Sygn. akt I C.133/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2015r.

Sąd Rejonowy w Łęczycy I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Manista

Protokolant: sekr. sąd. Aneta Kuleczka

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2015r., w Ł.

na rozprawie

sprawy z powództwa P. J.

przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w G.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od P. J. na rzecz Skarbu Państwa – Zakładu Karnego w G. kwotę 120 / sto dwadzieścia / zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje i nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łęczycy adwokatowi A. D. kwotę 147,60zł / sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy / tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu P. J.;

4.  nie uiszczone koszty sądowe przejmuje na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt I C 133/15

UZASADNIENIE

W dniu 11 marca 2013r. powód P. J. wystąpił do Sądu Okręgowego w Łodzi z powództwem przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Zakład Karny w G. o zasądzenie kwoty 50.000zł. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że domaga się zasądzenia odszkodowania za osadzenie i przetrzymywanie w niegodnym, nieludzkim i niespełniającym norm europejskich zakładzie karnym. Podniósł, że cele mieszkalne nie spełniały norm powierzchniowych oraz bytowych, brak było ciepłej wody w łazienkach i toaletach, jedynie raz w tygodniu można było korzystać z łaźni, był objęty niefachową opieką medyczną, był zmuszany do niewolniczej pracy bez wynagrodzenia. Nadto, wskazał, że podczas pobytu w zakładzie karnym nie miał dostępu do telewizji i prasy

/ k. 2-3 pozew /.

Postanowieniem z dnia 14 marca 2014r. Sąd Okręgowy w Łodzi I Wydział Cywilny stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i sprawy przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kutnie Wydziałowi Zamiejscowemu z siedzibą w Ł. / k. 7 – postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi I Wydziału Cywilnego z dnia 14 marca 2014r., sygn. akt I C 392/14 /.

W odpowiedzi na pozew pozwany Skarb Państwa – Zakład Karny w G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / k. 33 – 36 odpowiedź na pozew /.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. J. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w G. od dnia 5 grudnia 2013r. do dnia 5 marca 2014r. / okoliczności bezsporne /.

W czasie osadzenia był zakwaterowany w Oddziale IV w celach: nr 27 – w dniu 5 grudnia 2013 roku i nr 31 – w dniach od 6 grudnia 2013r. do 26 lutego 2014r. oraz w Oddziale III w celi nr 27. Były to kolejno cele: 13-osobowe, sześcioosobowe, 13-osobowe. W każdej z cel osobom osadzonym zapewniono powierzchnię co najmniej 3m 2 na jedną osobę. Cele wyposażone były w łóżka, miejsca przy stole, taborety, wieszaki na ubrania, szafki przyłóżkowe oraz w środki utrzymania czystości: kosz na śmieci, miskę, szczotkę do zamiatania, szufelki. Skazani otrzymywali od Zakładu Karnego w G., jeżeli nie posiadali własnych - odzież, sztućce, talerz, pościel, kubek, dwa koce, papier toaletowy, mydło, pastę do zębów, szczoteczkę, maszynkę do golenia. W 2008r. w pawilonie, w którym przebywał powód zostały wymienione okna z drewnianych na plastikowe / d. k. 136 – 00:01:27 – zeznania świadka W. O.; k. 90-91 – zeznania świadka J. C. /.

W Zakładzie Karnym w G. każda cela mieszkalna jest oświetlona światłem naturalnym i sztucznym. W celach jest wentylacja grawitacyjna, która podlega corocznej kontroli kominiarskiej. W oknach nie ma żadnych przesłon, w budynku jest termomodernizacja, którą wykonano w 2008r. Skazani mają nieograniczony dostęp do wody w umywalni między godziną 10 a 17, gdzie jest woda ciepła i zimna, temperaturę wody skazani mogą sami regulować. Woda w łaźni jest podawana w stanie zmieszanym do kąpieli. Osadzeni mają również dostęp do prasy codziennej, która przychodzi na Oddział, każdy może zgłosić się o udostępnienie gazety, którą po przeczytaniu jest zobowiązany zwrócić Oddziałowemu / d. k. 90 – 91 – zeznania świadka J. C.; k. 91 – 92 – zeznania świadka Ł. K. /.

W okresie przebywania powoda w Zakładzie Karnym w G. wcielony był program oszczędnościowy na podstawie którego na całym Oddziale wyłączany był prąd w gniazdkach, aby nie przekroczyć zamówionej mocy energii elektrycznej. Prąd był wyłączny w porze nocnej w celu zapewnienia 8-godzinnej normy snu oraz w dzień od poniedziałku do piątku od godziny 9 do 13 / okoliczności bezsporne /.

Decyzja Dyrektora Karnego w G. w przedmiocie programu oszczędności energii elektrycznej – wyłączania prądu w gniazdach w celach mieszkalnych, została uchylona przez Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w Ł. / d. k. 90 – 91 – zeznania świadka J. C. /.

Co tydzień, w ustalonym dniu, Kierownik Działu Kwatermistrzowskiego Zakładu Karnego w G. przyjmuje osadzonych, którzy mogą zgłaszać zastrzeżenia, co do warunków technicznych panujących w celach. W czasie pobytu P. J. w Zakładzie Karnym w G., do Kierownika Działu Kwatermistrzowskiego nikt z osadzonych nie zgłaszał zastrzeżeń, co do stanu wyposażenia celi mieszkalnej, czy też temperatury panującej w tym pomieszczeniu / d. k. 90 – 91 – zeznania świadka J. C. /.

Powód nie zgłaszał żadnych uwag ani zastrzeżeń dotyczących celi i warunków bytowych, w tym temperatury w pomieszczeniach, braku energii elektrycznej uniemożliwiającej przygotowanie herbaty do popicia leków swojemu wychowawcy, innym wychowawcom, ani kierownikowi działu kwatermistrzowskiego. P. J. jedynie zwracał się do swojego wychowawcy w celu zapytania o możliwość transportu do Zakładu Karnego w T. lub innego zakładu karnego na terenie województwa (...) / d. k. 91 – 92 – zeznania świadka Ł. K. /.

Powód P. J. przebywając w Zakładzie Karnym w G. zawsze wykonywał zlecone mu prace porządkowe / okoliczności bezsporne /.

P. J., po przybyciu do Zakładu Karnego w G., zgłosił, że jest osobą palącą wyroby tytoniowe oraz podał, że w sierpniu 2012r. przeszedł zawał mięśnia sercowego. W związku z zaleceniami lekarza, powodowi przydzielono posłanie dolne w łóżku piętrowym, wydano mu również leki oraz w dniu 24 grudnia 2013r. przeprowadzono konsultację kardiologiczną oraz wykonano badanie Ekg. W dniu 31 stycznia 2014r. powód P. J. zrezygnował z wykonania badania „echo serca”. Został również poinformowany o konsekwencjach braku tego badania i wpływu na jego stan zdrowia. Powód nie dostarczył dokumentacji medycznej dotyczącej przebytej choroby oraz przebiegu leczenia / d. k. 103 – kserokopia dokumentacji medycznej /.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanego powyżej w pełni wiarygodnego materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów oraz zeznań świadków: J. C. / k. 90 – 91 /, Ł. K. / k. 91 – 91 /.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków J. C., Ł. K., albowiem były one logiczne, konsekwentne, wzajemnie się uzupełniały, znajdowały swoje potwierdzenie w pozostałym wiarygodnym materiale dowodowym.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka W. O. i powoda P. J., za wyjątkiem tej ich części, w których podnosili, iż w celi były bardzo wadliwie zamontowane okna z PCV i w związku z tym w celi była temperatura około 4 – 5 stopni Celsjusza, która uniemożliwiała spanie. Sąd uznał, iż ta część zeznań powoda została złożona jedynie na potrzeby niniejszego postępowania, w celu uzasadnienia swoich roszczeń w stosunku do pozwanego. Tym bardziej, iż nie znalazły one potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym. Gdyby rzeczywiście, okna były bardzo wadliwie zamontowane, tak że, jak podniósł powód, pomiędzy ramę okna a mur wchodziła ręka, to prace remontowe wykonywane przez firmę zewnętrzną nie zostałyby odebrane przez inwestora. Należy mieć także na uwadze, iż gdyby w celi panowała temperatura 4 – 5 stopni Celsjusza, to skazani zgłaszaliby powyższą okoliczność administracji zakładu karnego, a taka sytuacja nie miała miejsca.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zgromadzone w aktach sprawy, albowiem, w ocenie Sądu w toku postępowania nie ujawniła się żadna okoliczność, która podważyłaby wiarygodność tych dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest bezzasadne.

Podstawą prawną żądania powoda jest art.417 § 1 k.c. Przepis ten jest podstawą odpowiedzialności Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego lub innej osoby prawnej wykonującej władzę publiczną, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Odpowiedzialność na podstawie art. 417 k.c. odnosi się wyłącznie do szkód wyrządzonych niezgodnym z prawem działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu władzy publicznej przez Skarb Państwa. Chodzi, zatem o wszelkie czynności związane z wykonywaniem imperium, a więc zarówno czynności faktyczne, jak i indywidualne rozstrzygnięcia podjęte przy zachowaniu określonej procedury. Nie można mieć wątpliwości, iż do sfery imperium państwa należy stosowanie środków przymusu związanych z wykonywaniem kary pozbawienia wolności.

Podstawową przesłanką odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu zadań z zakresu władzy publicznej jest ich bezprawność ujęta zarówno w art. 77 ust. 1 Konstytucji, jak i w art. 417 k.c., w formie „niezgodne z prawem”. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 grudnia 2001r., SK 18/2000, wyjaśniając pojęcie „niezgodne z prawem” użyte w art. 77 ust. 1 Konstytucji, skłania się ku ścisłemu ujmowaniu tego pojęcia, rozumiejąc je, jako „zaprzeczenie zachowania uwzględniającego nakazy i zakazy z normy prawnej”. Chodzi, zatem o niezgodność z konstytucyjnie rozumianymi źródłami prawa, czyli Konstytucją, ustawami, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi oraz rozporządzeniami, a po 1 maja 2004r. walor prawa stosowanego w Polsce, ma również dorobek prawny Wspólnoty Europejskiej i prawo stanowione przez Unię Europejską. Normy te mają pierwszeństwo w razie kolizji z normami zawartymi w ustawach RP, rozporządzeniach, czy aktach prawa miejscowego.

Dla przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 417 k.c. nie ma znaczenia formalny status osoby będącej sprawcą szkody, lecz charakter i rodzaj podejmowanych przez nią czynności, jako związanych z wykonywaniem władzy publicznej mieszczącej się w obszarze kompetencji danej instytucji. Nie ma, więc potrzeby ustalania osoby bezpośredniego sprawcy szkody, lecz wystarczy ustalenie istnienia związku między wykonywaniem władzy publicznej, czyli funkcjonowaniem danej instytucji i szkodą.

Przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 417 k.c. jest szkoda w rozumieniu art. 361§2 k.c., czyli obejmująca straty oraz utracone korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Chodzi tu o każdy uszczerbek w prawnie chronionych dobrach danego podmiotu, zarówno o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym. Nie można, zatem wykluczyć odpowiedzialności władzy publicznej z tytułu naruszenia dóbr osobistych obywatela, w tym także możliwości podniesienia przez pokrzywdzonego roszczeń z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę niemajątkową. Jednakże obowiązek wynagrodzenia / zadośćuczynienia / krzywdy powstaje tylko wtedy, kiedy przewiduje to wyraźnie przepis szczególny. Poszkodowany może, zatem żądać zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w przypadkach wskazanych w ustawie.

Przepis art. 1 k.k.w. stanowi, że kary, środki karne, zabezpieczające i zapobiegawcze wykonuje się w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego oraz że zakazuje się stosowania tortur lub nieludzkiego albo poniżającego traktowania i karania skazanego. W przedmiotowej sprawie, w okresie obywania kary pozbawienia wolności przez P. J., na podstawie decyzji Dyrektora Zakładu Karnego w G., wprowadzono program oszczędności energii elektrycznej, polegający na wyłączaniu prądu w gniazdach elektrycznych, w celach mieszkalnych, na całym oddziale, w godzinach od 9 do 13 oraz w porze nocnej od 23 do 5:30, od poniedziałku do piątku. Program był wprowadzony, aby Zakład Karny w G. nie przekroczył zamówionej mocy energii elektrycznej. Ograniczenie dostępu przez skazanych do energii elektrycznej, w sytuacji gdy ograniczeniami powyższymi nie została obarczona administracja zakładu karnego, która ponosi odpowiedzialność za zamówienie odpowiedniej mocy energii elektrycznej, może stanowić wystarczającą przesłankę naruszenia dóbr osobistych. Pozbawienie powoda możliwości korzystania z energii elektrycznej w godzinach od 9 do 13 ograniczyło w nieuzasadniony sposób jego prawa osobistego. Powyższa decyzja Dyrektora Zakładu Karnego w G. spowodowała, iż orzeczona wobec P. J. kara pozbawienia wolności nie była wykonywana w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej.

Nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że ochrona dóbr osobistych przysługuje także osobom pozbawionym wolności. Przepisy kodeksu karnego wykonawczego oraz przepisy wykonawcze do nich, dotyczące kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania, mają na celu m.in. zorganizowanie osadzonym takich warunków, w których ograniczanie ich praw osobistych następuje jedynie w niezbędnym zakresie, wyznaczonym funkcjami, jakie ma pełnić kara lub środek zapobiegawczy.

Powszechnie przyjmuje się w orzecznictwie i doktrynie, że nie każde naruszenie dóbr osobistych rodzi prawo do żądania zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. W uchwale Sądu Najwyższego składu siedmiu sędziów z dnia 18 października 2011r., III CZP 25/11, OSNCP 2012/2/15 oraz między innymi w wyroku z dnia 14 czerwca 2012r., I CSK 489/11, LEX nr 1212799, postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011r., V CSK 113/11, LEX nr 1101690, wyroku z dnia 27 października 2011r., V CSK 489/10, LEX nr 1102552, Sąd Najwyższy stwierdził, że sam fakt naruszenia dóbr osobistych nie przesądza o zasadności roszczenia o zadośćuczynienie na podstawie art. 448 k.c., którego przyznanie zależy od wielu różnych okoliczności, w tym od uciążliwości z tym związanych, poczuciem krzywdy i jego stopnia oraz od pozostałych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, które mogą zwiększać poczucie krzywdy lub je osłabiać a nawet sprawiać, że w ogóle nie powstało.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy, nie ulega wątpliwości, że czasowe pozbawienie powoda P. J. możliwości korzystania z energii elektrycznej w gniazdach elektrycznych naruszyły jego dobra osobiste w postaci godności i prawa do prywatności.

Pomimo uznania, iż warunki, w których był osadzony powód naruszały jego godność i prawo do prywatności, to gradacja tych naruszeń nie przybrała jednak takiej formy, w której można by podzielić twierdzenie powoda o osadzeniu go w niegodziwych i nieludzkich warunkach, co dopiero mogłoby uzasadniać żądanie zasądzenia zadośćuczynienia. Z literalnego brzmienia art. 448 k.c. wynika, że przyznanie przez sąd zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych ma charakter fakultatywny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, zgodnie, z którym, sąd nie ma obowiązku zasądzania zadośćuczynienia w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych / wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 r., II PK 245/05, OSNP 2007/7-8/101 /. Podstawowym kryterium decydującym o możliwości zasądzenia zadośćuczynienia winien być stopień winy naruszyciela, rodzaj naruszonego dobra oraz poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego. W uzasadnieniu wyroku z dnia 12 grudnia 2002r., V CKN 1581/00, OSNC 2004/4/ 53, Sąd Najwyższy wskazał także, iż decyzja o zasądzeniu zadośćuczynienia winna być poprzedzona zbadaniem nasilenia złej woli naruszyciela i celowości zastosowania tego środka. W takich zaś realiach zasądzenie na rzecz powoda zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych, które nie wynikało z celowego i nacechowanego złą wolą działania jakiegokolwiek podmiotu odpowiedzialnego za warunki odbywania kary, leżałoby w sprzeczności z powszechnym poczuciem sprawiedliwości, od czego nie można abstrahować przy orzekaniu o zadośćuczynieniu. Warunki, w jakich powód odbywał karę, były takie same jak dla innych więźniów, nie mogły być, więc one formą jakiejkolwiek indywidualnej dyskryminacji powoda P. J..

W ocenie Sądu, o możliwości zasądzenia zadośćuczynienia decydować też powinna ocena stopnia pokrzywdzenia, którego doznała osoba żądająca ochrony prawnej. Powód poza wskazaniem, że w celi przez kilka godzin nie było energii elektrycznej w gniazdach, co należy dobitnie zaakcentować, nie wykazał by doznał krzywdy uzasadniającej przyznanie mu zadośćuczynienia, czy szkody, która wymaga naprawienia w formie odszkodowania.

W rozpoznawanej sprawie P. J., którego z mocy art. 6 k.c. obciążał ciężar dowodu, nie udowodnił, by pobyt w Zakładzie Karnym w G., na skutek niewłaściwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności – braku przez kilka godzin energii elektrycznej w gniazdach, wywołał u niego jakikolwiek uszczerbek na zdrowiu.

W świetle powyższego uznać należało, że powód nie wykazał, aby dolegliwości, jakich rzekomo doznał w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności uzasadniały twierdzenie o osadzeniu go w niegodziwych, niehumanitarnych i nieludzkich warunkach, co miałoby wywołać szkodę niemajątkową w rozmiarze mogącym być zrekompensowanym wyłącznie odpowiednią sumą pieniężną. Za przyznaniem powodowi zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. nie przemawiał ani stopień nasilenia dolegliwości przez niego odczuwanych, ani działania strony pozwanej, dokładającej wszelkich starań w celu zmniejszenia odczuwanego przez skazanych dyskomfortu i borykającej się z problemem braku środków na radykalną poprawę stanu zakładów karnych. Nadto, zgodnie z przyjętym porządkiem organizacyjnym w Zakładzie Karnym w G., lekarstwa są wydawane osadzonym codziennie w godzinach od 8 – 9.30, w godzinach gdzie nie był ograniczany dostęp do energii elektrycznej w gniazdach, powód mógł więc przyjmować zaordynowane mu lekarstwa.

W niniejszej sprawie należy podkreślić, iż powód nie przebywał w Zakładzie Karnym w G. w warunkach przeludnienia. W ocenie Sądu okoliczności sprawy nie dają również podstawy do stwierdzenia, aby w trakcie pobytu powoda w Zakładzie Karnym w G. doszło do bezprawnego naruszenia jego dóbr osobistych przez funkcjonariuszy Zakładu Karnego, w pozostałym zakresie. W szczególności powód nie wykazał naruszenia jego zdrowia wskutek działania lub zaniechania strony pozwanej, a nawet nie wskazał, na czym polegały uchybienia w tym zakresie. Sąd nie uznał za zasadne zarzutów powoda odnośnie niefachowej pomocy medycznej. Należy podkreślić, że to powód odmówił pomocy lekarskiej – odmówił wykonania badania echo serca i badania holtera. P. J. był pouczany o konsekwencja swojego zachowania. W toku postępowania powód wskazał, że osadzeni wymagający niezwłocznej opieki lekarskiej otrzymywali ją. Sam powód przyznał, że został przewieziony na badania do Ł., w dniu 24 grudnia 2013r. P. J. był konsultowany przez lekarza Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Zakładu Karnego Nr 2 w Ł.. Otrzymał zalecone leki. Zatem wszystkie te okoliczności potwierdzają, że to działania powoda utrudniały udzielenie mu pomocy lekarskiej.

Sąd nie uznał również za zasadnego twierdzenia powoda dotyczącego zmuszania do niewolniczej pracy. Zgodnie z art. 116§1 k.k.w. skazany ma obowiązek przestrzegania przepisów określających zasady i tryb wykonywania kary, ustalonego w zakładzie karnym porządku oraz wykonywania poleceń przełożonych i innych osób uprawnionych, a w szczególności:

1) poprawnego zachowania się,

2) przestrzegania higieny osobistej i czystości pomieszczeń, w których przebywa,

2a) niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o chorobie własnej oraz o zauważonych objawach chorobowych u innego skazanego,

3) poddania się - niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o zwalczaniu chorób zakaźnych, wenerycznych i gruźlicy, alkoholizmu i narkomanii - przewidzianym przepisami badaniom, leczeniu, zabiegom lekarskim, sanitarnym oraz rehabilitacji, a także badaniom na obecność w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, a skazany, co do którego sędzia penitencjarny zarządził przeprowadzenie badań psychologicznych lub psychiatrycznych, dodatkowo - udzielania osobom prowadzącym badania informacji o stanie zdrowia, przebytych chorobach i urazach oraz warunkach, w jakich się wychowywał, oraz wykonywania zleconych przez psychiatrę lub psychologa czynności niezbędnych na potrzeby badania,

4) wykonywania pracy, jeżeli przepisy szczególne, także wynikające z prawa międzynarodowego, nie przewidują zwolnienia od tego obowiązku, oraz wykonywania prac porządkowych w obrębie zakładu karnego,

5) dbałości o mienie zakładu karnego oraz instytucji lub podmiotu gospodarczego, w którym jest zatrudniony,

6) poddania się czynnościom mającym na celu identyfikację osoby.

Pobyt w zakładzie karnym wiąże się zatem również z licznymi obowiązkami wynikającymi z przestrzegania regulaminów i dotyczącymi utrzymywania porządku. Prace porządkowe wykonywane w obrębie zakładu karnego, w szczególności w obrębie Oddziału, w którym przebywał powód nie mogą być uznane, jako „prace niewolnicze”, szczególnie jeżeli znajdują swoje umocowanie w obowiązującym porządku prawnym.

Nadto, jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 31 marca 2015r., sygn. akt U 6/14 / Dz. U. z 2015r., poz. 498 /, określona minimalna częstotliwość ciepłych kąpieli nie może być oceniona jako odpowiednia do zachowania zdrowia osób pozbawionych wolności i utrzymania należytej higieny w takim stopniu, że wiąże się z nią nieludzkie, poniżające czy też niehumanitarne traktowanie. Zapewnienie osobom pozbawionym wolności stałego dostępu do wody i środków higieny w celach mieszkalnych, pozwalających na zachowanie codziennej higieny osobistej na podstawowym poziomie, a nadto wprowadzenie obowiązku skorzystania nie rzadziej niż raz w tygodniu z ciepłej kąpieli, dodatkowo przy otwartej możliwości zwiększenia częstotliwości ciepłej kąpieli, nie stanowi traktowania w sposób niezapewniający zachowania minimalnych potrzeb osoby pozbawionej wolności i naruszający jej godność. Także Europejski Trybunał Praw Człowieka w S. przyjął, że warunki higieny polegające na zapewnieniu osobie pozbawionej wolności w celi bieżącego dostępu do zimnej wody, a raz na siedem dni możliwości skorzystania z kąpieli, same w sobie nie wiążą się jeszcze z takim stopniem cierpienia i poniżenia podczas pozbawienia wolności w zakładzie karnym, który uzasadniałby naruszenie art. 3 Konwencji / por. wyrok (...) z 7 maja 2014r. sprawie S. C. przeciwko Rosji, skarga nr (...), pkt 44-46 /.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należy uznać, że powód P. J. oprócz tego, że w krótkim okresie, gdy od poniedziałku do piątku nie było energii elektrycznej w gniazdach elektrycznych, odbywając karę w Zakładzie Karnym w G., miał zapewnione podstawowe wymagane przepisami prawa warunki odbywania kary pozbawienia wolności, nieprzekraczające swą uciążliwością, standardów związanych z karą izolacyjną. Nie doszło, zatem do naruszenia dóbr osobistych powoda P. J.. Sąd uznał również, że sposób traktowania powoda w Zakładzie Karnym w G. był humanitarny. W konsekwencji stwierdził brak podstaw do przyjęcia, aby doszło do bezprawnego naruszenia dóbr osobistych powoda przez działania lub zaniechania strony pozwanej, co skutkowało oddaleniem powództwa.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności, na podstawie art. 448 k.c., Sąd oddalił powództwo.

Sąd orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 98§1 i §3 k.p.c. Powód przegrał proces albowiem jego żądanie zostało oddalone. Przepis art. 98 k.p.c. stanowi o tym, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Tymi kosztami w przedmiotowym przypadku jest stawka minimalna kosztów zastępstwa procesowego pozwanego reprezentowanego przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, w wysokości 120zł, ustalona na podstawie §10 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu / tj. Dz. U. z 2013r., poz. 490 ze zm. /.

Zwolnienie od kosztów sądowych nie może pociągać za sobą automatycznie konsekwencji w postaci przyjęcia, że zachodzi "wypadek szczególnie uzasadniony" w rozumieniu art. 102 k.p.c. Celem instytucji zwolnienia od kosztów sądowych jest zagwarantowanie prawa strony dostępu do sądu, które to prawo nie powinno być ograniczane ze względu na sytuację materialną strony. Uwzględnienie tego celu odpada w sytuacji, gdy sąd rozstrzyga o kosztach procesu między stronami / postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2011r., IV CZ 111/11, LEX nr 1119554 /.

Na podstawie §19 pkt 1 w zw. z §11 pkt 25 w zw. z §2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu / tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 461 ze zm. /, Sąd przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. D. kwotę 147,60zł tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.