UZASADNIENIE

Powódka A. C. (1) domagała się:

- uznania za bezskuteczne zmiany warunków wynagrodzenia dokonanego pismem z dnia 27 października 2015r.

- uznania za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego w dniu 19 listopada 2015r.

- zasądzenia kwoty 20409,51 zł tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za okres od 1 września 2011r. 26 października 2015r.

- ustalenia, że od dnia 1 września 2011r. łączy powódkę z pozwanym umowa na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy.

Powódka wywodziła w pozwie, iż z pozwanym pracodawcą, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 października 2015r., łączy ją umowa o pracę zawarta dnia 23 sierpnia 2011r. na czas nieokreślony w pełnym wymiarze godzin. Tym samym umowa o pracę winna być przekształcona na umowę o pracę na podstawie mianowania. Nadto, argumenty pracodawcy zawarte w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę są bezzasadne gdyż w placówce zatrudniona jest nauczycielka, która nie spełnia wymagań kwalifikacyjnych a zawarcie umowy na niepełny wymiar jest bezprawne. Nie zostały nadto wskazane przyczyny wypowiedzenia a zmniejszenie wymiaru czasu pracy oraz wysokości wynagrodzenia spowodowane było faktem wystąpienia przez powódkę do Sądu przeciwko pozwanemu w sprawie IV P 19/15.

Odnośnie żądania dotyczącego ustalenia zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin i zasądzenia wynagrodzenia za pracę powódka wskazywała w toku postępowania, że mimo, iż ustalone w angażu pensum było niższe niż pełen etat to powódka zlecone jej zadania wykonywała w wymiarze wyższym niż wynikałoby to z proporcji pensum do pełnego wymiaru czasu pracy. Prowadziła koło plastyczne, przygotowywała dzieci do konkursów, prowadziła stronę internetową przedszkola. Tygodniowo pracowała minimum 30 godzin.

W odpowiedzi na pozew pozwany pracodawca – Przedszkole Miejskie nr 4 w G. – powództw nie uznał i wniósł o ich oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swego stanowiska podało, iż przeczy wszystkim twierdzeniom powódki które nie zostały wyraźnie przyznane przez pozwanego. Przywołał wyrok Sadu Rejonowego w Giżycku wydany w dniu 30 czerwca 2015r., który ustalił, że powódkę z pozwaną wiązała umowa o pracę na czas nieokreślony. Z treści tego orzeczenia nie wynika jaki był wymiar czasu pracy powódki czy też to, że powódka zatrudniona była na podstawie mianowania. Sąd bowiem wyraźnie wskazał, iż była to umowa na czas nieokreślony. Sąd Rejonowy w Giżycku a następnie Sąd Okręgowy w Olsztynie w swych wyrokach uznały jedynie, że powódka zatrudniona była w Przedszkolu Miejskim nr 4 w G. na podstawie umowy na czas nieokreślony. Z żadnego zdania w treści tych wyroków nie wynika aby Sąd ustalał w jakim wymiarze czasu pracy powódka miała być zatrudniona. Co więcej, również w pozwie ten fakt nie był objęty sporem i wyrok tego zagadnienia nie regulował. Brak jest zatem podstaw do dokonywania jakichkolwiek domniemań tym bardziej, że wymiar etatu jaki miała powódka w poszczególnych latach był bezsprzeczny i stanowił ustalenia faktyczne Sądu, które przez powódkę nie były kwestionowane.

Dalej pozwany podnosił, iż nie sposób zgodzić się z twierdzeniem powódki jakoby umowy nawiązywane z powódką były umowami niewiążącymi, były to bowiem umowy wiążące w zakresie stanowiska pracy, wymiaru etatu oraz wynagrodzenia za pracę jak i innych warunków pracy a jedynie rodzaj umowy został zmieniony wyrokiem Sądu. W swoim wyroku Sąd nie dokonywał zmian w treści tych umów.

W pozwie o uznanie umowy łączącej strony za umowę na czas nieokreślony powódka nie dochodziła jednocześnie należnego jej zdaniem wynagrodzenia wynikającego z różnic w wymiarze czasu pracy, o którym mowa w pozwie. W związku z tym, iż owe należności nie były dochodzone łącznie z powództwem o ustalenie, to mając na uwadze zasadę ne bis in idem wyrażoną w art.199§1pkt 2 kpc, ewentualny pozew powódki powinien podlegać odrzuceniu. Sprawa o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami został już prawomocnie osądzona wyrokiem Sadu Rejonowego w Giżycku o sygnaturze IV P 19/15 i w tym postępowaniu powódka mogła dochodzić ewentualnej różnicy w wynagrodzeniu czego nie robiła.

Dalej pozwany podniósł argument oparty na art.80 kp i art.81 kp a mianowicie, że pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko za czas świadczenia pracy a za czas nie świadczenia pracy tylko gdy przepis szczególny tak stanowi. Powódka za czas swojej pracy otrzymała wynagrodzenie i brak jest podstaw by domagała się wynagrodzenia za czas nieświadczenia pracy. W tym czasie też powódka nie zgłaszała gotowości do pracy w wyższym wymiarze czasu niż ten, na który miała zawartą umowę.

Pozwana przywołała w dalszej części wywodów tezy wyroków Sądu Najwyższego dotyczące kwestii gotowości do świadczenia pracy, które to – zdaniem pozwanego – wskazują na niezasadność żądania w tym zakresie powódki.

Odnosząc się z kolei do kwestii negowania przez powódkę zasadności wypowiedzenia umowy o pracę pozwana zaznaczyła, że w uzasadnieniu wypowiedzenia wskazane zostały przyczyny tej decyzji oraz przesłanki jakimi kierował się pozwany wybierając powódkę do zwolnienia z art.20 KN. Przytoczył pozwany tezy wyroków SN odnoszące się do tej kwestii i wskazał, iż dyrektor szkoły winien mieć na uwadze interes placówki jako wyprzedzający interes indywidualny nauczyciela. Kryterium to winno być rozpatrywane w dłuższej przestrzeni czasowej to znaczy w oparciu o prognozy rozwoju zawodowego danego nauczyciela w odniesieniu do przesłanki zaspokojenia potrzeb pracodawcy. W ocenie pozwanego kryterium możliwości zatrudnienia nauczyciela stanowi ważny społecznie element decyzji personalnych podejmowanych przez szkołę. Kwestia doboru kryteriów wyboru nauczyciela do zwolnienia nie jest jednak uregulowana obowiązującym prawem i jest ona indywidualna.

Kryteria, według których dokonuje się wyboru jednego z nauczycieli do zwolnienia nie są tożsame z ustawowymi przyczynami wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu. W doborze nauczyciela pracodawca powinien uwzględnić także podstawę nawiązania stosunku pracy, która to stanowi usprawiedliwione kryterium doboru do zwolnienia a gdy pozostałe kryteria nie pozwalają na jednoznaczną ocenę przydatności do dalszej pracy, nauczyciel zatrudniony na podstawie umowy o pracę powinien być wybrany do zwolnienia przed nauczycielem mianowanym. W ocenie możliwości dalszego zatrudnienia nauczyciela , po wprowadzeniu zmian organizacyjnych należy uwzględniać, poza przydzieloną nauczycielom liczbą godzin lekcyjnych, także inne okoliczności, w tym zwłaszcza kwalifikacje zawodowe nauczyciela. Porównanie kwalifikacji zawodowych jako kryterium wyboru nauczyciela wymaga uwzględnienia nie tylko formalnego poziomu wykształcenia, ale także praktyki w nauczaniu przedmiotu. W ocenie zasadności wyboru nauczyciela należy brać pod uwagę w pierwszej kolejności okres zatrudnienia na stanowisku nauczyciela przedmiotu, którego liczba godzin ulega zmniejszeniu, nie zaś ogólny czas wykonywania zawodu. Nie narusza zasady równego traktowania pracownika ani zasady niedyskryminacji rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem legitymującym się kwalifikacjami zawodowymi równymi z innymi nauczycielami, lecz którego praca jest najniżej oceniana przez przełożonych oraz uczniów i ich rodziców a jego sytuacja osobista nie jest gorsza niż pozostałych pracowników. Na poparcie swojego stanowiska pozwany przywołał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2005r. wydany w sprawie I PK 159/04 oraz z dnia 14 grudnia 2000r. wydany w sprawie I PKN 138/00.

Pozwana podała do wiadomości nauczycielom pozwanego przedszkola opracowane kryteria doboru osób do zwolnienia, które ułożone są według hierarchii ważności. Nadto, jeżeli na podstawie pierwszego kryterium nie ustali się osoby, która otrzyma wypowiedzenie, należy przejść do kolejnego. Owe kryteria to: rodzaj umowy o pracę (umowa na czas określony, na czas nieokreślony. mianowanie), kwalifikacje (w pierwszej kolejności wypowiedzenie otrzyma osoba o najniższym poziomie kwalifikacji), stopień awansu zawodowego, staż pracy ogółem, staż pracy w placówce, ocena pracy, zaangażowanie w pracę, osiągnięcia dydaktyczno – wychowawcze, sytuacja materialna i rodzinna, dyscyplina pracy, miejsce zameldowania stałego nauczyciela (w pierwszej kolejności zwolnienia nauczycieli spoza G.).

Pozwana w oparciu o te kryteria dokonała porównania poszczególnych nauczycieli i w wypowiedzeniu stosunku pracy powódki uwzględniła opis tych ustaleń.

Pozwana wskazała nadto, że podstawą wypowiedzenia umowy o pracę powódce są zmiany organizacyjne szkoły powodujące zmiany planu nauczania, które uniemożliwiają dalsze zatrudnianie. Zmiany te związane są ze zmianami w obowiązku szkolnym 6- latków, które w szczególności wiążą się ze zmniejszoną liczbą oddziałów w przedszkolu. Zmniejszenie liczby oddziałów skutkowało brakiem godzin dla powódki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. C. (1) w 1999r. ukończyła wyższe studia na Uniwersytecie w B. Wydział Pedagogiki i Psychologii na kierunku pedagogiki wczesnoszkolnej.

W pozwanym przedszkolu powódka zatrudniona została na podstawie umowy zawartej w dniu 27 sierpnia 2007r. legitymując się stopniem awansu nauczyciela stażysty. Była to umowa na czas określony do dnia 28 grudnia 2007r. oparta o art.10 ust. 7 KN – na zastępstwo nieobecnego nauczyciela.

Kolejna umowa, z dnia 28 grudnia 2007r. także zawarta była na czas określony, na podstawie art.10 ust. 7 KN na zastępstwo nieobecnego nauczyciela, do dnia 15 lipca 2008r.

Następna umowa zawarta została w dniu 29 sierpnia 2008r. na czas określony do dnia 31 sierpnia 2009r. – wskazano w niej art.10 ust. 7 KN.

W dniu 9 lipca 2009r. uzyskała stopień awansu zawodowego – nauczyciela kontraktowego.

W okresie od 1 września 2009r. do 31 sierpnia 2010r. oraz od 1 września 2010r. do 31 sierpnia 2011r.powódka zatrudniona była na zastępstwo nieobecnego nauczyciela.

Wszystkie te umowy były umowami w pełnym wymiarze czasu pracy.

W dniu 23 sierpnia 2011r. strony zawarły kolejną umowę na czas określony do dnia 31 sierpnia 2012r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W umowie nie wpisano zapisów w punkcie dotyczącym innych warunków zatrudnienia.

W dniu 21 sierpnia 2012r. zawarły strony następną umowę na czas określony, do dnia 31 sierpnia 2013r. przy czym wymiar czasu pracy powódki wynosił 20/25 a w punkcie dotyczącym innych warunkach zatrudnienia wpisano adnotację o możliwości jej wcześniejszego wypowiedzenia z art.33kp.

Kolejna umowa na czas określony także opiewała na pracę w niepełnym wymiarze zajęć – 20/22 i miała trwać do 31 sierpnia 2014r. Tu także wpisano adnotację o możliwości jej wcześniejszego wypowiedzenia z art.33kp.

Na podstawie umowy z dnia 22 sierpnia 2014r. powódka pracowała na czas określony do dnia 31 sierpnia 2015r. w wymiarze 20/25 i tu wpisano adnotację o art.19 ust. 7 KN.

W dniu 21 sierpnia 2014r. powódka uzyskała stopień awansu nauczyciela mianowanego.

/dowód: akta osobowe powódki /

W czasie swojego zatrudnienia powódka nauczała w grupie 3 latków, 4-5 latków, 5 latków i w oddziałach zerowych.

W roku szkolnym 2014/2015 było 8 oddziałów – grupy 3 latków, 4 latków, 3-4 latków, 5-6 latków, 5- latków i dwie grupy 6- latków.

Łączna liczba godzin w ramach edukacji wczesnoszkolnej wynosiła 332 a nauczycieli z tego zakresu było 15, w tym powódka. Żaden z nauczycieli nie miał pensum wyższego aniżeli pełen etat przy czym zniżka dyrektora przedszkola wynosiła 23 godziny, wicedyrektora (logopedy) – 14 godzin. Pensum powódki wynosiło 0,8 etatu (20/25). (...) zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy było jeszcze dwóch – M. S. (0,88, 22/15) i D. B. (nauczyciel religii, 2 godziny).

/dowód; arkusz organizacyjny przedszkola za rok 2014/2015/

W roku szkolnym 2015/2016 zaplanowano 7 oddziałów – grupy 3 latków, 2 grupy 4 latków, 3-4 latków, 4-5 latków, 2 grupy 5 latków. Liczba godzin wynosić miała 309, liczba dzieci – 175. Ogólna liczba godzin dydaktycznych w zakresie wychowania przedszkolnego wynosiła 301, nauczycieli z tego zakresu było 13.

/dowód: arkusz organizacyjny przedszkola na rok 2015/2016/

W takiej to sytuacji dyrektor pozwanego przedszkola nie zawarła z powódką kolejnej umowy o pracę na rok szkolny 2015/2016. Podobna decyzja dotyczyła nauczyciela – M. S..

W związku z powyższym powódka wniosła do tutejszego Sądu powództwo o ustalenie, iż zatrudniona jest w pozwanym przedszkolu od dnia 1 września 2011r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Sprawa zawisła w dniu 5 marca 2015r. pod numerem IV P 19/15 i w dniu 30 czerwca 2015r. w wyroku Sąd Rejonowy ustalił, iż od dnia 1 września 2011r. łączy powódkę z pozwanym umowa o pracę na czas nieokreślony.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 października 2015r. oddalona została apelacja pozwanego i z tym dniem wyrok Sądu Rejonowego stał się prawomocny.

Następnego dnia, 27 października 2015., powódka stawiła się u pozwanego zgłaszając swą gotowość do podjęcia pracy i tego też dnia otrzymała angaż, w którym pracodawca wskazał, iż powódka od dnia 27 października 2015r. otrzymywać będzie wynagrodzenie w wysokości 21170,60 zł i 12 % dodatku stażowego. Nadto określono wysokość dodatku za wychowawstwo w wysokości 133 zł oraz wskazano, iż w okresie od 27 października 2015r. do 29 lutego 2016r. dodatek motywacyjny wynosi 0%. Angaż dotyczył wymiaru zatrudnienia powódki – 20/25.

/dowód: angaż – k. 4/

Początkowo powódka prowadziła zajęcia wyrównawcze a po około dwóch tygodniach skierowano powódkę do pracy z dzieckiem autystycznym.

Pismem z dnia 19 listopada 2015r., które tego samego dnia powódce wręczono, wypowiedziano powódce umowę o pracę i podano w nim, iż przyczyną tej decyzji są zmiany organizacyjne w placówce, które spowodowały od 1 września 2015r. zmniejszenie liczby oddziałów o 1 . Podano też, iż w związku z przejściem dzieci 5-6 letnich do szkoły podstawowej od 1 września 2015r. jest 7 oddziałów a zmniejszenie liczby oddziałów spowodowało zmniejszenie godzin pracy nauczycieli w placówce i skutkuje w szczególności uniemożliwieniem utrzymania dalszego zatrudnienia powódki co wynika z arkusza organizacji pracy przedszkola na rok szkolny 2015/2016. Wskazano nadto, iż wybór powódki do zwolnienia dokonany został na podstawie obiektywnych kryteriów doboru osób do zwolnienia, z którymi to powódka zapoznawała się na Radzie Pedagogicznej w dniu 18 kwietnia 2012r. i w dniu 13 listopada 2015r. Powódka, jak dalej podnosił pozwany, zatrudniona jest na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony gdy pozostali nauczyciele wychowania przedszkolnego zatrudnieniu są na podstawie mianowania. Powódka posiada nadto najkrótszy staż pracy na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego w placówce tj. 8 lat.

/dowód: wypowiedzenie – k. 34/

Owe kryteria to – ułożone według kolejności:

- rodzaj umowy o pracę (kolejność do zwolnienia lub ograniczenia wymiaru zajęć): umowa o prace na czas określony, na czas nieokreślony, poprzez mianowanie

- kwalifikacje (poziom kwalifikacji – w pierwszej kolejności wypowiedzenie otrzyma osoba o najniższym poziomie kwalifikacji np. SN, licencjat, dodatkowe uprawnienia)

- stopień awansu zawodowego (wypowiedzenie powinien najpierw otrzymać nauczyciel stażysta, w następnej kolejności kontraktowy, mianowany a na końcu dyplomowany)

- staż pracy ogółem (wypowiedzenie z nauczycielem o najkrótszym stażu pracy)

- staż pracy w placówce

- ocena pracy

- sytuacja materialna i rodzinna

- dyscyplina pracy

- miejsce zameldowania stałego nauczyciela (w pierwszej kolejności spoza miasta G.).

Wskazano nadto w owych kryteriach, że jeżeli na podstawie pierwszego kryterium nie ustali się osoby, która otrzyma wypowiedzenie, należy przejść do kolejnego kryterium.

Wypowiedzenie powódce umowy o pracę poprzedzone zostało zawiadomieniem o zamiarze dokonania tego wypowiedzenia skierowanym w piśmie do zakładowej organizacji związkowej, której członkiem jest powódka a mianowicie do Zarządu Oddziału (...) w G.. Pismo takie pozwane przedszkole wystosowało dnia 4 listopada 2015r. a wpłynęło ono do związku w dniu 6 listopada 2015r.

Ustosunkowując się do informacji prezes zarządu oddziału J. R. (1) w piśmie z dnia 12 listopada 2015r. podała, iż zarząd nie wyraża zgody na rozwiązanie z powódką umowy o pracę. W uzasadnieniu swojego stanowiska podano, iż wybór nauczyciela do zwolnienia w związku ze zmianami organizacyjnymi w placówce uniemożliwiającymi dalsze zatrudnianie powinien być dokonany przy zastosowaniu kryteriów obiektywnych , niedyskryminujących, jasnych i czytelnych dla zainteresowanych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: zeznania stron: pozwanej J. P. (k. 124 – 124v), powódki A. C. (k. 123 – 123v), zeznania świadków: J. R. (k. 146v - 147), M. S. (k. 147), arkusze organizacyjne za lata 2013/ 2014, 2014/2015, (...), dziennika zajęć koła plastycznego (...), dokumenty na kartach:4, 34 – 35, 48-50, 105 -108, 104, 119 – 122, kopie akt osobowych powódki.

Zważyć należy, co następuje;

Na wstępie Sąd pragnie zauważyć, że niewątpliwie przywoływana przez powódkę sprawa o sygnaturze IV P 19/15 jaka toczyła się między stronami ma o tyle wpływ na sprawę niniejszą, iż wyrok wydany w tejże sprawie przesądził o tym, iż od dnia 1 września 2011r. strony łączył stosunek pracy oparty o umowę o pracę na czas nieokreślony. Co ważne, wyrok ten nie przesądzał w żaden sposób kwestii tego w jakim wymiarze czasu pracy zatrudniona była w spornym czasie powódka. Kwestia ta bowiem nie była przedmiotem żądania i nie podlegała też analizie Sądu w toku postępowania – nie była przesłanką wydanego orzeczenia albowiem analizowane były okoliczności o jakich mowa w art.10 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela.

A zatem, w dniu 27 października 2015r., kiedy to po uprawomocnieniu się wyroku powódka stawiła się do pracy u pozwanego, obowiązkiem pozwanego było dopuszczenie powódki do pracy i tak też się stało. Tego też dnia powódka otrzymała od pracodawcy potwierdzenie na piśmie warunków jej zatrudnienia.

Owo potwierdzenie zawierało warunki jakie istniały między stronami w ubiegłym roku szkolnym 2014/2015. Zdaniem Sądu, pozwany pracodawca nie miał podówczas obowiązku aby warunki umowy o pracę , w tym wynagrodzenia, jakie podane zostały w owym angażu, były inne (korzystniejsze) aniżeli warunki na jakich powódka zatrudniona była w poprzednim roku szkolnym. Obowiązkiem pozwanego wówczas było wykonanie wyroku Sądu ustalającego charakter umowy łączącej strony. Pozwany bowiem musiał respektować fakt, iż między powódką a pozwanym istniał wówczas stosunek pracy zawiązany na podstawie umowy na czas nieokreślony. Zrozumiałym zatem pozostaje, że warunki zatrudnienia dotyczące wymiaru pensum, podane w angażu z dnia 27 października 2015r., były tożsame z tymi jakie obowiązywały strony poprzednio. Nadto, wbrew zarzutom powódki, pozwany nie był też zobligowany do tego aby przyznać powódce dodatek motywacyjny.

Zgodnie bowiem z treścią uchwały Rady Miasta w G. nr XXVIII z dnia 5 marca 2009r. w sprawie regulaminu określającego wysokość i szczegółowe warunki przyznawania i wypłacania niektórych składników wynagradzania nauczycielom zatrudnionym w szkołach i placówkach, dla których organem prowadzącym jest Gmina G., dodatek motywacyjny może być nauczycielowi przyznany przez dyrektora placówki (§5 i 9 regulaminu).Jest to zatem ta część wynagrodzenia nauczyciela, do którego – w przypadku gdy dyrektor nie przyzna go danemu nauczycielowi – nauczyciel nie ma roszczenia.

Za niezasadne Sąd uznał też żądanie o ustalenie, że od dnia 1 września 2011r. łączy powódkę z pozwanym umowa na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy.

Argumentacja powódki w tym zakresie musi być oceniona jako nieskuteczna. Ustalony w sprawie stan faktyczny wskazuje bowiem na to, iż każdego roku powódka zawierała z pozwanym umowy o pracę nie kwestionując określanego w nich wymiaru pensum i w takim zakresie pracę swą wykonywała o czym przekonują arkusze organizacyjne za kolejne lata a i sama powódka fakt ten przyznawała.

Skuteczne zakwestionowanie przez powódkę charakteru umów począwszy od 1 września 2011r. nie ma tu żadnego znaczenia a wydany w tym zakresie przywoływany wcześniej wyrok Sądu Rejonowego kwestii tej nie przesądzał i nie była ona przedmiotem oceny Sądu jako przesłanki wyrokowania. W pełni Sąd podziela tu argumentację zaprezentowaną przez pozwanego.

Oceny tej nie może też zmienić przedstawiana na rozprawie argumentacja powódki jakoby w kolejnych latach, począwszy od 1 września 2011r., powódka świadczyła swa pracę w wymiarze pełnego etatu a miały o tym przekonywać takie czynności powódki jak: prowadzenie kółka plastycznego, strony F. przedszkola.

Pozwany tych czynności powódki nie negował lecz nie może to wskazywać na zmianę zawartej przez strony w tym zakresie umowy. Czynności wykonywane przez nauczycieli nie skupiają się wyłącznie na godzinach dydaktycznych. W ramach bowiem czasu pracy nauczyciel wykonuje pewne czynności także poza określone pensum, np. poza terenem szkoły, w domu itp.

Nauczyciele zatrudnieni w niepełnym wymiarze zajęć realizują zajęcia w wymiarze proporcjonalnym do wykonywanego wymiaru zajęć (art. 42 ust. 3b KN w brzmieniu obowiązującym na okres od 27 października 2015r. do 31 sierpnia 2016r.) i można to odnieść do powódki.

W tej sytuacji oddaleniu podlegało też żądanie powódki zasądzenia na jej rzecz wynagrodzenia za pracę w wysokości 16563,82 zł, stanowiącego wyrównanie między wynagrodzeniem jakie powódka otrzymywała od dnia 1 września 2011r. do 31 sierpnia 2015r. zgodnego z określonym w umowach pensum a wynagrodzeniem odnoszącym się do pełnego wymiaru czasu pracy.

Nadto, Sąd oddalił żądanie w przedmiocie wynagrodzenia za okres od 1 września 2015r. do 26 października 2015r. w wysokości 3845,69 zł. Zasadnie pozwany podnosił, iż pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko za czas świadczenia pracy a za czas nie świadczenia pracy tylko gdy przepis szczególny tak stanowi. Powódka za czas wykonywanej przez nią pracy otrzymała wynagrodzenie i brak jest podstaw by domagała się wynagrodzenia za czas nieświadczenia pracy czyli od 1 września 2015r. do 26 października 2015r. W tym czasie powódka nie zgłaszała gotowości do pracy, jak sama zresztą przyznawała – „w dniu 26 października 2015r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego, na drugi dzień byłam gotowa do pracy, stawiłam się do pracy”.

Oddaleniu podlegało też żądanie kwestionujące wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 19 listopada 2015r.

Sąd ocenił je jako prawidłowe i uzasadnione.

Zachowane zostały, w ocenie Sądu, wszystkie wymagane wymogi formalne – dokonano wypowiedzenia w formie pisemnej i wskazane w nim zostały przyczyny tej decyzji. Nadto, wręczenie powódce wypowiedzenia poprzedzone zostało zawiadomieniem związku zawodowego o zamiarze dokonania wypowiedzenia.

Wypowiedzenie to mieściło się też w regułach o jakich mowa w art.45 kp w zakresie jego zasadności.

Jako przyczynę tej decyzji wskazano zmiany organizacyjne w placówce, które spowodowały od 1 września 2015r. zmniejszenie liczby oddziałów o 1 . Podano też, iż w związku z przejściem dzieci 5-6 letnich do szkoły podstawowej od 1 września 2015r. jest 7 oddziałów a zmniejszenie liczby oddziałów spowodowało zmniejszenie godzin pracy nauczycieli w placówce i skutkuje w szczególności uniemożliwieniem utrzymania dalszego zatrudnienia powódki co wynika z arkusza organizacji pracy przedszkola na rok szkolny 2015/2016. Nadto podano, iż wybór powódki do zwolnienia dokonany został na podstawie obiektywnych kryteriów doboru osób do zwolnienia, z którymi to powódka zapoznawała się na Radzie Pedagogicznej w dniu 18 kwietnia 2012r. i w dniu 13 listopada 2015r. Powódka, jak dalej podnosił pozwany, zatrudniona jest na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony gdy pozostali nauczyciele wychowania przedszkolnego zatrudnieniu są na podstawie mianowania. Powódka posiada nadto najkrótszy staż pracy na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego w placówce tj. 8 lat.

Sytuacja dotycząca owych przyczyn jest tu o tyle szczególna, że odnoszą się one do realiów placówki jakie istniały począwszy od 1 września 2015r. czyli w czasie gdy powódki w placówce nie było. Powódka powróciła niejako do niej dopiero 27 października 2015r. a zatem po ich zaistnieniu. O tyle jednak nie może to mieć w sprawie znaczenia gdyż mamy do czynienia ze specyficznym pracodawcą będącym placówką oświatową – przedszkolem - działającym w oparciu o zasady określające jej funkcjonowanie na dany rok szkolny rozpoczynający się od 1 września a kończący 31 sierpnia następnego roku. Przywoływane w wypowiedzeniu przyczyny odnosiły się właśnie do zmian umieszczonych w zatwierdzonym przez organ prowadzący arkuszu organizacyjnym, które wszedł w życie od 1 września 2015r. Można powiedzieć, że powódka powróciła niejako do sytuacji w jakiej znajdowała się wiosną 2015r. kiedy to właśnie z powodu owych zmian nie zaproponowano jej zawarcia kolejnej umowy. Bez wątpienia jednak, zdaniem Sądu, ta dość skomplikowana sytuacja odnosząca się do powódki nie zabraniała pozwanej powołanie się na tę właśnie przyczynę. Co więcej, przekonuje to o jej realności i zasadności i w taki sposób została ona przez Sąd oceniona.

Zaznaczyć tu należy, iż bezspornym pozostawało między stronami, iż w istocie od 1 września 2015r. liczba oddziałów w przedszkolu była mniejsza o 1. Obrazował to zresztą arkusz organizacyjny placówki na rok szkolny 2015/2016.

W tej sytuacji kolejna kwestią podlegającą ocenie Sądu jest kwestia kryteriów według których dokonany został wybór powódki do zwolnienia.

Zasadne będzie w tym miejscu przytoczenie treści wyroku Sądu Najwyższego

z dnia 19 maja 2004 r. w sprawie I PK 608/03, a mianowicie, że kryteria, według których dokonuje się wyboru jednego z nauczycieli do zwolnienia z pracy, nie są tożsame z ustawowymi przyczynami wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu oraz wyroku z dnia 27 listopada 1997 r. w sprawie I PKN 399/97:

„w razie zmian organizacyjnych w szkole w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 ze zm.), przyjęte przez pracodawcę kryteria wyboru nauczyciela do zwolnienia z pracy podlegają kontroli sądowej, w celu dokonania oceny czy rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem było uzasadnione”.

Sąd Najwyższy w obu tych orzeczeniach uznaje słuszność weryfikacji przez Sąd Pracy ustalonych kryterium wyboru nauczyciela do zwolnienia.

Odnośnie owych kryterium Sąd jest zdania, iż wybór powódki do zwolnienia z pracy dokonany na ich podstawie nie był dowolny ani nie naruszał zasady równego traktowania pracownika (art. 11² k.p.) lub zasady niedyskryminacji (art. 11³ k.p). Nie był także dowolny i podyktowany subiektywnym nastawieniem pozwanej do powódki nakierowanym na chęć pozbycia się powódki ze szkoły.

W ocenie Sądu, przy podejmowaniu przez pozwaną decyzji w przedmiocie wypowiedzenia powódce umowy o pracę owe kryteria i to w kolejności w jakiej zostały one ustalone, były brane pod uwagę.

Podziela tu Sąd argumentację pozwanego, że w doborze nauczyciela pracodawca powinien uwzględnić także podstawę nawiązania stosunku pracy, która to stanowi usprawiedliwione kryterium doboru do zwolnienia a gdy pozostałe kryteria nie pozwalają na jednoznaczną ocenę przydatności do dalszej pracy, nauczyciel zatrudniony na podstawie umowy o pracę powinien być wybrany do zwolnienia przed nauczycielem mianowanym.

Zgodzić się nadto można z poglądem pozwanego, że porównanie kwalifikacji zawodowych jako kryterium wyboru nauczyciela wymaga uwzględnienia nie tylko formalnego poziomu wykształcenia, ale także praktyki w nauczaniu przedmiotu.

Jak to wynika z zestawienia sporządzonego przez pozwanego a obrazującego porównanie zatrudnionych w placówce nauczycieli pod kątem stażu pracy, stopnia awansu zawodowego, powódka legitymuje się najkrótszym stażem pracy, tak ogólnym jak i w placówce – 8 lat.

Nadto, powódka zatrudniona była na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony gdy pozostali nauczyciele wychowania przedszkolnego zatrudnieniu są na podstawie mianowania.

Takiej oceny wypowiedzenia nie mogły zmienić, w ocenie Sadu, zeznania świadków J. R. i M. S.. Zeznania J. R. – prezesa (...) w G. – zasadniczo odnosiły się do kwestii sporu jaki istniał między stronami w zakresie charakteru umów zawieranych przez strony a świadek oceniała działania pozwanego wobec powódki i te uwagi nie były oparte na wiedzy o faktach a stanowiły jedynie polemikę z pozwanym. Podobnie można orzec o zeznaniach M. S., która razem z powódką toczyła proces przeciwko pozwanemu w sprawie IV P 9/15.

Wobec powyższego orzeczono jak w wyroku.

Sąd, uznając iż obciążenie powódki kosztami zastępstwa procesowego byłoby zbyt uciążliwe, na podstawie art. 102 kpc.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE