Sygn. akt VII Ka 822/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Górczyńska

Sędziowie: SO Magdalena Chudy (spr.)

SO Małgorzata Tomkiewicz

Protokolant: sekr.sądowy Elżbieta Łotowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Janusza Płońskiego

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2013r.

sprawy oskarżonego W. S.

o przestępstwo z art. 224§2 kk w zb z art. 222§1 kk w zb z art. 226§1 kk w zb z art. 288§1 kk w zw z art. 11§2 kk w zw z art. 57a§1 kk, art. 178a§4 kk

oskarżonego J. B. o przestępstwo z art. 224§2 kk w zb z art. 222§1 kk w zb z art. 226§1 kk w zw z art. 11§2 kk w zw z art. 57a§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie II Wydziału Karnego

z dnia 24 czerwca 2013r. sygn. akt II K 573/12

orzeka:

I zaskarżony wyrok uchyla i sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Szczytnie przekazuje,

II zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. (1) kwotę 420 zł ( czterysta dwadzieścia złotych) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu W. S. wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 zł ( dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia.

UZASADNIENIE

W. S. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 17 lipca 2012 roku przy ulicy (...)w S., woj. (...), w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji do odstąpienia od prawnych czynności służbowych groził pozbawieniem życia i zwolnieniem z pracy funkcjonariuszy Policji mł. asp. K. S.i sierż. K. T.oraz usiłował kopnąć w głowę sierż. K. T.i dwukrotnie kopnął w rękę mł. asp. K. S.przez co naruszył jego nietykalność cielesną a także znieważył ich słowami wulgarnymi i powszechnie uznawanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych ponadto w tym samym miejscu i czasie w trakcie zdarzenia będąc wewnątrz pojazdu służbowego marki S. (...)o nr rej. (...)TC kopnął nogą w szybę czołową, w wyniku czego dokonał jej zniszczenia powodując straty w wysokości 479,70 zł. na szkodę Komendy Wojewódzkiej Policji w O., przy czym działał publicznie i zarzucanego czynu dopuścił się bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego, tj. o czyn 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zb. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 57a § 1 k.k.;

II.  w dniu 17 lipca 2012 roku na ulicy (...)w S., województwo (...), w ruchu lądowym, prowadził samochód osobowy m-ki V. nr rej. (...)będąc w stanie nietrzeźwości, przy stwierdzonej zawartości alkoholu we krwi z wynikiem 2,14 promila, przy czym czynu tego dopuścił się będąc wcześniej skazany prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Szczytnie, sygn. akt VI K (...)i II K (...) za prowadzenie pojazdów mechanicznego w stanie nietrzeźwości, tj. o czyn z art. 178a § 4 k.k.;

2.  J. B. został oskarżony o to, że:

III.  w dniu 17 lipca 2012 roku przy ulicy (...)w S., woj. (...), w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji do odstąpienia od prawnych czynności służbowych groził pozbawieniem życia i zwolnieniem z pracy funkcjonariuszy Policji mł. asp. K. S.i sierż. K. T., a także stosował wobec sierż. K. T.przemoc w postaci szarpania za koszulę służbową oraz prób uderzenia pięścią w twarz, czym naruszył jego nietykalność cielesną a nadto znieważył ich słowami wulgarnymi i powszechnie uznawanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, przy czym działał publicznie i zarzucanego czynu dopuścił się bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego tj. o czyn 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 57a § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Szczytnie, wyrokiem z dnia 24 czerwca 2013r., sygn. akt II K 573/12:

I.  oskarżonego W. S. w ramach czynu zarzucanego mu w punkcie I uznał za winnego tego, że:

-w dniu 17 lipca 2012r. przy ulicy (...) w S., woj. (...), w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji do odstąpienia od prawnych czynności służbowych groził pozbawieniem życia i zwolnieniem z pracy funkcjonariuszom Policji mł. asp. K. S. i sierż. K. T. oraz znieważył ich słowami K. T., podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, tj. popełnienia czynu z art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. skazał go na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

-w tym samym miejscu i czasie naruszył nietykalność cielesną funkcjonariusza Policji mł. asp. K. S. dwukrotnie kopiąc go w rękę, podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, tj. popełnienia czynu z art. 226 § 1 kk i za to z mocy art. 226 § 1 k.k. skazał go na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

-w tym samym miejscu i czasie będąc wewnątrz pojazdu służbowego marki S. (...) o nr rej. (...) TC kopnął nogą w szybę czołową, w wyniku czego dokonał jej zniszczenia powodując straty w wysokości 479,70 zł. na szkodę Komendy Wojewódzkiej Policji w O., tj. popełnienia czynu z art. 288 § 1 k.k. i za to z mocy art. 288 § 1 k.k. skazał go na karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  oskarżonego W. S. uznał za winnego popełnienia czynu zarzuconego mu w punkcie II i za to z mocy art. 178a § 4 k.k. skazał go na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

