Sygn. akt IV Cz 757/15

POSTANOWIENIE

Dnia 8 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w S. Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Watemborska (spr.)

Sędziowie SO: Jolanta Deniziuk, A. J.

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2016 roku wS.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy powództwa (...) W.

przeciwko K. P.

na skutek zażalenia powoda

od postanowienia Sądu Rejonowego w C.

z dnia 23 września 2015 r., sygn. akt I C 228/15 upr

postanawia:

1.  rozpoznać sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym;

2.  uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę w zaskarżonym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w C..

Sygn. akt IV Cz 757/15

Uzasadnienie pkt 2.

Wyrokiem zaocznym z dnia 27 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy w (...) zasądził od pozwanego K. P. na rzecz powoda(...) W. kwotę 12.206,75 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 7.097,32 zł w stosunku rocznym w wysokości 10% od dnia 31 marca 2015 roku do zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.109,43 zł w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty (punkt (...) sentencji). Nadto zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.029,91 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt (...) sentencji) i nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności (punkt (...)sentencji).

Powód wniósł o uzupełnienie przedmiotowego wyroku, poprzez rozstrzygnięcie w zakresie zmiennych stóp procentowych naliczanych od odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy lombardowej (...) oraz odsetek ustawowych.

Postanowieniem z dnia 23 września 2015 roku Sąd Rejonowy w C., oddalił przedmiotowy wniosek wskazując, że odwołujące się do wysokości czterokrotności stopy lombardowej (...) określenie odsetek umownych, wobec możliwych zmian ww. wskaźnika, nie stanowi doprecyzowania treści tytułu egzekucyjnego i będzie powodować trudności przy ustalaniu wartości zobowiązania w toku postępowania egzekucyjnego.

Powód zaskarżył powyższe postanowienie zażaleniem, domagając się jego zmiany, poprzez uwzględnienie wniosku o uzupełnienie wyroku i zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego. Skarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie art. 359 § 2 1 i § 3 k.c., poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że wysokość odsetek musi być konkretnie określona, podczas gdy wysokość odsetek ma charakter zmienny, a odgórnie określenie ich wysokości odbiera wierzycielowi możliwość dochodzenia swych praw w przypadku ich zmiany.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 351 § 1 k.p.c., strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu - od jego doręczenia, zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu.

Jeżeli sąd - wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 325 k.p.c. - nie orzekł o zgłoszonym w żądaniu roszczeniu lub przyznał je w rozmiarze mniejszym, niż należało, strona może żądać zasądzenia tych roszczeń bądź w drodze uzupełnienia wyroku (art. 351 § 1 k.p.c.), bądź w drodze osobnego powództwa, nie może zaś do tego celu zmierzać przez wniesienie apelacji. Brak bowiem wyroku, jako niezbędnego substratu zaskarżenia powoduje niedopuszczalność apelacji, a w konsekwencji jej odrzucenie (uzasadnienie postanowienia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 października 2013 r., I ACa 1051/13 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex).

Uzupełnienie wyroku, gdy sąd nie orzekł o całości żądania odnosi się do sytuacji, w której nie wydano rozstrzygnięcia merytorycznego, co do niektórych z roszczeń przedstawionych przez powoda albo nie uwzględniono roszczenia w całości, a jednocześnie nie oddalono powództwa w pozostałej części (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2013 r., II UZ 46/13 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex).

W rozpoznawanej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 12.206,75 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego (...) od kwoty 7.097,32 zł liczonymi od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.109,43 zł liczonymi od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty. Tymczasem Sąd I instancji zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.206,75 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 7.097,32 zł w stosunku rocznym w wysokości 10% od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.109,43 zł w wysokości 8% od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty, nie orzekając o oddaleniu powództwa w pozostałym zakresie. De facto więc, zasądzając odsetki umowne od kwoty 7.097,32 zł w wysokości 10%, a nie jak wnosił powód w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego (...) nie wypowiedział się co do całości żądania pozwu, pozbawiając skarżącego prawa do należnych mu odsetek w przypadku zmiany wysokości wskaźnika stopy kredytu lombardowego (...).

Zdaniem Sądu II instancji powyższe uzasadniało wdrożenie procedury z art. 351 § 1 k.p.c.

W tym miejscu należy wyjaśnić, iż wbrew stanowisku Sądu Rejonowego, dopuszczalne jest orzeczenie o odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas opóźnienia po wydaniu wyroku zasądzającego to świadczenie, także wtedy, gdy wysokość odsetek została określona na podstawie stopy kredytu lombardowego (...). Zasądzanie odsetek za opóźnienie, gdy ich wysokość została określona na podstawie stopy kredytu lombardowego, nie oznacza zdecentralizowania decyzji orzeczniczej i przeniesienia jej ciężaru także na komornika egzekwującego należności z tytułu tak określonych odsetek. Nie podejmuje on w tym zakresie jakiejkolwiek decyzji jurysdykcyjnej, lecz - posługując się najczęściej programami komputerowymi (tzw. kalkulatorami odsetek) lub specjalnymi tabelami wykorzystującymi ustalone algorytmy - dokonuje prostych operacji matematycznych mających na celu wyliczenie wartości odsetek według parametrów wskazanych ściśle przez sąd w sentencji wyroku. Jego czynności pozostają zresztą pod kontrolą sądu i stron (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2014 r., III CZP 53/14 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę w zaskarżonym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w C..

Rzeczą Sądu Rejonowego będzie ponowne rozważenie zasadności wniosku o uzupełnienie wyroku przy uwzględnieniu zaprezentowanego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz treści art.351 § 3 k.p.c.