Sygn. akt III RC 517/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w T.III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Niemczyk

Protokolant sekr.sądowy Kamil Roliński

Po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 r. w T..

przy udziale -

sprawy z powództwa: małoletnich B. iM.braci M., działających przez matkę M. M. (1)

przeciwko: P. M.

o: podwyższenie alimentów

1.  podwyższa od pozwanego P. M. alimenty na rzecz mał. powodów B. i M. braci M. z łącznej kwoty po 350 zł miesięcznie ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 7.10.2003 r. w sprawie (...) do kwoty po 600 zł (sześćset) miesięcznie na każdego z nich, tj. łącznie po 1200 zł (jeden tysiąc dwieście) miesięcznie, płatnej z góry do rąk matki mał. powodów M. M. (1), poczynając od dnia 1.10.2015 r. do dnia 15-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej z rat,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego, na rzecz Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Toruniu – kwotę 60 zł (sześćdziesiąt) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

4.  znieść wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego,

5.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

M. M. (1) działając w imieniu małoletnich synów B. i M. braci M. wniosła w dniu 22.05.2015 r. przeciwko P. M. o podwyższenie płaconych przez niego alimentów z kwoty po 175 zł miesięcznie na każdego z nich do kwoty po 1,000 zł miesięcznie na każdego z nich począwszy od wniesienia pozwu z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek rat.

W uzasadnieniu żądania podała, że od chwili wyroku zasądzającego alimenty upłynęło 12 lat. W tym czasie znacznie wzrosły potrzeby małoletnich powodów. Obecnie dzieci stron mają17 i 16 lat, uczą się i trenują sporty, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami związanymi z dojazdami na treningi, wyjazdami na zawody i obozy sportowe, kosztami lekarza sportowego oraz odzieżą sportową. Ponadto B. uczęszcza do technikum , do klasy o profilu logistyka w służbach mundurowych, co również wiąże się z dodatkowymi wydatkami związanymi z wyjazdami na szkolenia na poligonie oraz zakupem odzieży wojskowej. Dołączyła zestawienie miesięcznych wydatków na każdego z synów. Oświadczyła też, że pozwany pracuje jako kierowca samochodów ciężarowych w transporcie międzynarodowym i uzyskuje z tego tytułu wysokie dochody.

W odpowiedzi na pozew P. M. uznał żądanie do kwoty po 500 zł miesięcznie na każdego z małoletnich powodów , a w pozostałej części wniósł o oddalenie żądania.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podał, że w uzgodnieniu z matką powodów płacił wyższe niż zasądzone alimenty i tak w okresie od 2006 do 2008 roku w kwocie po 250 zł, od 2008 do stycznia 2015 roku po 350 zł , a od lutego 2015 roku po 500 zł miesięcznie na każdego z synów, a ponadto dokonywał dla powodów zakupu odzieży, butów, opłacał abonament za telefon, wyjeżdżał na wakacje na M.. Uznał też, że kwoty te, przy odpowiednim udziale matki , pokrywają ich koszty utrzymania i rozwoju. Zakwestionował wysokość wydatków na powodów przedstawionych w uzasadnieniu żądania w szczególności koszty ich wyżywienia, zakupu odzieży i obuwia, telefonu, rozrywek, kosztów dojazdu na treningi- w przypadku B. z uwagi na posiadany bilet miesięczny, a w przypadku M. - dojeżdża na treningi rowerem lub z trenerem. Podobnie pozwany zakwestionował koszty wyjazdów wakacyjnych, które organizuje i opłaca pozwany, czy zakupu odzieży wojskowej dla B., gdzie jest to zakup raz na trzy lata i jednorazowy wydatek wynosi 300 zł. Pozwany zaprzeczył również, by uzyskiwał wysokie zarobki, na co przedłożył zaświadczenie pracodawcy i PIT 37 za 2014 rok i podał, że utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę, wynajmuje pokój, spłaca kredyt po 443,75 zł miesięcznie zaciągnięty w związku z operacja oka w styczniu bieżącego roku, która kosztowała go 2,800 zł. Stwierdził również, że matka powodów jest w lepszej niż on sytuacji majątkowej, gdyż jest właścicielką kilku działek w Z., domu jednorodzinnego w Ł., mieszkania pod wynajem, samochodu marki C. zakupionego jesienią 2014 roku i pracuje zawodowo.

Na rozprawie w dniu 3.07.15 r. matka powodów przyznała, że pozwany od stycznia płaci na synów łącznie po 1,000 zł miesięcznie i podała, że od tego czasu uległa pogorszeniu jej sytuacja , gdyż wyrejestrowała prowadzona przez siebie działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, gdyż nie przynosiła zysków.

Pozwany podał natomiast, że od stycznia 2015 roku nie zmieniły się jego możliwości zarobkowe i nie nastąpiły też w tym okresie zmiany w życiu małoletnich powodów.

Na rozprawie w dniu 09.10.15 r. pozwany wyraził zgodę na zawarcie ugody na kwotę po 600 zł miesięcznie na każdego z powodów począwszy od 1.10.15 r. Matka powodów gotowa była zawrzeć ugodę na kwotę po 700 zł na każdego z synów (k. 58).

Sąd ustalił i zważył co następuje.

Małoletni B. M. urodzony (...) i M. M. urodzony (...) pochodzą z rozwiązanego przez rozwód związku małżeńskiego M. M. (1) i P. M..

Wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia (...)r. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi powierzono ich matce, a pozwanemu ograniczono ją do współdecydowania o najważniejszych ich sprawach . Zasądzono też od pozwanego tytułem jego udziału w kosztach utrzymania małoletnich synów alimenty w kwocie po 175 zł miesięcznie na każdego z nich, to jest łącznie w kwocie po 350 zł miesięcznie.

W czasie orzekania rozwodu M. M. nie pracowała , utrzymywała się z alimentów, pomocy rodziny i dorywczych prac. Natomiast P. M. pracowała jako kierowca i zarabiał około 800 zł miesięcznie netto.

Dowód: akta (...)- akty urodzenia k.12-13, wyrok k. 22, zeznania k. 20v.

Małoletni kontynuują naukę w szkołach w T. i trenują sporty : B. hokej na trawie , a M. piłkę nożną. Wiąże się z dodatkowymi wydatkami związanymi z dojazdami na treningi, wyjazdami na zawody i obozy sportowe, kosztami lekarza sportowego oraz zakupem odzieży sportowej. B. uczęszczając do klasy o profilu logistyka w służbach mundurowych ma dodatkowe okresowe wydatki związane z wyjazdami na szkolenia na poligonie oraz zakupem odzieży wojskowej raz na 3 lata. ( okoliczności bezsporne) . Przeciętne miesięczne koszty utrzymania każdego z małoletnich powodów wynoszą co najmniej 1,000 zł.

M. M. (1) ma 39 lat i od 10.01.13 r. prowadziła działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Jej przeciętne miesięczne dochody netto w ostatnim okresie wynosiły około 2,000 zł miesięcznie. Uznając, że działalność ta nie przynosi jej spodziewanych dochodów zakończyła ją w dniu 11.02.15 r.. Dnia 18.05.15 r. zarejestrowała się jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. W PUP zgłosiła gotowość pracy w handlu. Poszukuje pracy przy sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym, w salonach sprzedaży samochodów, myśli o przebranżowieniu się i podjęciu zajęcia związanego z kosmetologią. Nie rozważała pracy w sklepie, interesuje ją praca z wynagrodzeniem powyżej średniej krajowej. Obecnie utrzymuje się z oszczędności.

Jest właścicielka domu jednorodzinnego wybudowanego w 1949 roku. Za zużycie energii elektrycznej płaci około 300 zł na 2 miesiące. Na rok potrzebuje 4 tony ekogroszku, którego tona kosztuje 900 zł. Korzysta z gazu butlowego, którego jedna butla w cenie 50 zł starczy jej na półtora miesiąca. Za wodę i kanalizacje płaci około 100 zł miesięcznie, a podatek od nieruchomości kosztuje ją 50 zł rocznie.

Jest też właścicielką samochodu osobowego marki C. rocznik 2011 darowanego jej przez brata (okoliczność przyznana). Nie jest właścicielką działek gruntu ani mieszkań. Nie zawarła ponownego związku małżeńskiego. Jej partner nie mieszka z nią.

Dowód: zeznanie M. M. (1) k. 59-60, zeznania podatkowe k. 41-46, zaświadczenie PUP k. 39. Zaświadczenie z (...) k. 40.

P. M. ma 44 lata i jest z zawodu technikiem elektrykiem oraz kierowcą.

Począwszy od grudnia 2006 roku pozwany zwiększał dobrowolnie swój udział w kosztach utrzymania synów. W okresie od 2006 do 2008 roku płacił alimenty w kwocie po 250 zł miesięcznie na każdego z nich (okoliczność niekwestionowana), a od grudnia 2008 do stycznia 2015 roku po 350 zł miesięcznie na każdego z nich tj. łącznie w kwocie po 700 zł miesięcznie. Nadto w niektórych okresach płacił ponad tą kwotę jak w dniu 13.10.14 r. , 14.04.14 r. i 13.09.13 r. - po1,000 zł, w marcu 2014 r. łącznie 1,200 zł , w lutym 2014 r. 1,500 zł , natomiast w czerwcu 2013 roku zapłacił jedynie 300 zł. Od lutego 2015 roku pozwany podniósł wysokość płaconych przez siebie alimentów do kwoty po 500 zł miesięcznie na każdego z nich tj. do kwoty po 1,000 zł miesięcznie (okoliczność bezsporna).

Pozwany zatrudniony jest w F.U.H. (...)jako kierowca w transporcie drogowym w kraju i za granicą od 5.08.2011 r.. Jego średni miesięczny dochód w 2014 roku, bez potrąceń z tytułu składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, wyniósł 2.013.94 zł (obliczenie Sądu).

Natomiast jego przeciętne miesięczne wynagrodzenie w okresie od grudnia 2014 r. do maja 2015 roku wynosiło 2,220,59 zł brutto i 1,628,72 zł netto.

Z tytułu podróży krajowych i zagranicznych przysługują pozwanemu diety na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia, zwrot kosztów przejazdów, noclegów oraz innych niezbędnych udokumentowanych wydatków w szczególności opłat parkingowych oraz drogowych. Z tego tytułu pozwany w styczniu 2015 r. otrzymał 2,324.09 zł, w lutym 2,739,92 zł, w marcu 2,545 zł, w kwietniu 3,043,65 zł, w maju 2,874,25 zł, w czerwcu 5,623,99 zł.(obliczenia Sądu na podstawie k. 53v ). W pracy pozwany przebywa średnio około 20 dni w miesiącu. W domu jest 2-3 weekendy w miesiącu. Na wyjazdy zabiera z sobą prowiant, który starcza mu na 1-2 dni. Na terenie Niemiec i Anglii kupuje śniadania, obiady i kolacje. Obiad kosztuje 10-15 euro, a śniadanie czy kolacja 5-6 euro. W niektórych państwach jest zakaz spania w kabinie samochodu. Nocleg kosztuje około 20 euro. W Niemczech jest zakaz jeżdżenia w niedziele i niektóre soboty, a nadto zakaz wożenia w samochodach butli gazowych, co uniemożliwia zrobienie ciepłego posiłku. Wejście do toalety w Niemczech kosztuje 70 centów, a prysznic 3 euro. W Anglii posiłki kosztują podobnie jak w Niemczech. Z diet czasami jest w stanie dokonać oszczędności, które przeznacza na zaspokojenie swoich potrzeb i zobowiązań.

Pozwany mieszka w domu będącym własnością jego brata, Zajmuje pokój z bratankiem. W domu tym mieszka też matka pozwanego. Tytułem swego udziału w kosztach utrzymania domu i wyżywienia daje matce około 400 zł. miesięcznie. Płaci też za TV (...) 94 zł, którą odbiera w domu i samochodzie. Za telefon płaci około 120-150 zł miesięcznie. Jest też właścicielem samochodu osobowego marki V. (...) z 1998 roku . Korzysta z niego dojeżdżając do pracy z Ł. do R.. Spłaca również kredyt w kwocie 8,000 zł, który wziął w lutym 2015 r. między innymi na pokrycie kosztów operacji oka , za którą zapłacił 2,800 zł. Czeka go jeszcze operacja na drugie oko. Miesięczna rata kredytu wynosi 443,75 zł..

Dowód: przelewy k. 15-30, PIT za 2014 r. k. 31-32, zaświadczenie o zarobkach k. 33, pożyczka k. 34, świadczenie zdrowotne k. 35-36, informacja pracodawcy k. 53, zeznanie pozwanego k. 60.

Stan faktyczny w sprawie ustalony został w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową oraz pozwanego na okoliczności dotyczące ich sytuacji finansowej oraz w oparciu o dokumenty z akt o sygn. (...)Sądu Okręgowego w T. i zeznania stron.

Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dokumentom, albowiem ich treść, jak i autentyczność nie budziła wątpliwości, a nadto nie zostały one zakwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom matki powodów w zakresie jej sytuacji majątkowej i finansowej. Mimo odmiennych twierdzeń strony pozwanej o wielkości majątku M. M. (1)nie złożono w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych i Sąd nie dał wiary twierdzeniom strony pozwanej w tym zakresie. Sąd nie dał wiary złożonym przez matkę powodów zestawieniom kosztów miesięcznego utrzymania każdego z synów (na B. 2,138 zł, a na M. 2,038 zł - k. 4 – obliczenie Sądu). Mimo, że pozwany zakwestionował wysokość wydatków na powodów przedstawionych w zestawieniu w szczególności koszty ich wyżywienia, zakupu odzieży i obuwia, telefonu, rozrywek, kosztów dojazdu na treningi, koszty wyjazdów wakacyjnych i zakupu odzieży wojskowej dla B., powodowie nie przedłożyli żadnych dowodów na potwierdzenie wysokości podawanych przez siebie w zestawieniu kosztów. Nadto matka powodów składając wyjaśnienia (k. 57) podała, że przeciętne miesięczne koszty utrzymania każdego z synów wynoszą około 1,000 zł. Pozwany uznał tą wysokość kosztów utrzymania.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego w zakresie jego sytuacji zarobkowej i majątkowej. Sąd nie dał wiary twierdzeniom powodów o wysokości wynagrodzenia miesięcznego pozwanego w wysokości 4,500 zł netto (k. 48), ani twierdzeniom, że znaczą część diet wykorzystuje on na własne potrzeby. Powodowie nie przedłożyli w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych na potwierdzenie swoich twierdzeń.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie zasadności zmiany zakresu świadczeń alimentacyjnych skonkretyzowanych ostatnim orzeczeniem w stosunku do dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie są art. 133 § 1 kriop,135 i 138 kriop.

Zgodnie z art. 133 § 1 kriop rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie jego utrzymania i wychowania. Artykuł ten określa jedną z przesłanek konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego, a mianowicie brak możliwości samodzielnego utrzymania się uprawnionego dziecka. Kolejną przesłankę określa art. 135 kriop. Wedle niego zakres obowiązku alimentacyjnego kształtowany jest z jednej strony przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, zaś z drugiej przez zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Natomiast zgodnie z treścią art. 138 krio zmiana , w tym podwyższenie czy obniżenie wysokości świadczenia alimentacyjnego, jest możliwa wówczas, gdy w sytuacji uprawnionego bądź zobowiązanego do alimentacji nastąpiła zmiana stosunków.

Innymi słowy rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kriop wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania w niniejszej sprawie, zaś ewentualne modyfikacje zakresu obowiązku alimentacyjnego możliwe są tylko w przypadku ustalenia, iż zaistniały trwałe i istotne zmiany w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. To czy zmiany są takie zależy od tego kiedy ostatnio nastąpiła konkretyzacja stosunku alimentacyjnego i jakie okoliczności faktyczne powodują zmianę w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego czy możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentów.

Ostatnia konkretyzacja stosunku alimentacyjnego między stronami miała miejsce wyrokiem wydanym przez Sąd Okręgowy w T.dnia 07.10.2003 r., z tym że orzeczona tym wyrokiem kwota alimentów była sukcesywnie podwyższana dobrowolnie przez pozwanego i od 1.02.15 r. wynosi ona 500 zł. na każdego z powodów. Faktycznie więc przedmiot sporu sprowadzał się do ustalenia czy w okresie od 1.02.15 r. nastąpiły kolejne istotne i trwale zmiany w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów lub w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych osób zobowiązanych do ich alimentacji.

Sytuacja rodzinna małoletnich powodów od 2003 i od 1.02.15 r. nie uległa zmianie. Nadal nie są oni zdolni do samodzielnego utrzymania, kontynuują naukę, uprawiają sporty, a przeciętne miesięczne koszty utrzymania każdego z nich wynoszą około 1,000 zł miesięcznie.

Sytuacja rodzinna matki małoletnich powodów od 2003 i od 1.02.15 r. nie uległa zmianie. Jej sytuacja majątkowa uległa o tyle zmianie , że od 2011 roku stała się właścicielka samochodu darowanego jej przez brata. Uległa też zmianie jej sytuacja zarobkowa. W 2003 roku M. M. (1)utrzymywała się z prac dorywczych. W lutym 2015 roku zrezygnowała z kontynuacji swej działalności gospodarczej, gdyż jak twierdziła nie przynosiła ona jej spodziewanych przez nią dochodów, mimo, że mogła ją kontynuować i nadal uzyskiwać dochód w granicach przeciętnie po 2,000 zł miesięcznie. Rezygnując z pracy nie zapewniła sobie innej, mimo świadomości potrzeby jej udziału w kosztach utrzymania synów. Poszukuje nie jakiejkolwiek pracy, która dawałaby jej źródło utrzymania, ale jedynie pracy , za która mogłaby uzyskać wynagrodzeniem powyżej średniej krajowej. Sąd, kierując się art. 136 kriop, nie uwzględnił tej zmiany w zakresie sytuacji zarobkowej matki powodów, która nastąpiła od lutego 2015 roku i uznał, że jej obecne możliwości zarobkowe nadal sięgają kwoty około 2,000 zł miesięcznie.

Sytuacja rodzinna i majątkowa pozwanego od 2003 i od 1.02.15 r. nie uległa zmianie. Zmieniła się natomiast od 2003 roku jego sytuacja zarobkowa . W porównaniu z tym rokiem wysokość miesięcznego wynagrodzenia netto pozwanego zwiększyła się o 100% i wynosi średni około 1,600 zł. Od lutego 2015 roku wysokość wynagrodzenia pozwanego nie uległa istotnej zmianie. Porównując to wynagrodzenie z wysokością zobowiązań finansowych pozwanego w kwocie miesięcznej około 2,087 zł (mieszkanie + TV + telefon + rata + dotychczasowe alimenty) Sąd uznał, że pozwany wbrew swoim twierdzeniom potrafi z diet zaoszczędzić, nie jak mówił około 200 zł , ale co najmniej około 600 zł miesięcznie, co dopiero daje mu możliwość realizowania swoich zobowiązań, również w deklarowanej przez niego wyższej o 200 zł miesięcznie kwocie alimentów. Kwota zaoszczędzona w porównaniu z miesięczną wielkością uzyskiwanych przez pozwanego diet nie stanowi jednak, jak twierdziła strona powodowa, znaczną ich część. W przeważającej części dieta jest przeznaczana przez pozwanego na cele z nią związane.

Biorąc pod uwagę wysokość możliwości zarobkowych matki powodów, jej zobowiązań finansowych związanych z utrzymaniem domu, wysokość przeciętnych miesięcznych kosztów utrzymania każdego z powodów oraz wyżej ustalone dochody pozwanego Sąd uznał, że aktualne możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na płacenie alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie na każdego z małoletnich powodów, co da możliwość zaspokojenia ich usprawiedliwionych potrzeb w przeważającej części. Możliwości zarobkowe ich matki pozwalają, zdaniem Sąd, by potrzeby te ona w pozostałe części pokrywała. Wysokość alimentów Sąd ustalił na bieżąco to jest od 1.10.15 r., co da możliwość zaspokojenia bieżących potrzeb powodów, a jednocześnie nie obciąży nadmiernie pozwanego. W pozostałej części Sąd powództwo oddalił.

Sąd na mocy art. 333 § w ust. 1 pkt 1 kpc nadał wyrokowi w części zasądzającej alimenty rygor natychmiastowej wykonalności. Biorąc pod uwagę rzeczywistą wartość przedmiotu sporu i udział pozwanego w dobrowolnym , sukcesywnym zwiększaniu alimentów na powodów, Sąd na mocy art. 102 kpc i art. 113 ust. 1 uoksc zasądziła od pozwanego część kosztów sądowych i z tych samych względów i kierując się sytuacją finansowa matki powodów na mocy art. 100 kpc zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.