Sygn. akt II Ca 328/15
Dnia 26 listopada 2015 roku
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Ireneusz Płowaś (spr.)
Sędziowie: SO Janusz Kasnowski
SO Wojciech Borodziuk
Protokolant: stażysta Karolina Bielewicz
po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2015 roku w Bydgoszczy
na rozprawie
sprawy z wniosku M. N.
z udziałem P. N., A. W., A. P.
S.
o dział spadku po J. S. i zniesienie współwłasności
nieruchomości
na skutek apelacji wnioskodawczyni
od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy
z dnia 30 grudnia 2014 roku, sygn. akt II Ns 1012/13
postanawia:
oddalić apelację.
Sygn. akt II Ca 328/15
Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 30.12.2014 roku dokonał działu spadku po J. S. oraz zniesienia współwłasności nieruchomości lokalowej położonej w B. przy ul. (...) dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...),a z której własnością związany jest udział (...) w nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą KW nr (...) o wartości 180.400 zł poprzez jej przyznanie na własność wnioskodawczyni M. N.. W punkcie II postanowienia zasądzono od wnioskodawczyni na rzecz uczestniczki A. W. kwotę 60.133,33 zł płatną tytułem spłaty w terminie 3 miesięcy. W punkcie III zasądzono od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni kwotę 7.052,45 zł tytułem zwrotu należnej części wydatków na nieruchomość wspólną płatną w terminie 3 miesięcy. W punkcie IV oddalono wnioski w pozostałym zakresie a w punkcie V i VI rozstrzygnięto o kosztach sądowych.
Apelację od powyższego postanowienia w zakresie jego punktów II, III i IV wniosła wnioskodawczyni, zarzucając naruszenie prawa materialnego tj. art. 207 kc poprzez niezastosowanie tego przepisu do rozliczenia wskazanych przez wnioskodawczynię wydatków przez nią poniesionych a obciążających uczestniczkę stosunkowo do jej udziałów w prawie własności nieruchomości, a także naruszenie prawa procesowego tj. art. 618 § 1 kpc poprzez przyjęcie, że wnioskodawczyni nie może domagać się zwrotu poniesionych wydatków za okres od listopada 2009 roku do czerwca 2012 roku, podczas gdy roszczenie to mieści się w kategorii roszczeń , o których mowa w tym przepisie.
Wskazując na te zarzuty wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie II i III poprzez zasądzenie od uczestniczki na jej rzecz kwoty 17.686,32 zł tytułem zwrotu należnej części wydatków na nieruchomość wspólną oraz zasądzenie od uczestniczki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za instancję odwoławczą.
Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł jak w apelacji zaś uczestniczka A. W. o oddalenie apelacji jako bezzasadnej.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelację wnioskodawczyni jest niezasadna.
Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i czyni je podstawą własnych rozważań, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w apelacji.
Zgodnie z art. 387 § 2 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc uzasadnienie postanowienia zostanie ograniczone jedynie do wyjaśnienia podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa, albowiem Sąd Okręgowy nie uzupełniał postępowania dowodowego ani nie zmieniał ustaleń faktycznych Sądu I instancji a wnioskodawczyni w swojej apelacji nie zgłosiła zarzutów dotyczących ustaleń faktycznych ograniczając jej do zarzutów naruszenia prawa materialnego i procesowego.
Oba zarzuty naruszenia prawa materialnego i procesowego podniesione w apelacji Sąd Okręgowy uznaje za bezzasadne. Sąd Rejonowy na podstawie prawidłowych ustaleń faktycznych zastosował również prawidłowo przepisy prawa materialnego i procesowego wskazane z zarzutach apelacji.
Jak wynika z apelacji i stanowiska wnioskodawczyni przedstawionego na rozprawie apelacyjnej przedmiotem apelacji była w istocie kwota 10.634 zł o jaką zdaniem skarżącej należało powiększyć zasądzoną w punkcie III postanowienia kwotę 7.052,45 zł tytułem zwrotu należnej części wydatków na nieruchomość wspólną. Wydatki te miała ponieść wnioskodawczyni a dotyczyły one należności z tytułu opłat związanych z lokalem wspólnym należnych wspólnocie mieszkaniowej zarządzającej nieruchomością, w której przedmiotowy lokal się znajduje.
Apelacja nie dotyczyła już wydatków remontowych, o których rozliczenie wnioskodawczyni wnosiła jeszcze w postępowaniu I instancyjnym. Wnioskodawczyni argumentowała, iż spłacając zaległości w opłatach związanych z lokalem uiściła kwotę wyższą niż przysługujący jej udział albowiem wcześniej już takie opłaty uiszczała w zakresie ją obciążającym a spalone przez nią zaległości powstały na skutek tego, iż uczestniczka nie partycypowała w tych kosztach w zakresie przysługującego jej udziału w lokalu. Tego typu roszczenia mogą być przedmiotem rozstrzygania w sprawie o zniesienie współwłasności jednak jedynie na żądanie jednej ze storn. Oznacza to, iż Sąd Rejonowy nie miał podstaw do prowadzenia w tym zakresie postępowania z urzędu, a na wnioskodawczyni spoczywał obowiązek wykazania zasadności podnoszonych przez siebie żądań zgodnie z art. 6 kc.
Wnioskodawczyni nie wykazała istnienia i zasadności żądania objętego apelacją. Dowody przez nią zaoferowane nie dają, bowiem podstaw do ustalenia czy i w jakim zakresie wnioskodawczyni zapłaciła opłaty związane z przedmiotowym lokalem a w szczególności czy czyniła to ponad swój udział. Podkreślić należy, iż Sąd Okręgowy w pełni podziela podgląd wyrażony przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia a dotyczący zakresu w jakim możliwe jest rozliczenie nakładów na nieruchomość wspólną w postępowaniu o zniesienie współwłasności.
Zgodnie z art. 618 § 1 kpc nie jest dopuszczalne rozliczenie nakładów poczynionych na nieruchomość będącą przedmiotem postępowania w sprawie o zniesienie współwłasności, przed nabyciem prawa do tej nieruchomości. Przepis art. 618 kpc zezwala jedynie na rozliczenie roszczeń pomiędzy
współwłaścicielami rzeczy z tytułu współposiadania rzeczy i z tytułu poniesionych nakładów na rzecz wspólną jednak wyłącznie w okresie w którym danej stronie przysługiwał tytuł prawny do rzeczy czyli w okresie jej współposiadania wynikającego z prawa własności. Powyższe rozważania dotyczą również ewentualnych roszczeń z tytułu opłat związanych z lokalem przed nabyciem przez wnioskodawczynię udziałów.
Wnioskodawczyni dołączyła już do wniosku kopie potwierdzeń wpłat z tytułu opłat na rzecz wspólnoty mieszkaniowej ale w większości dotyczyły one okresu wcześniejszego tj. przed dniem 20 czerwca 2012 roku – kiedy to wnioskodawczyni nabyła 1/3 udziału w nieruchomości wspólnej i przed dniem 12 marca 2013 roku kiedy to nabyła udział 1/3 w nieruchomości wspólnej. Jeżeli już po nabyciu tych udziałów okazałoby się, że nieruchomość obciąża wcześniejsze zadłużenie np. z tytułu opłat na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, to wszyscy jej współwłaściciele aż do zniesienia wspólności odpowiadają za te długi solidarnie a wzajemne rozliczenia z tego tytułu oparte muszą być na wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej.
Jak jednak powyżej wskazano wnioskodawczyni nie wykazał aby kwoty, które na poczet należności związanych z opłatami za lokal uiściła, już po nabyciu udziałów w nieruchomości, przekraczały zakres jej udziałów w nieruchomości. Z dołączonego do wniosku zaświadczenia z dnia 14.02.2013 roku wystawionego przez (...) spółkę z o.o. nie wynika w jakich kwotach od maja 2012 roku dokonywała opłat wnioskodawczyni.
Z kolejnych dowodów przedkładanych przez wnioskodawczynię w zakresie objętym żądaniem apelacji, również nie wynika kiedy doszło do powstania zaległości i z czym były one związane a także w jakim zakresie wnioskodawczyni opłacała kwoty należne wspólnocie mieszkaniowej. Z zaświadczenia wystawionego w dniu 09.09.2014 roku przez zarządcę nieruchomości wspólnej a dotyczącego zaległości i wpłat za okres od 01.02.2014 roku do 31.08.2014 roku wynika jedynie, że na koniec 2013 roku zaległości sięgały kwoty 9.421,25 zł a na koniec sierpnia 2014 roku wyniosły 13.378,79 zł. Zaświadczenie to jest lakoniczne i sformułowane w sposób uniemożliwiający dokonanie na jego podstawie innych ustaleń poza w/w, także w zakresie dokonanych wpłat i osób, które je dokonały.
Dodatkowo wskazać należy, że zaświadczenie to nie zostało podpisane, a z jego formy nie wynika, że jest to dokument w wersji elektronicznej nie wymagającej innego podpisu poza elektronicznym. Dowód taki jako co najmniej ułomny nie może zatem stanowić podstaw do dokonania ustaleń o jakich mowa w uzasadnieniu apelacji. Również z pisma zarządcy nieruchomości z dnia 25.11.2014 roku nie wynika w jakim okresie powstało zadłużenie poza wskazaniem jego kwoty i wysokości odsetek nie wskazano w nim innych informacji. Z kwoty odsetek nie wynika aby były one naliczane przez dłudzy okres także przed 2012 rokiem.
Nadto z przedstawionych przez wnioskodawczynię dokumentów wynika, że w okresie, w którym nabyła udziały w nieruchomości nie dokonywała stałych regularnych wpłat na poczet należności związanych z lokalem, a jak już powyżej wyjaśniono okres wcześniejszy nie ma znaczenia dla rozliczeń nakładów w niniejszej sprawie.
Jak już wskazano, wnioskodawczyni nie wykazała w toku postępowania, że poniosła opłaty za lokal w okresie, w którym nabyła prawo własności do nieruchomości, w zakresie wyższym niż to przyjął Sąd Rejonowy. Sąd I instancji słusznie uznał, iż te wpłaty, które wnioskodawczyni dokonała z w/w tytułu należy rozliczyć zgodnie z udziałami, które współwłaściciele posiadali w nieruchomości będącej przedmiotem postępowania. Skoro wnioskodawczyni posiada 2/3 udziałów w nieruchomości to w tym zakresie winna ponosić koszty związane z lokalem mieszkalnym.
Rozliczenia dokonane przez Sąd Rejonowy w punkcie III zaskarżonego postanowienia należy, zatem uznać za prawidłowe, a tym samym zarzuty dotyczące naruszenia przez Sąd I instancji zarówno art. 618 § 1 kpc jak i art. 207 kc należało ocenić jako bezzasadne.
Apelację wnioskodawczyni na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc należało wobec tego oddalić jako bezzasadną.
SSO Ireneusz Płowaś SSO Janusz Kasnowski SSO Wojciech Borodziuk