Sygn. akt I Ns 405/16
Wnioskodawca A. K. po ostatecznym sprecyzowaniu wniosła o ustanowienie na nieruchomości stanowiącej jej własność, położonej w miejscowości K., o numerze ewidencyjnym działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Legnicy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na rzecz każdoczesnego właściciela urządzenia przesyłowego – linii energetycznej zlokalizowanej na w/w działce – służebności przesyłu, według oznaczeń, które znajdują się na mapie sporządzonej przez powołanego przez Sąd Rejonowy biegłego geodetę. Z tego tytułu wnioskodawczyni domagała się zasądzenia na jej rzecz od uczestnika postępowania (...) S.A. jednorazowego wynagrodzenia w wysokości 37.440 zł. Wnioskodawczyni wniosła również o zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania.
W uzasadnieniu wskazała, że przez jej nieruchomość przebiega linia energetyczna średniego napięcia należąca do uczestnika postępowania, który nie wyraża gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu. Zdaniem wnioskodawczyni, wysokość wynagrodzenia powinna wynikać z wartości nieruchomości skorygowanej o współczynnik korekcyjny uwzględniający stopień uciążliwości ingerujący w prawo własności. Według obliczeń wnioskodawczyni linia wraz ze strefą ochronną zajmuje obszar 1170 m 2.
W odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania (...) S.A. w K. wniósł o oddalenie wniosku oraz o zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowi kosztów procesu. W pierwszej kolejności uczestnik wskazał, iż wnioskodawczyni nie wykazała, iż jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości K., o numerze ewidencyjnym działki (...). Jednocześnie uczestnik postępowania przyznał, iż przez w.w. nieruchomość przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna średniego napięcia, stanowiąca jego własność. Uczestnik postępowania niezależnie od powyższego wskazał, że żądane przez wnioskodawczynię wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu jest zawyżone, a nadto iż zostało ustalone o błędnie przyjętą strefę służebności. W ocenie uczestnika postępowania prawidłowo obliczona strefa służebności wynosi 203 m 2.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawczyni A. K. jest właścicielem nieruchomości, położonej w miejscowości K., gminie M. dla której Sąd Rejonowy w Legnicy Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), tj. działki ewidencyjnej numer (...) o powierzchni 1842 m 2.
Dowód:
- treść kw (...),k.88-99
- pełnomocnictwo do zawarci warunkowej umowa sprzedaży z dnia 25.05.2007r., k.12.
Przez działkę wnioskodawczyni przebiega w układzie płaskim linia średniego napięcia 20 kV o numerze ruchowym L-223 oraz kablowa linia energetyczna średniego napięcia 20 kV. Wzdłuż granicy z działką nr (...) jest zabudowany kabel energetyczny niskiego napięcia 0,4 kv. Zgodnie z założeniami biegłego rzeczoznawcy majątkowego M. C. pas zajętości niezbędny do ustanowienia służebności przesyła jest uzależniony od przeznaczenia terenu. Ze względu na budowę wynosi dla układu płaskiego 9,02 m, dla układu trójkątnego 7,42. Szerokość gruntu podlegającego uprawie leśnej oraz drzewom owocowym wynosi dla układu płaskiego 8,86 m natomiast dla układu trójkątnego 7,46 m. Zgodnie z powyższymi danymi pas służebności przesyłu dla w.w działki biegnącyod od słupa do granicy z działkami sąsiadującymi, dla działki (...) wynosi 487 m 2 dla SN. Wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu w powyższym kształcie wynosi 6222 zł.
Właścicielem i użytkownikiem w/w urządzeń elektroenergetycznych jest (...) S.A. z siedzibą w K. Oddział w L., który wykonuje oględziny, naprawy i konserwację linii napowietrznej, do czego w razie potrzeby jest niezbędne wejście, jak i wjazd ciężkim sprzętem na teren nieruchomości.
Wnioskodawczyni nabyła nieruchomości o numerze 209/4 wraz z posadowionymi na niej urządzeniami elektroenergetycznymi na podstawie umowy sprzedaży z 2007 r.
Dowód:
- kopia mapa zasadnicza działki nr (...), k. 8-9;
- pełnomocnictwo do zawarci warunkowej umowa sprzedaży z dnia 25.05.2007r., k.12,
- treść kw (...),k.88-99
-opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości M. C. k. 224-232, 294-296,
- opinia biegłego z zakresu geodezji D. L., k. 503-509,
- opinia biegłej z zakresu szacowania nieruchomości B. B. k.564-609.
Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy K., grunty położone w granicach działki o numerze ewidencyjnym (...) to tereny przeznaczone na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. .
okoliczność bezsporna
W dniu 05 stycznia 2011 r. wnioskodawczyni wezwała uczestnika postępowania do polubownego załatwienia sprawy. W odpowiedzi na to pismo uczestnik postępowania zaproponował ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem ustalonym przez licencjonowanego rzeczoznawcę.
Dowód:
- wezwanie z dnia 05.01.2011 r., k. 10;
- pismo uczestnika postępowania 26.01.2010r., k. 11.
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek co do zasady zasługuje na uwzględnienie, natomiast jedynie w części co do wysokości żądanego jednorazowego wynagrodzenia tytułem ustanowienia służebności przesyłu podlegał oddaleniu.
Podstawę rozstrzygnięcia stanowi art. 305 1 k.c., zgodnie z którym nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia służące do doprowadzania energii elektrycznej, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305 2 § 2 k.c.). Jednocześnie służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa lub urządzeń elektroenergetycznych, o czym stanowi art. 305 3 § 1 k.c.
Uczestnik postępowania nie kwestionował prawa wnioskodawczyni do domagania się ustanowienia służebności przesyłu, po wykazaniu przez nią, iż jest właścicielem nieruchomości, przy pomocy aktualnego odpisu z księgi wieczystej natomiast sporny był pas niezbędny do wykonywania tego prawa oraz wysokość jednorazowego wynagrodzenia.
Wydając rozstrzygnięcie, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego M. C., a następnie wydanych na podstawie tej opinii opiniach biegłego geodety D. L. oraz biegłej z zakresu szacowania nieruchomości B. B.. Wskazać należy, iż zanim biegły C. wydał opinię w sprawie Sąd dopuścił dowód z dwóch innych biegłych nie mniej stanowisko prezentowane przez biegłego C. znalazło aprobatę Sądu. Biegł w swej opinii w sposób najpełniejszy uwzględnił zarzuty stron, a przyjęta metodologia szacowania odpowiada usadowieniu urządzeń przesyłowych, a nadto biegły w sposób przekonujący uzasadnił przyjęte przez siebie szerokości pasów służących do określenia obszaru służebności przesyłu.
Metoda wyliczenia przez biegłego sądowego M. C. pasa służebności przesyłu, określająca szerokość pasa dla układu płaskiego na 9,02 m dla linii 20 kV – w ocenie Sądu – jest prawidłowa.
Mając na uwadze, że przez działkę nr (...) biegnie linia średniego napięcia 20 kV należy podzielić stanowisko biegłego, że przy mniejszych pasach nie będą możliwe jakiekolwiek zabiegi związane z eksploatacją linii i wjazdem sprzętu. Prawo wjazdu na działkę wnioskodawczyni będzie wówczas iluzoryczne, gdyż jakiekolwiek naprawy będą niemożliwe, zwłaszcza z uwagi na konieczność zachowania minimalnych odstępów od krawędzi linii energetycznej przy jej naprawie. Dla przyjęcia przez Sąd w.w. szerokości pasa gruntu określonego przez biegłego sądowego istotny był fakt, że przez działkę wnioskodawczyni przebiega infrastruktura energetyczna, która wymaga rzadkich aczkolwiek systematycznych przeglądów i konserwacji ewentualnie naprawy i w tym celu – wjazdu odpowiednim sprzętem czy też wejścia na teren działki. Sądowi jest wiadome z urzędu, że inni biegli sądowi też odwołują się do wycinki drzew, nawet jeśli na działkach nie rosną drzewa, Dlatego też – w ocenie Sądu Rejonowego – dyskwalifikacja opinii biegłego sądowego M. C. w odniesieniu do niezadrzewionej działki, tylko z powodu odwołania się do szerokości tak określonego pasa gruntu nie jest uzasadniona. Zdaniem Sądu biegły w sposób rzeczowy i szczegółowy uzasadnił potrzebę ustanowienia szerokości pasa gruntu niezbędnego dla ustanowienia służebności przesyłu.
Natomiast zakres ingerencji w wyznaczonych przez biegłego M. C. pasach gruntu wyraża się w przyjętych przez biegłą B. B. współczynnikach i określonej wysokości należnego wynagrodzenia na kwotę 6222 zł, którą Sąd zasądził w punkcie II postanowienia. Zastosowana przez biegłą metoda wyliczenia wynagrodzenia jest szeroko stosowana, chociaż znane są również inne metody. Nie można nie zauważyć, że zarówno orzecznictwo sądowe, jak i standardy określania wysokości jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu cały czas się kształtują i zmieniają. W ostatnim czasie w doktrynie i orzecznictwie podkreśla się przede wszystkim indywidualizację wysokości wynagrodzenia do konkretnego stanu faktycznego.
Wobec powyższego Sąd Rejonowy przyjął, że wnioskodawczyni przysługuje z tytułu ustanowienia służebności przesyłu wynagrodzenie wyliczone przez biegłą B. B. w wysokości 6222 złotych. Wynagrodzenie to jest adekwatne do położenia nieruchomości, sposobu korzystania z niej, jej przeznaczenia oraz zakresu ingerencji w prawo własności. Określona kwota tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie prawa służebności, uwzględnia w szczególności ograniczenie użytkowania nieruchomości oraz wynagrodzenie za dalsze korzystanie z nieruchomości przez uczestnika postępowania. W ocenie Sądu w opinii ustalając wysokość wynagrodzenia na kwotę jak wyżej biegła w odpowiednim stopniu uwzględniła charakterystykę i przeznaczenie nieruchomości.
Z tych względów Sąd orzekł jak w pkt I sentencji, oddalając dalej idący wniosek w pkt II orzeczenia.
Rozstrzygając w zakresie kosztów Sąd uznał, że zarówno wnioskodawca, jak i uczestnik postępowania byli w równym stopniu zainteresowani w ustanowieniu służebności przesyłu, dlatego też uzasadnione było poniesienie przez nich kosztów sądowych po połowie. Rozstrzygnięcie postępowania w pkt. III znajduje odzwierciedlenie w treści art. 108 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.
1) (...)
2) (...)
3) K.. (...)