III.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce orzeczonych kar jednostkowych pozbawienia wolności wymierzył oskarżonemu W. S. karę łączną 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego W. S. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat tytułem próby,

V.  na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego W. S. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat,

VI.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego W. S. środek kamy w postaci obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz Komendy Wojewódzkiej Policji w O. kwoty 479,70 (czterysta siedemdziesiąt dziewięć 70/100) złotych,

VII.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego W. S. środek karny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych mł. asp. K. S. i sierż. K. T. kwot po 400 (czterysta) złotych,

VIII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu W. S. okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 17 lipca 2012r. do dnia 18 lipca 2012r.;

IX.  na podstawie art. 63 § 2 k.k. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów zalicza oskarżonemu W. S. okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 17 lipca 2012r.,

X.  oskarżonego J. B. w ramach czynu zarzuconego mu w punkcie III uznaje za winnego tego, że:

-w dniu 17 lipca 2012r. przy ulicy (...) w S., woj. (...), w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji do odstąpienia od prawnych czynności służbowych groził pozbawieniem życia i zwolnieniem z pracy funkcjonariuszom Policji mł. asp. K. S. i sierż. K. T. oraz znieważył ich słowami wulgarnymi i powszechnie uznanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, tj. popełnienia czynu z art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. skazał go na karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

-w tym samym miejscu i czasie, w celu zmuszenia funkcjonariusza Policji sierż. K. T. do odstąpienia od prawnych czynności służbowych stosował wobec niego przemoc w postaci szarpania za umundurowanie oraz próbował uderzyć go pięścią w twarz, naruszając jego nietykalność cielesną, podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, tj. popełnienia czynu z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. skazał go na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

XII.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce orzeczonych kar jednostkowych pozbawienia wolności wymierzył oskarżonemu J. B. karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

XIII.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego J. B. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby,

XIV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego J. B. środek karny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych mł. asp. K. S. i sierż. K. T. kwot po 200 (dwieście) złotych,

XV.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu J. B. okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 17 lipca 2012r. do dnia 18 lipca 2012r.,

XVI.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonych od zapłaty kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa,

XVII.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii adwokackiej adw. M. W. (2) kwotę 576 (pięćset siedemdziesiąt sześć) złotych tytułem nieopłaconej obrony oskarżonego W. S. z urzędu oraz kwotę 132,48 (sto trzydzieści dwa 48/100) złotych tytułem podatku od towarów i usług.

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator, zaskarżając orzeczenie w całości na niekorzyść oskarżonych W. S. i J. B.. Apelujący wyrokowi zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, polegający na wysnuciu przez Sąd, błędnego wniosku, iż materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania pozwala na przyjęcie, iż zachowanie oskarżonych W. S. i J. B. nie nosiło cech działań irracjonalnych, ani podjętych z (oczywiście błahych pobudek, lecz stanowiły reakcję na niesłuszne w ich odczuciu postępowanie funkcjonariuszy publicznych i tym samym wyeliminowanie z kwalifikacji zarzucanych im w punkcie I i III aktu oskarżenia czynów kwalifikacji z art. 57a§ 1 kk podczas gdy należyta ocena zgromadzonych dowodów i ustalonych na ich podstawie okoliczności prowadzi do wniosków, iż zarzucanych czynów obaj oskarżeni dopuścili się bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego,

2.  obrazę przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 11 § 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, iż W. S. w ramach czynu zarzucanego mu w punkcie I dopuścił się trzech odrębnych czynów, tj. przestępstwa wyczerpującego znamiona czynu z art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., czynu z art. 226§1 k.k. i czynu z art. 288 § 1 k.k. podczas gdy czyn wymienionego wyczerpuje pozostające w kumulatywnej kwalifikacji znamiona czynu z art. 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 kk w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zb. z art. 288 § 1 k.k. w zw. art. 11 § 2 k.k.;

3.  obrazę przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 11 § 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, iż J. B. w ramach czynu zarzucanego mu w punkcie III dopuścił się dwóch odrębnych czynów, tj. przestępstwa wyczerpującego znamiona czynu z art. 224 § 2 k.k. i art. art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz przestępstwa! z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. podczas gdy czyn wymienionego wyczerpuje pozostające w kumulatywnej kwalifikacji znamiona czynu z art. 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. art. 11 §2 k.k.;

4.  obrazę przepisu prawa materialnego a mianowicie art. 222 § 1 k.k. poprzez zakwalifikowanie czynu będącego podstawą skazania W. S., polegającego na naruszeniu nietykalności cielesnej funkcjonariusza Policji mł. asp. K. S. poprzez dwukrotne kopnięcie go w rękę jako występku z art. 226 § 1 k.k.

Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Szczytnie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest skuteczna, a z uwagi na istotę i wagę uchybień Sądu meriti, zaskarżony wyrok wymagał uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Zauważyć wprawdzie należy, że autorka wywiedzionego środka odwoławczego określiła jego kierunek jako „niekorzystny” dla oskarżonych, niemniej zarzut wskazujący na błędną ocenę prawną zachowań oskarżonych, de facto ukierunkowany jest na wywołanie korzystnych skutków dla W. S. i J. B.. Zarzut ten sformułowany jako „obraza prawa materialnego” jest najdalej idący, albowiem wywołuje skutki nie tylko w zakresie poprawnej oceny prawnej zachowania oskarżonych, ale również wymiaru kary. Pozostałe zarzuty mają charakter wtórny.

Rozpoczynając niniejsze rozważania, od kontroli zaskarżonego wyroku w kontekście argumentacji skarżącej wskazującej na błędną ocenę prawną zachowań oskarżonych, stwierdzić należy, że zaprezentowane przez Sąd pierwszej instancji pisemne motywy rozstrzygnięcia nie są do końca przekonywujące. Sąd meriti w odniesieniu do podejmowanych przez W. S. zachowań wskazał, że można je podzielić na trzy grupy czynności wykonawczych. Pierwsza, obejmująca formułowane przez oskarżonego wypowiedzi obelżywe, jak i stanowiące- wyrażone w wulgarnej formie- zapowiedzi popełnienia przestępstwa na szkodę pokrzywdzonych policjantów, podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, mające na celu zmuszenie do odstąpienia od wykonywania czynności służbowych, została zakwalifikowana z art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 226 § 1 k.k. Druga grupa zachowań, obejmująca akty naruszenia nietykalności cielesnej pokrzywdzonego K. S. wpisuje się w przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. (błędnie zakwalifikowanego przez Sąd z art. 226 § 1 k.k.). Ostatnie, wyodrębnione przez Sąd meriti zachowania, polegające na zniszczeniu szyby czołowej pojazdu służbowego, zostały zakwalifikowane z art. 228 § 1 k.k. W odniesieniu zaś do oskarżonego J. B., Sąd I instancji w ramach zarzucanego mu czynu z art. 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 57a § 1 k.k., oddzielił czyny polegające na znieważeniu funkcjonariuszy Policji słowami wulgarnymi i powszechnie uznanymi za obelżywe oraz formułowaniu wobec nich gróźb pozbawienia życia od zachowania polegającego na naruszeniu nietykalności cielesnej.

Sąd pierwszej instancji, uzasadniając dokonaną modyfikację, wyraził pogląd, że jakkolwiek opisane zachowania odznaczają się jednością czasu i miejsca, to stanowią odmienne formy aktywności oskarżonego, pozostające w realnym, a nie zaś w kumulatywnym zbiegu. Przywołany pogląd prawny jest uproszczony, gdyż de facto pomija interpretację normatywną przepisu art. 11 § 1 k.k. Z treści tegoż art. 11 § 1 k.k. jednoznacznie bowiem wynika, że zachowanie będące zewnętrznym przejawem jednego impulsu woli stanowi tylko jeden czyn, niezależnie od liczby naruszonych przez nie norm. O jedności lub wielości przestępstw nie decyduje liczba spowodowanych przez sprawcę skutków czy też liczba naruszonych norm prawnych, lecz liczba podjętych przez niego działań. Zgodnie bowiem z art. 11 § 1 k.k. jeden czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r., sygn. akt III KKN 349/01, LEX nr 82209, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 1 kwietnia 2004 r., II AKa 371/03, LEX nr 138547, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 listopada 2004 r., II AKA 190/04, LEX nr 157101, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 czerwca 2005 r., II AKA 161/05, LEX nr 174988, II AKa 161/05, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 listopada 2005 r., II AKa 210/05, LEX nr 183905). Nie wchodząc w szczegółowe rozważania teoretyczne, które nie są niezbędne dla poczynienia właściwych ocen prawnych w tej akurat sprawie, gdzie stan faktyczny jest tyle samo przejrzysty co i oczywisty, warto jedynie przypomnieć pewne kwestie fundamentalne. Przedmiotem wartościowania prowadzącego do ustalenia przestępstwa jest realne zachowanie człowieka, mające określoną ciągłość i porządek. Zarazem możliwość wielorakiego wartościowania danego czynu - będącego określonym fragmentem całości zachowania człowieka - nie skutkuje wielością przestępstwa. O takiej wielości lub jej braku decyduje ocena tego samego zespołu uzewnętrznionej aktywności człowieka. Wielość skutków takiej aktywności nie daje sama przez się podstawy do przyjęcia wielości czynów zabronionych, podobnie jak i wielość osób pokrzywdzonych.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że czyn oskarżonych W. S., jak i J. B., ukierunkowany na wyrządzenie szkody pokrzywdzonym stanowił jedność, albowiem całość zachowania przestępczego - od strony naturalnej - zamknięta była w ramach jednego zdarzenia, zwartego czasowo, nieprzerwanego i znamiennego tym samym celem oraz różnymi formami czynności wykonywanych (naruszenie nietykalności, groźba popełnienia przestępstwa, formułowanie słów wulgarnych i powszechnie uznawanych za obelżywe), realizowanymi wobec tych samych osób pokrzywdzonych. Podejmowane czynności wykonawcze, jakkolwiek miały rożnych charakter, niemniej przeplatały się ze sobą. Z ustaleń Sądu I instancji wynika również, że całość zachowania oskarżonych objęta była de facto tożsamą motywacją, mającą na celu wyrażenie swojej dezaprobaty w związku z nieuzasadnioną- w ich ocenie- interwencją funkcjonariuszy Policji.

Rozbicie tego zachowania na dwa czyny przestępne ( z art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 226 § 1 k.k. oraz z art. 222 § 1 k.k. – w odniesieniu do oskarżonego W. S.- oraz z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. oraz z art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k.- w odniesieniu do oskarżonego J. B.) razi nienaturalnością także i z tego powodu, że sugeruje, iż można je w sposób jednoznaczny wyselekcjonować. Tymczasem w części dotyczącej ustaleń faktycznych, opisujących zachowanie oskarżonych, trudno dostrzec granicę czasową i przyczynową, pozwalającą ustalić, że są to czynności sprawcze nie tego samego czynu, lecz czynów różnych. Odwoływanie się przez Sąd I instancji- w celu wzmocnienia swojej argumentacji- do orzeczenia wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 grudnia 2002r., nie jest wystarczające dla podzielenia dokonanej modyfikacji. Wszak można przedstawić poglądu tegoż Sądu, wyrażający odmienne stanowisko w tej kwestii (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 maja 2003r., sygn. akt II AKa 122/03).

Na tle niniejszych rozważań, jakkolwiek kwestią otwartą jest – w ocenie Sądu odwoławczego- ustalenie, czy czyn polegający na dokonaniu zniszczeń w pojeździe policyjnym przez W. S., pozostawał w kumulatywnej kwalifikacji z powyższymi czynami, niemniej w pozostałym zakresie ocena prawna zachowania oskarżonych budzi zasadnicze wątpliwości.

Bez względu na powyższe, na podzielenie zasługują pozostałe zarzuty podniesione w apelacji. Stwierdzić należy, że jakkolwiek zarzut błędnych ustaleń faktycznych w zakresie wyrażenia poglądu co do braku podstaw do przyjęcia popełnienia występu o charakterze chuligańskim, sam w sobie nie przesądza o konieczności dokonania zmian, niemniej w ocenie Sądu odwoławczego konieczna jest ponowna weryfikacja dokonanych w tym zakresie ustaleń. Jak wynika z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, Sąd pierwszej instancji- nie negując wystąpienia pozostałych przesłanek z art. 115 § 21 k.k.- stwierdził, że zachowanie oskarżonych nie nosiło cech działań irracjonalnych, ani podjętych z oczywiście błahych pobudek, co w konsekwencji stanowiło o zdekompletowaniu zespołu znamion wpisujących się w charakterystykę występku chuligańskiego. W tym miejscu stwierdzić należy, że przesłanka „działania bez powodu " lub z „oczywiście błahego powodu” odnosi się do motywacji (pobudek) podjętego działania. Ma ona charakter subiektywny, ale oceniana powinna być na podstawie przyjmowanych w społeczeństwie kryteriów, ocen i wartości (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, z dnia 31 października 2012r., sygn. akt II AKa 121/12). W ocenie Sądu odwoławczego, podzielić należy wątpliwości prokuratora, czy ustalona przez Sąd meriti motywacja działania oskarżonych należy do katalogu wartości akceptowanych społecznie, które pozwalałyby na przyjęcie, że mieli powód, chociażby błahy w rozumieniu art. 115 § 21 k.k., aby uczestniczyć w inkryminowanych im zdarzeniach. Słusznie bowiem podnosi skarżąca, że działania i reakcje oskarżonych były nieusprawiedliwione, a przy tym (zważając na ich natężenie, charakter i wielość) pozostawały nieadekwatne do przyczyny- która w świetle ustaleń Sądu pierwszej instancji- je wywołała. W takiej sytuacji, tłumaczenie racjonalności i akceptowalności ich zachowania, ich wewnętrznym i subiektywnym przekonaniem nie do końca wydaje się być uzasadnione.

Zważyć należy, że Sąd meriti przyjmując za bezsporny fakt, że oskarżony W. S. dopuścił się popełnienia przestępstwa z art. 178 a § 4 k.k.- czemu dał wyraz w rozstrzygnięciu skazującym oskarżonego za wskazany czyn, zawartym w punkcie II wyroku-, pominął w swoich rozważaniach konsekwencje prawne wynikające ze skazania. Wszak w przypadku skazania za występek określony w art. 178a § 4 k.k. - zgodnie z dyrektywą art. 69 § 4 k.k. - zasadą jest orzekanie kary pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym, zaś warunkowe zawieszenie kary stanowi wyjątek od tej reguły, ograniczony do tzw. „szczególnie uzasadnionych wypadków". Sąd I instancji całkowicie pominął treść normatywną wynikającą ze wskazanego przepisu. Nie ulega bowiem wątpliwości fakt, że aby możliwe było odstąpienie od zasady ogólnej wynikającej z art. 69 § 4 k.k. należy wykazać w pierwszej kolejności istnienie po stronie sprawcy pozytywnej prognozy kryminologicznej. Dopiero ustalenie w tym zakresie otwiera drogę do stwierdzenia „szczególnie uzasadnionego wypadku" i zastosowania § 4 art. 69 k.k. Niewątpliwym jest natomiast, że rozumienie zwrotu „szczególnie uzasadniony wypadek" winno odbywać się przez pryzmat katalogu przesłanek wskazanych w art. 53 § 1 k.k. w celu poszukiwania szczególnego ich nasilenia zarówno od strony czynu, jak też jego sprawcy. Powyższa reguła ma również swoje zastosowanie w przypadku skazania jednym wyrokiem za kilka czynów jednostkowych, choćby tylko jeden czyn wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 178 § 4 k.k. Wszak oceny dotyczące prognozy kryminologicznej, dokonywane na etapie wymierzania kary łącznej, oparte są na tożsamych okolicznościach w odniesieniu do każdego czynu. Nieustosunkowanie się przez Sąd meriti do okoliczności wynikających z art. 69 § 4 k.k., uniemożliwia zweryfikowanie poprawności wnioskowania o istnieniu wobec oskarżonego W. S. prognozy kryminologicznej, umożliwiającej zastosowanie rozwiązania probacyjnego z art. 69 § 1 i 2 k.k.

Wskazać w tym miejscu należy, że dokonanie szczegółowych rozważań w zakresie przesłanek określonych w art. 69 § 4 k.k., będzie również konieczne w sytuacji przyjęcia przez Sąd pierwszej instancji, że oskarżeni popełnili występek o charakterze chuligańskim.

Przywołane wyżej okoliczności jednoznacznie wskazują, że wady zaskarżonego orzeczenia zarówno prawne, jak i faktyczne są tak znaczne i istotne, że musiały prowadzić do wydania przez Sąd Okręgowy orzeczenia o charakterze kasatoryjnym. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy winien mieć na względzie poczynione wyżej uwagi i ustrzec się błędów, które skutkowały uchyleniem zaskarżonego wyroku. Redagując wyrok Sąd pierwszej instancji będzie miał na względzie jego poprawność materialną, eliminując wady prawne kwalifikacji (jak na przykład popełnione przez Sąd meriti uchybienie polegające na zakwalifikowaniu zachowania polegającego na naruszeniu nietykalności cielesnej funkcjonariusza Policji z art. 226 § 1 k.k., a nie zaś z art. 222 § 1 k.k.). W przypadku sporządzania pisemnych motywów wyroku, Sąd pierwszej instancji będzie baczył, by zawarte w nim rozważania odpowiadały stosowanym wobec oskarżonych regulacjom prawnym i tym samym umożliwiały dokonanie ewentualnej kontroli instancyjnej.

Wobec powyższych okoliczności, zaskarżony wyrok należało uchylić, a sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Szczytnie (art. 437 § 2 k.p.k.).

O opłacie za obronę oskarżonego W. S. z urzędu wykonywaną w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 14 ust 2 pkt.4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163 poz. 1348).