UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 lipca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., powołując się na art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r. poz. 887, ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych (Dz. U. z 1983r., nr 8, poz. 43 ze zm.) odmówił ubezpieczonemu A. C. prawa do emerytury w niższym wieku w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bowiem ZUS zaliczył mu jedynie 6 lat, 11 miesięcy i 2 dni takiej pracy.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Podniósł, iż biorąc pod uwagę wszystkie wskazane przez niego okresy pracy posiada on wymagany staż pracy w warunkach szczególnych. Nadto wskazał, iż taki charakter jego pracy wynika z zeznań świadków, o przesłuchanie których wniósł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd Okręgowy w Gliwicach poczynił następujące ustalenia:

Ubezpieczony ukończył wymagany przez przepisy wiek 60 lat w dniu(...)., nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, do 31 grudnia 1998r. udokumentował ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy – okoliczności te były niesporne pomiędzy stronami.

Na podstawie złożonych przez ubezpieczonego świadectw pracy organ rentowy uwzględnił mu 6 lat, 11 miesięcy i 2 dni okresu pracy w szczególnych warunkach, a to następujący okres pracy:

- od 1 lutego 1987r. do 2 lutego 1994r. w KWK (...) na stanowisku spawacza.

Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych następujących okresów zatrudnienia:

- od 4 maja 1984r. do 31 stycznia 1987r. w KWK (...) na stanowisku ślusarz spawacz – ponieważ stanowisko takie (łączone) nie zostało wymienione w powołanym dziale, pozycji i punkcie ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (świadectwo pracy z dnia 3 stycznia 1994r.);

- od 3 stycznia 1994r. do 31 grudnia 1994r. w (...) Sp. z o.o. na stanowisku spawacza elektrycznego, ślusarza remontowego oraz od 1 stycznia 1995r. do 31 grudnia 1998r. na stanowisku spawacza elektrycznego i gazowego – ze względu na brak świadectwa pracy w warunkach szczególnych z powołaniem się na odpowiednią pozycję (rozbieżność zajmowanych przez skarżącego stanowisk, której ww. pracodawca nie skorygował) – świadectwo pracy z dnia 15 grudnia 2000r.);

- od 8 lutego 1983r. do 24 kwietnia 1984r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w D. na stanowisku spawacza elektrycznego – gdyż przedłożone świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych (świadectwo pracy z dnia 20 marca 2001r.).

Organ rentowy wskazał ponadto, iż ze względu na obowiązujące przepisy nie jest uprawniony do uznania okresów pracy w warunkach szczególnych na podstawie zeznań świadków.

Na podstawie przedłożonej dokumentacji osobowej, w tym świadectwa pracy w warunkach szczególnych Sąd ustalił, iż w okresie od 8 lutego 1983r. do 24 kwietnia 1984r. odwołujący był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w D. na stanowisku spawacza elektrycznego. Z dniem 4 maja 1984r. odwołujący rozpoczął pracę w KWK (...) w Z. na stanowisku ślusarza-spawacza na powierzchni. Miejscem pracy skarżącego była kotłownia technologiczna należąca do kopalni. Kotłownia ta zasila Zakład (...), Instytut (...) oraz trzy osiedla mieszkaniowe. Zakład pracuje w ruchu ciągłym. W latach 1984 - 1998 na pierwszej zmianie pracowało około 30 pracowników, zaś na drugiej i trzeciej od 6 do 8. Byli to pracownicy obsługi kotłów, sprężarek, systemów nawęglania i ekipy remontowe. Ubezpieczony pracował jako członek ekipy remontowej spawaczy. Ekipy remontowe w liczbie około 20 pracowników pracowały tylko na pierwszej zmianie, wykonywały prace ślusarskie przy naprawach maszyn i urządzeń kotłowni, jak również poza kotłownią. Ekipa dzieliła się na brygady, każda z nich posiadała spawacza. Spawacz zajmował się spawaniem właściwym gazowym albo elektrycznym, cięciem, podgrzewaniem oraz wykonywaniem wszelkich prac w użyciem palnika. Ubezpieczony specjalizuje się w spawaniu elektrycznym, w związku z czym powierzono mu większość prac wymagających spawania tego rodzaju, co wymagało znacznych umiejętności. Ze względu na wysokie zapotrzebowanie na dokonywanie prac spawalniczych zakład zatrudniał wielu spawaczy. Ubezpieczony, oprócz prac spawalniczych, nie wykonywał prac ślusarskich ani żadnych innych prac. Zdarzało się, iż spawacze pomagali przy pracach ślusarskich, jednak odbywało się to jedynie doraźnie, sporadycznie, w razie zaistnienia konkretnej potrzeby, nie była to regularna praktyka. Ponadto, ze względu na ilość prac spawalniczych dokonywanych przez odwołującego, nie miał on realnej możliwości wykonywania jednocześnie prac innego rodzaju. Ze względu na fakt, iż ślusarze otrzymywali wyższe wynagrodzenie od spawaczy powszechnie przyjętą praktyką w zakładzie pracy było zatrudnianie spawaczy na stanowisku łączonym, tj. ślusarza-spawacza, celem przyznania korzystniejszego wynagrodzenia, pomimo, iż pracownik taki rzeczywiście wykonywał jedynie prace spawalnicze. Od roku 1994r. kotłownię, warsztat oraz pracowników kopalni – w tym również pracowników ekip remontowych – przejęła spółka (...) Sp. z o.o. Pracownicy w dalszym ciągu wykonywali pracę na terenie tego samego obiektu, na tych samych zasadach, zachowano również zasady dotyczące płac pracowniczych. Ubezpieczony wykonywał w dalszym ciągu prace spawalnicze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Odwołujący pozostaje pracownikiem spółki do nadal. Za okres pracy w spółce do 31 grudnia 1998r. skarżący nie otrzymał świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Skarżący pracował jako spawacz w pełnym wymiarze czasu pracy we wszystkich okresach spornych w niniejszej sprawie.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków A. B., P. K. i M. K. oraz ubezpieczonego, akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego oraz świadków.

Odnośnie rodzaju rzeczywiście wykonywanej pracy przez ubezpieczonego Sąd dał wiarę zeznaniom słuchanych w sprawie świadków oraz ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, szczegółowe, logiczne, zasadniczo zgodne ze sobą. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w spornych okresach jego zatrudnienia i stąd niewątpliwie posiadają szczegółową wiedzę na temat miejsca i charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy. Nadto zeznania te znajdują potwierdzenie w powołanej w sprawie dokumentacji, zwłaszcza w dokumentacji zawartej w aktach osobowych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.] prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po 31 grudnia 1948 roku , który:

-: ukończył 60 lat,
-: udokumentował do dnia 31.12.1998 r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),
-: nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie

Okoliczność sporna w rozpoznawanej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W wykazie A, dziale XIV, poz. 12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. wymienione zostały – „Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym”.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe niewątpliwie wykazało, że ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracę, która mieści się w definicji prac określonych pod pozycją 12 działu XIV wykazu A powyższego rozporządzenia w okresach spornych w niniejszej sprawie, a to od 8 lutego 1983r. do 24 kwietnia 1984r., od 4 maja 1984r. do 31 stycznia 1987r., od 3 stycznia 1994r. do 31 grudnia 1994r. oraz od 1 stycznia 1995r. do 31 grudnia 1998r.

Odnosząc się do okresu pracy odwołującego w (...) Przedsiębiorstwie (...) w D. Sąd uznał za niezasadną argumentację organu rentowego, który wskazał, iż odwołujący nie posiada za ww. okres świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony na dowód pracy w warunkach szczególnych w tym okresie przedłożył bowiem świadectwo pracy wydane przez zakład archiwalny, jednakże w przedłożonej w sprawie dokumentacji osobowej za ww. okres znajduje się również oryginalne świadectwo pracy w warunkach szczególnych wydane przez pracodawcę, które stanowi pełnoprawny dowód na okoliczność pracy odwołującego w warunkach szczególnych w tym okresie. W tej sytuacji Sąd uznał za niecelowe powoływanie świadków na okoliczność pracy odwołującego w (...) Przedsiębiorstwie (...), bowiem świadectwo pracy w warunkach szczególnych, w połączeniu z dokumentacją osobową stanowi wyczerpujący dowód w tym zakresie.

Odwołujący posiadał uprawnienia spawacza elektrycznego wykonywał pracę spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz nie był nigdy delegowany do prac innego rodzaju. Okoliczność tę potwierdzają zeznania świadków, ubezpieczonego, jak i dokumentacja osobowa.

Bez znaczenia w niniejszej sprawie pozostaje okoliczność, że w przedłożonych organowi rentowemu świadectwach pracy wykonywanej w szczególnych warunkach za sporny okres błędnie oznaczono stanowisko pracy zajmowane przez odwołującego, zaś odwołujący nie posiada świadectw pracy w warunkach szczególnych za wszystkie sporne w sprawie okresy. Fakt wykonywania stale i w pełnym wymiarze pracy na stanowisku spawacza został bowiem wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07.12.2006 r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

W związku z powyższym, jeżeli do okresu uprzednio zaliczonego przez ZUS do stażu pracy w warunkach szczególnych w wysokości 6 lat, 11 miesięcy i 2 dni doliczyć okresy sporne w niniejszej sprawie w łącznej wysokości 8 lat, 10 miesięcy i 30dni, które również podlegają zaliczeniu, odwołujący posiada łącznie ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W konsekwencji uznania, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, stwierdzić należy, że spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia 1 lipca 2016r., zgodnie z art.100 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego, w brzmieniu obowiązującym w dacie wpływu odwołania do Sądu.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Przewodniczący:	SSO Grażyna Łazowska
Protokolant:	Kamila Niemczyk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE