UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Łęczycy oskarżył S. B. o to, że w okresie od 14 do 28 lutego 2014 roku w Ł. woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. P. (1), dokonał kradzieży z włamaniem do niezamieszkanego budynku mieszkalnego, skąd po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń okna dokonał zaboru w celu przywłaszczenia telewizora m-ki S., dywanu, złomu użytkowego w postaci dwóch żeliwnych blatów od kuchni, dwóch żeliwnych zlewów, czterech żeliwnych grzejników, bojlera o łącznej wartości 450 zł oraz zaboru w celu przywłaszczenia z niezamkniętego pomieszczenia gospodarczego regałów użytkowych, silnika elektrycznego, kuchni, stołu do krajzegi o łącznej wartości 550 zł na szkodę M. S. (1), oraz o to, że w okresie od 19 do 21 lutego 2014 roku w Ł. woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. P. (1), w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia czterech sztuk butli gazowych 11-kg, 5-cio litrowego baniaka z benzyną oraz piłkarki spalinowej m-ki (...) o łącznej wartości 1170 zł na szkodę W. Ł. (1) oraz zaboru w celu przywłaszczenia piły spalinowej m-ki ALPINA wartości 700 zł na szkodę K. K. (1).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ojciec pokrzywdzonego M. S. (1) posiadał budynek mieszkalny i gospodarczy w miejscowości Ł., gmina Ł.. Budynki nie były zamieszkałe. W styczniu 2014 roku pokrzywdzony M. S. (1) był z ojcem na tej posesji. Drzwi wejściowe do domu i pomieszczeń gospodarczych były pozamykane. Ojciec pokrzywdzonego zmarł 19 lutego 2014 roku. W dniu 28 lutego 2014 roku pokrzywdzony pojechał na posesję do miejscowości Ł.. Stwierdził, że w domu jest wybita szyba. Drzwi wejściowe były zamknięte. Pokrzywdzony zawiadomił policję. W trakcie wykonanych oględzin stwierdzono, że z domu mieszkalnego zostały wykręcone i zabrane 4 żeliwne kaloryfery ważące po 50 kg każdy, 2 żeliwne blaty kuchenne, 2 żeliwne zlewy, bojler, telewizor marki S., dywan o wymiarach 4 x 3 m2. Stwierdzono także, że sprawcy po otwarciu zamkniętych pomieszczeń gospodarczych zabrali z nich 5 sztuk 5 –cio półkowych skręconych metalowych regałów ważących ok. 30 kg każdy, metalową krajzegę ważącą ok. 150 kg oraz silnik, który został odcięty od hydroforu.

/zeznania pokrzywdzonego M. S. k. 15, k. 181-182, k. 197-197v, protokół oględzin k. 17-19/

W pomieszczeniu gospodarczym, w który znajdował się hydrofor, podczas przeszukania ujawniono klucz nastawny i piłkę ręczną, z brzeszczotem, które nie stanowiły własności pokrzywdzonego, na którym zabezpieczono substancję potowo –tłuszczową. Podjęta próba oznaczenia profilu DNA tej substancji dała wyniki negatywne.

/protokół oględzin k. 17-19, k. 21, k. 26, opinia biegłego k. 218 – 223/

Pokrzywdzony W. Ł. (1) zamieszkuje w miejscowości Ł., gmina Ł.. W dniu 17 lutego 2014 roku pokrzywdzony wraz z pracownikiem ciął drewno piłą (...). Po zakończonej pracy pracownik odłożył piłę do garażu, nie zamykając drzwi garażu na kłódkę. Następnego dnia pokrzywdzony stwierdził, że w garażu nie ma piły oraz pojemnika z paliwem o pojemności 5 l. W nocy skradziono również cztery butle z gazem, każda ważąca 20 kg, Pojemnik z paliwem został później odnaleziony przy drodze, na wsi.

P. spalinową ukradł pokrzywdzonemu R. P. (1).

/zeznania pokrzywdzonego W. Ł. k. 182-183, k. 3-4, zeznania świadka R. P. k. /

K. K. (1) zamieszkuje w miejscowości Ł.. W okresie pomiędzy 19 lutego a 21 lutego 2014 roku R. P. (1) ukradł z niezamkniętego garażu piłę spalinową marki A., wartości 700 zł.

/zeznania świadka K. K. k. 7v-8, k. 188v-189, zeznania świadka R. P. k. 183-184/

Oskarżony S. B. swoim samochodem – f. (...) w dniu 16 kwietnia 2014 roku zawiózł R. P. (1) oraz S. R. po alkohol do G..

/wyjaśnienia oskarżonego k. 180v, zeznania R. P. k. 183- 184, zeznania świadka D. B. k. 189-189v/

Oskarżony S. B. ma 44 lata, z zawodu jest rolnikiem, posiada gospodarstwo rolne o pow. 7, 5 ha z zabudowaniami, z gospodarstwa osiąga dochód w kwocie 1000 zł miesięcznie, na utrzymania posiada małoletniego syna, pracuje również jako kierowca samochodu ciężarowego otrzymując wynagrodzenie ok. 2000 zł miesięcznie, oskarżony jest osobą niekaraną.

/dane o karalności k. 232, oświadczenie k. 180v/

Oskarżony S. B. w trakcie postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, nie składał wyjaśnień, złożył wnioski o dobrowolne poddanie się karze.

Po wpłynięciu aktu oskarżenia do Sądu, oskarżony S. B. oświadczył, że nie podtrzymuje wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy, nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i wniósł o przeprowadzenie postępowania dowodowego.

/pismo k. 163, k. 168/

Przed Sądem oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, oświadczył, że był skonfliktowany z bratem ciotecznym R. P. (1) i jest to pomówienie. Wyjaśnił, że nie utrzymuje żadnych kontaktów z R. P. (1), jedynie w dniu 16 kwietnia podwiózł go po alkohol. Nadto wyjaśnił, że został zabrany w domu, nie wiedział o co chodzi, na komendzie pobity przez funkcjonariuszy policji, i podpisał protokoły albowiem chciał stamtąd wyjść.

/wyjaśnienia oskarżonego k. 180v-181/

Stan faktyczny w zakresie szkód jakie ponieśli pokrzywdzeni – W. Ł. (1), M. S. (1), i K. K. (1) Sąd ustalił na podstawie ich zeznań oraz dokumentów w postaci protokołów oględzin. Zeznania świadków Sąd uznaje za wiarygodne, są one konsekwentne, pokrzywdzeni opisują jedynie poniesione szkody oraz prawdopodobne sposoby działania sprawcy, nie wskazując jednakże osoby, która dopuściła się kradzieży, pokrzywdzeni nie posiadają wiedzy w tym zakresie.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego S. B. w tej części, w której wskazuje on na jedyny kontakt jaki miał z R. P. (1) w postaci podwiezienia go swoim samochodem w dniu 16 kwietnia 2014 roku. Okoliczność tę potwierdza matka oskarżonego D. B., świadek S. R. oraz współoskarżony R. P. (1). Brak jest powodów aby ich zeznania uznać za kłamliwe.

Oświadczenia oskarżonego jakie składał on w czasie postępowania przygotowawczego, w tym zwłaszcza przyznanie się do winy, Sąd całkowicie odrzuca. Należy podkreślić, że oskarżony poza oświadczeniem, że przyznaje się do stawianych mu zarzutów, nie wskazywał żadnych okoliczności zarzucanych mu czynów, a niezwłocznie po wpłynięciu aktu oskarżenia do Sądu, wycofał wszystkie składane wcześniej oświadczenia.

Wobec takiego faktu należy pominąć zeznania świadków – P. G., D. O., J. W. i K. S. co do okoliczności zatrzymania oskarżonego, przeszukania w jego miejscu zamieszkania a następnie przesłuchania. Świadkowie ci nie pamiętają istotnych okoliczności przeprowadzanych czynności, powołując się na treść sporządzonych dokumentów, a właśnie treściom tych dokumentów w postaci protokołów przesłuchań zaprzecza oskarżony.

Poza przyznaniem się oskarżonego w trakcie postępowania przygotowawczego, czego nie można uznać za wiarygodny dowód jego sprawstwa, jedynym dowodem mającym przemawiać za popełnieniem przez oskarżonego zarzucanych mu czynów są wyjaśnienia R. P. (1), które składał w trakcie postępowania przygotowawczego. Wyjaśnienia te stanowią dowód z pomówienia, i wymagały ze strony Sądu szczególnej ostrożności. Sąd zobowiązany jest ocenić taki dowód z wyjątkową wręcz skrupulatnością i rozważaniem, czy istnieją inne dowody potwierdzające bezpośrednio lub chociażby pośrednio to pomówienie, a nadto czy pomówienie jest logiczne i nie wykazuje chwiejności, albo czy nie jest wręcz nieprawdopodobne. Pomówienie, czyli obciążenie w złożonych wyjaśnieniach innej osoby odpowiedzialnością za przestępstwo, jest w ujęciu prawa karnego procesowego dowodem podlegającym swobodnej ocenie na równi z innymi dowodami i może być dowodem winy, jeżeli spełnia odpowiednie warunki. Przyjmuje się, że pomówienie może być uznane za pełnowartościowy dowód tylko wówczas, gdy w kontekście określonych ustaleń nie jest sprzeczne z innymi dowodami, a przede wszystkim nie relacjonuje różnych wersji tego samego zdarzenia. Dowód taki powinien więc podlegać szczególnie wnikliwej i ostrożnej ocenie ze strony sądu, który powinien zbadać, czy pomówienie jest konsekwentne i stanowcze, czy jest zgodne z doświadczeniem życiowym i logiką wypadków, a ponadto, czy informacje uzyskane tą drogą:

1) są przyznawane przez pomówionego;

2) są, choćby w części, potwierdzone innymi dowodami;

3) są spontaniczne;

4) pochodzą od osoby bezstronnej bądź zainteresowanej obciążeniem pomówionego;

5) są konsekwentne i zgodne co do zasady oraz szczegółów w kolejnych relacjach składanych w różnych fazach postępowania;

6) pochodzą od osoby nieposzlakowanej czy też przestępcy, zwłaszcza obeznanego z mechanizmami procesu karnego;

7) pomawiający sam siebie obciąża, czy też tylko przerzuca odpowiedzialność na inną osobę, by siebie uchronić przed odpowiedzialności. /por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 lutego 2014 r. II AKa 24/14/

Przy ocenie dowodu z pomówienia powinna obowiązywać zasada nieufności dopóty, dopóki treść pomówienia nie zostanie uwiarygodniona innymi dowodami.

Już sama treść wyjaśnień R. P. (1) składanych w trakcie postępowania przygotowawczego budzi wątpliwości, jest bowiem sprzeczna z wiarygodnymi zeznaniami pokrzywdzonych a nadto w części jest nieprawdopodobna. W szczególności R. P. (1) nie wskazuje wszystkich ukradzionych pokrzywdzonym rzeczy, stwierdza, np. że nie przypomina sobie, aby zabrane zostały butle gazowe, nie wyjaśnia również nic odnośnie zabranych kaloryferów, regałów, stołu do krajzegi, bojlera, czy też termoforu, a wobec niebudzących wątpliwości zeznań pokrzywdzonych – W. Ł. (1) i M. S. (1) te właśnie rzeczy zostały ukradzione, a wobec ich gabarytów nie sposób uznać, że R. P. (1) o nich zapomniał.

Zresztą właśnie rozmiary zabranych rzeczy poddają w zasadniczą wątpliwość treść wyjaśnień R. P. (1). Jak wynika z jego wyjaśnień, nastąpiła jednorazowa kradzież i wywiezienie rzeczy samochodem oskarżonego. Wątpliwa jest samą możliwość jednorazowego wywiezienia rzeczy ukradzionych pokrzywdzonemu M. S. (1) samochodem jakim dysponował oskarżony. Była to bowiem kradzież 4 żeliwnych kaloryferów ważących po 50 kg każdy, 2 żeliwnych blatów kuchennych, 2 żeliwnych zlewów, bojlera, telewizora marki S., dywanu o wymiarach 4 x 3 m2, 5 sztuk 5 –cio półkowych skręconych metalowych regałów ważących ok. 30 kg każdy, metalowej krajzegi ważącej ok. 150 kg oraz silnika odciętego od hydroforu. Skoro zatem R. P. (1) zeznaje o jednorazowej kradzieży i wywiezieniu zabranych rzeczy samochodem F. (...), to przebieg zdarzeń wynikających z wyjaśnień R. P. (1) złożonych w postępowaniu przygotowawczym uznać należy za mało prawdopodobne, a wręcz niemożliwe.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe w tym przesłuchanie R. P. (1) przed Sądem w dniu 9 października 2015 roku jednoznacznie wskazuje, że nie został spełniony żaden z opisanych wyżej warunków, jakie powinien spełniać dowód z pomówienia, aby mógł być uznany za wiarygodny.

W szczególności, świadek R. P. (1) stanowczo wycofał swoje wcześniejsze wyjaśnienia. Potwierdził jedynie, że kiedyś oskarżony podwiózł jego i kolegę samochodem po alkohol. Potwierdził również, że on ukradł dwie piły spalinowe w miejscowości Ł. z niezamkniętych garaży. Za te czyny został zresztą skazany. Okoliczności kradzieży pił spalinowych o których zeznał R. P. (1), potwierdzają zeznania pokrzywdzonych – K. K. (1) i W. Ł. (1).

Zeznań R. P. (1) nie sposób uznać za konsekwentne. Okoliczności wskazane przez niego nie zostały potwierdzone przez żaden innych dowód przeprowadzony w sprawie. Nie potwierdza go żaden ze świadków, żadna z rzeczy jaka została ukradziona pokrzywdzonym nie została odnaleziona u oskarżonego.

Sąd przeprowadził z urzędu dowód z opinii biegłego, co do zgodności materiału DNA substancji potowo- tłuszczowej zabezpieczonej na rękojeści piły do cięcia metalu, którą najprawdopodobniej posługiwał się sprawca, z materiałem genetycznym pobranym od oskarżonego. Przeprowadzone badanie jednakże nie wykazało zgodności DNA. Próba oznaczenia profilu DNA substancji zabezpieczonej na narzędziu dała wyniki negatywne. Tym samym przeprowadzony dowód nie potwierdził obecności oskarżonego na miejscu przestępstwa a tym samym jego w nim udziału.

Dodać należy, że R. P. (1) był osobą dobrze znaną policji z racji dopuszczania się wielu kradzieży na terenie gminy G., miał 20 lat, był uzależniony od alkoholu, a w dniu 25 listopada 2015 roku zmarł. Konflikt jaki oskarżony S. B. miał z ciotecznym bratem R. P. (1) dodatkowo wskazuje na możliwy motyw składania obciążających oskarżonego wyjaśnień.

Sąd zważył co następuje:

Dokonując analizy zebranego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego jednoznacznie można stwierdzić, iż nie pozwala on na przypisanie oskarżonemu winy co do żadnego ze stawianych mu zarzutów.

W sprawie występował co prawda dowód bezpośredni obciążający oskarżonego – wyjaśnienia podejrzanego R. P. (1) jakie składał w trakcie postępowania przygotowawczego – lecz dowód ten dotknięty jest wieloma ułomnościami, wskazanymi wyżej że nie sposób w oparciu o niego dokonywać ustaleń w zakresie winy oskarżonego.

Wyjaśnienia R. P. (1) jak wskazano powyżej od początku powinny był staranniej zweryfikowane z uwagi na ich sprzeczność ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Twierdzeń podejrzanego R. P. (1) co do udziału w przestępstwach oskarżonego nie potwierdza w żadnej części ani on sam ani żaden inny dowód przeprowadzony w trakcie postępowania przygotowawczego (oględziny) ani przeprowadzony przed Sądem.

Według zasad obowiązującej procedury karnej udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości. Należy zgodzić się z poglądem SN wyrażonym w postanowieniu z dnia 10.03.1995 r., U KZP 1/95 OSNKW 1995/5-6/37, iż obowiązujący kodeks postępowania karnego nie daje podstaw do alternatywnych ustaleń w zakresie przypisanego w wyroku przestępstwa, zaś ciążący na Sądzie obowiązek czynienia ustaleń zgodnych z prawdą oraz obowiązująca w prawie zasada domniemania niewinności wymagają zawsze pewności stwierdzeń co do winy. Przy tak ustalonym w sprawie stanie faktycznym i uzyskanym materiale dowodowym, nie można w sprawie było przypisać oskarżonemu sprawstwa żadnego z zarzucanych mu czynów.

W świetle powyższego na podstawie art. 17§1 pkt. 1 kpk w zw. z art. 414 §1 kpk należało orzec jak w pkt. 1 i 2 sentencji wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE