Sygn. akt VI U 1779/12
Dnia 19 września 2013 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Janusz Madej
Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc
po rozpoznaniu w dniu 19 września 2013 r. w Bydgoszczy na rozprawie
odwołania L. G.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 27 lutego 2012 r. znak(...)
w sprawie: L. G.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
Oddziałowi w B.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy
1) zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje wnioskodawcy L. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia 31 stycznia 2015 r.;
2) stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji,
3) zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. na rzecz wnioskodawcy L. G. kwotę 360 ( trzysta sześćdziesiąt ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.
Na oryginale właściwy podpis.
Sygn. akt VI U 1779/12
Decyzją z dnia 27 lutego 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po rozpoznaniu wniosku L. G. z dnia (...). – odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 lutego 2012r.
W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy powołał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia (...). , którym ustalono iż ubezpieczony wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł w imieniu ubezpieczonego jego pełnomocnik procesowy, domagając się „uchylenia decyzji i przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy”, podnosząc zarzut obrazy art. 57 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez przyjęcie, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.
W uzasadnieniu odwołania wykazano , iż w dniu (...). ubezpieczony uległ wypadkowi komunikacyjnemu, w następstwie którego doznał uszkodzenia obręczy miednicy typu APC oraz pęcherza moczowego, co wymagało leczenia szpitalnego. Ubezpieczony jest wprawdzie cały czas rehabilitowany , jednak nadal zdaniem specjalistów z chirurgii ortopedycznej i traumatologii należy uwzględnić, że obręcz miednicza jest rotacyjnie niestabilna, wygojenie więzadeł nadłonowych i podłonowych niekompletne, utrwalone jest rozwarcie szpary SA j z wygojonym uszkodzeniem przedniej torebki i więzadeł lędźwiowo – biodrowych, nie zapewnia stabilności obręczy, co powoduje dolegliwe bóle związane siedzeniem, leżeniem czy wstawaniem. Na skutek wypadku powód nadal odczuwa dolegliwości bólowe ma upośledzenie chodu. Oprócz schorzeń narządu ruchu i neurologicznych pozostaje pod opieką lekarza psychiatry z uwagi na związane z przebytym urazem zaburzenia lękowe.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:
Ubezpieczony L. G. uprawniony był do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 31 stycznia 2012r. W dniu (...) złożył wniosek o przyznanie mu renty na dalszy okres.
Orzeczeniem z dnia (...). Lekarz Orzecznik ZUS ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonego od tego orzeczenia Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia (...). także ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.
Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy powołując się na powyższe orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS. ( okoliczności niesporne – potwierdzone dowodami w aktach rentowych).
W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii zespołu biegłych sądowych o specjalnościach: lekarz medycyny pracy, neurolog, psychiatra i psycholog.
Zespół biegłych rozpoznał u ubezpieczonego następujące schorzenia:
1) zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa odcina szyjnego i lędźwiowo – krzyżowego bez objawów korzeniowych; zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo – krzyżowego w wywiadzie;
2) przebyte uszkodzenie obręczy miednicy z upośledzeniem chodu;
3) zaburzenia neurasteniczne.
Biegli sądowi na podstawie przeprowadzonego badania specjalistycznego , dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy oraz przedłożonych w czasie badania stwierdzili , iż ubezpieczony jest leczony w poradni zdrowia psychicznego z powodu „nerwowości”, jak również u specjalisty neurologa z powodu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa. Podczas badania dokonanego przez biegłych nie potwierdzili oni objawów piramidowych, pozapiramidowych i móżdżkowych, a objawy korzeniowe szyjne i lędźwiowo- krzyżowe były ujemne.
W związku z tym biegli uznali ubezpieczonego za zdolnego do pracy zgodnie z poziomem posiadających kwalifikacji i zgodzili się z ustaleniami organu rentowego.
( protokół badań sądowo – lekarskiej i orzeczenie lekarskie k. (...) akt sprawy ).
Na wniosek pełnomocnika ubezpieczonego Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny chirurgii ortopedycznej i urazowej. Powołany w sprawie zespół biegłych sądowych w składzie poszerzonym o specjalistę chirurgii ortopedycznej i urazowej zmienił swoją wcześniejszą opinię z dnia (...)r. i uznał badanego za częściowo niezdolnego do pracy na okres jednego roku, to jest do stycznia 2013r. W uzasadnieniu zmiany stanowiska biegli wyjaśnili, iż po badaniu ubezpieczonego przez biegłego ortopedę w dniu (...)biegły ten potwierdził utrzymujące się nadal zmiany chorobowe takie jak: dolegliwości bólowe obrzęku miednicy oraz stawu biodrowego lewego, bóle kręgosłupa promieniujące do okolicy lewego stawu biodrowego. W rozpoznaniu biegli potwierdzili zespół bólowy lędźwiowo-krzyżowy, nieznaczenie ograniczający sprawność i zaproponowali dalszą częściową niezdolność ubezpieczonego do pracy, która spowodowana jest przebytymi urazami w wypadku komunikacyjnym. Stwierdzili ponadto, iż badany przez ten rok jest nadal usprawniany.
( protokół badań sądowo-lekarskich i orzeczenie lekarskie z dnia (...) akt sprawy ).
Powołując się na stanowisko Przewodniczącego Komisji Lekarskiej ZUS organ rentowy wniósł zastrzeżenia do opinii powołanego zespołu biegłych sądowych z dnia(...) , twierdząc , że nie przeprowadzono wywiadu zawodowego ( brak informacji dot. wykształcenia, przebiegu pracy zawodowej), a na opinii tej znajdują się liczne przekreślenia dotyczące składu zespołu. Organ rentowy zarzucał ponadto, iż opis badania ortopedycznego jest lakoniczny, choć w zasadzie objawy w nim opisywane są leczone przez neurologa, a więc brak podstaw do zmiany sentencji w związku z brakiem objawów porażeniowych i ubytkowych, co potwierdził neurolog ZUS oraz badanie dr Z. z (...)
Organ rentowy wnosił o ustosunkowanie się przez biegłych do powyższych zastrzeżeń w opinii uzupełniającej, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o oddalenie odwołania ( pismo procesowe k. (...) a.s. ).
Na posiedzeniu rozprawowym pełnomocnik organu rentowego wniósł z kolei o dopuszczenie dowodu z drugiego zespołu biegłych sądowych ( protokół przesłuchania k. (...) ).
Mając na uwadze zmianę stanowiska pierwszego zespołu biegłych sądowych oraz zastrzeżenia organu rentowego do opinii tego zespołu, w której biegli stwierdzili dalszą okresową ( 1 rok ) niezdolność ubezpieczonego do pracy Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii drugiego zespołu biegłych sądowych o specjalnościach: lekarz medycyny przemysłowej, neurolog, ortopeda, psychiatra i psycholog kliniczny.
Biegli sądowi drugiego zespołu rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:
1) wielopoziomową dyskopatię szyjną i lędźwiową, przewlekły zespół bólowy szyjno-brakowy i lędźwiowo-krzyżowy z objawowymi okresami zastrzeżeń i obecnymi objawami ubytkowymi;
2) zaburzenia depresyjne;
3) przebyte złamanie miednicy bez upośledzenia funkcji ruchu.
Na podstawie przeprowadzonych badań sądowo-lekarskich i po zapoznaniu się z dokumentacja lekarską znajdującą się w aktach sprawy oraz dokumentacją dostarczoną przez ubezpieczonego biegli sądowi drugiego zespołu stwierdzili, iż stan zdrowia ubezpieczonego upośledza sprawność jego organizmu w stopniu powodującym nadal okresową częściową niezdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przyczyną stwierdzonej niezdolności do pracy są schorzenia układu ruchu i układu nerwowego. Biegli sądowi wskazali, iż badanie MRI kręgosłupa z dnia (...). wykazało masywne wypuklenie jader miażdżystych od C3 – C7 i z tego powodu ubezpieczony zakwalifikowany został do leczenia operacyjnego z terminem (...). W badaniu neurologicznym obecne były u niego objawy ubytkowe.
Jednocześnie biegli wyjaśnili , że stan psychiczny ubezpieczonego jest obecnie wyrównany, a przebyte złamanie miednicy nie upośledza w sposób istotny funkcji.
Przeciwwskazana jest dla ubezpieczonego praca fizyczna związana z dźwiganiem, w wymuszonej pozycji ciała i w zmiennych warunkach klimatycznych.
W konkluzji swojej opinii drugi zespół biegłych stwierdził, iż ubezpieczony jest nadal okresowo, częściowo niezdolny do pracy do 31 stycznia 2015r. , a w porównaniu z badaniem przeprowadzonym poprzednio w stanie jego zdrowia nie nastąpiła poprawa. Biegli zgodzili się z opinią pierwszego zespołu biegłych sądowych, natomiast nie podzielili ustaleń Lekarza Orzecznika i Komisji Lekarskiej ZUS.
W końcowej części swojej opinii wyjaśnili oni także, iż dysponowali nowym dowodem w postaci MRI kręgosłup z dnia (...). i kwalifikacją do zabiegu operacyjnego
( protokół badań sądowo- lekarskich i orzeczenie lekarskie k. (...) akt sprawy).
Odnosząc się do powyższej opinii organ rentowy wniósł do niej zastrzeżenia. W ocenie przewodniczącego Komisji Lekarskiej ZUS aktualne MRI z (...).i kwalifikacja do zabiegu operacyjnego stanowią nową okoliczność w sprawie. W związku z tym organ rentowy na podstawie art. 477 ( 14) §4 K.p.c. wniósł o przekazanie mu sprawy do rozpoznania, gdyż zgodnie z tym przepisem w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub orzecznika komisji lekarskiej ZUS, Sąd nie orzeka co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. W tym przypadku Sąd uchyla decyzję, przekazując sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umarza postepowanie.
( pismo procesowe pełnomocnika ZUS - k.(...) a.s. ).
Na posiedzeniu rozprawowym pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przewrócenie ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od 1 lutego 2012r do 31 stycznia 2015r. oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego poniesionych przez niego kosztów zastępstwa prawnego według norm przypisanych. Ponadto pełnomocnik ubezpieczonego wniósł także o oddalenie wniosku organu rentowego zgłoszonego w piśmie procesowym z dnia (...). o wydanie w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia na podstawie art. 477 ( 14 )§ 4 K.p.c.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazywał jednoznacznie na występowanie u ubezpieczonego częściowej niezdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych ( art. 57 ust.1 pkt 1 w związku z art. 12 i 13 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm. ). Potwierdziły to opinie dwóch powołanych w sprawie zespołów biegłych sądowych. Z dokumentów zebranych przez organ rentowy wynika, iż ubezpieczony wykonywał w okresie swojej aktywności zawodowej pracę na stanowiskach kierowcy ciągnika , elektromontera- kierowcy oraz kierowcy samochodu ciężarowego ( świadectwo pracy oraz wywiad zawodowy – k.(...) oraz wywiad zawodowy k. (...) akt rentowych, k. (...) akt dotyczących świadczenia rehabilitacyjnego ). Praca kierowcy samochodu ciężarowego w wywiadzie zawodowym charakteryzowana było jako średnio-ciężka, wymagająca sprawności obu rąk, chodzenia, pozycji wymuszonej schylania się i wykonywana w zmiennych warunkach mikroklimatycznych. Biegli sądowi drugiego zespołu brali pod uwagę posiadane przez ubezpieczonego kwalifikacje zawodowe, a ponadto dysponowali także aktualnym badaniem MRI, kręgosłupa, które potwierdzało masywne wypukliny jader miażdżystych od C3 - C7, kwalifikujące go do leczenia operacyjnego.
W tej sytuacji nie ulega wątpliwości, iż schorzenie kręgosłupa ubezpieczonego czynią go częściowo niezdolnym do pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych, w tym na stanowiskach na których dotychczas wykonywał on pracę.
Biegli sądowi drugiego zespołu podkreślili w swojej opinii przeciwskazania do wykonywania przez ubezpieczonego zatrudnienia związanego z pracą fizyczną i dźwiganiem, wymuszoną pozycją ciała i w zmiennych warunkach klimatycznych. Przy rozstrzyganiu sporu Sąd Okręgowy podzielił opinię tych biegłych także co do okresu stwierdzonej niezdolności do pracy- do 31 stycznia 2015r. Biegli drugiego zespołu dysponowali bowiem – w przeciwieństwie do pierwszego zespołu biegłych – aktualnym badaniem MRI, które umożliwiało im dokonanie pełnej i wszechstronnej diagnozy co do stanu zdrowia ubezpieczonego, rodzaju jego niezdolności do pracy i jej czasokresu.
Wobec powyższego na podstawie art. 477 14§2 K.p.c w związku z art. 57,58,12 i 13 ustawy o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres orzeczony przez biegłych drugiego zespołu.
O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3 wyroku stosownie do wyniku sporu. Podstawą prawną zasądzenia od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów zastępstwa prawnego stanowiły przepisy art. 98§1 i§3 K.p.c. w związku z art. §12 ust.2,§2 i §3 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie... ( Dz. U. Nr. 163, poz. 1348 z późn. zm. ).
W pkt 2 wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Odpowiedzialność ta wynikała z faktu posłużenia się przez organ rentowy przy wydaniu zaskarżonej decyzji wadliwym merytorycznie orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS. Podkreślenia przy tym wymaga to, iż badanie rezonansem magnetycznym kręgosłupa ubezpieczonego wykonane już po wniesieniu odwołania ( a także skierowanie ubezpieczonego na zabieg operacyjny ) pozwalało jedynie na dokonanie pełnej diagnozy schorzenia, które powodowało jego częściową niezdolność do pracy, i co istotne, na które chorował on już od dłuższego czasu, także przed wydaniem w niniejszej sprawie zaskarżonej decyzji. Okoliczność tę potwierdza opinia lekarska z dnia (...) , w której członkowie Komisji Lekarskiej ZUS stwierdzili zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa C i LS z zespołem bólowym ( choć według członków Komisji bez objawów korzeniowych ), a przede wszystkim zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia(...) ( w którego treści stwierdzono, iż pacjent leczy się od wielu lat z powodu bólów korzeniowych odcinka szyjnego – do barków ) oraz badanie rezonansem magnetycznym z dnia (...). , z którego wynikało, iż „na poziomie L5/S1 widoczna przepuklina krążka międzykręgosłupowego tylno – centralna – masy przepuklinowe wpuklając się dokanałowo na głębokość 6-7 mm wywierają impresję na worek oponowy, obustronnie spłycają również zachyłki boczne „
( k. (...) dołączonej do akt sprawy przez organ rentowy dokumentacji lekarskiej ubezpieczonego).
Przy uwzględnieniu powyższych faktów wniosek organu rentowego o wydanie w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia na podstawie art. 477 ( 14)§4 K.p.c. jawi się jako zupełnie chybiony, gdyż badanie MRI z dnia(...) i kwalifikacja do zabiegu operacyjnego nie mogły być kwalifikowane jako „ nowa okoliczność” w rozumieniu powyższego przepisu.
W powyższym kontekście w sposób szczególnie wyraźny jawi się wadliwość orzeczeń Lekarza Orzecznika i Komisji Lekarskiej ZUS, w zakresie ustalenia pełnej zdolności ubezpieczonego do pracy. Za wadliwość tę organ rentowy – zdaniem Sądu Okręgowego – ponosi w niniejszej sprawie odpowiedzialności z art. 118 ust.1a ustawy emerytalnej.
Na oryginale właściwy podpis.