Sygn. akt. III RC 166/15
Dnia 24 września 2015 r.
Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR Barbara Halamus-Dyląg
Protokolant Małgorzata Lasoń
po rozpoznaniu w dniu 24 września 2015 r. w Olkuszu
na rozprawie
sprawy z powództwa H. K.
przeciwko K. K. (1)
o uchylenie obowiązku alimentacyjnego
I. Uchyla z dniem 22 czerwca 2015r. obowiązek alimentacyjny powoda H. K. PESEL (...) względem pozwanej K. K. (2) ( poprzednio K. ) PESEL (...) ustalony w wyroku tut. Sadu z dnia 14 września 2011r. sygn. akt III RC 278/11;
II. Obciąża powoda kosztami sądowymi i uznaje za pobrane w całości.
W pozwie wniesionym do tut. Sądu w dniu 22 czerwca 2015r. powód H. K. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej K. K. (1) nałożonego na niego w kwocie po 550 złotych miesięcznie wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 14 września 2011r. sygn.akt III RC 278/11 oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania.
W uzasadnieniu pozwu powód podał , że dnia 23 maja 2015r. pozwana wyszła za mąż za S. K..
Pozwana K. K. (2) ( poprzednio K. ) wniosła o oddalenie powództwa podnosząc , iż nadal kontynuuje naukę i nie ma żadnych dochodów.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
Wyrokiem z dnia 14 września 2011r. w sprawie o sygn.akt III RC 278/11 tut. Sąd zasądził od H. K. na rzecz K. K. (1) ( obecnie K. ) alimenty w kwocie po 550 złotych miesięcznie , płatne do jej rąk do dnia 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.
W dacie orzekania o powyższych alimentach K. K. (2) zd. K. miała 18 lat i była uczennicą drugiej klasy Liceum Ogólnokształcącego w K. do którego codziennie dojeżdżała. Pozostawała w leczeniu ginekologicznym , kardiologicznym i stomatologicznym. Mieszkała z rodzicami , którzy byli w trakcie rozwodu. H. K. w dacie orzekania powyższych alimentów pracował jako kierowca w firmie (...) w W. z wynagrodzeniem od 1.500 do 2.500 złotych miesięcznie. Miał również na utrzymaniu małoletniego syna – brata pozwanej , z tym że obowiązek alimentacyjny nie był wówczas jeszcze ustalony orzeczeniem sądowym.
Dowód : akta sprawy tut. Sądu sygn.akt III RC 278/11.
Pozwana K. K. (2) ma aktualnie 22 lata. W dniu 23 maja 2015r. w Z. zawarła związek małżeński z S. K. i przyjęła nazwisko męża (...). Pozwana z mężem wychowują syna , który ma 8 miesięcy.
Dowód : kopia odpisu skróconego aktu małżeństwa wydanego przez U.S.C w T. k. 10 , zeznania pozwanej K. K. (2) k. 11.
Pozwana K. K. (2) ukończyła 3-letnie studia stacjonarne na kierunku kosmetologia i uzyskała zawód licencjat-kosmetolog. Zamierza kontynuować naukę na niestacjonarnych 2-letnich studiach magisterskich. Pozwana nie pracuje , opiekuje się synkiem , pozostaje na utrzymaniu męża. Na początku września 2015r. przeszła operację wycięcia woreczka żółciowego.
Mąż pozwanej – S. K. jest zatrudniony w firmie (...) w K. z wynagrodzeniem 2000 – 2200 złotych miesięcznie. Od trzech miesięcy przebywa na zasiłku chorobowym z powodu stwierdzenia u niego cukrzycy i w związku z tym pobiera w okresie nieobecności w pracy zasiłek chorobowy w kwocie około 1.300 złotych miesięcznie.
Pozwana z mężem i synem zamieszkują w domu rodzinnym S. K. z jego ojcem i pokrywają połowę kosztów utrzymania tego domu.
Dowód : zeznania powódki K. K. (2) k. 11.
Powód H. K. ma 49 lat , z zawodu jest kierowcą. Obecnie jest zatrudniony na ½ etatu na stanowisku kierowcy w firmie (...) w T. , która zajmuje się budową drewnianych domów. Według oświadczenia powoda jego dochody z tej pracy wynoszą 870 złotych miesięcznie. Po rozwodzie z żoną – matką pozwanej powód zamieszkał w domu swojej siostry , okresowo pomieszkuje u kolegi. Jest obciążony obowiązkiem alimentacyjnym także względem małoletniego syna , a brata pozwanej w kwocie 600 złotych miesięcznie.
Dowód : zeznania powoda H. K. k. 11.
Sąd zważył , co następuje :
Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w przedmiocie roszczenia zgłoszonego w niniejszym postępowaniu są przepisy art. 138 krio w zw. z art. 133 § 1 i § 3 krio i 135 § 1 krio w powiazaniu z art. 27 krio.
Art. 138 krio stanowi, że w razie zmiany stosunków można domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Zmiana ta polega na okolicznościach o charakterze następczym, które w sposób istotny modyfikują zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (poprzez ich zwiększenie lub zmniejszenie) lub wpływają istotnie na rozmiar możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji (poprzez ich obniżenie lub podwyższenie). Podstawą ewentualnej modyfikacji może być jednak wyłącznie zmiana istotna i trwała, co oznacza pogorszenie lub poprawę kondycji materialno-majątkowej którejkolwiek ze stron stosunku alimentacyjnego, a przez to uaktualnia pytanie o zasadność utrzymywania obowiązku alimentacyjnego na dotychczasowym poziomie. Zgodnie z art. 133 § 1 krio, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie ma dochodów z własnego majątku wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania. Przesłanką obowiązku jest więc sama niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymania, która wytycza równomierną powinność rodziców do łożenia alimentów i zapewnienia dziecku należnych warunków egzystencji. Natomiast art. 135 § 1 krio określa zakres świadczeń alimentacyjnych w ten sposób, że rozmiar alimentów uzależnia od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Jednak w tym kontekście inaczej kształtuje się sytuacja uprawnionej osoby pełnoletniej. Osiągnięcie pełnoletniości przez osobę uprawnioną nie wyklucza samoistnie i automatycznie jej uprawnienia (nie uchyla wobec niej obowiązku alimentacyjnego). Sytuacja uprawnionego podlega wówczas jednak zaostrzonym kryteriom oceny. Jeśli pełnoletni uprawniony kontynuuje naukę, trzeba wtedy zważyć, czy posiada ku temu predyspozycje - istotne jest więc, czy czas przeznaczony na naukę wykorzystuje produktywnie, czy terminowo realizuje obowiązki i czy rzeczywiście podnosi kwalifikacje zawodowe, gdyż ciągłość nauki musi być poparta dotychczas osiąganymi pozytywnymi wynikami. Nawet jednak po ustaleniu , że pełnoletni uprawniony z powodzeniem i nieprzerwanie kontynuuje naukę koniecznym jest rozważenie , czy nie nabył on możliwości samodzielnego utrzymania się. Przy czym zgodnie z art. 133 § 3 k.r.o rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego , jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Zawarcie przez dziecko ( osobę uprawnioną ) małżeństwa także samo przez się nie uchyla obowiązku alimentacyjnego rodzica , jeżeli nie jest ono jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać , jednak zmienia się kolejność obowiązku alimentacyjnego, w takim bowiem wypadku obowiązek współmałżonka wyprzedza obowiązek rodziców.
Zgodnie bowiem z treścią art. 27 k.r.o oboje małżonkowie obowiązani są , każdy według swoich sił oraz swoich możliwości zarobkowych i majątkowych przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny , którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także , w całości lub części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Obowiązek alimentacyjny przewidziany w art. 27 krio powstaje przez zawarcie małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania lub unieważnienia. Istnieje on niezależnie od obowiązującego małżonków ustroju majątkowego oraz niezależnie od tego czy małżonkowie są bezdzietni czy też w rodzinie są dzieci. Wskazuje się , że małżonek jest pierwszym zobowiązanym do dostarczenia środków utrzymania współmałżonkowi w trakcie trwania małżeństwa / tak WSA w Olsztynie w wyroku z 17.04.2012r. , (...) SA/O. 231/12 , L. /.
Wprawdzie żaden przepis prawa nie określa kolejności obowiązku alimentacyjnego krewnych małżonka uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych ze strony współmałżonka na podstawie art. 27 k.r.o tj. w czasie trwania małżeństwa Sąd jednak podzielił w tej kwestii pogląd doktryny , że skoro obowiązek alimentacyjny rozwiedzionego małżonka wyprzedza obowiązek krewnych drugiego małżonka , to tym bardziej obowiązek zobowiązanego małżonka wyprzedza obowiązek krewnych uprawnionego małżonka w czasie trwania małżeństwa.
/ tak J.Gwiazdomorski,”Alimentacyjny” obowiązek między małżonkami , Warszawa 1970,s.81 /.
W niniejszej sprawie Sąd uznał biorąc pod uwagę poczynione ustalenia faktyczne i powołane przepisy prawa , że powództwo H. K. zasługuje na uwzględnienie. Pozwana K. K. (2) zawarła związek małżeński z S. K. w dniu 23.05.2015r. i tym samym stworzyła rodzinę w której każdy z członków ma określone prawa i obowiązki. Małżonek pozwanej pracuje , osiąga stałe dochody , i to on jest pierwszym zobowiązanym do dostarczenia pozwanej środków utrzymania jeśli nie ma ona własnych dochodów koniecznych do zaspokojenia potrzeb. Dlatego Sąd uwzględnił powództwo i uchylił z dniem złożenia pozwu obowiązek alimentacyjny powoda względem pozwanej.
W powyższym ustalonym stanie faktycznym poza rozważaniem Sądu pozostała kwestia faktycznie osiąganych dochodów przez powoda , jak również okoliczność podnoszona przez pozwaną , że powód od samego początku uchylał się od wykonania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego , nigdy nie płacił dobrowolnie alimentów i dlatego konieczne było prowadzenie jej egzekucji.
Na podstawie art. 100 k.p.c kosztami sądowymi Sąd obciążył powoda i uznał je za pobrane w całości , jako że powód uiścił opłatę od pozwu , a inne koszty w sprawie nie powstały.