonał przeliczeń w wyniku których uznał iż teoretycznie taki przebieg jest możliwy jednak analiza szkicu miejsca zdarzenia jednoznacznie wskazuje że zdarzenie musiało być w innym miejscu . Samochód B. musiałby przed zdarzeniem albo wjechać na pobocze lewe albo zacieśnić skręt co powodowałoby zarzucenie . Na poboczu nie stwierdzono śladów zjazdu samochodu B. jak również nie ma śladów zarzucania o czym też nie mówi oskarżony . Ponadto prędkość samochodu M. wynosiłaby w momencie zderzenia 35 km /h co stoi w zbyt dużej sprzeczności z ustaleniami z tachografu. Odniósł się też do zdjęcia przedłożonego przez obrońcę oskarżonego i prawidłowości dokonanych tam pomiarów .

Na koniec wskazał , iż do wypadku doszłoby też gdyby B. jechało przy osi jezdni , ponieważ samochód m. swoim tylnym lewym narożnikiem wystawał za oś jezdni i ok. 0.45 m . Zobrazował te sytuację na rysunku nr.14

Podsumowując swoją opinię wskazał , że to obaj kierujący nie zachowali się prawidłowo gdyż obaj przekraczali oś jezdni w warunkach ograniczonej widoczności wynikającej z warunków drogowych czym naruszyli przepis art. 19 i 23 ustawy prawo o ruchu drogowym . Naruszenie tych reguł przez obu kierujących było bezpośrednia przyczyna zdarzenia .

Odnosząc się do poprzednich opinii na rozprawie biegły wskazał , iż wnioski zawarte w tej opinii są zasadniczo podobne do wniosków podanych wcześniej . Również wyjaśnił okoliczności przyjęcia takiej metody przeprowadzanych obliczeń . W jego ocenie obaj kierujący mieli mniej więcej tyle samo czasu na podjęcie reakcji tj. ok. 1,4-1,5 sekundy . Obaj kierowcy poruszali się prędkościami dozwolonymi w tym miejscu .

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał oskarżonego D. N. za winnego tego że w dniu 18 lipca 2014 r. na drodze nr (...) między miejscowościami Ł. Młyn i (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i bezpośrednio przyczynił się do nieumyślnego spowodowania wypadku drogowego w ten sposób , że kierując samochodem ciężarowym marki M. zjechał częściowo na lewy pas ruchu i podczas manewru wymijania kierowanego przez D. S. samochodu osobowego marki B. na stosunkowo ostrym łuku drogi , nie zachował bezpiecznego odstępu od wymijanego pojazdu przekraczając oś jezdni na odległość ok.0.3 m i zderzył się lewym narożnikiem auta z jadącym z naprzeciwka częściowo jego pasem ruchu samochodem marki B. , na skutek czego kierujący B. D. S. doznał urazu wielonarządowego z ciężkim urazem czaszkowo- mózgowym skutkującym zgon tj. o czyn z art. 177 § 2 kk. .

Bezsprzecznie kierujący samochodem M. w trakcie pokonywania łuku drogi przekraczał oś jezdni . Ja wynika ze zdjęć i szkicu łuk ten jest łukiem dość ostrym . Pokonywanie takiego łuku , tym bardziej jeszcze po przekroczeniu osi jezdni wymagało szczególnej ostrożności . W jednym z orzeczeń SN zajmując się kwestia wymijania stwierdził

„ Jakkolwiek względy bezpieczeństwa musza uzasadniać prawidłowość toru jazdy samochodu na szosie w pewnym oddaleniu od prawego krawężnika i zbliżenie się ku środkowi drogi ( ze względu na właściwości nawierzchni , usytuowanie drogi w terenie itp.) to jednak przy mijaniu każdy z użytkowników drogi jadących z przeciwnych kierunków jazdy obowiązany jest zjechać tak dalece na prawą stronę drogi aby mijanie nastąpiło w najbardziej bezpiecznych okolicznościach „ wyrok SN z dnia 10.08.1961 rok V K 310/61 OSNKW z 1962 nr 2 poz. 28

Sąd przyjął , iż w niniejszym przypadku doszło do przyczynienia się obu uczestników zdarzenia gdyż obaj swoim zachowaniem doprowadzili do zdarzenia naruszając zasady ruchu drogowego .

Przy wymiarze kary Sąd uwzględnił :

- dotychczasową niekaralność K- 143

- dane osobopoznawcze K- 168

- istotne współprzyczynienie się kierującego B.

- zachowanie się oskarżonego po zdarzeniu

Mając powyższe na uwadze Sąd uznając oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu na podstawie art. 177 § 2 kk. skazał go na karę1 roku pozbawienia wolności przyjmując iż jest ona odpowiednia di stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości

Mając na uwadze okoliczności sprawy , okoliczności związane z osobą oskarżonego Sąd uznał iż zachodzą podstawy do zawieszenia wykonania kary orzeczonej wobec oskarżonego i na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk. , art. 70 § 1 pkt 1 kk., art. 71 § 1 kk. o wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono tytułem próby na okres 3 lat i orzeczono grzywnę w wymiarze 70 stawek dziennych po 10 zł każda

Jednocześnie Sąd obciążył oskarżonego kosztami sądowymi i opłatą w kwocie 250 zł .