Sygnatura akt I C 713/16
Dnia 10 sierpnia 2016 roku
Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSR Kamilla Gos-Górska
Protokolant: Olga Szymczyk
po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2016 roku w Gliwicach
na rozprawie sprawy z powództwa: Miasta G.
przeciwko: K. K. (1), S. M., P. K., O. K., N. K.
o opróżnienie lokalu mieszkalnego
1. nakazuje pozwanym K. K. (1), mał. S. M., mał. P. K., mał. O. K., mał. N. K. opuszczenie i opróżnienie z rzeczy lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...) i wydanie go powodowi Gminie G. w stanie wolnym od osób i rzeczy;
2. ustala uprawnienie pozwanym do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie wyroku w punkcie 1, do czasu złożenia pozwanym przez Gminę G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;
3. kosztami postępowania obciąża pozwanych i z tego tytułu zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 680 zł (sześćset osiemdziesiąt złotych) w tym kwotę 480 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSR Kamilla Gos-Górska
Powódka Miasto G. złożyła w tut. Sądzie pozew o nakazanie K. K. (1), mał. S., P., O. i N. K. opuszczenia, opróżnienia i wydania powódce lokalu położonego w G. przy ul. (...), stanowiącego własność Gminy G. oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powódka podała, że pozwani w styczniu 2016 roku samowolnie zajęli sporny lokal. Powódka wzywała pozwanych do wydania lokalu, co jednak nie nastąpiło.
Na rozprawie w dniu 12 sierpnia 2016 roku pozwana K. k. (1), również jako przedstawiciel ustawowy małoletnich pozwanych, przyznała okoliczności podniesione w pozwie, oświadczając jednocześnie, że chciałaby, aby został jej przyznany jakiś lokal. Wskazała jednocześnie, że leczy psychiatrycznie, okazując kartę leczenia. Wskazała jednocześnie, ze aktualnie korzysta ze środków programu 500+, jednakże nie wie jak długo środki te będą wypłacane.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Lokal położony w G. przy ul (...), stanowiący własność Miasta G., zajmuje K. K. (1) wraz z małoletnimi dziećmi - S., P., O. i N. K.. Lokal ten K. K. (1) zajęła samowolnie w styczniu 2016 r., wcześniej mieszkała z byłym mężem i jego rodziną, gdzie doznawała przemocy psychicznej. Pomimo kierowanych przez Gminę G. wezwań do opuszczenia lokalu, lokal nie został zwrócony.
/okoliczności bezsporne, a ponadto: wywiad środowiskowy (k. 5), protokół przesłuchania sprawcy (k. 6-7), pisma (k. 8, 11, 12), zeznania pozwanej K. K. (k. 28-29)/
K. K. (1) nie ma wyuczonego zawodu. Wraz z dziećmi utrzymuje się ze środków funduszu alimentacyjnego, zasiłku rodzinnego, środków programu 500+, sprzątania. Z tego uzyskuje dochód w kwocie 5.000 zł. Nie przysługuje jej tytuł prawy do innego lokalu, nie jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Nie ma żadnej rodziny, która mogłaby udzielić jej pomocy, jej rodzice nie żyją. K. K. (1) cierpi na depresję i nerwicę lękową, leczy się na Oddziale (...) (...) w G., brała udział w grupowej psychoterapii.
/dowód: zeznania pozwanej K. K. (k. 28-29), karta wypisowa (k. 27), informacja OPS (k. 20-21), informacja PUP (k. 19)/
Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie był sporny. Twierdzenia powódki zostały przyznane, jak też znajdowały odzwierciedlenie w dowodach z dokumentów. Sąd oparł się także na niekwestionowanych przez stronę powodową zeznaniach pozwanej, uznając je za w pełni wiarygodne, a częściowo znajdujące odzwierciedlenie w informacji OPS i dokumentacji medycznej.
Sąd zważył, co następuje:
Zasadniczo powództwo należało uznać za uzasadnione.
Pozwani zajmują lokal położony w G. przy ul. (...) stanowiący własność powódki, nie mając do tego lokalu żądnego tytułu prawnego. Tytuł taki nie przysługiwał im również wcześniej, gdyż lokal został zajęty samowolnie.
Zgodnie z brzmieniem art. 222 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Właścicielem lokalu przy ul. (...) w G. jest Miasto G., podczas gdy pozwani zajmując ten lokal faktycznie nim władają. Do lokalu tego nie przysługuje im żaden tytuł prawny, a zatem nie posiadają skutecznego względem powódki uprawnienia do władania tym lokalem. Zaistniała sytuacja odpowiada hipotezie powołanego art. 222 k.c., co czyni zasadnym żądanie właściciela wydania przedmiotowego lokalu.
Zgodnie z art. 2 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (j.t. Dz. U. z 2014, poz. 150), dalej: u.o.p.l., lokator to „najemca lokalu lub osoba używająca lokalu na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności.” Przepis ten ogranicza zatem katalog osób wobec których ustawa znajduje zastosowanie, w szczególności krąg osób, względem których Sąd stosuje art. 14 dotyczący rozstrzygnięcia w przedmiocie lokalu socjalnego. Zatem w niniejszej sprawie mając na uwadze okoliczności zajęcia lokalu – jego samowolny charakter – Sąd nakazując opuszczenie, opróżnienie i wydanie lokalu, nie jest zobowiązany do rozstrzygnięcia (pozytywnego czy negatywnego) w przedmiocie lokalu socjalnego.
Podstawę prawną zawartą w pkt 2 sentencji wyroku, stanowił art. 24 powołanej ustawy. Zgodnie z treścią tego przepisu, prawo do lokalu socjalnego nie przysługuje osobie, która samowolnie zajmuje lokal i wobec której sąd nakazał opróżnienie lokalu, chyba że przyznanie lokalu socjalnego byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione. Oznacza to, że w przypadku orzeczenia o eksmisji osób, które samowolnie zajęły lokal, a zatem względem osób, który nie były „lokatorami” w rozumieniu ustawy, Sąd może orzec o uprawnieniu do lokalu socjalnego, jeżeli jest to szczególnie usprawiedliwione w świetle zasad współżycia społecznego. W niniejszej sprawie Sąd miał na uwadze sytuację rodziny, a to matki, która po orzeczeniu rozwodu wychowuje czwórkę małoletnich dzieci. Zasadniczo wszystkie środki finansowe którymi na ten cel dysponuje, choć ich kwota aktualnie nie jest niska, pochodzą z zasiłków i przyznanej pomocy. Nie mając zawodu, K. K. (1), aby poprawić sytuację swoich dzieci, podejmuje się prac polegających na sprzątaniu. Nie można tracić z pola widzenia przyczyn opuszczenia dotychczasowego lokalu, jak również tej okoliczności, że pozwana – matka czwórki małoletnich - stale leczy się psychiatrycznie, cierpiąc na zaburzenia lękowe i depresyjne. W tych okolicznościach Sąd uznał, że pozwana, pomimo trudnej sytuacji w jakiej się znalazła – samotne wychowanie czwórki małoletnich dzieci, choroba psychiczna – podejmuje starania, aby móc możliwie dobrze funkcjonować w społeczeństwie. Jednocześnie Sąd uznał, że nie mając stałych dochodów z pracy, wykształcenia, aby pracę taką zdobyć, czwórkę dzieci pod opieką, ograniczenia związane z leczeniem, po stronie pozwanej K. K. (1) i małoletnich pozwanych, zachodzą przesłanki do objęcia tej rodziny szczególną pomocą, znajdująca oparcie w zasadach współżycia społecznego, a przez to istnieją przesłanki do orzeczenia o prawie do lokalu socjalnego na podstawie powołanego przepisu. Orzekając o takim uprawnieniu, Sąd w konsekwencji wstrzymał wykonanie wyroku w pkt 1 na podstawie art. 14 ust. 6 u.o.p.l., zgodnie z którym, orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zasądzając solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 680 zł, na którą złożyła się opłata od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika.
SSR Kamilla Gos-Górska