UZASADNIENIE

R. D. (1) oskarżony został o to, że:

I w okresie od 5 lipca 2007r. do 8 stycznia 2009 r. w I. i innych miejscowościach na trenie kraju, działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą PPHU (...) D. R. w I. i jednocześnie będąc uprawnionym w ramach tej działalności do podpisywania faktur VAT i przyjmowania dokumentów oraz zobowiązanym do prowadzenia ksiąg i składania deklaracji podatkowych, za pomocą wprowadzenia błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I., poprzez użycie jako autentycznych 164 podrobionych przez nieustalone osoby faktur VAT na łączną kwotę brutto 5 243 639, 91 zł w tym VAT 945 561, 75 zł, wystawionych dla jego firmy PPHU (...) przez firmy:

a) PPHU (...) Ś. J. w miejscowości S. H. 107,

b) (...) (...) J. W. w miejscowości (...),

c) (...). (...) R. M. w miejscowości (...)

oraz użycie 17 poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktur VAT na łączną kwotę brutto 484 182, 93 zł w tym VAT 87 311, 73 ł wystawionych dla jego firmy PPHU (...) D. R. przez firmę:

d) Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...) „ P. P. (1) w K.,

dokumentując na ich podstawie w rejestrze zakupów VAT PPHU (...) D. R. prowadzonym na jego zlecenie przez Kancelarię Doradcy (...) z siedzibą w B., nie mające faktycznie miejsca zakupy od tych podmiotów złomu objętego stawką podatku od towarów i usług 22%, a pochodzącego faktycznie z nieustalonych źródeł, tym samym poświadczając w księgach rachunkowych nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne i następnie nie mając w zakresie opisanym na tych fakturach w rzeczywistości zakupów tego towaru udokumentowanych odpowiednimi fakturami VAT uprawniającymi zarazem do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takich dokumentów, wykazując obroty w złożonych z jego upoważnienia przez P. P. (2) w Urzędzie Skarbowym w I. deklaracjach VAT-7 za miesiące od lipca 2007 roku do grudnia 2008 roku dokonał takiego odliczenia, poświadczając w ten sposób w tych deklaracjach nieprawdę co okoliczności mających znaczenie prawne, doprowadził w konsekwencji Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 1 032 873,00 zł

- tj. o przestępstwo z art.286 § 1 kk w zw. z art.294 § 1 kk w zb. z art.271 § 1 i 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk i art. 273 kk w zw. z art. 12 kk i art.11 § 2 kk;

II w okresie pomiędzy 4 a 30 września 2007 r. w I., jako właściciel działalności gospodarczej pod nazwą PPHU (...) D. R. w I. przy ul. (...) będąc jednocześnie uprawnionym do wystawiania i podpisywania faktur VAT w ramach tej działalności poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne na fakturze VAT wystawionej dla Przedsiębiorstwa (...) w B. przy ul. (...) o numerze (...) z dnia 3 września 2007 na kwotę brutto 28 613,02zł, dokumentującej nie mającą faktycznie miejsca transakcję zakupu złomu przez D. T., która to faktura posłużyła D. T. do użycia jej podczas przesłuchania w charakterze świadka w dniu 30 września 2007 r. w sprawie RSD 268/07 prowadzonej przez Komisariat Policji w K.

- tj. o przestępstwo z art.271§1 kk;

III w okresie od 26 marca 2010 do 27 grudnia 2010 w I., B., K. i innych miejscowościach na terenie kraju, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą PPHU (...) D. R. w I. przy ul. (...) oraz jako jedyny udziałowiec i prezes jednoosobowego zarządu spółkę pod nazwą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) i jednocześnie będąc uprawnionym w ramach tych działalności do podpisywania faktur VAT i przyjmowania dokumentów oraz zobowiązanym do prowadzenia ksiąg i składania deklaracji podatkowych, za pomocą wprowadzenia w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. i Naczelnika Urzędu Skarbowego w K., poprzez użycie 46 poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktur VAT na łączną kwotę brutto 1 330 876,53 zł w tym VAT 239 994,18 zł, wystawionych dla jego firmy PPHU (...) D. R. przez firmę:

a. PPHU (...) w P.,

a także użycie 17 poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktur VAT na łączną kwotę brutto 659 045,25 zł w tym VAT 118 844,25 zł, wystawionych dla spółki (...) Sp. z o.o. przez firmy:

b. PPHU (...) K. M. w I.,

c. PPHU (...) w P.,

oraz użycie jako autentycznych 2 podrobionych przez nieustaloną osobę faktur VAT na łączną kwotę brutto 72 226, 44 zł w tym VAT 13 024,44 zł wystawionych dla spółki (...) sp. z o.o. przez firmę:

d. (...) L. Ł. w T.,

dokumentując na ich podstawie odpowiednio w rejestrze zakupów VAT PPHU (...) R. D. (1) prowadzonym na jego zlecenie przez Kancelarię Doradcy (...) z siedzibą w B. oraz prowadzonym przez siebie rejestrze zakupów VAT spółki (...) Sp. z o.o., nie mające faktycznie miejsca od tych podmiotów zakupy złomu objętego stawką podatku od towarów i usług 22%, a pochodzącego faktycznie z nieustalonych źródeł, tym samym poświadczając w księgach rachunkowych nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne i następnie nie mając w zakresie opisanym na tych fakturach w rzeczywistości zakupów tego towaru udokumentowanych odpowiednimi fakturami VAT uprawniającymi zarazem do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takich dokumentów, wykazując odpowiednio obroty w złożonych z jego upoważnienia przez P. P. (2) w Urzędzie Skarbowym w I. deklaracjach VAT-7 dotyczących własnej działalności R. D. (1) za miesiące od marca do października 2010 roku oraz złożonych przez siebie w Urzędzie Skarbowym w K. deklaracjach VAT-7 spółki (...) Sp. z o.o. za miesiące maj, czerwiec, sierpień, wrzesień i listopad 2010 roku, poświadczając w ten sposób w tych deklaracjach nieprawdę co okoliczności mających znaczenie prawne, doprowadził w konsekwencji Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 371 863,00 zł ,

-tj o przestępstwo z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 271§1 i 3 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2 k.k.

D. J. oskarżony został o to, że:

IV. w okresie od 16 września 2010 do 27 października 2010 w I., P., P., oraz innych miejscowościach na terenie kraju, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...) z siedzibą w I. przy ul. (...), a następnie w P. przy ul. (...) oraz wskazując jako dodatkowe miejsce prowadzenia działalności adres w I. przy ul. (...) i jednocześnie będąc uprawnionym do prowadzenia ksiąg, przyjmowania dokumentów, podpisywania faktur VAT oraz składania deklaracji podatkowych w ramach tej działalności, pozyskał 3 poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktury zakupu VAT o numerach: 01/09/2010 z dnia 16 września 2010, 02/09/2010 z dnia 24 września 2010 oraz 03/09/2010 z dnia 22września 2010 na łączną kwotę brutto 167.526,59 zł, w tym podatek od towarów i usług (...) w kwocie 30.209,72 złotych, wystawionych przez PPHU (...) P. D. przy ul. (...) w P., nieprawidłowo na ich podstawie następnie dokumentując w prowadzonym przez siebie w związku z wykonywaną zawodowo działalnością gospodarczą rejestrze o nazwie: „Rejestr VAT – Nabycia - Wrzesień 2010” nie mające faktycznie miejsca zakupy przez Przedsiębiorstwo Handlowe (...) towarów objętych stawką podatku od towarów i usług (...) 22 %, poświadczając na ich podstawie nieprawdę co do mających znaczenie prawne okoliczności o wysokości obrotów pochodzącego faktycznie z nieustalonych źródeł towaru w złożonej następnie w dniu 27 października 2010 w Urzędzie Skarbowym w I. deklaracji VAT -7 za miesiąc wrzesień 2010, czym wprowadził w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. i doprowadził Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 30.209,72 zł,

tj. o przestępstwo z art.286 § 1 kk w zb. z art.271 § 1 i 3 kk i 273 kk w zw. z art.12 kk i art.11 § 2 kk;

T. N. oskarżony został o to, że:

V. w okresie od 3 grudnia 2009 do 18 marca 2010 w I. oraz innych miejscowościach na terenie kraju, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako prowadzący działalność gospodarczą pod nazwąB. (...) N. T. z siedzibą w I. przy (...) i jednocześnie będąc uprawnionym do prowadzenia ksiąg, przyjmowania dokumentów, podpisywania faktur VAT oraz składania deklaracji podatkowych w ramach tej działalności, za pomocą wprowadzenia w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. poprzez użycie 38 poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktur zakupu VAT na łączną kwotę brutto 614.391,90 zł w tym VAT 110.792,00 złotych, wystawionych przez PPHU (...) P. D. przy ul. (...) o kolejnych numerach od 16/12/09 do 21/12/09, od 1/M/10 do 7/M/10, od 55/02/10 do 66/02/10, 70/02/10, 74/02/10A, od 38/M/10 do 48/M/10, nieprawidłowo dokumentujących w rejestrze zakupów VAT B. (...) N. T. nie mające faktycznie miejsca zakupy towarów w postaci złomu objętych stawką podatku od towarów i usług 22 %, poświadczając na ich podstawie nieprawdę co do mających znaczenie prawne okoliczności o wysokości obrotów pochodzącego faktycznie z nieustalonych źródeł towaru w złożonych następnie w Urzędzie Skarbowym w I. deklaracjach VAT -7 za miesiące grudzień 2009 roku oraz styczeń, luty i marzec 2010 roku, czym doprowadził Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 110.792,00 zł,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zb. z art.271 § 3 kk i 273 kk w zw. z art.12 kk i art. 11 § 2 kk.

Wyrokiem z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie III K 210/14 Sąd Okręgowy w Bydgoszczy:

1.uznał oskarżonego R. D. (1) za winnego tego, że działając w ramach ciągu przestępstw opisanym w treści art. 91 § 1 kk dopuścił się:

a/ czynu opisanego powyżej w punkcie I, z tym ustaleniem, iż z jego opisu wyeliminowano stwierdzenia:

- „za pomocą wprowadzenia w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I.”,

- „przez Kancelarię Doradcy (...) z siedzibą w B.”,

- „przez P. P. (2)”,

- „doprowadził w konsekwencji Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 1 032 873,00 zł”,

i przyjął, że czyn ten stanowi przestępstwo z art. 271 § 1 i 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 273 kk w zw. z art. 12 kk i art.11 § 2 kk

b/ czynu opisanego powyżej w punkcie III, z tym ustaleniem, iż z jego opisu wyeliminowano stwierdzenia:

- „za pomocą wprowadzenia w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. i Naczelnika Urzędu Skarbowego w K.”,

- „przez Kancelarię Doradcy (...) z siedzibą w B.”,

- „przez P. P. (2) w Urzędzie Skarbowym w I.”,

przyjął, że czyn ten stanowi przestępstwo z art. 271 § 1 i 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art.273 kk w zw. z art. 12 kk i art.11 § 2 kk,

i za te czyny w myśl art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk na podstawie art. 271 § 3 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał oskarżonego na karę roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk na karę 100 (sto) stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 złotych,

2. uznał oskarżonego R. D. (1) za winnego czynu opisanego w punkcie II części wstępnej, to jest przestępstwa z art. 271 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu skazał oskarżonego na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

3.na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego R. D. (1) w punktach 1 i 2 wyroku i w to miejsce wymierzył oskarżonemu karę łączną roku pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uznał oskarżonego D. J. za winnego czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej, z tym ustaleniem, iż z jego opisu wyeliminowano stwierdzenie „czym wprowadził w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. i doprowadził Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 30.209,72 zł” i przyjmując, że czyn ten stanowi przestępstwo z art. 271 § 1 i 3 kk w zb. z art.273 kk w zw. z art. 12 kk i art.11 § 2 kk, na podstawie art. 271 § 3 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał za to oskarżonego na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk na karę 50 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 złotych.

Na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk warunkowo zawieszono wobec oskarżonego D. J. wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby lat 2.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uznał oskarżonego T. N. za winnego czynu opisanego w punkcie V części wstępnej, z tym ustaleniem, iż z jego opisu wyeliminowano stwierdzenia:

- „za pomocą wprowadzenia w błąd Naczelnika Urzędu Skarbowego w I.”,

- „czym doprowadził Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 110.792,00 zł”,

i przyjmując, że czyn ten stanowi przestępstwo z art. 271 § 1 i 3 kk w zb. z art. 273 kk w zw. z art. 12 kk i art.11 § 2 kk, na podstawie art. 271 § 3 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał za to oskarżonego na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk na karę 60 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 złotych.

Wyrok zawiera także rozstrzygnięcia co do kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku apelacje wnieśli: obrońca oskarżonego R. D. (1), obrońca oskarżonego D. J. oraz Prokurator Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy.

Obrońca R. D. (1) zarzucił wyrokowi:

1. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 270§1 k.k. i art. 273 k.k.. wyrażające się w błędnej ich interpretacji, polegającej na przyjęciu, że z wyczerpaniem znamion rzeczonych czynów zabronionych mamy do czynienia również wtedy, gdy wystawienie czy też posłużenie się nierzetelną fakturą ma na celu uniknięcie lub zmniejszenie obowiązku podatkowego, podczas gdy prawidłowa egzegeza zespołów znamion powyższych norm prawnokarnych nakazuje przyjęcie, iż zachowaniem prawnokarnie relewantnym, mamy do czynienia wyłącznie wówczas, gdy działanie finguje (pozoruje) powstanie takiego obowiązku,

a na wypadek nieuwzględnienia tego zarzutu,

2. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 8§1 k.k.s. wyrażające się w błędnej jego interpretacji, polegającej na przyjęciu, iż reguły wyłączania wielości ocen mają zastosowanie jedynie w wypadku zbiegu przepisów ustawy, natomiast nie stosuje się ich w razie idealnego zbiegu czynów zabronionych, podczas gdy na powyższą konstatację nie pozwala prawidłowa interpretacja rzeczonej normy prawnej,

a na wypadek nieuwzględnienia tego zarzutu,

3. naruszenie prawa procesowego, mającego wpływ na jego treść, a mianowicie art. 7 k.p.k. w związku z art. 410 k.p.k. polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co doprowadziło do dowolnego, a więc nie pozostającego pod ochroną normy prawnej wynikającej z art. 7 k.p.k. przyjęcia, że oskarżony R. D. (1) dopuścił się popełnienia przypisanych jemu przez Sąd pierwszej instancji czynów zabronionych,

a na wypadek nieuwzględnienia tego zarzutu,

4. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary łącznej, to jest bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku, podczas gdy warunki podmiotowe i przedmiotowe czynów przypisanych oskarżonemu nakazywały przyjęcie, iż wystarczające dla osiągnięcia celów kary jest skorzystanie ze środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Stawiając takie zarzuty, obrońca R. D. (1) wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postepowania, albo też- uchylenie zapadłego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Obrońca D. J. zarzucając naruszenie przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k. ora art. 5§2 k.p.k. polegające na dokonaniu dowolnej oceny materiału dowodowego, w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego myślenia, wyrażający się dokonaniem błędnych ustaleń faktycznych i przyjęciem, że :

1. oskarżony w okresie od 16 września 2010 r. do 27 października 2010 r. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, pozyskał trzy poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktury VAT w sytuacji, gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego n pozwala na kategoryczne wyprowadzenie takiego wniosku,

a ponadto poprzez:

2. rozstrzygniecie niedających się rozstrzygnąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego poprzez uznanie, iż działanie oskarżonego wypełniło wszelkie znamiona zarzucanego mu czynu, pomimo, iż ze zgromadzonych dowodów nie można wywieść istnienia u oskarżonego zamiaru bezpośredniego kierunkowego opisanego w art. 271§1 i 3 k.k w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2 k.k.

wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Prokurator Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy zarzucając:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. odnośnie ciągu przestępstw przypisanego R. D. (1) w pkt I wyroku oraz odnośnie czynu przypisanego D. J. w pkt 4 oraz odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu T. N. w pkt 6 wyroku polegającą na wyrażeniu błędnego poglądu prawnego, iż oskarżeni swoim zachowaniem nie wyczerpali znamion tego występku, a w konsekwencji wyeliminowaniu z przypisanych im czynów, kwalifikacji prawnej oraz opisu działania odpowiadającego przestępstwu oszustwa i przyjęciu, że dopuścili się oni wyłącznie czynów z art. 271§1 i 3 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2k.k., w przypadku R. D. (1) oraz z art. 271§1 i 3 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2 k.k. w przypadku oskarżonych D. J. i T. N. podczas gdy prawidłowa interpretacja przepisów prawa materialnego i ocena zachowania sprawców prowadzą do wniosku, że przedmiotowe czyny należało zakwalifikować z art. 286§1 k.k. , jako podstawę prawną orzeczenia o winie i podstawę prawną skazania oskarżonych,

2. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 46§1 k.k., przy ustaleniu, że oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali znamiona przestępstwa oszustwa, polegającą na nie orzeczeniu obowiązku naprawienia szkody na rzecz Skarbu Państwa, pomimo, że obowiązek ten jest obligatoryjny wobec złożenia przez osobę uprawniona,

3. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu R. D. (1) kary jednostkowej za przypisany jemu ciąg przestępstw w pkt I wyroku w wymiarze roku pozbawienia wolności oraz łącznej kary pozbawienia wolności wymierzonej jemu za przestępstwa wskazane w pkt 1 i 2 wyroku w wysokości roku pozbawienia wolności, podczas gdy okoliczności podmiotowo-przedmiotowe popełnionych przez niego czynów, ich społeczna szkodliwość i stopień zawinienia, jego uprzednia karalność oraz względy prewencji ogólnej i szczególnej przemawiają za wymierzeniem wobec niego kary surowszej,

4. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu D. J. kary za przypisany jemu czyn w pkt 4 wyroku w wymiarze 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres próby 2 lat oraz grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych , przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 złotych, podczas gdy okoliczności podmiotowo-przedmiotowe popełnionych przez niego czynów, ich społeczna szkodliwość i stopień zawinienia oraz względy prewencji ogólnej i szczególnej przemawiają za wymierzeniem wobec niego kary surowszej,

5. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu T. N. kary za przypisany jemu w pkt 6 wyroku w wymiarze 10 miesięcy pozbawienia wolności podczas gdy okoliczności podmiotowo-przedmiotowe popełnionych przez niego czynów, ich społeczna szkodliwość i stopień zawinienia, jego uprzednia karalność oraz względy prewencji ogólnej i szczególnej przemawiają za wymierzeniem wobec niego kary surowszej,

wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1. uznanie, że oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali również znamiona przestępstwa oszustwa i uzupełnienie opisu przypisanych im czynów w tym zakresie oraz kwalifikacji prawnej odpowiednio z uwagi na ustaloną wartość szkody odnośnie R. D. (1) z art. 286§1 k.k. i art. 294§1 k.k., oraz odnośnie oskarżonych D. J. i T. N. z art. 286§1 k.k.

2. przy przyjęciu, że oskarżeni dopuścili się również przestępstwa oszustwa- zobowiązanie ich na podstawie art. 46§1 k.k. do naprawienia szkody na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez właściwy Urząd Skarbowy, tj. w odniesieniu do oskarżonego R. D. (1) w wysokości 1 032 873, 00 zł na rzecz Urzędu Skarbowego w I., oraz w wysokości 371 863,00 zł na przez Urzędu Skarbowego w K., w odniesieniu do D. J. w wysokości 30 209,72 zł na rzecz Urzędu Skarbowego w I., w odniesieniu do T. N. w wysokości 110 792,00 zł rzecz Urzędu Skarbowego w I.,

3. wymierzenie oskarżonemu R. D. (1) kary w wysokości:

- za ciąg przestępstw przypisany jemu w pkt 1 wyroku, przy przyjęciu, że dopuścił się również przestępstwa z art. 286p1 k.k. i 294§1 k.k. w myśl art. 91§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k., na podstawie art. 294§1 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. kary 2 lat pozbawienia wolności , na podstawie art. 33§2 k.k. kary grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 zł,

- na podstawie art. 85 k.k. i art. 86§1 k.k. kary łącznej w wysokości 2 lat pozbawienia wolności,

4. wymierzenie oskarżonemu D. J. kary w wysokości:

- za przypisany jemu czyn w pkt 4 wyroku, przy przyjęciu, że dopuścił się również przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. , na podstawie art. 286§1 k.k. 1 lat pozbawienia wolności , na podstawie art. 33§2 k.k. kary grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 zł, oraz na podstawie art. 69 k.k. i art. 70§1 k.k. warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia na okres 3 lat,

5. wymierzenie oskarżonemu T. N. kary w wysokości:

- za przypisany jemu czyn w pkt 6 wyroku, przy przyjęciu, że dopuścił się również przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. , na podstawie art. 286§1 k.k. 1 lat pozbawienia wolności , na podstawie art. 33§2 k.k. kary grzywny w wymiarze 60 stawek dziennych przyjmując wartość jednej stawki w kwocie 50 zł.

Sąd Apelacyjny zważył , co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych R. D. (1) i D. J. oraz Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy jako bezzasadne nie zasługiwały na uwzględnienie. Sąd odwoławczy mimo niezłożenia przez oskarżyciela publicznego wniosku w trybie art. 457§2 k.p.k. ustosunkował się także ( po części) do argumentów zawartych w jego skardze z uwagi na zawarty w niej podstawowy zarzut obrazy prawa materialnego.

Stwierdzić trzeba na wstępie, że w przedmiotowej sprawie Sąd I instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe. W oparciu o wyniki tego postępowania Sąd orzekający dokonał zasadnych ustaleń stanu faktycznego, doszedł do prawidłowych wniosków w kwestii winy oskarżonych, kwalifikacji prawnej przypisanych im czynów jak też co do wymiaru kar-jedynie nieznacznej korekty wymagała ich podstawa prawna.

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia wszelkie wymogi stawiane art. 424 k.p.k. Chybione są stawiane w apelacjach zarzuty obrazy prawa procesowego, materialnego jak też rażącej niewspółmierności kary.

Ustosunkowując się natomiast szczegółowo do zarzutów zawartych we wniesionych apelacjach, Sąd odwoławczy stwierdza co następuje:

odnośnie oskarżonego R. D. (1):

Nie można zgodzić się z obrońcą oskarżonego, że Sąd I instancji nie ustalił, czy R. D. (1) prowadził rzeczywistą, czy też pozorowaną działalność gospodarczą.

Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Okręgowy przyjął, że oskarżony prowadził działalność gospodarczą polegającą na handlu złomem, aczkolwiek nie w takim zakresie, jaki wynikał z prowadzonej przez niego ewidencji, ustalił też, że w trakcie tej działalności korzystał z faktur nierzetelnych jak i podrobionych, to jest takich, które obrazowały zdarzenia gospodarcze nie mające w rzeczywistości miejsca ( str. 67).

Oskarżony nabywał złom od osób które nie były w stanie wystawić faktur VAT, zdarzenia jakich dotyczą faktury wymienione w zarzutach aktu oskarżenia odnoszą się do zakupów, które w rzeczywistości nie miały miejsca, oskarżony wprowadzał takie faktury do prowadzonej ewidencji zakupów VAT oraz rozliczał podatek naliczony VAT, który z nich wynikał.

Sąd orzekający wskazał, które faktury uznał za podrobione, które zaś za poświadczające nieprawdę.

Do pierwszej grupy zaliczył faktury:

- które miały pochodzić od PHU (...)- J. J. Ś. prowadził działalność gospodarczą, ale takich faktur nie wystawiał, zostały podrobione przez nieustalone osoby,

- rzekomo wystawione przez P. (...). (...) J. W.-takie przedsiębiorstwo nie istnieje, a faktury wystawione zostały przez nieustalone osoby,

- rzekomo wystawione przez P. (...). (...) R. M.”-takie przedsiębiorstwo nie istnieje, a faktury zostały wystawione przez nieustalone osoby,

- rzekomo wystawione przez firmę (...) Ł. Ł. L. prowadził działalność gospodarczą, ale takich faktur dla spółki (...) nie wystawiał, zostały podrobione przez nieustalone osoby (str.32,38 uzasadnienia).

Jako poświadczające nieprawdę, Sąd orzekający uznał faktury:

- uzyskane od P. P. (1), prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowa Usługowe (...). P. P. (1) świadomie wypisywał niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy faktury, które przekazywał innym osobom, nie ustalono jedynie w jaki sposób oskarżony wszedł w posiadanie konkretnych faktur ( str. 33 uzasadnienia ),

- pochodzące od D. P., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...), trudniącego się na szeroką skalę wystawianiem tak zwanych pustych faktur VAT. D. P. nie realizował sprzedaży jakie miały wynikać z wystawionych faktur ani na rzecz PPHU (...), ani na rzecz spółki (...), pod którymi nazwami oskarżony miał prowadzić działalność gospodarczą ( str. 34, 37 uzasadnienia),

- pochodzące od M. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą PPHU (...). M. K. nie realizował sprzedaży na rzecz spółki (...), tak jak D. P. zajmował się wystawianiem pustych faktur ( str. 37,38 uzasadnienia).

Żadna z wniesionych skarg nie kwestionuje prawidłowości dokonanej przez Sąd I instancji oceny zgromadzonych dowodów, w tym zeznań P. P. (1), J. Ś., D. P., Ł. L., M. K., czy też potwierdzających relacje D. P. zeznań D. S., R. B. i A. K., wystarczające zatem będzie stwierdzenie, że ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego dokonane w oparciu o depozycje tych świadków są bezbłędne.

Nie może być też wątpliwości co do tego, że to R. D. (1) poświadczył pomiędzy 4 a 30 września 2007 r. nieprawdę na fakturze nr (...) wystawionej dla Przedsiębiorstwa (...) w B., dokumentującej nie mającą faktycznie miejsca transakcję zakupu złomu przez D. T., którą posłużył się on w czasie przesłuchania w charakterze świadka 30 czerwca 2007 r., w sprawie RSD 268/07.Wynika to w oczywisty sposób z zeznań D. T. i opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego. Ustaleń faktycznych Sądu I instancji odnoszących się do II zarzutu aktu oskarżenia, żadna ze stron nie podważa.

Przy prawidłowych ustaleniach faktycznych, właściwie Sąd I instancji zakwalifikował zachowania R. D. (1) opisane w punktach I i II aktu oskarżenia, przy dokonaniu stosownej korekty ich opisów, jako wyczerpujące znamiona występków z art. 271§ 1 i 3 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2 k.k. Słusznie też Sąd Okręgowy przyjął konstrukcję ciągu przestępstw z art. 91§1 k.k.

Sąd odwoławczy podziela stanowisko Sądu I instancji, że w realiach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do przypisania R. D. (1) ( podobnie jak i D. J. i T. N. ) występku z art. 286§1 k.k., a to z uwagi na brak zrealizowania niezbędnego dla bytu tego przestępstwa elementu niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Prawidłowo Sąd I instancji odtworzył cel działania oskarżonego- było nim wygenerowanie podatku VAT poprzez pozyskanie faktur zakupowych, ponieważ umożliwiało to obniżenie o podatek VAT naliczony, na nich wykazany, podatku należnego ( str. 68 uzasadnienia). W efekcie oskarżony uzyskiwał korzyść majątkową, jednak nie ma racji oskarżyciel publiczny, że takie zachowanie wyczerpywało znamiona występku z art. 286§1 k.k. Rację ma Sąd I instancji, że oskarżony nie doprowadził Skarbu Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Apelacja oskarżyciela publicznego nie zawierała takich argumentów, które byłyby w stanie podważyć trafność judykatu Sądu Apelacyjnego w Katowicach -przytaczanego przez Sąd orzekający w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku- z 21.02.2014 r. II AKa 409/13 ( Lex nr 1441367), zgodnie z którym nie stanowi doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa zachowanie sprawcy polegające na obniżeniu (zaniżeniu) wysokości należnego do zapłaty podatku (VAT, dochodowego lub innego rodzaju podatku, ustalanego w oparciu o procedurę samoobliczania) za dany okres rozliczeniowy. W takiej sytuacji, z uwagi na sposób ustalania wysokości zobowiązania podatkowego za dany okres rozliczeniowy, które dokonywane jest samodzielnie przez podatnika bez udziału odpowiedniego organu podatkowego, uiszczenie należności podatkowej (zaliczki) w kwocie niższej niż należna stanowi samodzielną dyspozycję majątkową podatnika, bez jakiejkolwiek czynności ze strony organu podatkowego. Brak jest zatem konstytutywnego dla oszustwa elementu rozporządzenia mieniem.

Orzeczenie to zapadło w stanie faktycznym zbliżonym do tego, jak w przedmiotowej sprawie. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach- z realiów faktycznych postępowania wynikało, że działania oskarżonych dotyczące podatku VAT, ukierunkowane były na bezprawne pomniejszenie tej należności publicznoprawnej, która odprowadzana była do Skarbu Państwa, a nie na uzyskanie jakiegokolwiek zwrotu tegoż świadczenia, czy też doprowadzenia do wydania decyzji o zarachowaniu nadpłaconej nadwyżki tego podatku na poczet przyszłych należności publicznoprawnych, zachowanie urzędników właściwych urzędów skarbowych było bierne i ograniczyło się do przyjęcia deklaracji podatkowych w zakresie VAT od firm oskarżonych, a następnie zarachowania kwot podatku uiszczanego zgodnie z deklaracjami.

Jak słusznie podkreśla Sąd Apelacyjny w Katowicach, aby doszło do rozporządzenia mieniem musi zaistnieć świadoma czynność, mogąca przybrać postać zaniechania, wywołująca zgodnie z przepisami prawa skutek w postaci zadysponowania własnym lub cudzym mieniem. Takiego rozporządzenia mieniem pozostające w biernej nieświadomości właściwe urzędy skarbowe nie dokonały.

Podobne stanowisko Sąd Apelacyjny w Katowicach wyraził w powołanym przez Sąd I instancji wyroku z 26.06.2014 r. II AKa 153/14 (Lex nr 1537361) i w późniejszym, z 07.03.2016 r., w sprawie II A Ka 366/15 ( Lex nr 2047137).

O trafności stanowiska Sądu I instancji, że przy takim stanie faktycznym, jak w przedmiotowej sprawie, nie może być mowy o wyczerpaniu przez oskarżonego znamion występku z art. 286§1 k.k. upewnia pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w postanowieniu z 24.06. 2015 r.I KZP 2/15, w myśl którego- ustawowe upoważnienie udzielone organowi podatkowemu (organowi kontroli skarbowej) do zaniechania sprawdzenia prawidłowości samoobliczenia podatku w deklaracji (art. 21 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2015 r., poz. 613 i art. 99 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), w której podatnik zaniżył podatek należny, wyklucza realizację przez niego znamion z art. 286 § 1 k.k. w postaci doprowadzenia tego organu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez zaniechanie pobrania podatku należnego (OSNKW 2015/7/56).

Ponadto trudno przyjąć, w ocenie Sądu odwoławczego, aby opis czynów kwalifikowanych w akcie oskarżenia z art. 286§1 k.k. wskazywał, w jaki sposób R. D. (1) miał wyczerpać znamię doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o jakim mowa w art. 286§1 k.k. ( art. 332§1 pkt 2 k.p.k.). To samo dotyczy pozostałych oskarżonych.

Przykładowo, w punkcie I aktu oskarżenia , po opisie zachowań oskarżonego dotyczących ujmowania w dokumentach podatkowych- deklaracjach VAT-7 faktur czy to podrobionych czy potwierdzających nieprawdę wskazano, że oskarżony: „ doprowadził w konsekwencji Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości uszczuplającego należny podatek od towarów i usług o łączną kwotę nie mniejszą niż 1 032 873, 00 zł „.

Jak się wydaje, w opisie czynu zabrakło sformułowania, że doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem polegało na zaniechaniu poboru należnego podatku VAT we wskazanej kwocie przez Urząd Skarbowy.

Oczywiście natomiast rację ma Sąd I instancji, że swoim zachowaniem oskarżony R. D. (1) wyczerpał znamiona występków przeciwko wiarygodności dokumentów- z art. 271§1 i 3 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w odniesieniu do zarzutów I i III aktu oskarżenia i z art. 271§1 k.k. w odniesieniu do zarzutu II aktu oskarżenia.

Nie wymaga szerszego wywodu, że R. D. (1) jest w rozumieniu art. 271§1 k.k. „inną osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu” obok funkcjonariusza publicznego.

Oczywiście trafne są w tym zakresie uwagi Sądu I instancji zawarte w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, tak samo jak dalsze rozważania co do pozostałych elementów, które muszą zostać spełnione aby można było mówić o wypełnieniu wszystkich znamion przestępstwa z art. 271 k.k. oraz z art. 270 §1 k.k. i z art. 273 k.k.

Sąd orzekający wyjaśnił także, jakimi zachowaniami R. D. (1) zrealizował znamiona takich przestępstw (str.69- uzasadnienia).

Sąd Okręgowy dostrzegł przy tym, że wobec R. D. (1) w sprawie VI K 368/12 Sądu Rejonowego w Inowrocławiu zapadł prawomocny wyrok za przestępstwo z art. 62§2 k.k.s., polegające na posłużeniu się tymi samymi fakturami VAT, które weszły w opis czynu ujętego w pkt I aktu oskarżenia.

Sąd odwoławczy nie podzielił prezentowanego przez obrońcę R. D. (1) stanowiska, że oskarżony winien ponieść odpowiedzialność wyłącznie w ramach Kodeksu karnego skarbowego. Nie ma racji skarżący, że jedynie w przypadku, gdyby oskarżony nie prowadził rzeczywistej, a pozorowaną działalność gospodarczą, możny byłoby mu przypisać przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów.

Wniesiona skarga nie zawiera takich argumentów, które poddawałyby w wątpliwość trafność stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale składu 7 sędziów tego Sądu z 24.01.2013 r. I KZP 19/12, do którego odwołał się Sąd I instancji, a zgodnie z którym reguły wyłączania wielości ocen mają zastosowanie jedynie w wypadku zbiegu przepisów ustawy, natomiast nie stosuje się ich w razie idealnego zbiegu czynów zabronionych, o którym mowa w art. 8 § 1 k.k.s. (OSNKW 2013/2/1 ).

Zauważyć trzeba, że stanowisko to jest utrwalone tak w orzecznictwie Sądu Najwyższego jak i sądów powszechnych.

W postanowieniu również z 24.01.2013 r. I KZP 21/12,Sąd Najwyższy wskazał, że w przypadku stosowania konstrukcji tzw. idealnego zbiegu czynów zabronionych, o którym mowa w art. 8 § 1 k.k.s., reguły wyłączania wielości ocen mogą służyć do redukcji kwalifikacji prawnej w ramach normatywnej analizy przeprowadzonej odrębnie dla poszczególnych deliktów (skarbowego i powszechnego) objętych tym zbiegiem, natomiast nie mają już zastosowania do obu kwalifikacji prawnych jako całości. Inaczej rzecz ujmując: reguły wyłączania wielości ocen mają zastosowanie jedynie w wypadku zbiegu przepisów ustawy, natomiast nie stosuje się ich w razie idealnego zbiegu czynów zabronionych, o którym mowa w art. 8 § 1 k.k.s. Powyższe w konsekwencji oznacza, że wykluczone jest, aby przepis Kodeksu karnego skarbowego mógł wyprzeć na zasadzie specjalności lub konsumpcji przepis Kodeksu karnego albo odwrotnie (OSNKW 2013/2/14).

W postanowieniu z 15.11. 2013 r. II KK 295/13 (LEX nr 1391781) Sąd Najwyższy podkreślił, że wystawienie nierzetelnej faktury należy traktować jako czyn wyczerpujący znamiona przestępstwa skarbowego z art. 62 § 2 k.k.s., stanowiącego lex specialis w stosunku do przestępstwa z art. 271 § 1 k.k. Wykluczone jest jednak, aby przepis Kodeksu karnego skarbowego mógł wyprzeć na zasadzie specjalności lub konsumpcji przepis Kodeksu karnego albo odwrotnie. To z kolei powoduje, że jeżeli ten sam czyn będący przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa lub wykroczenia określonego w przepisach karnych innej ustawy, stosuje się każdy z tych przepisów (art. 8 § 1 k.k.s.).

Podobne stanowisko zaprezentował Sąd Apelacyjnym w Katowicach w wyrokach w sprawach II AKa 195/13 ( Lex nr 1422354), II AKa 200/14 ( Lex nr 1500762), II AKa 143/16 ( Lex nr 2101691).

Rację zatem ma Sąd I instancji, że fakt skazania R. D. (1) za czyn z art. 62§2 k.k.s. nie stał na przeszkodzie skazaniu go za ten sam czyn wyczerpujący znamiona przepisu Kodeksu karnego.

Przytoczone przez skarżącego postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu AKz 368/12 wydane zostało 14.09.2011 r., przed uchwałą Sądu Najwyższego I KZP 19/12 i powołanymi wyżej judykatami, w których utrwalone zostało stanowisko wyrażone w uchwale z 24.01.2013 r.

Z powołanego przez obrońcę postanowienia Sądu Najwyższego z 25.02.2014 r. IV KK 426/13 ( Lex nr 1441283) oraz postanowienia Sądu Najwyższego z 10.07.2013 r. II KK 20/13 ( OSNKW 2013/10/91) wyprowadzić należy ten wniosek, że o ile wystawienie nierzetelnej faktury nie zawsze będzie realizować znamiona przestępstwa z art. 62§2 k.k.s., to z reguły będzie wyczerpywać znamiona występku z art. 271§1 k.k. Jeżeli wystawienie nierzetelnej faktury ma na celu uniknięcie lub zmniejszenie podatku, to zachowanie takie wymaga prawnokarnej oceny tak świetle przepisów prawa karnego jak i prawa karnego skarbowego.

W uzasadnieniu postanowienia z 10.07.2013 r. II KK 20/13 (OSNKW 2013/10/91) Sąd Najwyższy wskazał, że przypisany oskarżonemu czyn polegał na stworzeniu przez niego, wspólnie z inną osobą, spółki, i to w oparciu o sfałszowane dokumenty wspólnika, która to spółka nie podjęła jakiejkolwiek działalności gospodarczej, natomiast wkrótce po założeniu i zarejestrowaniu oskarżony wszedł w posiadanie fikcyjnych (pustych) faktur oraz sfałszował wraz ze wspólnikiem dokumenty celne, które wspólnik ten następnie przekazał do urzędu skarbowego w celu uzyskania zwrotu VAT. Dalej Sąd Najwyższy podkreślił, że jest to sytuacja odmienna od tej, w której określony podmiot, prowadząc realnie działalność gospodarczą, w rozliczeniach podatkowych poza rzetelnymi fakturami posługuje się również fakturami nierzetelnymi stricte lub pustymi, w której można byłoby rozważać kwestię, czy w takim wypadku wchodziłby w grę art. 76 k.k.s., i w jakim zakresie, skoro dotyczy to jednak rozliczeń podatnika z obowiązków podatkowych wskazując jednocześnie, że na gruncie omawianego stanu faktycznego żaden podatek od towarów i usług we właściwym jego rozumieniu jednak nie powstał, a oskarżony godził w mienie Skarbu Państwa, co penalizuje art. 286 § 1 k.k., a przepis art. 76 k.k.s., regulujący karalność narażenia na nienależny zwrot nadpłaty podatku, w tym także VAT, odnosić należy jedynie do uczestników sfery podatkowej, którzy prowadząc działalność gospodarczą, wykorzystują w rozliczeniach podatkowych poza fakturami rzetelnymi także faktury nierzetelne.

Nie sposób z powyższego stanowiska Sądu Najwyższego wyprowadzić wniosku, że w przypadku gdy sprawca wypełnia znamiona przestępstwa z art. 76§1 k.k.s., to o ile może odpowiedzieć także za przestępstwo z art. 62§2 k.k.s., to już nie z art. 271§1 k.k.

W przekonaniu Sądu odwoławczego, żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy nie ma podnoszona w apelacji kwestia, której skarżący poświęca dużo uwagi, czy wystawienie tzw. fikcyjnej faktury VAT lub posłużenie się nią, kreuje obowiązek podatkowy, a w konsekwencji czy wyczerpuje znamiona występków stypizowanych w rozdziale kodeksu karnego skarbowego, którego przedmiotem ochrony są obowiązki podatkowe.

Prawdą jest, że Sąd I instancji nie czyni szerszych rozważań co do umyślności działania oskarżonego. W sytuacji jednak, kiedy to R. D. (1) w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej używa ponad 200 faktur poświadczających nieprawdę lub podrobionych, dokumentując na ich podstawie w rejestrze zakupów VAT zdarzenia nie mające miejsca, odlicza na ich podstawie w deklaracjach VAT-7 od podatku należnego wynikający z nich podatek naliczony, w jednej z faktur sam poświadczył nieprawdę, umyślność co do jego działania jest jednoznacznym wnioskiem jaki dyktują zasady logicznego rozumowania.

Nie noszą cech nadmiernej surowości wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe pozbawienia wolności, to jest roku pozbawienia wolności za ciąg przestępstw z art. 271§1 i 3 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11§2 k.k. i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn 271§1 k.k. W obydwu przypadkach są to kary zbliżone do dolnego ustawowego zagrożenia. Brak jest takich okoliczności na korzyść oskarżonego, które by nie zostały dostrzeżone i uwzględnione przez Sąd I instancji. Słusznie podkreśla Sąd Okręgowy, że po stronie oskarżonego brak jest okoliczności o szczególnie łagodzącym charakterze. Oczywiście nie może zostać oceniona jako nadmiernie surowa kara łączna roku pozbawienia wolności, skoro orzeczona została w najniższym ustawą dopuszczalnym wymiarze.

Skoro Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska oskarżyciela publicznego odnośnie obrazy prawa materialnego, brak jest powodów aby szerzej odnosić się do argumentów tego skarżącego co do rażącej niewspółmierności kary. Skarżący ten domagał się wymierzenia oskarżonemu kary surowszej, ale przy przyjęciu, że oskarżony dopuścił się przestępstw także z art. 286§1 k.k. i 294§1 k.k. ( tak samo jak w przypadku T. N. i D. J.). Podobnie rzecz się jeżeli chodzi o nałożenie obowiązku z art. 46§1 k.k. Brak jest ku temu podstaw w sytuacji, kiedy Sąd odwoławczy zaaprobował karnoprawną ocenę zachowania oskarżonego dokonaną przez Sąd I instancji.

O ile rację ma Sąd I instancji, że w podstawie wymiaru kary w odniesieniu do R. D. (1) wskazać należało art. 4 §1 k.k., to nie do końca można zgodzić się z argumentacją Sądu co do powodów, dla których ustawę obowiązującą uprzednio uznać należało za względniejszą.

Nie ma racji Sąd I instancji, że treść art. 69§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym od 01.07.2015 r., nadanym ustawą z 20.02.2015 r.(Dz.U.poz.396) co do zasady wyklucza możliwość warunkowego zawieszenia wykonania wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności. Zgodnie z nową treścią art. 69§1 k.k. nie jest możliwe warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności w stosunku do sprawcy uprzednio skazanego na karę pozbawienia wolności, ale rzecz w tym, że istotny jest tu czas popełnienia przestępstwa. Sprawca nie może być skazany na karę pozbawienia wolności w czasie popełnienia przestępstwa. R. D. (1) był skazany, ale już po pełnieniu przestępstw, jakie są przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie, co Sąd I instancji sam dostrzega ( str. 73 uzasadnienia).

Także Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do zastosowania wobec oskarżonego warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, mimo braku ku temu formalnych przeszkód.

Podkreślić trzeba, że wymierzając karę brać należy także pod uwagę, stosownie do treści art. 53§1 k.k., potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, co winno zmierzać do ugruntowania przekonania, że sprawca spotka się z odpowiednią do wagi popełnionego czynu karną reakcją. Zastosowanie wobec R. D. (1) warunkowego zawieszenia wykonania kary mogłoby w ocenie Sądu odwoławczego wywołać przekonanie, że oskarżony potraktowany został w istocie nie sprawiedliwie, ale wręcz pobłażliwie. Brak jest w ocenie Sądu odwoławczego dostatecznych przesłanek do twierdzenia, że także przy warunkowym zawieszeniu wykonania kary, jej cele wobec R. D. (1) zostaną osiągnięte. Słusznie wskazuje Sąd I instancji, że oskarżony jest osobą, która łatwo wchodzi w konflikt z prawem. Niczym nie byłoby uprawnione twierdzenie, że zdarzenia, jakich dotyczy przedmiotowa sprawa, mają charakter incydentalny w jego życiu.

Potrzeba przywołania art. 4§1 k.k. wynika natomiast ze zmian treści art. 72§1 k.k. i art. 152§1 k.k.w. wprowadzonych wskazaną ustawą z 20 lutego 2015 r. Z perspektywy tych przepisów, obowiązujący do 30 czerwca 2015 r. stan prawny był dla oskarżonego względniejszy. Nie może być wątpliwości, że art. 152§1 k.k.w. ma charakter również materialnoprawny. Jako norma materialnoprawna objęta jest ona gwarancjami wynikającymi z treści art. 4§1 k.k. i nie podlega przyjętemu w Kodeksie karnym wykonawczym reżimowi bezpośredniego stosowania ustawy nowej.

Zgodnie z treścią aktualnie obowiązującego art. 152§1 k.k., jeżeli odroczenie wykonania kary nieprzekraczającej roku pozbawienia wolności trwało przez okres co najmniej jednego roku - sąd może warunkowo zawiesić wykonanie tej kary na zasadach określonych w art. 69-75 Kodeksu karnego.

Z pozoru, skoro oskarżonemu wymierzono karę roku pozbawienia wolności, może się wydawać, że przepis ten nie jest dla oskarżonego mniej korzystny mimo, że w jego uprzednie brzmienie odnosiło się do kary nieprzekraczającej 2 lat pozbawienia wolności.

W obydwu jednak stanach prawnych, warunkowe zawieszenie następowałoby na zasadach określonych w art. 69-75 k.k.

Zauważyć wobec tego należy, że stosownie do treści art. 72§1 k.k. w brzmieniu obowiązujących od 01.07.2015 r., warunkowo zawieszając wykonanie kary, sąd obligatoryjnie nakłada jeden z obowiązków wskazanych w tym przepisie.

Skoro do 30.06.2015 r. sąd mógł, ale nie musiał nałożyć jeden z obowiązków o jakich mowa w art. 72 k.k., to obowiązująca poprzednio jawi się jako względniejsza.

odnośnie oskarżonego D. J.:

Poczynione wyżej uwagi, przy okazji omawiania apelacji oskarżyciela publicznego co do oskarżonego R. D. (1), a odnoszące się do zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego ( art. 286§1 k.k. i art. 46§1 k.k.) zachowują aktualność w przypadku D. J..

Bezzasadna okazała się także apelacja obrońcy oskarżonego. Wbrew wywodom tej skargi, Sąd I instancji nie naruszył ani przepisów prawa procesowego, ani też nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, który miałby być następstwem takiej obrazy.

Skarżący dopatruje się błędu w ustaleniach faktycznych w przejęciu przez Sąd orzekający, że oskarżony w okresie od 16 września do 27 października 2010 r. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, pozyskał trzy poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktury VAT, podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego nie pozwala na kategoryczne wyprowadzenie takiego wniosku.

Obrońca przytacza jednak bardzo skrócony opis przypisanego D. J. czynu.

Podkreślić zatem trzeba, że po dokonaniu stosownych korekt czynu zarzucanego aktem oskarżenia, Sąd orzekający uznał D. J. za winnego czynu z art. 271§1 i 3 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. polegającego na tym, że w okresie od 16 września do 27 października 2010 r. w I. i innych miejscowościach, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako prowadzący działalność gospodarczą i będąc uprawnionym do prowadzenia ksiąg, przyjmowania dokumentów, popisywania faktur VAT oraz składnia deklaracji podatkowych w ramach tej działalności, pozyskał 3 poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktury zakupu VAT na łączną kwotę brutto 167.526,69 zł ,w tym podatek od towarów i usług w kwocie 30.209,72 zł, wystawionych przez PPHU (...) P. D. nieprawidłowo na ich podstawie następnie dokumentując w prowadzonym przez siebie w związku wykonywaną działalnością gospodarczą rejestrze „ Rejestr VAT- Nabycia- Wrzesień 2010 „ nie mające faktycznie miejsca zakupy przez Przedsiębiorstwo Handlowe (...) towarów i usług (...) 22% , poświadczając na ich podstawie nieprawdę co do mających znaczenie prawne okoliczności o wysokości obrotów pochodzącego faktycznie z nieustalonych źródeł towaru w złożonej następnie w dniu 27 października 2010 r w US w I. deklaracji VAT- 7 za wrzesień 2010 r.

Pamiętać trzeba, że ustalenia faktyczne nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą także wypływać z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli owa sytuacja jest tego rodzaju, że stanowi oczywistą przesłankę, na której podstawie doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, iż okoliczności faktyczne istotnie wystąpiły ( vidę : wyrok SN z dnia 04.10.1973r ( III KR 243/73 , OSNKW 1974, z.2 , poz. 33).

Niewątpliwie w przedmiotowej sprawie występuje taka nieodpartą logika sytuacji prowadząca do wniosku, że D. J. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poświadczył nieprawdę w rejestrze zakupów VAT za wrzesień 2010 r. co do nabycia towarów objętych podatkiem VAT 22% na podstawie trzech faktur wystawionych przez PPHU (...) P. D. a następnie poświadczył nieprawdę w deklaracji VAT- 7 za wrzesień 2010 r, którą złożył w Urzędzie Skarbowym w (...).10.2010 r.

Zarzucając Sądowi I instancji dowolność w ocenie materiału dowodowego, obrońca D. J. nie precyzuje, w czym w istocie taka dowolność miałaby się wyrażać. W istocie, apelacja sprowadza się jedynie do zanegowania ustaleń Sądu I instancji, nie zawiera jednak rzeczowej argumentacji przedstawiającej, które ustalenia Sądu orzekającego, w ocenie skarżącego uznać należy za wadliwe.

Z apelacji obrońcy nie wynika nawet, czy kwestionuje ustalenia Sądu I instancji co do tego, że faktury VAT wystawione przez PPHU (...) P. D. poświadczały zakupy towarów, które w rzeczywistości nie miały miejsca. Wystarczające będzie wobec tego stwierdzenie ze strony Sądu odwoławczego, że pozostaje pod pełną ochroną art. 7 k.p.k., dokonana przez Sąd Okręgowy ocena wyjaśnień D. P. , który ostatecznie stwierdził w postępowaniu przygotowawczym, że nie dostarczał towarów o jakich mowa w fakturach wystawionych także na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowego (...).

To, że owe 3 faktury pochodzące od D. P. zostały przez oskarżonego użyte, i to w sposób opisany w przypisanym mu czynie, wynika z dokumentacji prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa.

W oparciu o te faktury, oskarżony w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2010 r. obniżył podatek należny o podatek w nich naliczony. Wniosek, że oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej jawi się w takim stanie rzeczy jako oczywisty.

Tak kara pozbawienia wolności wymierzona D. J. jak i grzywna zbliżone są do dolnego ustawowego zagrożenia, stąd też nie mogą zostać ocenione jako nadmiernie surowe. Z przyczyn bliżej przedstawionych przy okazji omawiania apelacji odnoszących się od R. D. (1), Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w stosunku do D. J. w ten sposób, że uzupełnił podstawę wymiaru kary w punkcie 4 o art. 4§1 k.k. i przyjął w punkcie 5 jako podstawę prawną warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności art. 69§1 k.k. w zw. z art. 70§1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r. Jak już bowiem wyżej zauważono, stosownie do treści art. 72§1 k.k. w brzmieniu obowiązujących od 01.07.2015 r., warunkowo zawieszając wykonanie kary, sąd obligatoryjnie nakłada jeden z obowiązków wskazanych w tym przepisie. Skoro do 30.06.2015 r. sąd mógł, ale nie musiał nałożyć jeden z obowiązków o jakich mowa w art. 72 k.k., to obowiązująca poprzednio jawi się jako względniejsza.

W pozostałej części zaskarżony wyrok jako trafny utrzymano w mocy.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na mocy art. 636§1 i 2 k.p.k., art. 633 k.p.k. i art. 627 k.p.k.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE