Sygn. akt II C 457/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Barbara Migas

Protokolant: Ewa Kotyczka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2015 roku w R.

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. w B.

przeciwko J. M.

o zapłatę

utrzymuje w mocy nakaz zapłaty tutejszego Sądu z dnia 25 kwietnia 2014 roku sygnatura akt II Nc 27/14 w całości.

Sygn. akt II C 457/14

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) S. A. z siedzibą w B., pozwem o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, wniósł o zasądzenie od pozwanej J. M. kwoty:

-

172.051,11 zł tytułem należności głównej;

-

6.004,31 zł tytułem należnych odsetek;

-

36.541,11 zł tytułem odsetek karnych naliczonych za okres do dnia 26.03.2014 r.

-

oraz dalsze odsetki karne od kwoty 178.055,42 zł (sumy należności głównej oraz odsetek należnych) według zmiennej stopy procentowej, stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, która na dzień wystawienia wyciągu wynosi 16% w stosunku rocznym, od dnia 27.03.2014 r. do dnia zapłaty,

z zastrzeżeniem odpowiedzialności pozwanej do wysokości hipoteki umownej w kwocie 277.032,13 zł. Wniósł również o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł.

W uzasadnieniu powód podniósł, że udzielił R. B. pożyczki w kwocie 173.145,08 zł na podstawie umowy o Pocztową Pożyczkę Hipoteczną nr (...) z dnia 02.09.2011 r. Spłatę niniejszej pożyczki zabezpieczyła pozwana J. M., ustanawiając na rzecz powoda hipotekę umowną do kwoty 277.032,13 zł na nieruchomości położonej w miejscowości M., dla której Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim prowadzi księgę wieczystą nr (...). W związku z tym, że R. B. nie dotrzymał warunków umowy pożyczki, powód wypowiedział umowę i wezwał pożyczkobiorcę oraz pozwaną do spłaty zadłużenia. Wypowiedzenie umowy nie zostało odebrane przez pozwaną i zostało zwrócone z adnotacja „zwrot nie podjęto w terminie”. Do chwili obecnej pozwana nie dokonała spłaty zadłużenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 25.04.2014 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. Wydział II Cywilny nakazał pozwanej, aby zapłaciła powodowi kwotę 214.596,53 zł z odsetkami umownymi od kwoty 178.055,42 zł od dnia 27.03.2014 r. do dnia zapłaty, naliczanymi według zmiennej stopy procentowej, stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP wynoszącej 16% w stosunku rocznym oraz kwotę 9.426 zł tytułem kosztów postępowania. Powyższy nakaz zapłaty zawierał dodatkowo zastrzeżenie prawa powoływania się przez pozwaną w toku egzekucji na ograniczenie jej odpowiedzialności do wysokości hipoteki umownej w kwocie 277.032,13 zł na nieruchomości obciążonej hipoteką na rzecz Banku (...) S. A. w B., położonej w miejscowości W. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim prowadzi księgę wieczystą nr (...). Zapłaty należało dokonać w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wnieść w tym terminie sprzeciw.

Pozwana J. M., w sprzeciwie od nakazu zapłaty, wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania, a także o przypozwanie R. B..

Pozwana w pierwszej kolejności powołała się na zarzut braku wymagalności roszczenia. Zgodnie bowiem z załączoną umową pożyczki z dnia 2.09.2011 r. termin spłaty pożyczki został ustalony do listopada 2036 r. Powód nie załączył do pozwu żadnych dokumentów potwierdzających brak spłaty kwoty pożyczki przez pożyczkobiorcę R. B.. Przedstawił jedynie wyciąg z ksiąg bankowych określający wysokość zadłużenia pozwanej, natomiast brak jest dokumentu potwierdzającego wysokość zadłużenia pożyczkobiorcy. Ponadto pozwana podniosła, że nigdy nie otrzymała wypowiedzenia umowy pożyczki, jak również nie otrzymała żadnego awiza o przesyłce w tej sprawie. Wskazała dodatkowo, że nie była stroną umowy pożyczki. Nie zawierała także z powodem umowy poręczenia. Poważne wątpliwości budzi także fakt, że wpis hipoteki został dokonany na podstawie oświadczenia banku o udzieleniu pożyczki, a nie na podstawie oświadczenia pozwanej o ustanowieniu hipoteki na rzecz banku.

Odnosząc się do wniesionego sprzeciwu przez pozwaną, powód podniósł, że powyższe twierdzenia nie zasługują na uwzględnienie. Wbrew zarzutowi niedołączenia przez powoda dokumentów potwierdzających brak spłaty pożyczki, taki dokument stanowi wyciąg z ksiąg powoda nr (...) z dnia 27.03.2014 r., który stwierdza wymagalność całości roszczenia objętego wyciągiem. Ponadto powód przesłał pozwanej wypowiedzenie umowy pożyczki, którego ona nie odebrała, pomimo dwukrotnego awizowania przesyłki (co zostało odnotowane przez doręczyciela na przesyłce). Faktem zaś jest, że na podstawie art. 6 kc to na pozwanej ciąży obowiązek udowodnienia swojego twierdzenia, czego nie uczyniła. Dodatkowo pozwana jest dłużnikiem rzeczowym powoda z tytułu obciążenia nieruchomości, stanowiącej jej własność, hipoteką na rzecz powoda. Natomiast hipoteka na nieruchomości pozwanej wynika z treści księgi wieczystej i zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece domniemywa się, że prawo jawne z księgi jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. W tej sytuacji pozwana również powinna udowodnić, iż nie składała oświadczenia o ustanowieniu hipoteki na rzecz powoda. Takie zaś oświadczenie pozwanej z dnia 07.09.2011 r. powód posiada.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Bank (...) S. A. w B. zawarł z R. B. w dnia 02 września 2011 r. umowę o Pocztową Pożyczkę Hipoteczną nr (...). Wysokość pożyczki wynosiła 173.145,08 zł i została udzielona na dowolny cel konsumpcyjny, nie związany z działalnością gospodarczą (§ 1 ust. 3 i 4 umowy pożyczki). Spłata pożyczki wraz z odsetkami miała nastąpić w 299 równych ratach kapitałowo-odsetkowych, zaś przewidywany termin spłaty pożyczki został ustalony na listopad 2036 r. (§ 1 ust. 5 i 6 umowy pożyczki).

Zabezpieczeniem spłaty pożyczki była m.in. hipoteka do wysokości 277.032,13 zł na zabezpieczenie należności głównej powoda, odsetek i prowizji oraz kosztów banku z tytułu niespłacenia przez pożyczkobiorcę pożyczki w terminie, ustanowiona na nieruchomości domu jednorodzinnego o pow. 106,58 m 2, zlokalizowanej w W. 44-300 przy ul. (...), KW (...) prowadzona przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim V Wydział Ksiąg Wieczystych, będącej własnością J. M. (§ 3 ust. 1 pkt. 1 umowy pożyczki). Pożyczkobiorca został w niniejszej umowie zobowiązany do złożenia w banku odpisu księgi wieczystej, prowadzonej dla nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie pożyczki, potwierdzającego dysponowanie przez J. M. prawem własności do nieruchomości, brak niezaakceptowanych przez bank obciążeń nieruchomości i prawomocny wpis hipoteki na rzecz banku mający najwyższe pierwszeństwo (§ 5 ust. 11 umowy pożyczki).

W dniu 07 września 2011 r. pozwana J. M., jako właściciel nieruchomości w W. przy ul. (...), złożyła oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na rzecz Banku (...) S. A. z siedzibą w B. w wysokości 277.032,13 zł, jako zabezpieczenie spłaty należności banku z tytułu niespłacenia przez pożyczkobiorcę pożyczki w terminie. Jednocześnie powyższy dokument zawierał informację o tym, że oświadczenie stanowi podstawę wpisu hipoteki w księdze wieczystej. Oświadczenie to zostało podpisane przez pozwaną, zaś własnoręczność podpisu oraz zgodność danych z dokumentem tożsamości pozwanej seria (...) poświadczył pracownik Banku- A. R..

W związku z tym, że pożyczkobiorca R. B. nie dotrzymał warunków umowy pożyczki, powód pismem z dnia 20 sierpnia 2012 r. wypowiedział umowę i wezwał pożyczkobiorcę oraz pozwaną do spłaty zadłużenia w terminie do 04 października 2012 r. Pismo zostało wysłane listem poleconym ze zwrotnym poświadczeniem odbioru. Pozwana nie podjęła przesyłki w terminie i po dwukrotnym awizowaniu (dnia 21.08.2012 r. oraz dnia 30.08.2012 r.) przesyłka została odesłana do nadawcy z adnotacją „zwrot nie podjęto w terminie”. J. M. ani w zakreślonym terminie, ani do chwili obecnej nie dokonała spłaty zadłużenia.

Dnia 27 marca 2014 r. powód sporządził wyciąg z ksiąg Banku (...) S. A. w B. nr (...), na podstawie którego stwierdził, że na dzień sporządzenia wyciągu figuruje wymagalne zadłużenie J. M. z tytułu zabezpieczenia wierzytelności Banku wynikające z czynności bankowej- umowy o Pocztową Pożyczkę Hipoteczną nr (...) z dnia 02.09.2011 r. zawartej z R. B.. Na wymagalne zadłużenie składały się:

-

należność główna w kwocie 172.051,11 zł;

-

odsetki należne liczone do końca okresu wypowiedzenia, tj. 04.10.2012 r., w kwocie 6.004,31 zł;

-

odsetki karne naliczone w kwocie 36.541,11 zł.

Sporządzony wyciąg stał się podstawą do skierowania pozwu o zapłatę w postępowaniu nakazowym.

Dowód: umowa o pocztową pożyczkę hipoteczną nr (...) z dnia 02.09.2011 r. k. 4-7; wypowiedzenie umowy z dnia 20.08.2012 r. k. 8; wyciąg z księgi wieczystej nr (...) k. 9-21; wyciąg z ksiąg Banku (...) S. A. w B. nr (...) k. 22; awizowana przesyłka nieodebrana w terminie k. 25; oświadczenie o ustanowieniu hipoteki k. 91.

Przy ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd kierował się zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 § 1 kpc. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów oraz orzeczeń wydanych w sprawach, które toczyły się dotychczas z udziałem stron. Przedstawionym dokumentom Sąd dał wiarę w całości, jako że sporządzone zostały one przez uprawnione podmioty w ramach obowiązków wynikających z charakteru ich działalności, a zgodność ich treści z rzeczywistym stanem faktycznym nie została przez strony zakwestionowana w toku procesu.

Sąd zaważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że powód udzielił kredytu w wysokości 173.145,08 zł pożyczkobiorcy R. B.. Ponadto pozwana J. M., jako właściciel nieruchomości, złożyła oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na rzecz Banku (...) S. A. z siedzibą w B. w wysokości 277.032,13 zł. Tym samym zgodziła się na zabezpieczenie spłaty należności banku, gdyby pożyczkobiorca nie dokonał spłaty pożyczki w terminie. Fakt ten potwierdził powód przedkładając oświadczenie pozwanej o ustanowieniu hipoteki z dnia 07 września 2011 r.

Dodatkowo w niniejszym postępowaniu powód wykazał, że J. M. jest właścicielem nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), wpisanej do księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim o nr (...). Okoliczność tę potwierdził odpisem z księgi wieczystej. Powód wykazał również, że na w/w nieruchomości ustanowiono hipotekę umowną do kwoty 277.032,13 zł, jako zabezpieczenie udzielonej pożyczki przez Bank (...) S. A. w B..

Z kolei fakt nie spłacenia zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki R. B. oraz wysokość tego zobowiązania powód wykazał przedstawiając wyciąg z ksiąg Banku (...) S. A. w B. nr (...) z dnia 27 marca 2014 r. Zgodnie z tym dokumentem, na dzień sporządzenia wyciągu, figuruje wymagalne zadłużenie J. M. z tytułu zabezpieczenia wierzytelności Banku wynikające z czynności bankowej- umowy o pocztową pożyczkę hipoteczną nr (...) z dnia 02.09.2011 r. zawartej z R. B..

Jednocześnie Sąd stwierdził, że pozwana nie wykazała, aby powód nie załączył do pozwu dokumentów potwierdzających brak spłaty kwoty pożyczki przez pożyczkobiorcę R. B.. Zgodnie bowiem z art. 95 ust. 1 prawa bankowego, księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.

Ponadto pozwana nie wykazała, że nie otrzymała żadnego awiza o przesyłce w tej sprawie. Zgodnie bowiem z przeprowadzonym postępowaniem dowodowym ustalono, że powód wysłał list polecony, który był dwukrotnie awizowany, a pozwana pomimo tego nie odebrała przesyłki w terminie. Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Wobec powyższego to pozwana powinna udowodnić, że przesyłka nie była prawidłowo awizowana, a czego de facto nie uczyniła w niniejszym postępowaniu.

Na akceptację nie zasługuje także zarzut, że pozwana nie była stroną umowy pożyczki, jak również że nie zawierała z powodem umowy poręczenia. Postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że zabezpieczeniem spłaty pożyczki była hipoteka do wysokości 277.032,13 zł na nieruchomości pozwanej (§ 3 ust. 1 pkt. 1 umowy pożyczki). Ponadto pożyczkobiorca został zobowiązany do złożenia w banku odpisu księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie pożyczki, potwierdzającego dysponowanie przez J. M. prawem własności do nieruchomości, brak niezaakceptowanych przez bank obciążeń nieruchomości i prawomocny wpis hipoteki na rzecz banku mający najwyższe pierwszeństwo (§ 5 ust. 11 umowy pożyczki). Wątpliwości nie budzi także fakt, że wpis hipoteki został dokonany na podstawie oświadczenia z dnia 07 września 2011 r. o ustanowieniu hipoteki przez pozwaną. Zgodnie z ust. 3 (wcześniej przytoczonego art. 95 prawa bankowego) dokumenty, o których mowa w ust. 1, są podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność dłużnika banku lub innej osoby ustanawiającej hipotekę na rzecz banku w celu zabezpieczenia wierzytelności dłużnika banku. Zaś zgodnie z ust. 4 do ustanowienia hipoteki, o której mowa w ust. 3, jest wymagane złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia o ustanowieniu hipoteki na rzecz banku z zachowaniem formy pisemnej pod rygorem nieważności. Pozwana nie wykazała, że nie złożyła oświadczenia o ustanowieniu hipoteki. Wobec powyższego należy uznać, że ustanowienie hipoteki na rzecz powoda nastąpiło zgodnie z przepisami prawa.

W związku z powyższym Sąd nie znalazł podstaw do uchylenia nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym i na podstawie art. 496 kpc utrzymał nakaz zapłaty w mocy.