UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 czerwca 2015 r. M. G. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od ojca W. G. tytułem alimentów kwoty po 1200 zł miesięcznie, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu złożonego pozwu M. G. wskazała, iż wprawdzie ukończyła 18 lat, jednakże w dalszym ciągu się uczy – jest uczennicą liceum ogólnokształcącego, zaś jej ojciec nie poczuwa się do obowiązku łożenia na jej utrzymanie – dopiero od lutego 2015 r. przekazuje jej miesięcznie kwotę po 700 zł. M. G. podniosła również, iż jej matka nie jest w stanie zaspokoić wszystkich jej potrzeb.

(pozew k. 1-2)

Pismem procesowym z dnia 15 grudnia 2015 r. pełnomocnik powódki zmodyfikował pozew i wniósł o zasądzenie od pozwanego W. G. tytułem alimentów – za okres od dnia wniesienia powództwa do 31 sierpnia 2015 r. kwoty po 1 200 zł miesięcznie; zaś od dnia 1 września 2015 r. – kwoty po 1500 zł miesięcznie, płatnej do rąk powódki do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Jednocześnie pełnomocnik powódki wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu złożonego pisma procesowego pełnomocnik powódki podniósł, iż M. G. w dniu 1 lipca 2015 r. wyprowadziła się wraz z matką z domu ojca i zamieszkała w G. – u dziadków macierzystych i od tego czasu do kosztów utrzymania M. G. należy zaliczyć również koszt zakupu benzyny do samochodu użytkowanego przez M. S..

Nadto pełnomocnik powódki wskazał, że dotychczas przekazywane powódce przez jej ojca środki finansowe oraz wsparcie ze strony jej matki nie pozwalają na zaspokojenie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb M. G.. Jednocześnie pełnomocnik powódki podniósł, iż matka powódki jest zatrudniona w charakterze opiekunki do dzieci i osiąga wynagrodzenie w kwocie 1750 zł netto miesięcznie oraz nie posiada żadnego majątku tak nieruchomego jak i ruchomego, zaś W. G. pracuje nieprzerwanie w (...) Zarządzie Dróg Wojewódzkich i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 3700 zł miesięcznie, a nadto do źródeł utrzymania pozwanego należy zaliczyć dochód z tytułu czynszu za dzierżawę należącej do pozwanego ziemi rolnej, jak również wypłacane przez (...) dopłaty bezpośrednie. Pozwany jest także właścicielem dwóch domów mieszkalnych wraz z działkami położonymi w miejscowości G..

(pismo procesowe – modyfikacja powództwa k. 94-98)

W odpowiedzi na pozew W. G. uznał powództwo do kwoty po 700 zł miesięcznie. Jednocześnie zakwestionował on wysokość wydatków wskazanych w pozwie na utrzymanie M. G..

(odpowiedz na pozew k. 82)

Zajmując ostateczne stanowisko w sprawie pełnomocnik pozwanego, na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2016 r. uznał powództwo do kwoty po 700 zł miesięcznie, wniósł o oddalenie powództwa ponad w/w kwotę oraz wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(stanowisko pełnomocnika powoda na rozprawie – nagranie płyta CD k. 627)

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. G. (ur. (...)) jest córka W. G. i M. S..

(d. odpis skrócony aktu urodzenia k. 3)

Do lipca 2015 r. zamieszkiwała ona w domu ojca położonym w miejscowości G., a następnie przeniosła się wraz z matką do mieszkania dziadków macierzystych do G., gdzie w dalszym ciągu zamieszkuje.

(okoliczność bezsporna)

Mieszkanie, w którym zamieszkuje M. G. wraz z matką i dziadkami ojczystymi ma niecałe 50m2, jest dwupokojowe, powódka wraz z matką zajmuje w nim jeden pokój. Matka powódki – M. S. przekazuje właścicielom mieszkania (swoim rodzicom) kwotę 350 zł miesięcznie tytułem udziału jej oraz powódki w kosztach utrzymania tego lokalu.

(d. zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588)

Powódka na swoje wyżywienie wydaje kwotę ok. 500 zł miesięcznie, na swoje ubranie ok. 20 zł miesięcznie, na kosmetyki i środki higieniczne ok. 75 zł miesięcznie, zaś na telefon i Internet ok. 130 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie powódki k. 338-339, 622-623; zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588)

W chwili wniesienia pozwu M. G. była uczennicą II klasy Liceum Ogólnokształcącego w G., które to liceum ukończyła w 2016 r. W tym też roku zdała maturę. W czasie uczęszczania do liceum powódka wydawała ok. 90 zł miesięcznie na podręczniki i przybory szkolne. Nadto w II klasie liceum uczęszczała na korepetycje z matematyki, za które płaciła ok. 350-400 zł miesięcznie, zaś w ostatniej klasie liceum uczęszczała na korepetycje z matematyki i geografii, wydając na nie w sumie ok. 700 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie powódki k. 339, zaświadczenie k. 4, 113, zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588, rachunki k. 15, 24, 33, 40, 177, 196, 202, 209)

Po ukończeniu liceum powódka nie podjęła starań w celu dostania się na studia publiczne. M. G. chciałaby natomiast podjąć studia w Wyższej Szkole (...) w W., w której czesne za semestr nauki wynosi ok. 3500 zł.

(d. przesłuchanie powódki k. 623)

M. G. ma problemy ortopedyczne, skrzywienie kręgosłupa. W przeszłości (w 2013 r.) uczęszczała na rehabilitację, obecnie nosi wkładkę ortopedyczną (zakup takiej wkładki w marcu 2015 r. wiązał się z wydatkiem w wysokości 120 zł)

(d. zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588, faktura k. 478)

Powódka ma także wadę wzroku – nosi okulary. Ostatnie okulary zakupiła w lipcu 2015 r. za kwotę ok. 260 zł.

(d. przesłuchanie powódki k. 328, paragon i zlecenie naprawy k. 119)

Nadto lekarz ortodonta zaleca M. G. założenie aparatu ortodontycznego stałego, którego koszt wynosi ok. 3200 zł. Z założeniem takiego aparatu wiążą się także comiesięczne wizyty u ortodonty połączone z wymianą drutów – koszt takiej wizyty to ok. 150-200 zł miesięcznie.

M. G. cierpi ponadto na nietolerancję laktozy i gluteny oraz ma problemy z zapaleniem żołądka, z czym wiąże się konieczność stosowania diety.

(d. zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588)

W związku z problemami z żołądkiem powódka w kwietniu 2016 r. była u lekarza gastrologa- koszt wizyty wyniósł 165 zł, a nadto miała wykonana gastroskopię (koszt to 430 zł) oraz badania histopatologiczne pobranego wycinka (koszt to 100 zł). Od tego czasu co 3-4 tygodnie uczęszcza do lekarza gastrologa na prywatne wizyty – koszt jednej to 140 zł. Ponadto na leki powódka wydaje ok. 200 zł miesięcznie.

(d. faktury k. 505-507, 510, 516, 598, recepty - k. 508, 515, 598, zeznania M. S. – nagranie płyta CD k. 588)

Matka powódki M. S. (l. 47 lat) ma wykształcenie średnie – ukończyła technikum gastronomiczne Od stycznia 2015 r. pracuje jako opiekunka dziecięca z wynagrodzeniem w wysokości 1750 zł miesięcznie, przy czym z powyższej kwoty płaci jeszcze podatek w wysokości 252 zł. W dniu 22 czerwca 2016 r. powyższa umowa została wypowiedziana z zachowaniem dwumiesięcznego terminu wypowiedzenia.

M. S. jest właścicielką samochodu marki P. (...) z 2005 r., innego majątku nie posiada.

(d. zeznania M. S. – nagranie płyta CD k.588, umowa aktywizacyjna k. 100-101, wypowiedzenie umowy k. 596, kopia dowodu rejestracyjnego k. 102 akt)

Pozwany W. G. (l. 47) jest właścicielem siedliska i ziemi rolnej o pow. 1, 7 ha, na którym znajdują się dwa budynki mieszkalne (w jednym zamieszkuje pozwany, zaś w drugim jego ciotka S. G., której przysługuje dożywotnia osobista służebność mieszkania).

(d. umowa darowizny k. 578-579 akt)

W. G. płaci rocznie ok. 440 zł podatku rolnego i od nieruchomości. Nadto płaci ok. 960 zł tytułem ubezpieczenia budynków.

(d. decyzja w sprawie wymiaru podatku k. 373, dowód wpłaty k. 374 akt)

W dniu 23 lutego 2014 r. W. G. zawarł z K. G. umowę dzierżawy większości posiadanych przez siebie nieruchomości rolnych na okres do 31 grudnia 2020 r. za kwotę 4000 zł płatną jednorazowo w dniu zawarcia umowy. Przedmiotowa umowa została zgłoszona do Urzędu Skarbowego. W dniu 24 września 2015 r. W. G. i K. G. rozwiązali powyższą umowę dzierżawy, zaś pozwany zawarł następnie kolejną (tym razem nieodpłatną) umowę dzierżawy z Ł. G. (osobę tę wskazał pozwanemu K. G.).

(d. umowa dzierżawy k. 409, oświadczenie o rozwiązaniu umowy dzierżawy k. 411, umowa dzierżawy k. 412-413, deklaracja o wysokości dochodu k. 414-417)

Pomimo, iż ziemia będąca własnością pozwanego była przedmiotem dzierżawy, pozwany pobierał dopłaty bezpośrednie z Unii Europejskiej – z tytułu dopłat obszarowych za 2014 r. otrzymał 1074 zł, zaś z tytułu dopłat obszarowych za 2015 r. otrzymał 894 zł.

(d. informacja z (...) k. 350)

Pozwany nie będzie pobierał dopłat bezpośrednich za 2016 r. – dopłaty te będzie pobierał Ł. G..

(d. oświadczenie k. 408)

W. G. jest właścicielem samochodu marki M. (...) z 1995 r. Pozwany zakupił go w lutym 2016 r. za kwotę 9000 zł. Środki na zakup w/w pojazdu W. G. pożyczył od swojego brata, zobowiązując się jednocześnie do spłaty w/w pożyczki w comiesięcznych ratach po 300 zł. Przedmiotowa umowa została zgłoszona do Urzędu Skarbowego. Pozwany ponosi koszt ubezpieczenia w/w samochodu – ok. 470 zł rocznie.

(d. umowa pożyczki k. 402-405, umowa kupna samochodu k. 357, przesłuchanie pozwanego k. 336, propozycja ubezpieczenia k. 244)

Wcześniej W. G. dysponował samochodem marki F. (...), który sprzedał w dniu 23 marca 2016 r. za kwotę 500 zł.

(d. umowa k. 442 akt)

W. G. jest zatrudniony w (...) Zarządzie Dróg Wojewódzkich w W. jako pracownik drogowy. Posiada od lat 90-tych prawo jazy na samochody ciężarowe. W 2015 r. z powyższej pracy osiągnął przychód w wysokości 55 528 zł. Nadto z pracy dorywczej na stacji gazowej osiągnął przychód w wysokości 950 zł rocznie. Przeciętnie w roku 2015 osiągnął w sumie dochód netto w wysokości ok. 3300 zł miesięcznie, zaś w okresie sierpień 2015 r. – styczeń 2016 r. jego przeciętne zarobki netto w (...) Zarządzie Dróg Wojewódzkich wynosiły również ok. 3300 miesięcznie.

(d. zaświadczenie o dochodach k. 239, deklaracja Pit za 2015 r. k. 354-355)

W sylwestra 2015 r. pozwany podczas tańca doznał urazu nogi w okolicy kostki i w rezultacie od 4 stycznia 2016 r. do połowy czerwca 2016 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim – z zasiłkiem w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

W. G. jest ubezpieczony, jednakże nie wystąpił jeszcze o odszkodowanie za w/w uraz – zamierza wystąpić o nie dopiero po zakończeniu leczenia.

(d. przesłuchanie W. G. – nagranie płyta CD k. 627, zwolnienia lekarskie k. 399-400, 559-560, dokumentacja medyczna k. 396, 561-562 akt)

W związku z doznanym urazem do 10 marca 2016 r. pozwany na leki i rehabilitację wydał 750 zł.

(d. przesłuchanie pozwanego k. 336 akt)

Pozwany chodził na rehabilitację finansowaną przez NFZ, a następnie na rehabilitację prywatną – w kwietniu 2016 r. pozwany wydał 800 zł, później zmienił rehabilitanta i w związku z powyższym płacił ok. 500 zł miesięcznie (za dziesięć zabiegów). Od czasu powrotu do pracy pozwany uczęszcza na rehabilitację raz w tygodniu – koszt tej rehabilitacji to 200 zł miesięcznie.

Pozwany w dalszym ciągu odczuwa pewne dolegliwości związane z urazem, nie może podnieść dużego palca u nogi, ma słabe czucie w stopie. Oczekuje też na rehabilitację na kręgosłup.

(d. przesłuchanie W. G. – nagranie płyta CD k. 627, skierowanie na rehabilitacje k. 398-398)

W. G. dojeżdża do pracy samochodem – jego miejsce zamieszkania z miejscem pracy (jest to odległość ok. 15 km) jest słabo skomunikowane. Na paliwo na dojazd do pracy pozwany wydaje ok. 240 zł miesięcznie, zaś całkowity koszt użytkowania przez niego samochodu to ok. 400 zł miesięcznie.

Na ogrzanie swojego domu (o pow. ok. 108 m2) pozwany wydaje ok. 3000 zł rocznie (ponadto ok. tonę węgla pozwany kupuje dla swojej ciotki S. G.). S. G. w ogrzaniu domu korzysta także z drzewa, które może przywieźć z pracy.

(d. przesłuchanie W. G. – k.335-338, nagranie płyta CD k. 627; zdjęcia k. 321-322, faktury k. 91, 362)

Na wyżywienie W. G. wydaje ok. 500 zł miesięcznie, na odzież ok. 100 zł miesięcznie, na środki czystości i higieniczne ok. 50 zł miesięcznie, na telefon i Internet – 90 zł miesięcznie, na energię elektryczną – ok. 200 zł miesięcznie, na wywóz nieczystości płynnych – ok. 100 zł miesięcznie, na wodę ok. 30 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie W. G. – k.335-338, nagranie płyta CD k. 627; potwierdzenie zapłaty k. 89, 375, faktura k. 376, faktura k.89)

Ponadto pozwany od czasu do czasu zakupuje również leki dla swojej ciotki S. G. – w lipcu 2016 r. na te leki wydał ok. 100 zł.

Od lutego 2015 r. przesyła również swojej córce (powódce) kwotę 700 zł miesięcznie. Pozwany nie utrzymuje obecnie kontaktów z powódką.

(d. przesłuchanie W. G. – k.335-338, nagranie płyta CD k. 627).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów w postaci dokumentów załączonych przez strony do akt postępowania, informacji z (...) oraz zaświadczenia o zarobkach pozwanego nadesłanego od pracodawcy pozwanego, jak również dowodu z zeznań świadków: M. S. (nagranie płyta CD k. 588) i A. Ż. (k. 621-622) oraz dowodu z przesłuchania stron (powódki k. 338-340, 622-623; pozwanego k. 335-338, nagranie płyta CD k. 627).

Dowody z dokumentów Sąd co do zasady uznał za wiarygodne, z tym, że jeśli chodzi o paragony i rachunki, które nie były imienne, Sąd uznał, iż stanowią one jedynie dowód tego, iż dane produkty/usługi zostały zakupione, natomiast nie stanowią one dowodu tego, czyje potrzeby zaspokajały te produkty/usługi.

Odnosząc się do zeznań świadków wskazać należy, iż Sąd odmówił waloru wiarygodności zeznaniom matki powódki w zakresie, w jakim wynika z nich, że powódka za korepetycje z matematyki płaciła ok. 500 zł (albowiem z przedstawionych rachunków wynika, iż koszt korepetycji z matematyki był niższy – wynosił ok. 350-400 zł), a także w części w jakiej wynika z nich, że koszt dojazdu córki do W. to ok. 200 zł miesięcznie (mając na uwadze zniżki studenckie/uczniowskie oraz fakt, iż do G. jeżdżą autobusy, jak również mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego, koszt dojazdu powódki do W. to w ocenie Sądu kwota ok. 100 zł miesięcznie), jak również w zakresie twierdzeń, iż na ogrzanie domu pozwanego potrzeba niecałą tonę węgla rocznie (mając na uwadze powierzchnie domu W. G. oraz zasady doświadczenia życiowego uznać należy, iż wskazana przez świadka ilość węgla niezbędna do ogrzania domu pozwanego jest zaniżona i to nawet przy uwzględnieniu faktu, iż pozwany – jako zatrudniony w przedsiębiorstwie zarządu dróg – ma możliwość pozyskania pewnej ilości drewna z pracy).

Sąd nie dał również wiary zeznaniom świadka M. S. w zakresie, w którym wynika z nich, że pozwany przed rozprawą w marcu 2016 r. był w pracy, albowiem z dołączonych do akt sprawy zwolnień lekarskich wynika, iż pozwany w tym okresie przebywał na zwolnieniu lekarskim.

W pozostałym zakresie Sąd uznał zeznania M. S. za wiarygodne.

Sąd walor wiarygodności przypisał także zeznaniom świadka A. Ż., z tym, że tą część zeznań świadka, w której świadek zeznawał na temat relacji pozwanego z M. S. w czasie przed wniesieniem przez M. S. pozwu o rozwód, konfliktów istniejących pomiędzy nimi w tym okresie, Sąd uznał za nieistotną dla niniejszego postępowania i w tym zakresie nie czynił ustaleń i nie oceniał wiarygodności zeznań świadka.

Waloru wiarygodności Sąd odmówił również zeznaniom powódki w zakresie, w jakim wskazuje ona, iż na środki kosmetyczne potrzebuje ok. 300 zł miesięcznie (albowiem M. G. dopytywana co składa się na powyższą kwotę nie była wstanie udzielić precyzyjnej odpowiedzi), jak również, że potrzebuje ona na ubranie ok. 300 zł miesięcznie (kwota ta jest w ocenie Sądu, mając na uwadze doświadczenie życiowe, zawyżona).

Sąd za niewiarygodne uznał również zeznania M. G. o tym, iż jedna kromka spożywanego przez nią chleba z sieci sklepów (...) kosztuje 2 zł - z zeznań powódki wynika bowiem, że w opakowanie tego chleba zawiera ok. 10 kromek, zaś z przedstawionych faktur wynika, iż chleb ten kosztuje ok. 4,50 zł (na marginesie zauważyć przy tym trzeba, iż powódka przyznała ostatecznie, iż jada także inny chleb (chociaż początkowo temu zaprzeczała)).

Sąd uznał, iż nie zasługują na wiarygodność również twierdzenia powódki o tym, że pod koniec wakacji 2015 r. chciała ponownie zamieszkać z ojcem – gdyby bowiem rzeczywiście nosiła się z takim zamiarem, to – w ocenie Sądu – przed podjęciem próby zamieszkania z pozwanym wcześniej skontaktowałaby się z nim i omówiła te kwestię.

W pozostałym zakresie Sąd zeznania powódki uznał za wiarygodne, z tym, iż uznał, że na swoje wyżywienie potrzebuje ona ok. 500 zł – powódka wskazywała różne kwoty – 500 zł, ale też 550zł. Mając na uwadze, iż w interesie powódki w żaden sposób nie jest zaniżanie środków potrzebnych na jej utrzymanie Sąd uznał, że na wyżywienie potrzebuje ona kwotę odpowiadającą niższej wskazanej przez nią kwocie.

Dokonując oceny zeznań pozwanego, Sąd odmówił waloru wiarygodności tym zeznaniom w części, w której wynika z nich, że pozwany zarabia ok. 2600 zł netto miesięcznie (albowiem z przedstawionej deklaracji PIT za 2015 r. wynika, że pozwany w aktualnym miejscu pracy zarabia średnio ok. 3200 zł netto miesięcznie), że na media (prąd, wywóz ścieków, śmieci, woda) potrzebuje ok. 400 zł miesięcznie (z przedstawionych faktur wynika bowiem, iż jest to kwota ok. 340 zł miesięcznie), że na ogrzanie domu węglem potrzebuje ok. 4000 zł rocznie, a tylko wyjątkowo może pozyskać drzewo z aktualnego miejsca zatrudnienia (w ocenie Sądu – mając na uwadze wielkość domu pozwanego, jak również okoliczność, iż była żona pozwanego zeznała, iż W. G. pozyskiwał duże ilości drewna ze swojego miejsca zatrudnienia (Sąd zeznaniom M. S. w tym zakresie dał wiarę, albowiem doświadczenie życiowe wskazuje, iż pozwany – zatrudniony przecież jako pracownik drogowy w przedsiębiorstwie zajmującym się utrzymaniem dróg we właściwym stanie – ma możliwość bezpłatnego pozyskania drzewa), kwotę wskazaną przez pozwanego jako niezbędną do zakupu ilości węgla potrzebnego do ogrzania domu należy uznać za zawyżoną), jak również, że na odzież dla siebie potrzebuje ok. 200 zł miesięcznie, a na środki czystości i higieniczne ok. 100 zł miesięcznie (w ocenie Sądu doświadczenie życiowe wskazuje, iż powyższe kwoty są zawyżone). Sąd nie dał wiary również zeznaniom pozwanego w zakresie, w jakim wynika z nich, że pozwany w odpowiedzi na pozew rozwodowy proponował córce, aby z nim mieszkała po rozwodzie (z dołączonej do akt sprawy kopii odpowiedzi na pozew nie wynika, aby w tymże piśmie procesowym pozwany proponował córce wspólne zamieszkiwanie).

W pozostałym zakresie sąd zeznania pozwanego uznał za wiarygodne, z tym, że uznał, iż na swoje wyżywienie potrzebuje on ok. 500 zł – pozwany wskazywał różne kwoty – 500 zł ale też 600 zł. Mając na uwadze, iż w interesie pozwanego w żaden sposób nie jest zaniżanie środków potrzebnych na jego utrzymanie Sąd uznał, że na wyżywienie potrzebuje on kwotę odpowiadającą niższej wskazanej przez niego kwocie.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z nagrań znajdujących się na płycie, dołączonej przez pełnomocnika powoda, albowiem uznał je za nieprzydatne w niniejszym postępowaniu - zostały one złożone na okoliczność stanu zdrowia pozwanego i związanych z tą okolicznością możliwości zarobkowych pozwanego, jednakże – jak wynika z oświadczenia pełnomocnika powoda – pochodzą one z 2013 r. (pełnomocnik pozwanego twierdził, że nagrania pochodzą z jeszcze wcześniejszego okresu). W tej sytuacji uznać należy, iż w żaden sposób nie mogą one być przydatne do ustalenia, w jakim stanie zdrowia pozwany znajduje się obecnie, czy też w jakim był on w chwili składania pozwu, tj. w czerwcu 2015 r.

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (przy czym w doktrynie przyjmuje się, że dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nim nawet małymi dochodami).

O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r. i op.). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W ocenie Sądu niewątpliwie powódka M. G. – pomimo, iż jest już pełnoletnia - nie jest w stanie jeszcze samodzielnie się utrzymać. Nie posiada ona żadnego zawodu i ukończyła jedynie liceum ogólnokształcące. Mając ponadto na uwadze, iż jej stan zdrowia nie jest najlepszy uznać należy, iż nie posiada ona jeszcze zdolności do samodzielnego utrzymania się i winna mieć możliwość kontynuacji nauki, która zapewniłaby jej zdobycie zawodu odpowiedniego do jej zdolności i stanu zdrowia. Pozwany W. G. nie kwestionował zresztą samej istoty ciążącego na nim zobowiązania alimentacyjnego, lecz kwestią sporną w niniejszej sprawie była kwota jaką winien łożyć na utrzymanie swojej córki.

Mając na uwadze wiek M. G., jej stan zdrowia, ale także sytuacje finansową jej rodziców, w ocenie Sądu na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem powódki składają się niewątpliwe koszty zakupu dla nich żywności (ok. 500 zł miesięcznie), odzieży i obuwia (ok. 100 zł miesięcznie), koszty udziału powódki w utrzymaniu mieszkania, w którym zamieszkuje (175 zł miesięcznie), koszty leczenia, leków, środków higienicznych i kosmetyków (ok. 300-400 zł miesięcznie), koszty edukacji i dojazdu na uczelnie/szkołę (ok. 200 zł miesięcznie), koszt telefonu i Internetu – ok. 100 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu koszt zaspokojenia tych potrzeb wynosi obecnie ok. 1400-1500 zł miesięcznie. Nadto pewne kwoty powódka potrzebuje również na wypoczynek i rozrywkę.

W ocenie Sądu mając na uwadze dochody osiągane przez rodziców powódki nie sposób uznać kosztów założenia stałego aparatu ortodontycznego za usprawiedliwione wydatki (w rozumieniu art. 135 kro) – zauważyć zresztą należy, iż z zaświadczenia wynika, iż założenie tego aparatu jest zalecane, a nie konieczne. W ocenie Sądu powódka powinna również podjąć starania, aby przynajmniej częściowo korzystać ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze świadczeń publicznych i tym samym zmniejszyć koszty ponoszone na leczenie (zwłaszcza, jeśli stan zdrowia powódki wskazuje, że potrzeba korzystania z konsultacji danego specjalisty (np. gastrologa) będzie istniała przez dłuższy czas). Także ewentualną rehabilitację kręgosłupa powódka winna prowadzić w ramach świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Z tego też powodu w ocenie Sądu wydatki na leki, leczenie i środki higieniczne oraz kosmetyczne dla powódki za usprawiedliwione można uznać jedynie w kwocie 300-400 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu nie sposób uznać również za usprawiedliwione ewentualnych wydatków powódki na czesne w prywatnej uczelni i na wynajęcie mieszkania w W.. Niewątpliwie, mając na uwadze fakt, iż powódka ukończyła jedynie liceum ogólnokształcące i nie posiada zawodu, za jak najbardziej zasadne należy uznać dążenie przez powódkę do kontynuowania nauki, tak, aby zdobyła ona konkretny zawód. W ocenie Sądu zawód ten może jednak być zdobyty na uczelni (ewentualnie szkole policealnej) publicznej, zaś mając na uwadze niewielką odległość G. od W. (gdzie znajdują się liczne szkoły i uczelnie publiczne) możliwy jest codzienny dojazd do szkoły z aktualnego miejsca zamieszkania powódki. Niezależnie od tego, iż powódka nie udowodniła, iż ostatecznie została przyjęta na Wyższą Szkołę (...), uznać należy, iż w sytuacji finansowej jej rodziców za usprawiedliwione uznać należy jedynie kontynuowanie przez nią nauki w szkole/na uczelni publicznej, co pozwala znacząco zmniejszyć koszty edukacji (zauważyć przy tym należy, iż powódka wskazała, iż jak dotychczas w ogóle nie podjęła próby dostania się na uczelnię publiczną).

W okresie uczęszczania do liceum ogólnokształcącego do usprawiedliwionych kosztów utrzymania powódki należało również zaliczyć koszty korepetycji, ale tylko w ocenie Sądu - kwocie ok. 200 zł miesięcznie. W ocenie Sądu, mając na uwadze poziom życia rodziców M. G. w żaden sposób nie można uznać za usprawiedliwione wydatki na korepetycje w wysokości ok. 700 zł miesięcznie. Zauważyć przy tym należy, iż w okresie uczęszczania do liceum usprawiedliwione koszty utrzymania M. G. były zbliżone do obecnych, albowiem wprawdzie występowały wówczas koszty korepetycji, ale jednocześnie mniejsze były koszty leczenia powódki (problemy z zapaleniem żołądka pojawiły się u M. G. dopiero pod koniec liceum), a ponadto w związku z tym, iż liceum mieściło się w G., powódka nie musiała wydatkować środków na dojazd do szkoły (w ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby stan zdrowia powódki powodował konieczność zawożenia jej do szkoły przez M. S. samochodem).

W ocenie Sądu, biorąc po uwagę wiek, zawód, a także stan zdrowia pozwanego, jak również osiągane przez niego dochody, uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753), wynoszą obecnie ok. 3000-3100 zł netto miesięcznie. W ocenie Sądu pozwany, z uwagi na pewne problemy z nogą, nie jest już w stanie dorabiać na stacji gazowej. Z uwagi na przebywanie na zwolnieniu lekarskim przez pewien czas W. G. może również otrzymywać mniejsze premie. Tym niemniej, mając na uwadze dotychczas osiągane przez niego dochody, uznać należy, iż jest on w stanie zarobić 3000-3100 zł netto.

W ocenie Sądu nie można również czynić pozwanemu zarzutu, iż w czasie trwania niniejszego postępowania o alimenty zawarł on umowę o nieodpłatną dzierżawę swojej ziemi. Zwrócić należy bowiem uwagę na fakt, iż umowa ta jest niejako konsekwencją wcześniej zawartej przez niego umowy (obowiązującej do 2020 r.) – pozwany otrzymał już w 2014 r. środki za dzierżawę ziemi do 2020 r., zaś zawarcie nowej umowy wynikało z tego, iż osoba, która dotychczas dzierżawiła jego ziemię zrezygnowała z dzierżawy, ale wskazała następcę.

W świetle obowiązujących uregulowań pozwanemu, w związku z tym, iż posiadaną ziemię wydzierżawił, nie przysługują również dopłaty bezpośrednie (dopłaty te winien otrzymywać dzierżawca).

Z kolei mając na uwadze wiek i doświadczenie zawodowe M. S. oraz osiągane przez nią dochody, uznać należy, iż jej możliwości zarobkowe wynoszą ok. 1500 zł netto miesięcznie.

W tej sytuacji, mając na uwadze znaczącą dysproporcję w możliwościach zarobkowych M. S. i jej byłego męża, zasadnym jest w ocenie Sądu obciążenie pozwanego W. G. obowiązkiem łożenia na rzecz córki M. G. tytułem alimentów kwoty po 950 złotych miesięcznie, resztę kosztów utrzymania powódki winna ponieść natomiast jego matka i sama powódka, która – w ocenie Sądu – mając na uwadze jej wiek (i nawet uwzględniwszy stan jej zdrowia), jest zdolna do zarobienia drobnych sum na rozrywkę czy też wypoczynek (powszechnie spotykane jest bowiem, iż osoby w wieku powódki podejmują drobne prace).

Zdaniem Sądu powyższa kwota (950 zł miesięcznie) nie obciąża nadmiernie pozwanego (nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicą świadczeń alimentacyjnych) biorąc pod uwagę jego dochody, jak również fakt, iż w ocenie Sądu pozwany (podobnie jak powódka) winien korzystać przede wszystkim z rehabilitacji finansowanej ze środków publicznych, zaś pomoc ciotce S. G. nie może skutkować ograniczeniem obowiązku alimentacyjnego wobec córki.

Nadto zauważyć należy, iż wprawdzie w okresie styczeń – czerwiec 2016 r. pozwany przebywał na zwolnieniu lekarskim, co pociągało za sobą osiąganie przez niego w tym okresie niższych dochodów z tytułu zatrudnienia, tym niemniej w ocenie Sądu brak jest podstaw do obniżenia alimentów należnych od pozwanego za ten okres, albowiem pozwany osiągnął również pewne dochody związane ze sprzedażą samochodu, a nadto za 2015 r. otrzymał on jeszcze dopłaty bezpośrednie (dopłaty te co do zasady są wypłacane dopiero od 1 grudnia roku, za które przysługują, wcześniej wypłacane są ewentualnie tylko zaliczki).

Z kolei podnieść należy, iż kwota żądana przez powoda, tj. 1200 zł miesięcznie za okres od dnia wniesienia powództwa do 31 sierpnia 2015 r. oraz 1500 zł miesięcznie za okres późniejszy jest zawyżona, albowiem nie jest ona adekwatna do rzeczywistych kosztów zaspokojenia uprawnionych potrzeb powódki i nie uwzględnia konieczności ponoszenia także przez M. S. części kosztów utrzymania powódki.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od W. G. na rzecz córki M. G. alimenty w kwocie po 950 zł miesięcznie, płatne, począwszy od 1 czerwca 2015 r., do rąk powódki do 10 tego każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Odnośnie kosztów wskazać należy, iż Sąd, kierując się wyrażoną w art. 100 kpc zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, oraz mając na względzie § 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 624 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, zaś na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową od uwzględnionej części powództwa.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE