Sygn. akt III Ca 1149/15
Dnia 5 listopada 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk (spr.)
Sędzia SO Tomasz Pawlik
SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska
Protokolant Beata Michalak
po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2015 r. w Gliwicach na rozprawie
sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w G.
przeciwko M. W.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju
z dnia 10 marca 2015 r., sygn. akt I C 1738/14
oddala apelację.
SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Tomasz Pawlik
Sygn. akt III Ca 1149/15
Wyrokiem zaocznym z 10 marca 2015 Sąd Rejonowy oddalił powództwo, którym powód, jako nabywca wierzytelności, dochodził zapłaty przez pozwanego kwoty 11.793,08 zł z tytułu umowy kredytu gotówkowego z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Sąd ustalił, że w dniu 2 grudnia 2008 roku pozwany zawarł z (...) Bankiem Spółką Akcyjną w W. umowę kredytu na zakup towarów, przyznania limitu kredytowego i wydania karty kredytowej numer (...). Zgodnie z umową bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 160,23 zł. W dniu 1 września 2010 roku (...) Bank SA w W. wystawił przeciwko pozwanemu bankowy tytuł egzekucyjny dotyczący zobowiązań z tytułu umowy kredytu z dnia 9 grudnia 2008. Postanowieniem z 17 listopada 2010 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Jastrzębiu-Zdroju oddalił wniosek banku o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności. Umową z 26 kwietnia 2011 roku (...) Bank SA w W. zbył wierzytelność wobec pozwanego wynikającą z umowy nr (...) na rzecz powoda. W ocenie Sądu, powód nie wykazał, że zbywcy przysługiwała wierzytelność dochodzona pozwem. Żądanie oparł powód na umowie kredytu zawartej przez pozwanego z bankiem w dniu 9 grudnia 2008 roku. Natomiast z wyciągu z załącznika do umowy cesji zawartej przez powoda z bankiem w dniu 26 kwietnia 2011 roku wynika, że powód nabył wierzytelność z umowy nr (...). Na okoliczność istnienia zobowiązania pozwanego wniósł powód o przeprowadzenie dowodu z umowy kredytu znajdującej się w aktach sprawy I Co 3781/10. Znajdująca się w tych aktach umowa nie jest tą, z której powód wywiódł roszczenie bowiem różni się zarówno datą zawarcia - 2 grudnia 2008 roku, jak i numerem – (...). Okoliczności te zrodziły wątpliwości Sądu co do przytoczonego przez powoda stanu faktycznego. Te wątpliwości, w świetle art. 339 § 2 k.p.c. spowodowały, że Sąd nie był zobligowany do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej. Pozew nie wskazywał żadnego dowodu na istnienie zobowiązania pozwanego wobec (...) Banku SA w W., o którym mowa w pozwie. Dołączony do pozwu wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu nie posiadał mocy prawnej dokumentu urzędowego. Przedstawione dowody nie pozwalały na ustalenie, kiedy i w jakiej wysokości nominalnej powstało zobowiązanie pozwanego i z jakiego tytułu zostało naliczone. Niewiadomo w świetle faktów przytoczonych przez powoda, za jaki okres i według jakiej stopy procentowej naliczył on odsetki. Nie można też było ustalić, czy naliczenia dokonane zostały przez powoda zgodnie z umową łączącą zbywcę z pozwanym. W rezultacie powództwo podlegało oddaleniu.
W apelacji powód zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez bezpodstawne przyjęcie jakoby powód nie udowodnił legitymacji czynnej do dochodzenia roszczenia, mimo iż w dokumentacji sprawy znajdują się zarówno wyciąg z umowy cesji, jak i wyciąg z załącznika do tej umowy zawierający dane nabytej wierzytelności, bankowy tytuł egzekucyjny wraz z wnioskiem o nadanie mu klauzuli wykonalności, wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda, nadto powód wniósł o przeprowadzenie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania klauzulowego, w szczególności z umowy zawartej w tych aktach, naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez wyjście poza zasady swobodnej oceny dowodów i dowolne przyjęcie, że przedłożony przez powoda wyciąg z ksiąg rachunkowych, umowa cesji wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika nie stanowią dowodu nabycia wierzytelności w określonej wysokości, mimo iż okoliczność ta wynika wprost z przedstawionych dokumentów, naruszenie art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. polegające na błędnym uznaniu przez sąd, że strona powodowa nie przedłożyła dowodów na poparcie swoich twierdzeń oraz wniosków, z których wywodzi skutki prawne, naruszenie art. 230 w związku z art. 339 k.p.c. polegające na niezastosowaniu tych przepisów i uznaniu okoliczności istnienia oraz wysokości zadłużenia pozwanego za nieudowodnioną, podczas gdy strona pozwana na żadnym etapie postępowania tego nie zakwestionowała, co kwalifikowało uznanie przez sąd faktu zarówno istnienia, jak i wysokości zadłużenia za przyznany, błąd w ustaleniach faktycznych poprzez mylne przyjęcie, iż powód nie przedłożył do akt sprawy umowy cesji wierzytelności stanowiącej podstawę dla przelewu wierzytelności z umowy zawartej przez pozwanego z poprzednim wierzycielem, nierozpoznanie istoty sprawy. W oparciu o te zarzuty skarżący domagał się zmiany wyroku poprzez orzeczenie zgodne z żądaniem pozwu, zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje :
Nie zachodzi zarzucana przez skarżącego sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, błąd w ustaleniach faktycznych, ani naruszenie prawa procesowego i art. 6 k.c. Wbrew też zarzutom apelacji, Sąd Rejonowy rozpoznał istotę sprawy.
Pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, nie żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności, nie złożył wyjaśnień ustnie ani na piśmie, w rezultacie wydał Sąd Rejonowy w sprawie wyrok zaoczny.
Podstawę faktyczną wyroku zaocznego określa art. 339 § 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem sąd zobowiązany jest bez przeprowadzania postępowania dowodowego przyjąć za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, jeżeli nie budzą one uzasadnionych wątpliwości i nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa.
W świetle powołanych w pozwie dowodów uzasadnione wątpliwości Sądu Rejonowego budziło twierdzenie powoda, że pozwany związany był a bankiem umową, z której powód wywiódł roszczenia, że roszczenie wynosi kwotę dochodzoną pozwem i że w drodze cesji wierzytelności zostało nabyte przez powoda.
Stosownie do art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. jest rzeczą powoda wskazanie w pozwie okoliczności faktycznych, które skonkretyzują roszczenie.
Według twierdzeń pozwu, powód nabył wierzytelność przysługującą (...) Bankowi SA w W. względem pozwanego z tytułu zawartej w dniu 9 grudnia 2008 r. umowy kredytu gotówkowego. Wskazanej w pozwie umowy kredytu powód do pozwu nie załączył. W toku postępowania złożył wniosek o przeprowadzenie dowodu z umowy zawartej w aktach sprawy I Co 3781/10. W aktach tych znajduje się umowa kredytu na zakup towarów, przyznania limitu kredytowego i wydania karty kredytowej, zawarta przez pozwanego z (...) Bankiem SA w W. w dniu 2 grudnia 2008 r. Rozbieżność w oznaczeniu daty umowy w bankowym tytule egzekucyjnym i w treści umowy załączonej do wniosku o nadanie tytułowi klauzuli wykonalności stanowiła podstawę oddalenia przez referendarza sądowego wniosku banku wobec wątpliwości, czy wystawiony przez bank tytuł egzekucyjny dotyczył czynności bankowej, która wynikała z przedstawionej umowy a w rezultacie, czy oświadczeniem egzekucyjnym dłużnika zawartym w umowie objęta została wierzytelność określona w bankowym tytule egzekucyjnym.
Rozbieżności tych nie wyjaśnił powód w pozwie mając zapewne świadomość przyczyn, które spowodowały odmowę nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.
Spóźnione i niemiarodajne są w tym zakresie same twierdzenia apelacji, że w związku z faktem, iż przekazanie całości dokumentacji umowy kredytowej nastąpiło w dniu 9 grudnia 2008 r., bank, a później powód przyjęli tę datę za rzeczywistą datę zawarcia umowy kredytu, choć w tekście umowy oznaczono datę jej zawarcia na 2 grudnia 2008 r.
Podstawę roszczenia określił powód w pozwie przez wskazanie, że jest nią umowa kredytu gotówkowego i stwierdził, że z tytułu kapitału zadłużenie pozwanego wynosi 8.465,89 zł. Ze znajdującej się w aktach postępowania klauzulowego umowy, zawartej 2 grudnia 2008 r. wynika tymczasem, ze bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 160,23 zł. Umowa ta dotyczyła także przyznania limitu kredytowego i wydania karty kredytowej ale jak słusznie wywiódł Sąd Rejonowy, powód nie podał, kiedy i w jakiej wysokości nominalnej powstało zobowiązanie pozwanego i z jakiego tytułu zostało naliczone, niewiadomo w świetle faktów przytoczonych przez powoda, za jaki okres i według jakiej stopy procentowej naliczył on odsetki, Nie można też było w oparciu o przedstawione dokumenty ustalić, czy naliczenia dokonane zostały przez powoda zgodnie z umową łączącą zbywcę z pozwanym. Nie należy zresztą do sądu orzekającego uzupełnienie przywołanego w powództwie stanu faktycznego przez odwołanie się do treści załączonych do pozwu dokumentów. Tymczasem treść pozwu wskazywała jedynie umowę o kredyt jako podstawę roszczenia obejmującego kapitał w kwocie 8.465,89 zł, podczas gdy bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 160,23 zł.
Powód przedłożył poświadczone kserokopie wyciągu z umowy cesji i załącznika, zawiadomienia o przelewie, wezwania do zapłaty, bankowego tytułu egzekucyjnego oraz wyciąg ze swoich ksiąg rachunkowych.
Ma rację wskazując, że dokumenty te dowodziły faktu zawarcia przez niego z (...) Bankiem SA w W. umowy przelewu wierzytelności. Jest natomiast w błędzie utrzymując, że Sąd Rejonowy pominął złożenie do akt sprawy wymienionych dokumentów.
Dokumenty te Sąd Rejonowy poddał ocenie ale stwierdził, że nie dowodzą one nabycie przez powoda wierzytelności oznaczonej w pozwie. Według treści pozwu, przedmiotem przelewu były wierzytelności (...) Banku SA w W. wynikające z umowy kredytu gotówkowego zawartej 9 grudnia 2008 r., na fakt zawarcia tej umowy powołał powód dowód z akt postępowania klauzulowego, w których jak wskazano – znajduje się umowa kredytu na zakup towarów, przyznania limitu kredytowego i wydania karty kredytowej z 2 grudnia 2008 r. o numerze (...). Umowa cesji nie wymienia wierzytelności będących jej przedmiotem lecz odsyła do załącznika. W wyciągu z załącznika przedstawionym przez powoda wierzytelność oznaczono przez podanie numeru sprawy (...). Wobec rozbieżności tych numerów i braku wskazania w załączniku do umowy cesji innych danych indywidualizujących umowę powziął Sąd Rejonowy uzasadnione wątpliwości co do twierdzeń pozwu, ze powód nabył określoną w pozwie wierzytelność. Ponownie za spóźnione i niemiarodajne uznać należało twierdzenia apelacji, że numer (...) jest numerem modułu umowy kredytu o numerze (...). Przeczy temu twierdzeniu treść umowy znajdującej się w aktach I Co 3781/10, w której numer modułu oznaczono przez wskazanie, że jest nim numer (...).
Niewykazanie przez powoda, stosownie do art. 6 k.c. faktów, z których wywodził skutki prawne prowadzić musiało do oddalenia powództwa. Nie udowodnił powód istnienia wierzytelności określonej w pozwie ani faktu jej nabycia. Nie mógł więc znaleźć w sprawie zastosowania przepis art. 509 k.c.
Z przytoczonych względów Sąd odwoławczy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.
SSR del. Maryla Majewska-Lewandowska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Tomasz Pawlik