Sygn. akt VII U 1766/13
Dnia 6 listopada 2013 r.
Sąd Okręgowy w Gdańsku
VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka
Protokolant: st.sekr.sąd. Alina Bastuba
po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2013 r. w Gdańsku
sprawy J. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.
o prawo do renty rodzinnej
na skutek odwołania J. R.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.
z dnia 1 lipca 2013 r. nr (...)
oddala odwołanie.
/ na oryginale właściwy podpis/
Sygn. akt VII U 1766/13
Decyzją z dnia 01 lipca 2013 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu J. R. prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu M. R.. Pozwany uzasadnił decyzję brakiem spełnienia przez zmarłego M. R. przesłanek do prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z uwagi na nieudowodnienie wymaganego 5 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego w dziesięcioleciu poprzedzającym datę powstania niezdolności do pracy.
W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca wniósł o przyznanie prawa do renty rodzinnej. Podniósł, iż wydana przez pozwanego decyzja nie znajduje umocowania w obowiązujących przepisach tj. w art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Organowi rentowemu zarzucił, że źle ustalił datę powstania całkowitej niezdolności do pracy M. R. oraz że nie ustalił daty powstania jego częściowej niezdolności do pracy. Zdaniem odwołującego schorzenia kardiologiczne M. R. było chorobą dziedziczną i wrodzoną i powstałą przed ukończeniem przez niego 20 roku życia. Fakt, że niezdolność do pracy M. R. powstała przed 20 rokiem życia przesądza natomiast o spełnieniu przesłanki umożliwiających nabycie prawo do spornego świadczenia , posiadania okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego łącznie co najmniej 1 rok. Wskazał także na decyzje pozwanego z dnia 30 sierpnia 2012 roku, którą to przyznano M. R. prawo do renty socjalnej od 01 czerwca 2012 r. W świetle powyższego nieprzyznanie prawa do renty rodzinnej było niezasadne.
W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.
Sąd ustalił i zważył co następuje:
Dnia 10 kwietnia 2013r. J. R. urodzony (...) , uczeń (...) Szkoły Zawodowej nr (...) w K., złożył wniosek o rentę rodzinną po zmarłym w dniu 30 marca 2013 r. ojcu M. R..
Decyzją z dnia 01 lipca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonemu prawa do renty rodzinnej. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że Komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 30 stycznia 2012 r. orzekła całkowitą niezdolność do pracy M. R. , przy czym datę powstania niezdolności do pracy orzekła od wyczerpania świadczenia rehabilitacyjnego. Komisji nie udało się ustalić momentu powstania częściowej niezdolności do pracy . Ponadto organ rentowy wskazał, że w ostatnim 10-leciu przed dniem zgonu zmarły udowodnił 1 rok i 9 miesięcy i 17 dni okresów składkowych i nieskładkowych, a w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania całkowitej niezdolności 1 rok 11 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych.
dowód: akta rentowe –plik renta rodzinna - k. 1 wniosek , k.8 zaświadczenie , 20- decyzja
Ojciec ubezpieczonego M. R. w dniu 08 grudnia 2011 roku złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 13 stycznia 2012 r. stwierdził całkowitą niezdolność do pracy M. R. od wyczerpania świadczeń rehabilitacyjnych do dnia 30.11.2012 r. M. R. wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia do Komisji lekarskiej ZUS , która w dniu 30 stycznia 2012r. orzekła , iż M. R. jest całkowicie niezdolny do pracy od wyczerpania świadczenia rehabilitacyjnego do 31 stycznia 2015r. Nie udało się jej ustalić daty powstania częściowej niezdolności do pracy.
Decyzją z dnia 03lutego 2012 roku organ rentowy odmówił M. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
W uzasadnieniu wskazał, że co pomimo, iż został on uznany za całkowicie niezdolnego do pracy , to nie udowodnił posiadania wymaganego 5- letniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania niezdolności.
dowód: akta rentowe dot. M. R. symbol J/15 – k.1 –wniosek, k.34 –orzeczenie lekarza
orzecznika ZUS , k. 38- orzeczenie Komisji lekarskiej ZUS, k. 39-40 raporty
ustalenia uprawnień, k. 41 decyzja ,
dokumentacja lekarska ZUS- opinia lekarza orzecznika k. 27, opinia komisji lekarskiej
k. 28
M. R. wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego, kwestionując zasadność decyzji pozwanego. Ubezpieczony wskazał na niezgodność zaskarżonej decyzji z wytycznymi znajdującymi się w art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z przepisu art. 58 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy wynika, że warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat. Zdaniem M. R. organ rentowy ustalił datę powstania niezdolności do pracy w sposób niewłaściwy. Jego schorzenie kardiologiczne było bowiem chorobą dziedziczną i wrodzoną, stąd też jego niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 roku życia. To z kolei stanowi przesłankę umożliwiająca nabycie spornego świadczenia.
Pozwany wnosił o oddalenie odwołania wskazując, że ubezpieczony udowodnił łączny staż 10 lat 7 miesięcy i 28 dni , został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy od dnia 4 stycznia 2012r. . W ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy udowodnił 1 rok 11 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych.
W toku postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt VII U 760/12 Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego lekarza kardiologa , który ustalił, że częściowa niezdolność do pracy powstała u M. R. co najmniej w 2008 roku. Z kolei całkowita niezdolność do pracy wystąpiła w 2010 roku.
Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem dnia 30 października 2012 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego. Wyrok stał się prawomocny dnia 21 listopada 2012 r
dowód: akta rentowe dot. M. R. symbol J/15 - k. 43-44- odwołanie , k. 46-47
–odpowiedź na odwołanie , k. 58-60 opinia biegłego, k nienumerowana –opinia uzupelniająca,
wyrok Sądu z dnia 30 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt: VII U 760/12,
W dniu 4 czerwca 2012 r. M. R. złożył wniosek o przyznanie renty socjalnej . Został skierowany na badanie przez orzecznika ZUS, który w wydanym w dniu 09sierpnia 2012 roku orzeczeniu , po zasięgnięciu opinii konsultanta , ustalił, że M. R. jest całkowicie niezdolny od daty wyczerpania świadczeń rehabilitacyjnych . Ponadto stwierdził, że całkowita niezdolność do pracy ubezpieczonego pozostaje w związku z naruszeniem sprawności organizmu powstałym od 15.09.1970r.
W związku z powyższym Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 30 sierpnia 2012 roku przyznał M. R. rentę socjalną do 31 stycznia 2015r.
dowód: akta rentowe M. R. symbol (...)/15 - k. 1 -4, wniosek , k. 10
orzeczenie lekarza orzecznika ZUS , 13–decyzja
dokumentacja lekarska ZUS –opinia specjalistyczna lekarza konsultanta k. 3-6 ,
opinia lekarza orzecznika ZUS k. 7 ,
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach ubezpieczeniowych pozwanego organu, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadna ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności.
odwołanie wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie
W myśl art. 65 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( DZ.U. z 2004 r. Nr 39 poz. 353 ze zm., zwana dalej „ ustawą” ) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby , która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki do uzyskania jednego z tych świadczeń.
Zgodnie z art. 67ust.1 ustawy do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny spełniający warunki określone w art. 68-71 cytowanej ustawy:
1) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione
2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej
3) małżonek ( wdowa lub wdowiec)
4) Rodzice
Stosownie zaś do treści art. 68ust .1 ustawy dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:
1)do ukończenia 16 lat;
2)do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo
3)bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.
2. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.
W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości , że wnioskodawca znajduje się w kręgu uprawnionych do otrzymania renty rodzinnej po zmarłym ojcu i okoliczności tej organ nie kwestionował.
U podłoża odmowy przyznania ubezpieczonemu prawa do renty rodzinnej leżało to, iż zmarły nie spełniał w chwili śmierci warunków do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy.
Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1. jest niezdolny do pracy,
2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3. niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
W świetle prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 30 października 2012 r. w sprawie VII U 760/12 , którym oddalił odwołanie M. R. od decyzji pozwanego odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, M. R. nie spełniał warunków do renty z tytułu niezdolności do pracy , albowiem pomimo ustalenia całkowitej niezdolności do pracy nie legitymował się 5-letnim okresem składkowym i nieskładkowym przypadającym w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem powstania niezdolności do pracy(choćby częściowej ) .
Wobec treści tego wyroku , którym Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie jest związany, brak jest podstaw do przyjęcia , że niezdolność do pracy zmarłego powstała w innej dacie , a mianowicie przed ukończeniem przez niego 20 roku życia, z uwagi na to, że posiadał on schorzenie dziedziczne i wrodzone , a tym samym , że spełniał on warunki do renty z tytułu niezdolności do pracy, jak twierdzi odwołujący.
Zarzut wydania przez pozwany organ błędnej decyzji , ubezpieczony opierał także na tym , że przyznał on M. R. prawo do renty socjalnej od dnia 01 czerwca 2012r. W ocenie odwołującego się oznacza to , pozwany nie tylko uznał jego ojca za całkowicie niezdolnego do pracy , ale także że niezdolność ta powstała przed ukończeniem 18 roku życia.
Twierdzenie to jest błędne. Brak jest bowiem jakiejkolwiek sprzeczności pomiędzy odmową prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy , a późniejszym przyznaniem prawa do renty socjalnej, z tego względu , że inne są przesłanki przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy , a inne do renty socjalnej.
Warunki przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy zostały określone w przywołanym już art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Przesłanki uzyskania prawa do renty socjalnej uregulowane są zaś w art. 4 ust.1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku ( Dz.U z 2003 Nr 135. poz. 1268) o rencie socjalnej. Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
1) przed ukończenie 18 roku życia
2)w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25 roku życia
3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej
Dla uzyskania prawa do renty socjalnej wystarczające jest aby przed ukończeniem okresów , na które wskazuje przepis , wystąpiło naruszenie sprawności organizmu , co nie jest jednak tożsame z wystąpieniem niezdolności do pracy.
Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie, gdzie lekarz orzecznik ZUS stwierdził u zmarłego naruszenie sprawności organizmu już w dzieciństwie.
Jednakże samo wystąpienie naruszenia sprawności organizmu nie czyniło zmarłego niezdolnym do pracy i nie uniemożliwiało mu jej świadczenia.
Częściowa jak i całkowita niezdolność do pracy zmarłego, w świetle opinii biegłego w sprawie VII U 760/12 , wystąpiła dopiero w okresie późniejszym tj. odpowiednio w 2008 i 2010 roku, a więc po ukończeniu 30 roku życia . Na żadną z tych dat , M. R. nie posiadał wymaganego w tej sytuacji 5 letniego okresu składkowego i nieskładkowego .
Podnieść należy także , że zarzuty tożsamej treści co do daty powstania niezdolności do pracy M. R. formułowane były w toku postępowania w sprawie VII U 760/12 .
Z tych przyczyn , stanowisko pozwanego , iż brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu, który nie spełniał przesłanek do renty z tytułu niezdolności do pracy , jest prawidłowe.
Mając powyższe na uwadze, nie znajdując podstaw do zakwestionowania zaskarżonej decyzji , na podstawie art.477 14 § 1 kpc oraz cytowanych powyżej przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
SSO Elżbieta Zabrocka