Sygn. akt VI Ka 618/16
Dnia 1 grudnia 2016 r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :
Przewodniczący: SSO Jacek Matusik
protokolant: p.o. protokolant sądowy Wioletta Gumienna
przy udziale prokuratora Marka Traczyka
po rozpoznaniu dnia 1 grudnia 2016 r.
sprawy K. W. syna J. i E., ur. (...) w C. oskarżonego o przestępstwo z art. 284 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim
z dnia 25 stycznia 2016 r. sygn. akt II K 48/15
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że oskarżonego K. W. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu; wydatkami za postepowanie w sprawie obciąża Skarb Państwa.
Sygn. akt VI Ka 618/16
K. W. został oskarżony o to, że „w dniu 14 grudnia 2011 roku w N. przywłaszczył sobie cudzą rzecz ruchomą w postaci pieniędzy w kwocie 35.000 zł w ten sposób, że posiadając pełnomocnictwo do reprezentowania firmy Przedsiębiorstwo (...) – M. W. z siedzibą B. ul. (...) w w/w dniu zawarł umowę o wykonanie (...) z E. B., w ramach której przyjął zaliczkę w kwocie 35.000 zł a następnie nie wywiązując się ze zobowiązania zaliczki nie zwrócił, tym samym działając na szkodę pokrzywdzonych E. B. oraz D. B., tj. o popełnienie występku z art. 284 § 1 k.k.
Sąd Rejonowy w Nowym dworze Mazowieckim, wyrokiem z dnia 25 stycznia 2016r. w sprawie o sygn. akt II K 48/15 uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, za który na podstawie art. 284 § 1 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby 3 lat oraz zobowiązał oskarżonego na podstawie art. 72 § 2 k.k. do częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych kwoty 25.000 zł.
Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając wyrok ten w całości i wnosząc o jego zmianę i uniewinnienie K. W. od popełnienia zarzucanego mu czynu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja obrońcy oskarżonego skutkował zmianą zaskarżonego wyroku i uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, chociaż z przyczyn innych, niż te podniesione przez skarżącego.
W realiach niniejszej sprawy brak jest podstaw do przypisania oskarżonemu K. W. popełnienia przestępstwa polegającego na przywłaszczeniu sobie kwoty 35.000 złotych wpłaconej przez pokrzywdzonych z tytułu zaliczki na poczet umowy o roboty budowalne zawartej z Przedsiębiorstwem (...) – M. W. (zwanym dalej (...)) i w ocenie Sądu Okręgowego jest to oczywiste i wynika z samej istoty zobowiązań pieniężnych. Jak słusznie bowiem ustalił Sąd Rejonowy, pokrzywdzeni zawarli z K. W., działającym z ramienia przedsiębiorstwa (...), umowę o roboty budowalne w dniu 11 grudnia 2011 r. i zgodnie z postanowieniami tejże umowy D. B. w dniu 14 grudnia 2011 r. spotkał się z K. W. na stacji benzynowej (...) znajdującej się na terenie N., gdzie wręczył mu do rąk własnych zaliczkę na rzecz zakupu materiałów budowlanych w kwocie 35.000 złotych, co K. W. pokwitował drukiem KP. W związku z tym, należy zauważyć, że w momencie fizycznego przekazania pieniędzy oskarżonemu, działającemu jak pełnomocnik (...), w wykonaniu umowy, pieniądze te przeszły na własność (...), które winno rozdysponować je zgodnie z zawartą umową. Gdyby więc oskarżony, jak mu się zarzuca, pieniądze te zagarnął dla siebie i nie przekazał ich do swojego mocodawcy, to pokrzywdzonym jego czynem byłoby (...), a nie Państwo B.. Sytuacja taka jednak nie zaistniała, gdyż jak wynika to z materiału dowodowego i jak również słusznie ustalił Sąd I instancji, pieniądze te zostały wpłacone przez oskarżonego do kasy (...). Wszystkie dalsze, poczynione przez Sąd Rejonowy, ustalenia faktyczne dotyczące nie wywiązania się przez (...) z zawartej umowy i nie zwrócenia zaliczki, nie mają w związku z powyższym, żadnego znaczenia dla ustalenia winy oskarżonego w zakresie zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu z art. 284 § 1 k.k., albowiem jego zachowanie nie nosiło znamion przywłaszczenia, co nie wyklucza jego ewentualnej odpowiedzialności za inne przestępstwo. Nie może również być mowy o ewentualnym przywłaszczeniu przez oskarżonego pieniędzy dla (...), której przedstawicielem był oskarżony, albowiem przywłaszczyć można tylko rzecz cudzą, a jak wskazano wyżej, wpłacone zgodnie z umową przez pokrzywdzonych pieniądze stały się własnością (...). Kwestie niewłaściwego wydatkowania uiszczonej przez pokrzywdzonych kwoty, oraz nie zwrócenia zaliczki po rozwiązaniu umowy, muszą więc być oceniana na gruncie przepisów prawa cywilnego, w myśl, których w chwili wypowiedzenia umowy, po stronie pokrzywdzonych powstało roszczenie o zapłatę kwoty 35.000 złotych. W związku z powyższym nie znajduje żadnego uzasadnienia, wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, stanowisko, w chwili rozwiązania umowy i wezwania przez oskarżycieli posiłkowych do zwrotu wpłaconej zaliczki, oskarżony K. W. utracił legalny tytuł prawny do posiadania pieniędzy przekazanych mu przez D. B.. Znamienne jest przy tym, o czym zdaje się zapomniał Sąd Rejonowy, że oskarżony w chwili rozwiązania umowy, nie władał konkretnymi pieniędzmi przekazanymi przez pokrzywdzonych, które przecież zostały wpłacone do kasy (...).
Z powyższych względów, jak już wskazano na wstępie oskarżonemu nie można przypisać popełnienia występku z art. 284 § 1 k.k.
Niezależnie jednak od powyższego Sąd Okręgowy musi zauważyć, iż zdziwienie budzi postawienie oskarżonemu przez prokuratora zarzutu popełnienia czynu z art. 284 § 1 k.k. Zarówno bowiem treść zawiadomienia o przestępstwie, jak i wymowa dowodów przeprowadzonych w toku postępowania przygotowawczego wskazywały na zasadność postawienia zarzutu z art. 286 § 1 k.k. W tym też kierunku zmierzało całe postępowanie dowodowe zarówno w toku dochodzenia, jak i przed Sądem. W ocenie Sądu Okręgowego, przy takich ustaleniach faktycznych, jakie poczyniono w toku postępowania w niniejszej sprawie (nie przesądzając w chwili obecnej o ich prawidłowości), oskarżonemu można by ewentualnie przypisać popełnienie występku oszustwa. Dostrzegając okoliczność tę, Sąd Odwoławczy nie mógł jednak zmienić wyroku w tym kierunku z dwóch powodów; po pierwsze bowiem byłoby to wyjście poza granice postawionego oskarżonemu zarzutu, a po drugie nie pozwalałby na to zakaz wyrażony w art. 343 § 1 k.p.k. i art. 443 k.p.k., przy czym w ocenie Sądu Okręgowego w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, nie ma przeszkód, by wszcząć przeciwko oskarżonemu postępowanie o czyn z art. 286 § 1 k.k., o ile oczywiście będą do tego podstawy faktyczne.
Mając na względzie powyższe wywody, Sąd Odwoławczy orzekł jak w wyroku.