UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie z powództwa M. G. (1) przeciwko K. G. i M. G. (2) o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powoda położonej w Z. przy ul. (...), Sąd Rejonowy w Zgierzu umorzył postępowanie w zakresie odsetek ustawowych od należności objętej pozwem za okres poprzedzający wytoczenie powództwa, zasądził na rzecz powoda od każdej z pozwanych kwoty po 21,35 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 31 października 2013 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, nie obciążył pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, przyznał i nakazał wypłacić pełnomocnikowi pozwanych z urzędu kwotę 1476 zł oraz nie obciążył stron obowiązkiem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo ze Skarbu Państwa.

[wyrok k.185]

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, w oparciu o które wydał kwestionowany wyrok, a które w całości podziela i przyjmuje za własne Sąd II instancji.

[uzasadnienie k.188-198]

Powód zaskarżył powyższy wyrok w części, tj. w zakresie pkt 3, mocą którego Sąd Rejonowy oddalił powództwo ponad kwoty po 21,35 zł.

Apelujący zarzucił naruszenie przepisów:

I.  prawa materialnego, tj. art. 224 § 2 k.c. w zw. z art. 225 k.c., polegające na błędnej wykładni tych przepisów i bezzasadnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że fakt czasowej wyprowadzki pozwanych z lokalu w okresie zimowym wyłącza obowiązek uiszczania na rzecz powoda wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, w sytuacji gdy rzekome wady lokalu, będące przyczyną jego opuszczenia zostały uwzględnione przez biegłego przy ustalaniu stawki czynszu i nie wyłączały one możliwości korzystania z nieruchomości, a ponadto pozwane pomimo rzekomego opuszczenia nieruchomości nadal były posiadaczkami w złej wierze, a tym samym ograniczały możliwość korzystania z lokalu przez powoda, co stanowi podstawę dochodzenia roszczenia,

II.  prawa procesowego, tj. art. 233 k.p.c., polegające na dowolnej, a nie swobodnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego i bezzasadnym przyjęciu, że pozwane w okresie od 1 października 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. nie korzystały bezumownie z nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), w sytuacji, gdy z logicznych i spójnych zeznań świadków: S. P., J. S. i J. G. wynika, że pozwane pozostawały w mieszkaniu znajdującym się na nieruchomości powoda, bez przerwy w okresie zimowym 2012/2013, o czym świadczyły oznaki zamieszkiwania, tj. zapalone światło, podniesione żaluzje, dym lecący z komina czy odśnieżone chodniki przed domem. Ponadto z pozostałego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że pozwane były w posiadaniu nieruchomości będącej przedmiotem postępowania, w szczególności:

a)  nie zwróciły kluczy do nieruchomości,

b)  odbierały pocztę adresowaną do nich, co zostało potwierdzone odbiorem korespondencji sądowej w sprawie sygn. akt III Ca 1471/12,

c)  przez cały czas traktowały nieruchomość położoną w Z. przy ul. (...) jako swoje główne miejsce zamieszkania, a co za tym idzie - były posiadaczkami lokalu i swobodnie nim dysponowały.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów zastępstwa, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

[apelacja k.201-204]

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, należy stwierdzić, że w rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji w sposób prawidłowy zgromadził materiał dowodowy. W uzasadnieniu skarżonego wyroku w sposób logiczny i wyczerpujący podał przyczyny, dla których oparł się na konkretnie powołanych dowodach, oraz dla których nie dał wiary wskazanym dowodom.

Przechodząc do zarzutów apelacyjnych, należy stwierdzić, że – jak wielokrotnie już podkreślano w orzecznictwie – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął Sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena Sądu. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Natomiast jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Nie jest więc wystarczającym uzasadnieniem zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. przedstawienie przez stronę skarżącą własnej oceny dowodów i wyrażenie dezaprobaty dla oceny prezentowanej przez Sąd pierwszej instancji, tak jak uczynił to powód w swej apelacji. Strona skarżąca ma bowiem obowiązek wykazania naruszenia przez Sąd paradygmatu oceny wynikającego z art. 233 § 1 k.p.c., a zatem wykazania, że Sąd wywiódł z materiału procesowego wnioski sprzeczne z zasadami logiki lub doświadczenia życiowego, względnie pominął w swojej ocenie istotne dla rozstrzygnięcia wnioski wynikające z konkretnych dowodów, natomiast temu powód jako strona skarżąca nie sprostał.

W rozpoznawanej sprawie, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – w tym również zeznań świadków S. P., J. S. i J. G. – Sąd Rejonowy ustalił, że pozwane tymczasowo wyprowadziły się ze spornej nieruchomości w Z. przy ul. (...) od dnia 1 października 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. Zapalone światło, podniesione żaluzje, dym lecący z komina czy odśnieżone chodniki przed domem świadczą o tym, że nieruchomość nie stała cały czas niezamieszkała. Nie przesądza to jednak o tym, że pozwane w tym okresie zamieszkiwały w Z. przy ul. (...). Sama pozwana K. G. zeznała, że w okresie zimowym 2012/2013 kilkakrotnie w miesiącu przyjeżdżała na nieruchomość w Z. i się nią zajmowała.

Sąd I instancji mylnie jednak ocenił i uznał, że tymczasowa przeprowadzka pozwanych do innego lokalu uwalnia je od odpowiedzialności finansowej za bezumowne korzystanie z nieruchomości powoda w okresie od 1 października 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r.

W niniejszej sprawie praktycznie bezsporne jest, że zimą (...) pozwane dysponowały kluczem od spornej nieruchomości i nie tylko mogły, ale i praktycznie, swobodnie z niej korzystały. Ponadto odbierały korespondencję adresowaną do nich na ul. (...) w Z.. Świadczy to o tym, że nieruchomość tą nadal traktowały jak centrum swoich spraw życiowych. Lokal, w którym pozwane miały tymczasowo zamieszkać na czas zimy, nie był umeblowany. I. K. wyraziła zgodę, aby pozwane zamieszkały na jej nieruchomości w E. na czas zimy pod warunkiem, że same wyposażą lokal. Zabranie przez pozwane mebli z mieszkania przy ul. (...) do wynajmowanego lokalu w E. przy ul. (...) podyktowane było zatem koniecznością.

Z powyższego wynika, że pozwane były nadal w posiadaniu nieruchomości w Z. i nie zamierzały z jej korzystania rezygnować. Tym samym należy uznać, że zarzut naruszenia przepisów art. 224 § 2 k.c. i art. 225 k.c. jest zasadny. Skoro bowiem pozwane w okresie od 1 października 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r., chociaż nie zamieszkując na nieruchomości w Z., nadal z niej korzystały i nie zamierzały wyzbywać się jej posiadania, a wręcz przeciwnie – pozwana K. G. przyjeżdżała do Z. i zajmowała się nieruchomością przy ul. (...), to zobowiązane są do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości również za ten okres.

Reasumując, w okresie od 1 kwietnia 2012 r. do 16 lipca 2013 r., tj. do czasu swojej definitywnej wyprowadzki i oddania powodowi kluczy od nieruchomości, pozwane przez cały czas korzystały ze spornej nieruchomości i są zobowiązane do zapłaty powodowi na jego żądanie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z przedmiotowej nieruchomości.

Powód nie kwestionował stawki tego wynagrodzenia, określonej w opinii biegłego sądowego w rozpoznawanej sprawie. Sąd na podstawie opinii biegłego przyjął, że stawka ta wynosi 301,51 zł miesięcznie.

Tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za cały sporny okres, tj. od 1 kwietnia 2012 r. do 16 lipca 2013 r., powodowi należy się łącznie od obu pozwanych kwota 4678,27 zł [(15 miesięcy × 301,51 zł) + (301,51 zł : 31 dni × 16 dni)]. Od kwoty tej należy odjąć wpłaty uiszczone na poczet tego wynagrodzenia przez pozwane w łącznej wysokości 2652 zł. Do zapłaty pozostaje zatem kwota 2026,27 zł. Z uwagi na to, że powód dochodził od każdej z pozwanych stosownej części wynagrodzenia, tj. po 1/2, pozwane są zobowiązane do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia za okres objęty pozwem w wysokości po 1013,14 zł (2026,27 : 2).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu I instancji i orzekł jak w pkt 1, oddalając w pkt 2 apelację w pozostałym zakresie jako bezzasadną (art. 385 k.p.c.).

Sąd Okręgowy zasądził od każdej z pozwanych na rzecz powoda kwotę po 131,76 zł tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu apelacyjnym, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 4 i § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 461), albowiem powód wygrał apelację w 27 %, ponosząc koszty postępowania apelacyjnego w łącznej kwocie 976 zł (376 zł – opłata od apelacji i 600 zł – koszty zastępstwa procesowego).

Pełnomocnik pozwanych działający z urzędu nie złożył odpowiedzi na apelację, nie stawił się na rozprawie apelacyjnej oraz nie zajął żadnego stanowiska w sprawie w toku postępowania apelacyjnego i nie wnosił o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej pozwanym z urzędu, tym bardziej nie złożył oświadczenia, że nie zostały one uiszczone w całości ani w części (§ 20 cyt. rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r.).