Sygn. akt IV Cz 618/13

POSTANOWIENIE

Dnia 23 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku, IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Andrzej Jastrzębski (spr)

Sędziowie SO: Beata Kopania, Mariusz Struski

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2013 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa M. S. (2), K. S.

przeciwko W. P.

o naruszenie posiadania

na skutek zażalenia powodów

od postanowienia Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 6 września 2013 r., sygn. akt I C 844/13

postanawia : zmienić zaskarżone postanowienie i zabezpieczyć na czas trwania postępowania powództwo M. S. (2) i K. S. poprzez nakazanie pozwanej W. P. wydania powodom kluczy do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w C. i udostepnienie lokalu do korzystania przez powodów.

Sygn. akt IV Cz 618/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Chojnicach rozpoznając powództwo o przywrócenie naruszonego posiadania oddalił wniosek powodów o zabezpieczenie na czas trwania postępowania powództwa M. S. (2) i K. S. poprzez nakazanie pozwanej W. P. wydania powodom kluczy do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w C. i udostepnienie lokalu do korzystania przez powodów.

W ocenie sądu I instancji powodowie nie uprawdopodobnili istnienia roszczenia, jak i interesu prawnego o których mowa w art. 730 1 k.p.c., zaś zgodnie z art. 731 k.p.c. zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia. W ocenie sądu I instancji – przy braku uprawdopodobnienia roszczenia – nie można mówić o zaistnieniu przesłanek z art. 755 § 2 1 k.p.c., co legło u podstaw rozstrzygnięcia.

W złożonym zażaleniu powodowie domagali się jego zmiany i rozstrzygnięcia zgodnego z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia argumentując, że powodowie wykazali istnienie między stronami umowy najmu lokalu, jej wypowiedzenia bez zachowania ustawowych terminów, pozostawienia w lokalu jego wyposażenia należącego do powodów, wreszcie naruszenie dyspozycji art. art. 755 § 2 1 k.p.c., sytuacji gdy mieszkanie zmuszenia zostali opuścić z trojgiem dzieci w wieku 5 lat, 4 lat i trzeciego w wieku 3 miesięcy.

Rozpoznając złożone zażalenie Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażaleniu nie sposób odmówić zasadności.

Dokonując, w realiach rozpoznawanej sprawy oceny zaistnienia przesłanki uprawdopodobnienia żądania pozwu, należy mieć na względzie specyfikę instytucji uprawdopodobnienia, która to stanowi odstępstwo od ogólnej reguły dowodzenia twierdzonych faktów. Konsekwencją obowiązku jedynie uprawdopodobnienia określonych faktów jest zwolnienie uprzywilejowanej w ten sposób strony od konieczności ich dowodzenia na zasadach ogólnych, tj. z zachowaniem proceduralnych zasad postępowania dowodowego. Cechujący uprawdopodobnienie brak formalizmu służyć ma przede wszystkim przyspieszeniu danego postępowania. Od swobodnej oceny sądu (w dalszym ciągu wymagającej wszechstronnego rozważenia okoliczności sprawy w oparciu o doświadczenie życiowe i zasady logiki) zależy jednakże uznanie, czy fakty, na jakie powołuje się strona można uznać za wiarygodne na tyle, by mogły stanowić podstawę ustaleń przesądzających o trafności wniesionego żądania. Z tego względu przyjąć należy, iż uprawdopodobnienie z reguły nie może opierać się na samych twierdzeniach strony. Warunek uprawdopodobnienia roszczenia uważa się za spełniony już wówczas, gdy wnioskodawca wykaże, że istnieje uzasadniona podstawa do przypuszczenia, że po stronie wnoszącego o udzielenie zabezpieczenia istnieje roszczenie znajdujące uzasadnienie w normie prawa materialnego. W rozpoznawanej sprawie wobec bezsporności faktu natychmiastowego wypowiedzenia umowy w dniu 31.07.2013 r., jak również pozostawionych przez powodów sprzętów w lokalu (patrz k 5 i 6 akt sprawy) oraz załączonej do zażalenia dokumentacji medycznej obrazującej stan zdrowia dzieci powodów, w ocenie sądu II instancji powodowie uprawdopodobnili swoje roszczenie.

Stosownie zaś do definicji wyrażonej w art. 730 1 § 2 k.p.c., drugi z warunków - interes prawny istnieje, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Wprawdzie, jak stanowi art. 731 k.p.c., zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, to jednak ustawodawca przewidział jednakże wyjątki od powyższej reguły, dopuszczając w zakresie roszczeń niepieniężnych możliwość zabezpieczenia o charakterze nowacyjnym. Konsekwencją tego rodzaju zabezpieczenia jest stworzenie nowej, prowizorycznej sytuacji, trwającej aż do rozstrzygnięcia sprawy. Rozważając kwestię zabezpieczenia w ten właśnie sposób, należy mieć na względzie dodatkowo obowiązujący od 3 maja 2012 r. art. 755 § 2 1 k.p.c. Z przepisu tego wynika, że art. 731 k.p.c. nie stosuje się, jeżeli zabezpieczenie jest konieczne do odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków. Zatem nowacyjne zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych, co do swej treści może nie różnić się od merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, o ile uprawniony uprawdopodobni, że bez takiego zabezpieczenia narażony będzie na szkodę albo inne niekorzystne skutki. Konieczność odwrócenia szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków jest szczególnym przejawem interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. Okoliczność tę należy uznać - jak wskazano na wstępie rozważań - w okolicznościach niniejszej sprawy za uprawdopodobnioną.

Reasumując, nowacyjne zabezpieczenie roszczeń może nie różnić się od treści rozstrzygnięcia sprawy (antycypacja przyszłego rozstrzygnięcia), o ile uprawniony wykaże, że bez takiego zabezpieczenia narażony będzie na szkodę albo inne niekorzystne skutki. Interes prawny wyraża się zatem w takiej sytuacji potrzebą uzyskania natychmiastowej ochrony prawnej w celu uchronienia uprawnionego przed szkodą lub innymi negatywnymi następstwami, które dotknęłyby go pomimo ostatecznego wygrania sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego wnioskodawcy w sposób odpowiedni uprawdopodobnił już we wniosku interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia poprzez tymczasowe uregulowanie praw i obowiązków uczestników na czas postępowania. Celem udzielenia zabezpieczenia nie jest w przypadku przedmiotowego wniosku typowe zapewnienie wykonalności lub skuteczności przyszłego orzeczenia, ale udzielenie uprawnionemym niezbędnej ochrony już w toku toczącego się postępowania ze względu na cel, jaki osiągnięty ma zostać w wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia o żądaniu powodów. W świetle zasad doświadczenia życiowego niewątpliwym jest bowiem, że pozostawanie nieletnich dzieci pozwanych w stresie związanym z tymczasowością ich ośrodka życiowego i w warunkach odbiegających od standardów należytej opieki rodzicielskiej wynikającej choćby z braku podstawowych sprzętów domowych grozi negatywnymi następstwami w sferze rozwoju ich, tak fizycznego jak i intelektualnego rozwoju.

Z uwagi na powyższe, na mocy art. 386§ 1 k.p.c. w związku z art. 397 k.p.c. orzeczono jak w sentencji postanowienia.