Sygn. akt V U 364/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Irena Prochowicz

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 29 stycznia 2013 roku

Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje J. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2014 roku.

II.  Orzeka, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

sygn. akt V U 364/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 stycznia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) odmówił J. K. przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 stycznia 2013 r. Podstawą tego rozstrzygnięcia było orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 22 stycznia 2013 r., która ustaliła, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

J. K. nie zgodził się z powyżej wskazaną decyzją, zakwestionował ustalenia organu rentowego w przedmiocie swego stanu zdrowia i wniósł o przyznanie prawa do renty. W uzasadnieniu wskazał, że cierpi na zaburzenia depresyjno-lękowe mieszane, choroby serca, cukrzycę, które to z punku widzenia medycyny nie rokują na pełne, czy nawet częściowe wyleczenie. Jednocześnie podkreślił, że w grudniu 2012 r. nastąpiło gwałtowne pogorszenie jego stanu zdrowia, co wiązało się z pobytem w szpitalnym oddziale ratunkowym.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wnosił o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu decyzji i wskazując na brak przesłanek z art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

Odwołanie jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) – zwanej dalej ustawą, prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

Zgodnie z treścią art. 57 ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

a) jest niezdolny do pracy,

b) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

c) niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy, niezdolną do pracy w rozumieniu tej ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskaniem zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Częściowo niezdolną do pracy, w myśl art. 12 ust. 3 ustawy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji, przy czym, stosownie do treści art. 13 ustawy oceniając niezdolność do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności należy mieć na uwadze nie tylko możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcie innej pracy, ale także celowość przekwalifikowania zawodowego z uwagi na charakter dotychczasowej pracy oraz poziom wykształcenia, wiek, predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9.03.2001 r. w sprawie II UKN 32/01, zamieszony w OSNP 2002/20/502).

J. K. urodził się (...) Z zawodu jest mechanikiem budowy maszyn. Pracował jako laborant, frezer-szlifierz, frezer-tokarz, ślusarz remontowy, mechanik, akwizytor-kierowca, sprzedawca, a ostatnio od 1996 r. w ramach działalności gospodarczej jako taksówkarz. Z powodu przebytego w lipcu 2011 r. zawału serca oraz innych schorzeń nie pracuje zarobkowo. Lekarz orzecznik ZUS w dniu 23 września 2011 r. stwierdził u wnioskodawcy całkowitą niezdolność do pracy od 1 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2012 r., a następnie częściową niezdolność do pracy do 31 grudnia 2012 r.
W dniu 30 listopada 2012 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jednakże zarówno lekarz orzecznik jak i komisja lekarska ZUS nie stwierdzili u niego niezdolności do pracy, wobec czego Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 29 stycznia 2013 r. – obecnie zaskarżoną - odmówił przywrócenia prawa do renty.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego.

W związku z tym, że w rozpoznawanej sprawie kwestią sporną, była ocena stanu zdrowia J. K. i ustalenie czy jest on nadal osobą niezdolną do pracy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu występujących u niego schorzeń, tj: kardiologii, psychiatrii, diabetologii i ortopedii.

Po zapoznaniu się z całością dokumentacji medycznej, przeprowadzeniu badania podmiotowego (zebraniu wywiadu) oraz badania przedmiotowego biegli rozpoznali u wnioskodawcy schorzenia w postaci: zaburzenia depresyjnego nawracającego, cukrzycy t.2, przewlekłej niewydolności wieńcowej serca, stanu po zawale serca ściany dolnej, stanu po PTLA GPL i GD + DES, nadciśnienia tętniczego, podejrzenia polineuropatii, spondylozy szyjnej z objawami ubytkowymi, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa L-S z zespołem korzeniowym oraz hiperlipidemii.

Zgodnie orzekli, że J. K. nadal jest częściowo niezdolny do pracy na okres dwóch lat, tj. od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. W uzasadnieniu opinii wskazali, że schorzenia, które stanowiły podstawę dwóch poprzednich orzeczeń o częściowej niezdolności wnioskodawcy do pracy nadal istnieją, co potwierdzono w badaniach specjalistycznych. Schorzenia z zakresu psychiatrii oraz ortopedii przy współistniejących licznych innych chorobach z uwagi na ich charakter oraz nasilenie powodują naruszenie sprawności organizmu w stopniu znacznym i kwalifikują wnioskodawcę jako osobę częściowo i okresowo niezdolną do pracy. Podkreślili, że odwołujący wymaga nadal systematycznego wielospecjalistycznego leczenia ambulatoryjnego (k. 16-18)

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniósł organ rentowy przedkładając stanowisko przewodniczącego komisji lekarskich ZUS, według którego występujące u badanego schorzenia psychiatryczne oraz ortopedyczne nie są o nasileniu powodującym konieczność przyznania świadczenia rentowego. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa bez objawów neurologicznych oraz zmiany zwyrodnieniowe stawów bez znacznego upośledzenia ich funkcji, zdaniem organu rentowego, nie kwalifikuje wnioskodawcy do grona osób długotrwale niezdolnych do pracy. Wniósł o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłych sądowych celem odniesienia się do niniejszych zarzutów (k. 27 i 28).

Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych z zakresu kardiologii, psychiatrii, diabetologii i ortopedii w celu ustosunkowania się do zastrzeżeń organu rentowego.

Biegli podtrzymali dotychczasową opinię wskazując, że obecny stan zaawansowania chorób występujących u odwołującego powoduje częściową niezdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji tj. taksówkarza, gdyż taką pracę ostatnio on wykonywał tj. od 1996 r. do 2011 r., kiedy to przeszedł zawał serca. Biegli wskazali, że praca ta wymaga wysiłku umysłowego w pełnym wymiarze czasu pracy, szczególnej koncentracji, w narażeniu na obciążenia psychiczne, ponadto wymaga sprawności obu rąk w wymuszonej pozycji siedzącej. Biegły ortopeda dodatkowo wskazał, że wnioskodawca od wielu lat cierpi na dolegliwości bólowe kręgosłupa, połączone z okresowym promieniowaniem do kończyn dolnych i drętwieniem rąk. Ponadto po przebytym złamaniu kości występuje u niego bólowe ograniczenie ruchomości prawego nadgarstka z towarzyszącymi zanikami mięśni kończyny górnej. Na przestrzeni lat schorzenia narządu ruchu nie uległy poprawie, doszły do nich piekące bóle kończyn (k. 37).

Organ rentowy podtrzymał wcześniejsze zastrzeżenia wyrażone w stanowisku przewodniczącego komisji lekarskich ZUS i wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy. Sąd oddalił ten wniosek uznając, że stanowi on niczym nie popartą polemikę z opinią biegłych zmierzającą do przeforsowania własnej oceny niezdolności do pracy wnioskodawcy. Zgodnie z ukształtowanym już orzecznictwem, Sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (wyrok SN z 19.03.1997 r., II UKN 45/97 i inne). Nie można zatem przyjmować, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest dla strony niekorzystna.

Sąd dał wiarę ustaleniom poczynionym przez biegłych, albowiem są one spójne, logiczne i właściwie uzasadnione, nie zawierają także wewnętrznych sprzeczności. Opinie zostały opracowane po przeprowadzeniu bezpośrednich badań J. K., wnikliwej analizie dokumentacji lekarskiej, a także po zapoznaniu się ze stanowiskiem organu rentowego, który w piśmie z dnia 16 października 2013 roku – kolejnych zastrzeżeniach – nie przedstawił ostatecznie nowych okoliczności na poparcie swych twierdzeń. W tych okolicznościach Sąd w pełni podzielił wnioski zawarte we wspomnianych opiniach i przyjął je za w pełni miarodajne dla oparcia na nich orzeczenia w sprawie.

Wskazać należy, że przy orzekaniu o niezdolności do pracy Sąd bierze pod uwagę szereg elementów, nie tylko stan zdrowia ubezpieczonego, koniecznym jest również uwzględnienie poziomu jego kwalifikacji, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego. Biorąc zatem pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanych prac w szczególności ostatnio wykonywane zajęcie taksówkarza, należy uznać, że J. K. z uwagi na schorzenia ortopedyczne jak i psychiatryczne jest częściowo i okresowo niezdolny do pracy.

Zważywszy na specyfikę oceny dowodu z opinii biegłych, która wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, a kontroli dokonuje jedynie w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, z uwzględnieniem kryteriów poziomu wiedzy biegłych, podstaw teoretycznych opinii, sposobu motywowania sformułowanych w opinii stanowisk oraz stopnia stanowczości wyrażonych ocen, Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania opinii biegłych w niniejszej sprawie.

Z tego względu Sąd uznał opinie biegłych za wiarygodny dowód i podstawę dokonania ustaleń faktycznych. Na ich podstawie stwierdził, że odwołujący spełnia warunki niezbędne do nabycia prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od 1 stycznia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że w świetle powyższego zostały spełnione przesłanki z art. 61 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, że prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

W tym stanie rzeczy na zasadzie art. 477 14 § 2 kpc orzeczono jak w wyroku.

Jednocześnie, stosownie do wymogu art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
Sąd orzekł, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem został ona ustalona dopiero na etapie postępowania sądowego.