UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 8 marca 2016 r.

Powód Bank (...) Spółka Akcyjna w B. domagał się zasądzenia od pozwanej A. C. kwoty 712, 18 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 12 czerwca 2015 roku, tj. od dnia wniesienia powództwa, do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i prowizji e-C. w kwocie 0, 30 zł.

Uzasadniając pozew powód podniósł, że w dniu 5 września 2013r. pozwana zawarła z nim, tj. Bankiem (...) S.A. w B., umowę nr (...) o kartę kredytową. W wyniku operacji przeprowadzonych w ramach w tej umowy na rachunku pozwanej pojawiło się zadłużenie. Należność stała się wymagalna od dnia 25 lutego 2015r. Powód podejmował próby polubownego odzyskania należności m.in. kierując w dniu 12 stycznia 2015r. do pozwanej wezwanie do zapłaty, jednak bez rezultatu.

Powód wyjaśnił, że na należność dochodzoną pozwem składają się: kapitał w kwocie 695, 56 zł oraz odsetki karne za opóźnienie naliczone od zaległej kwoty kapitału od dnia następnego po dniu 12 stycznia 2015r. do dnia poprzedzającego pozwanie według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP w łącznej kwocie 16, 62 zł.

Powód nie wyraził zgody na rozłożenie dochodzonej pozwem należności na raty, ani na odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami procesu.

Powód podniósł, że zła sytuacja majątkowa pozwanej może być zmienna w czasie. Nadto twierdzenia pozwanej mogą opierać się na jej subiektywnych odczuciach i stanowić oceny oderwane od rzeczywistych możliwości zarobkowych i majątkowych. Co więcej twierdzenia pozwanej stoją w sprzeczności ze sposobem jej postępowania, albowiem pozwana nie wykazała woli spłaty zadłużenia, nie regulowała go wpłacając chociażby minimalne kwoty.

Dalej powód podniósł, że sytuacja życiowa i materialne strony przegrywającej proces może uzasadniać odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik procesu, jeżeli jest tak dalece trudna, że uniemożliwia jej pokrycie kosztów należnych przeciwnikowi. Chodzi tu o sytuację, gdy w okolicznościach danej sprawy obciążenie strony przegrywającej kosztami przeciwnika byłoby rażąco niezgodne z zasadami słuszności.

Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 czerwca 2015 r. sygn. akt VI Nc-e 1018795/15 nakazał pozwanej, aby uiściła kwotę dochodzoną pozwem oraz koszty procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo w tym terminie wniosła sprzeciw.

Pozwana w zakreślonym terminie złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W sprzeciwie pozwana nie negowała istnienia kwoty dochodzonej pozwem oraz jej wysokości. Pozwana wniosła o rozłożenie należności dochodzonej pozwem na niewielkie raty. Podniosła, że ze względu na problemy finansowe, rodzinne i osobiste nie jest w stanie spłacić tej kwoty jednorazowo. Wyjaśniła, że łączne miesięczne zadłużenie, jakie na niej ciąży, przewyższa jej dochód w wysokości 1 900, 00 zł netto, przy czym po „zajęciu komorniczym” otrzymuje „na rękę” jedynie 1 100, 00 zł. Dodała, że jest wdową i pomaga córce, która samotnie wychowuje trójkę dzieci.

Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2015 r sygn. akt I Nc-e 1018795/15, wobec skutecznie wniesionego sprzeciwu przez pozwaną, stwierdził utratę przez nakaz zapłaty mocy w całości i przekazał rozpoznanie sprawy tut. Sądowi.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana A. C. w dniu 5 września 2013 r zawarła z powodem Bankiem (...) Spółka Akcyjna w B. umowę o kartę kredytową nr (...). Na podstawie tej umowy pozwanej wydano kartę kredytową i udzielono limitu kredytowego w wysokości 500, 00 zł. Pozwana w umowie zobowiązała się do terminowego regulowania należności powstałych
z tytułu posługiwania się kartą w wysokości i terminach podanym przez powoda
w miesięcznych zestawieniach. W przypadku niespłacenia w wyznaczonych terminach pełnych wymagalnych należności za co najmniej dwa cykle rozliczeniowe, mimo pisemnego wezwania, powód mógł dokonać wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Od dnia następującego po upływie okresu obowiązywania umowy, powód mógł pobierać od całości zadłużenia odsetki od należności przeterminowanych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

Dowód:

- umowa o kartę kredytową nr (...) z dnia 5 września 2013r.
z kartą deklaracji „karta kredytowa” k. 19- 30.

W związku z powstałym na rachunku pozwanej zadłużeniem, umowa została jej wypowiedziana pismem z dniem 12 stycznia 2015r. z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia liczonym od doręczenia tegoż pisma. Ostatecznie ustalono termin zapłaty na dzień 25 lutego 2015r.

Na dzień 9 czerwca 2015 r zadłużenie pozwanej wynosiło: niespłacona należność główna tzw. kapitał w kwocie 695, 56 zł oraz odsetki karne naliczone według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP do dnia 8 września 2015 r w łącznej kwocie 16, 01 zł.

Dowód:

- wyciąg nr 1/2015r. z ksiąg bankowych z dnia 9 września 2015 r – k. 31,

- wypowiedzenie umowy kredytowej z dnia 12 stycznia 2015r – k. 32.

Wobec pozwanej toczyły się w tut. Sądzie postępowania związane
z licznymi zobowiązaniami kredytowymi.

T.. Sąd wyrokiem z dnia 14 listopada 2014r. sygn. akt I C 731/14 zasądził od pozwanej na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 1 945, 15 zł płatną w 25 ratach średnio po 77, 00 zł miesięcznie.

T.. Sąd wyrokiem z dnia 6 października 2015r. sygn. akt IC 519/15 zasądził od pozwanej na rzecz (...) sp. z o.o. w S. kwotę 1 751, 27 zł płatną w 6 ratach średnio po 300, 00 zł miesięcznie.

T.. Sąd wyrokiem z dnia 16 listopada 2015r. sygn. akt I C 651/15 zasądził od pozwanej na rzecz (...) im. (...) w G. kwotę 19 199, 66 zł płatną w 100 ratach średnio po 190, 00 zł miesięcznie.

T.. Sąd wyrokiem z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt IC 769/15 zasądził od pozwanej na rzecz (...) sp. z o.o. w S. kwotę 975, 32 zł płatną w 10 ratach średnio po 100, 00 zł miesięcznie.

Dowód:

- akta tut. Sądu sygn. I C 731/14, a w szczególności zalegający wyrok z dnia 14 listopada 2014r,

- akta tut. Sądu sygn. I C 519/15, a w szczególności zalegający w nich wyrok z dnia 6 października 2015 r,

- akta tut. Sądu sygn. I C 651/15, a w szczególności zalegający w nich wyrok z dnia 16 listopada 2015 r,

- akta tut. Sądu z dnia I C 769/15, a w szczególności zalegający w nich wyrok z dnia 17 listopada 2015 r.

Pozwana jest wdową, po śmierci męża sama spłacała kredyty zaciągnięte wspólnie na budowę domu. Pozwana ma dwie córki, młodsza w 2014 r zdała egzamin maturalny i pozostawała bez pracy. Od starszej córki odszedł mąż, pozostawiając ją z dwójką małoletnich dzieci, bez alimentów. Pozwana pracuje jako nauczycielka osiągając miesięczne wynagrodzenie w wysokości około 1 900, 00 zł, przy czym z wymienionej kwoty po potrąceniu należności egzekwowanych przez Komornika, a wynikających z innych zobowiązań kredytowych, pozostaje jej kwota 1 100, 00 zł. Pozwana pomaga córce samotnie wychowującej dzieci, a nadto spłaca liczne zadłużenia. Na rozprawie w dniu 14 listopada 2014 r pozwana oświadczyła, że stać ją jedynie na raty w kwocie po 50, 00 zł miesięcznie.

Dowód:

- akta tut. Sądu sygn. I C 731/14, a w szczególności zalegający w nich protokół przesłuchania pozwanej A. C. z dnia 14 listopada 2014 r (k. 42).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dokumenty.

Dokumenty w postaci umowy o kartę kredytową oraz wypowiedzenia tej umowy, jako dokumenty prywatne, stanowiły dowód tego, że osoba, która je podpisała złożyła oświadczenia w nich zawarte.

Z kolei dokumenty w postaci wyciągu z ksiąg bankowych, wyroków sądowych oraz protokołu rozprawy sądowej, jako dokumenty urzędowe, stanowiły dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone.

Moc dowodowa tych dokumentów nie była kwestionowana, dlatego Sąd dał im wiarę.

Na podstawie tych dokumentów Sąd ustalił, jakie roszczenie przysługuje powodowi wobec pozwanej, tj. z jakiego tytułu i w jakiej wysokości. Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić wiary zeznaniom pozwanej złożonym w sprawie o sygn. akt I C 731/14, a dotyczącym jej sytuacji finansowej oraz rodzinnej, mającym istotne znaczenie dla rozpoznania wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty. Zeznania te Sąd uznał za szczere i przekonywujące, tym bardziej, że korespondowały z pozostałym materiałem zebranym w sprawie. Należy podkreślić, że zeznania te stanowiły podstawę ustaleń Sądu także w przywołanej wyżej sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 712, 18 zł wynikającej z umowy o kartę kredytową, w tym kapitał w kwocie 695, 56 zł i skapitalizowane odsetki w kwocie 16, 62 zł, wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi.

Ze zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego wynika bezsprzecznie, że w dniu 5 września 2013r. strony zawarły z umowę o kartę kredytową oraz że pozwana nie wywiązała się w terminie z powstałego z tego tytułu zadłużenia. W konsekwencji powód wypowiedział umowę, a wierzytelność stała się wymagalna.

Pozwana nie kwestionowała faktu istnienia jak i wysokości należności dochodzonej pozwem, wniosła jednak o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty.

Zgodnie z art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Chodzi tu o sytuacje, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013r. I Aca 1080/12, Lex 1313300). Z drugiej strony chodzi także o to, aby umożliwić pozwanemu dobrowolne wykonanie wyroku, a wierzyciela nie narażać na nieefektywne wydatki egzekucyjne. Takie rozumienie art. 320 kpc pozostaje w zgodzie z art. 31 ust. 3 Konstytucji, uzależniającym dopuszczalność ustanowienia w ustawie ograniczenia korzystania z konstytucyjnego prawa, jakim jest wierzytelność, od tego, czy nie narusza ono istoty tego prawa oraz czy jest konieczne w demokratycznym państwie m.in. dla porządku publicznego albo wolności i praw innych osób (por. uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r III CZP 126/06, OSNC 2007/10/147). Pamiętać jednak należy, że ochrona – jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 kpc – nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 grudnia 2013r. I Aca 916/13, Lex nr 1416150).

W ocenie Sądu wniosek pozwanej o rozłożenia kwoty objętej pozwem na raty zasługiwał na akceptację. Sytuacja rodzinna i majątkowa pozwanej jest bardzo trudna, nie pozwala na zapłatę tej kwoty jednorazowo i niezwłocznie. Pozwana jako nauczycielka zarabia 1 900, 00 zł, ale po potrąceniu komorniczym otrzymuje tylko kwotę 1 100, 00 zł. Z tej kwoty utrzymuje siebie oraz pomaga dwóm dorosłym córką, w tym jedna samotnie wychowuje dwoje dzieci, a także spłaca liczne zobowiązania. Jak wynika z akt innych spraw cywilnych – o których wiadomo Sądowi z urzędu - raty zasądzone wyrokami tut. Sądu pod koniec 2015 r w sprawach o sygn. I C 651/15, sygn. I C 519/15, I C 769/15 to miesięcznie łącznie kwota 590, 00 zł (190, 00 zł + 300, 00 zł + 100, 00 zł). Należy podkreślić, że pierwszy wyrok o zapłatę przeciwko pozwanej zapadł w listopadzie 2014r. w sprawie o sygn. I C 731/14, zaś wyroki w przytoczonych wyżej sprawach w październiku i listopadzie 2015r., a więc wszystkie na przestrzeni niespełna półtora roku. Skoro od końca 2014 r sytuacja pozwanej nie uległa poprawie, a co więcej uzasadniała rozłożenie na raty należności również w orzeczeniach wydanych przed kilkoma miesiącami, to zasadnym jest rozłożenie dochodzonej należności także w obecnym postępowaniu.

Jednocześnie Sąd miał na względzie interes powoda. W ocenie Sądu rozłożenie zasądzonego świadczenia na miesięczne raty nie będzie dla niego dotkliwe, umożliwi spłatę całości zadłużenia oraz zaoszczędzi nakład pracy i koszty związane z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego, które, mając na uwadze wysokość dochodów pozwanej i liczne zobowiązania kredytowe, pogorszyłoby tylko sytuację pozwanej i mogłoby nie doprowadzić do zaspokojenia wierzyciela nawet w części.

W ocenie Sądu, obecnie pozwana może uiszczać raty w niewielkiej wysokości. Zdaniem Sądu kwota 50, 00 zł jest najwyższą z możliwych realnych kwot do spłacenia przez pozwaną w każdym miesiącu. Taka wysokość raty daje powodowi gwarancję, że pozwana mając stałe, choć obciążone innymi zobowiązaniami źródło dochodu, przy systematycznych wpłatach wykona w pełni zobowiązanie w ciągu roku i trzech miesięcy, co w żaden sposób nie narusza uzasadnionego interesu powoda.

Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda należność dochodzoną pozwem tj. kwotę 712,18 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie liczonymi od dnia 12 czerwca 2015r. do dnia 8 marca 2016r tj. dnia wydania wyroku. Następnie Sąd rozłożył płatność kwoty 712,18 zł na 15 miesięcznych rat: pierwsza rata w kwocie 12,18 zł płatna w miesiącu następnym po miesiącu, w którym uprawomocnił się wyrok, a kolejne 14 rat w kwotach po 50,00 zł każda – płatnych do 5-go dnia każdego kolejno następującego po sobie miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w uiszczeniu którejkolwiek z rat.

Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (por. uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r III CZP 126/06 OSNC 2007/10/147). Rozkładając zasądzone świadczenie na raty, sąd nie może natomiast odmówić przyznania wierzycielowi odsetek za okres poprzedzający wydanie wyroku (por. uchwała SN z dnia 22 września 1970 r III PZP 11/70 OSNC 1971/4/61). Stąd odsetki od dochodzonej kwoty zostały zasądzone od dnia 12 czerwca 2015r. do dnia wydania wyroku, tj. do dnia 8 marca 2016 r, co skutkowało oddaleniem powództwa w dalszej części. Jeśli jednak pozwana będzie opóźniała się z zapłatą poszczególnych rat, powodowi będą się należały odsetki ustawowe za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat (por.: H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009, s. 336).

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc. Na koszty złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 30, 00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 60, 00 zł oraz zwrot prowizji w kwocie 0, 30 zł. Mając na uwadze trudną sytuację osobistą, rodzinną i finansową pozwanej, na podstawie art. 102 kpc, Sąd obciążył pozwaną tylko częścią kosztów procesu, a to wynagrodzeniem pełnomocnika powoda – które według taryfy wynosiło 180, 00 zł – tylko w kwocie 60, 00 zł. Powód nie uiścił opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17, 00 zł.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak

- odnotować uzasadnienie,

- wyrok wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda r.pr. I. K.,

- kal. 2 tyg.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak

Dnia 4 kwietnia 2016 r

Przewodniczący:	SSR Agata Gawłowska-Sobusiak
Protokolant:	Paulina Wąs

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE