Sygn. akt VI Ka 243/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Aleksandra Mazurek

Protokolant asystent sędziego Krystyna Rogalińska

przy udziale Prokuratora Anny Radyno-Idzik

po rozpoznaniu dnia 13 czerwca 2016 r. w Warszawie

sprawy A. S., s. T. i M., ur. (...) w miejscowości N.

oskarżonego o przestępstwo z art. 291 § 1 k.k.

D. S., s. A. i E., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 291 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 22 października 2015 r. sygn. akt II K 1085/11

wyrok w zaskarżonej części wobec oskarżonych A. S. oraz D. S. utrzymuje w mocy; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. oraz adw. M. T. kwoty po 516,60 zł obejmujące wynagrodzenie za obronę oskarżonych w postępowaniu odwoławczym oraz podatek VAT; zwalnia oskarżonych od opłat za drugą instancję oraz pozostałych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 243/16

UZASADNIENIE

E. G., A. S. oraz D. S. zostali oskarżeni o to, że: w dniu 14 lipca 2011 r. w m. S., gm. R., pow. (...), woj. (...), na terenie posesji przy ul. (...), działając wspólnie i w poro­zumieniu pomogli do zbycia dwóch rolek S., trzech kół zębatych od wciągarki (...), koła zębatego jazdy (...), czterech pojemników ze śrubami, bębna ha­mulcowego S. (...), czterech zbloczy (...) o wartości 16.055,19 zł, tj. rze­czy uzyskanych za pomocą czynu zabronionego - kradzieży z włamaniem dokonanej w dniu 14 lipca 2011 r. w m. S. na ul. (...) na szkodę M. S., co do których na podstawie towarzyszących okoliczności mogli i powinni przy­puszczać, że pochodzą z czynu zabronionego, tj. o czyn z art. 291 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Wołominie wyrokiem z dnia 22 października 2015r. w sprawie o sygn. akt II K 1085/11 w ramach czynu zarzucanego oskarżonym: E. G., A. S. i D. S. oskarżo­nych uznał za winnych tego, że w dniu 14 lipca 2011 r. w S., w powiecie (...), działając wspólnie i w porozumieniu pomogli do zbycia dwóch rolek S. (...), trzech kół zębatych wciągarki (...), koła zębatego jazdy (...), czterech pojemników ze śrubami, bębna ha­mulcowego S. (...) oraz czterech zbloczy (...), o łącznej wartości 8.065 zł, uzyskanych z kradzieży z włamaniem zaistniałej w dniu 14 lipca 2011 r. w S. na szkodę M. S., w ten sposób, że ww. rzeczy załadowali na samochód i przewieźli je do punktu skupu złomu w W., wiedząc, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronio­nego, przy czym oskarżony D. S. czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, czym oskarżeni E. G. i A. S. wyczerpali znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w brzmieniu ww. ustawy obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., zaś oskarżony D. S. - znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w brzmieniu ww. ustawy obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., i za to na ww. podsta­wach skazał ich, zaś na podstawie art. 291 § 1 k.k. w brzmieniu ww. ustawy obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. oraz art. 33 § 2 k.k. w brzmieniu ww. ustawy obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył kary: E. G. - 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesię­ciu) zł, A. S. - 5 (pięciu) miesięcy po­zbawienia wolności oraz 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) zł, a D. S. - 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 130 (stu trzydziestu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jed­nej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) zł. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego E. G. kary pozbawienia wolności na okres 4 (czterech) lat próby. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego A. S. kary pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat próby. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego D. S. kary pozbawienia wolności na okres 5 (pięciu) lat próby, zaś na podstawie art. 73 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dniu 14 lipca 2011 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w okresie próby oddaje go pod dozór kuratora. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. kwotę 1008 (tysiąca ośmiu) zł, podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu A. S. z urzędu. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. T. kwotę 1008 zł (tysiąca ośmiu) zł, podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu D. S. z urzędu. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonych: E. G., A. S. i D. S. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w częściach od nich przypadających.

Powyższy wyrok zaskarżyli obrońca oskarżonego A. S. oraz obrońca oskarżonego D. S..

Obrońca oskarżonego A. S. zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego A. S., i zarzucił

I.  Na zasadzie art. 438 pkt. 3 k.p.k.:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, polegający na bezpodstawnym uznaniu, że oskarżony wiedział, iż przewożone przez niego w dniu 14 lipca 2011 r. przedmioty pochodziły z kradzieży podczas gdy zebrany w sprawie i prawidłowo oceniony materiał dowodowy nie dawał żadnych podstaw do dokonania takich ustaleń, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego skazania oskarżonego za czyn z art. 291 § 1 k.k.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegającego na przyjęciu, że okoliczności podawane przez R. B. podczas składania wyjaśnień na etapie postępowania przygotowawczego są wiarygodne w części dotyczące świadomości oskarżonego co do pochodzenia przedmiotów przewożonych w dniu 14 lipca 2011 r, w sytuacji gdy R. B. składając zeznania w dniu 15 kwietnia 2015 r. zeznał odmienia a wnikliwa analiza materiału dowodowego winna doprowadzić do uznania, iż podane w dniu 15 kwietnia 2011 r. przez świadka B. fakty znajdują potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, co winno skutkować uznaniem, że oskarżony nie wiedział o pochodzeniu przedmiotów objętych zarzutem.

II.  Na podstawie art. 438 pkt. 2 k.p.k. zarzucił naruszenie przepisów postępowania, w postaci art. 5 § 2 i 7 k.p.k., polegającym na rozstrzygnięciu niedających się usunąć w procesie wątpliwości na korzyść oskarżonego, w sytuacji gdy prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego nie dawała podstaw do przyjęcia ustalonego przez Sąd stanu faktycznego, które to błędy doprowadziły do jednostronnej, a wręcz dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez oparcie wyroku jedynie na dowodach obciążających oskarżonego A. S., przy jednoczesnym całkowitym wyeliminowaniu dowodów jednoznacznie wskazujących, że oskarżony nie popełnił zarzucanego mu czynu.

Mając powyższe zarzuty na uwadze, na podstawie art. 427 § 1 w zw. z art. 437 § 1 i 2 kpk, obrońca oskarżonego A. S. wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego A. S. od zarzucanego mu czynu.

Obrońca oskarżonego D. S. zaskarżył wyrok w części tj. w zakresie pkt I i IV. na korzyść oskarżonego. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na uznaniu, że: „ R. B. poinformował wszystkich ww. mężczyzn, w tym właściciela ż., że wskazane wyżej rzeczy ukradzione zostały przez niego z cegielni. (...) Uzyskane pieniądze rozdzielone zostały pomiędzy wszystkich wskazanych wyżej mężczyzn”, co miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, gdyż skutkowało ustaleniem, że oskarżony D. S. wiedział, że rzeczy, które w dniu 14 lipca 2011 roku zawiezione zostały z posesji R. B. do punktu skupu złomu w W. pochodziły z kradzieży. Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Obie apelacje nie są zasadne i nie zasługują na uwzględnienie.

Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku wykazała, że Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie w sprawie. Podstawę wyroku stanowił całokształt materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej. Ocena dowodów zgromadzonych w sprawie została dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Wbrew twierdzeniom skarżących dowody zgromadzone w aktach sprawy w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wskazują na sprawstwo oskarżonego D. S. i A. S., a tym samym słuszny jest wniosek, iż ich czyn wypełnił znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 291 § 1 k.k.

Kluczowe dla przypisania odpowiedzialności karnej oskarżonym były zeznania występującego w niniejszej sprawie w charakterze świadka- R. B.. Wprawdzie w/wym. będąc przesłuchiwany przed sądem zmienił zeznania i zaprzeczył, aby oskarżeni wiedzieli, że przewożone przedmioty zostały ukradzione przez niego w cegielni, niemniej jednak sąd odwoławczy nie dał wiary zeznaniom R. B. w tej części z tych samych względów co sąd I instancji. Nie przekonuje sądu stwierdzenie, że R. B. przesłuchiwany na etapie postępowania przygotowawczego znajdował się pod presją przesłuchujących go policjantów. Wówczas wyjaśniał, że po dokonanej kradzieży spotkał D. S., którego poprosił o pomoc w przewiezieniu złomu. Oskarżony zgodził się i wraz z E. G. i A. S. udali się na posesję R. B., gdzie podczas załadunku złomu R. B. powiadomił wszystkich, że rzeczy te ukradł z cegielni. Brak podstaw do przyjęcia, że w toku postępowania przygotowawczego R. B. wyjaśnił w sposób sprzeczny z rzeczywistością jak przebiegało zdarzenie tylko w zakresie dotyczącym świadomości oskarżonych co do pochodzenia przedmiotów skradzionych przez niego z cegielni, a w pozostałym zakresie jego wyjaśnienia były zgodne z prawdą. Takie zachowanie byłoby całkowicie nielogiczne. Po opuszczeniu komisariatu Policji R. B. nie wycofał się ze złożonych wyjaśnień, nie poinformował prokuratora, że na skutek presji wywieranej na niego przez policjantów złożył wyjaśnienia niegodne z prawdą. W ocenie sądu odwoławczego te okoliczności wskazują, że R. B. w toku postępowania przygotowawczego spontanicznie przestawił jak wyglądało zdarzenie będące przedmiotem aktu oskarżenia i nikt nie wywierał na niego żadnej presji, aby bezpodstawnie obciążył pozostałych oskarżonych.

Nie można również zapominać, że oskarżony D. S. i A. S. są mieszkańcem S. i dobrze wiedzieli, że w sąsiedztwie posesji B. znajduje się stara cegielnia. Rzeczy, które zostały załadowane do samochodu, a następnie przewiezione i sprzedane z udziałem oskarżonych, były charakterystyczne do tego stopnia, że mogli oni bez wątpienia zorientować się, że udzielają pomocy do zbycia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, co przesądza możliwość przypisania im popełnienia czynu z art. 291 § 1 k.k.

W tym miejscu dodać jeszcze należy, iż strona podmiotowa przestępstwa paserstwa polega na umyślności zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2011r. w sprawie o sygn. akt III KK 360/10, LEX nr 860619). Przedmioty przewożone z udziałem oskarżonych stanowiły części maszyn i urządzenia, które były używane w cegielni, a zatem nie były przedmiotami zwykłego użytku. Rację ma obrońca twierdząc, że znajomość maszyn i urządzeń używanych w cegielni nie należy do kategorii wiedzy powszechnej, lecz każdy bez trudu może zauważyć, że nie są to przedmioty używane w gospodarstwach domowych. Z tych przyczyn ich obecność na posesji B. była co najmniej nietypowa. Powyższe wnioski nie są daleko idące, jak podnosi obrońca, lecz stanowią w pełni uzasadniony, logiczny wywód sądu. Z tych względów wyjaśnienia oskarżonego D. S. i A. S. zostały uznane za niewiarygodne i potraktowane przez sąd jako przyjęta przez nich linia obrony.

Sąd Okręgowy podziela ponadto rozstrzygnięcie sądu I instancji w przedmiocie kary. Wymierzona D. S. kara 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby połączony z dozorem kuratora oraz 130 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł jest karą adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się oskarżony. Paserstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Co więcej oskarżonemu przypisano popełnienie przestępstwa w zw. z art. 64 § 1 k.k., albowiem dopuścił się go w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne. Powyższy przepis daje sądowi możliwość wymierzenia kary do górnej granicy zagrożenia ustawowego zwiększonego o połowę.

Również wymierzona oskarżonemu A. S. kara 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz grzywna w wysokości 80 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych nie nosi cech rażącej niewspółmierności jeśli się uwzględni, że jego udział przestępstwie był istotny i polegał na przewiezieniu swoim samochodem skradzionego mienia do punktu skupu złomu.

Na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 oraz § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. T. i adw. A. K. kwoty po 516,60 zł obejmujące wynagrodzenie za obronę oskarżonych w postępowaniu odwoławczym oraz podatek VAT. Jednocześnie Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonych od opat za drugą instancję oraz pozostałych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa, albowiem uznał, że z uwagi na rozmiar orzeczonej kary grzywny oraz sytuację majątkową oskarżonych poniesienie tych kosztów byłoby dla nich zbyt uciążliwe.