UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 maja 2016r. (...) Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu G. R. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, albowiem nie udowodnił on 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach . Organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia ubezpieczonego :

- w (...) Wytwórni (...) przypadającego od 7 lutego 1984 do 30 listopada 1986 i od 4 października 1993 r. do 20 sierpnia 1995 r. , albowiem w wystawionym świadectwie nie powołano się na zarządzenie resortowe

- PHU (...) przypadającego od 17 września 1997 r. do 16 marca 1998 r. , gdyż przedłożono kserokopię świadectwa pracy.

Ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymuje się natomiast ponad 25 letnim ogólnym stażem pracy ( 25 lat i 8 miesięcy ) .

Od powyższej decyzji odwołanie złożył ubezpieczony podnosząc, iż w zakwestionowanych okresach pozostawał pracownikiem (...) Wytwórni (...) jako palacz kotłowy.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie przywołując dotychczasową dokumentację.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje :

Ubezpieczony G. R. w okresie od 8 kwietnia 1976 r. do 31 marca 1996 r. pozostawał zatrudniony w (...) Wytwórni (...) w K.. Początkowo – do 15 stycznia 1982 r. w/ w- ny pracował na stanowisku pracownika magazynowego ( zajmował się między innymi rozładunkiem butelek, palet itp ), następnie do 6 lutego 1984 pracował jako fermentator ( obsługiwał proces fermentacji wina w kadziach i pojemnikach – dosypywał cukier, sok itd. ), a w kolejnym okresie przypadającym od 7 lutego 1984 do 1 grudnia 1986 r. zajmował stanowisko palacza w kotłowni zakładu. Z dniem 2 grudnia 1986 r. na własny wniosek z powodu schorzeń żołądka ( przebytych dwóch operacji ) powierzono mu stanowisko dozorcy mienia. Na tym stanowisku tym ubezpieczony pracował w ciągłości do 1993 r. W międzyczasie w latach 1985 – 1993 r na 1/ 2 etatu był zatrudniony w (...)w B. jako palacz co – sezonowy . Umowy o pracę na pół etatu zawierano z nim każdorazowo na okres od 15 października danego roku do 30 kwietnia roku następnego . W okresie od 1 listopada 1994 r. do 20 sierpnia 1995 r. ubezpieczonemu ponownie powierzono stanowisko palacza kotłowy. Z dniem 17 września 1997 r. przeszedł na stanowisko pracownika brygady za i wyładunkowej, na którym to stanowisku pracował do 16 marca 1998 r. Od 1 kwietnia 1998 r. do 31 sierpnia 1999 r. pracował w przedsiębiorstwie (...) jako palacz kotłów olejowych.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie akt osobowych ubezpieczonego , zaświadczenia o wykonywaniu prac w szczególnych warunkach , dokumentacji pracowniczej znajdującej się w aktach ZUS oraz jedynie częściowo ( w zakresie w jakim korespondują z dokumentacją pracowniczą ) w oparciu o zeznania ubezpieczonego i zawnioskowanych przezeń świadków. Sąd odmówił wiarygodności gołosłownym twierdzeniom i sprzecznym z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie ubezpieczonego co do rzekomej stałej ponad 15 letniej pracy w charakterze palacza . Jego zeznaniom w tym zakresie przeczy treść akt osobowych , z których jasno wynika, iż prace palacza wykonywał w (...) Wytwórni (...) jedynie w okresie od 1984 do 1986 ( niecałe 2 lata ) oraz w okresie 1993 – 1995 ( również niecałe 2 lata ). Świadkowie przyznali, iż w okresie zatrudnienia w tym zakładzie ubezpieczony zajmował różne stanowiska w tym pracownika brygady za i wyładunkowej oraz stróża ( dozorcy mienia ).

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w ocenie sądu okręgowego brak jest podstaw do przyjęcia, iż ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymuje się przynajmniej 15 – letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. W pierwszym rzędzie należy wskazać , iż stosownie do treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.; powoływana dalej jako „ustawa”):

1. Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

2. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa . Zgodnie z art. 32 ustawy w związku z paragrafami 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) prawo do emerytury może nabyć mężczyzna który spełnia następujące przesłanki: ukończył 60 lat; posiada co najmniej 25 letni okres zatrudnienia (art. 27 pkt 2 ustawy), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Zgodnie z § 2 ust 1 cytowanego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy (ust. 1). Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (ust. 2 ). Tylko okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stałe wykonywanie takich prac oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku) lub periodyczne, a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (tak SN w postanowieniu z dnia 3 października 2008 r., II UK 133/08, Lex nr 658191).

Odnosząc się do charakteru prac wykonywanych w spornym okresie przez ubezpieczonego należy wskazać, iż pod pozycją 1 działu XIV ( prace różne ) wykazu A przywołanego wyżej rozporządzenia wymienia się prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Ubezpieczony dla przyznania mu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym musiałby zatem wykazać, iż do dnia 31 grudnia 1998 r. przepracował łącznie w tym charakterze ( lub na innym stanowisku , na którym prace kwalifikowane są jako wykonywane w warunkach szczególnych ) minimum 15 lat . Tymczasem, o ile niewątpliwie w okresie od 7 lutego 1984 do 30 listopada 1986 i od 4 października 1993 r. do 20 sierpnia 1995 r. w/w ny będąc zatrudnionym w (...) Wytwórni (...) w K. pracował na stanowisku palacza kotłowego ( co potwierdził zakład pracy wystawiając mu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach ) , o tyle w pozostałych okresach swojego zatrudnienia w tym zakładzie zajmował stanowiska , na których wykonywane przezeń prace nie mogły być zaliczone do pracy w warunkach szczególnych. W latach 1976 - styczeń 1982 ( zgodnie z angażem w umowie o pracę ) ubezpieczony wykonywał prace pracownika magazynowego ładując bądź wyładowując między innymi butelki czy palety . Prac tych nie sposób przyporządkować do którejkolwiek pozycji wykazu A . Następnie do lutego 1984 r. w/w- ny pracował jako fermentator. W okresie od grudnia 1986r. ( po złożeniu przezeń wniosku o przeniesienie do innego wydziału zakładu ) do roku 1993 ubezpieczony pracował jako pracownik dozoru mienia ( między innymi kontrolował pracowników opuszczających zakład po zakończonym dniu pracy ). Również w tym przypadku brak jakichkolwiek podstaw do zakwalifikowania tego rodzaju prac do prac w warunkach szczególnych. Zakład pracy nie potwierdził, aby w którymkolwiek ze wskazanych wyżej okresów ubezpieczony wykonywał prace w warunkach szczególnych. Co więcej sam ubezpieczony w odwołaniu powołał się jedynie okresy wskazane w wystawionym mu przez pracodawcę ( nieprzypadkowo za taki , a nie inny okres ) świadectwie pracy w warunkach szczególnych. Owszem - w latach 1985 – 1993 ubezpieczony pracował dodatkowo w (...) jako palacz c. o., ale było to zatrudnienie sezonowe i na 1/ 2 etatu wykonywane równoległe do zatrudnienia w (...) Wytwórni (...) , gdzie w/ w- ny pracował w pełnym wymiarze czasu pracy . W sytuacji, w której na pełen etat ubezpieczony pracował jako dozorca mienia ( stróż ) , nie sposób uznać, iż jego zatrudnienie na stanowisku palacza w (...) spełniało ustawowy wymóg wykonywania tych prac stale i w pełnym wymiarze pracy . Trudno przyjąć, iż nawet w sezonie ubezpieczony 8 godzin spędzał w (...) pracując jako palacz kotłowy , a kolejne 8 godzin jako pracownik dozoru mienia w (...) Wytwórni (...) . Warto w tym miejscu przytoczyć tezy wyroku SN z 4 czerwca 2008 r. w sprawie II UK 306/07 gdzie ten wskazał, że nie ma możliwości zaliczenia jako okresu uprawniającego do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku, okresu w którym ubezpieczony łączy z czynnościami z wykazu inne równocześnie wykonywane w ramach dobowej normy czasu pracy, czynności które nie oddziaływają szkodliwie na organizm pracownika. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt II UK 413/12, LEX nr 1350310). Po roku 1995 ubezpieczony pracował jako pracownik brygady za i wyładunkowej i dopiero od kwietnia 1998 ponownie rozpoczął pracę w charakterze palacza ( ale kotła „ olejowego „). Co więcej nawet gdyby zaliczyć ubezpieczonemu, oprócz okresu wyszczególnionego przez (...) Wytwórnie (...) ( łącznie około 4, 5 roku na stanowisku palacza kotłowego w latach 1984 – 1986 i 1993 – 1993 ) oraz w (...) ( 9 miesięcy przypadające od kwietnia do grudnia 1998 r. ) , a nawet dodać do tego okres pracy w charakterze fermentatora ( od stycznia 1982 do 1984 ), choć w tym zakresie wobec braku świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych trudno domniemywać wg której pozycji wykazu należałoby te prace jako w warunkach szczególnych kwalifikować ( ewentualnie wg działu IV poz. 33 lub wg dział X poz. 13 ) i okresy sezonowej pracy w charakterze palacza w KWP, ( w latach 1986 – 1993 – przyjmując 8 sezonów grzewczych przeciętnie po sześć i pół miesiąca każdy ) choć w tym zakresie możliwość taką eliminuje zatrudnienie na pół etatu to i tak ubezpieczony nie legitymowałby się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych. Łącznie bowiem okres jego pracy w takich warunkach nawet w tym najbardziej korzystnym wariancie ( ku przyjęciu którego i tak nie ma podstaw ) wyniósłby jedynie około 11 lat.

Z uwagi na powyższe ( nie spełnienie przez ubezpieczonego przesłanki posiadania minimum 15 lat prac w warunkach szczególnych ) Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako zupełnie bezzasadne.