Sygn. akt III K 680/13
Dnia 19 grudnia 2016r.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, III Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Małgorzata Demianiuk-Dzik
Protokolant: stażysta Albert Twaróg, stażysta Magdalena Mazurkiewicz, stażysta Krzysztof Arasim
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 25.01.2016r., 16.03.2016r., 8.04.2016r., 6.05.2016r., 31.05.2016r., 13.06.2016r., 6.07.2016r., 10.10.2016r., 8.12.2016r.
sprawy przeciwko
K. M. (1) z d. K. ,
c. A. i I.,
ur. (...) w W.
oskarżonej o to, że:
1. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 208,92 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
2. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 300 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...)
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
3. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 150 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
4. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 300 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...)
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
5. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 150 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
6. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 150 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
7. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 150 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
8. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 500 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
9. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 150 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
10. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 500 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
11. w dniu (...)roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
12. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
13. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
14. w dniu (...)roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
15. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
16. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
17. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 200 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
18. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 393 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
19. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 1012 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
20. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 1012 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
21. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 1012 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
22. w dniu (...) roku w W. będąc członkiem zarządu pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. dokonała przewłaszczenia powierzonych jej środków pieniężnych o wartości 1012 złotych poprzez dokonanie wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...);
tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.
23. w bliżej nieokreślonym czasie jednak nie wcześniej niż (...) roku i nie później niż (...) roku w W. w celu użycia za autentyczny przedłożyła do dokumentacji księgowej pokrzywdzonej Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. podrobione faktury VAT o nr (...) na nazwisko sprzedawcy P. R. na pokrycie dokonanych wpłat z konta pokrzywdzonej;
tj. o przestępstwo z art. 270 § 1 k.k.
I. oskarżoną K. M. (2) w ramach czynów zarzucanych jej w pkt 2-17 uznaje za winną tego, że w okresie od (...) do (...) działając ze z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu dokonała przywłaszczenia środków pieniężnych w kwocie 3750 zł powierzonych jej jako członkowi zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej (...) dokonując ich wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...) tj. popełnienia czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk skazuje oskarżoną, a na podstawie art. 284 § 2 kk w zw. z art. 58 § 3 kk w zw. z art. 4 § 1 kk wymierza jej karę grzywny w liczbie 200 (dwustu) stawek dziennych ustalając wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) złotych;
II. na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpw umarza postępowanie w zakresie czynu z pkt 18 przyjmując, że stanowi on wykroczenie kwalifikowane z art. 119 § 1 kw;
III. oskarżoną K. M. (2) uniewinnia od popełnienia czynów zarzucanych jej w pkt 1, 19-22;
IV. na podstawie art. 17 § 1 pkt 9 kpk umarza postępowanie karne wobec oskarżonej K. M. (2) w zakresie czynu zarzucanego jej w pkt 23;
V. na podstawie art. 3 ust 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa opłatę w kwocie 400 (czterysta) złotych;
VI. na podstawie art. 631 kpk zasądza od oskarżonej K. M. (2) na rzecz oskarżyciela posiłkowego Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem części poniesionych przez nią wydatków.
Sygn. akt III K 680/13
Na podstawie zebranego i ujawnionego na rozprawie głównej materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
K. M. (2) w okresie od (...) do (...) pełniła funkcję członka zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W.. Wraz z nią członkami zarządu były M. C. (1) i T. Ś.. Ta ostatnia z uwagi na wiek nie angażowała się w prace zarządu.
Oskarżona dysponowała środkami finansowymi Wspólnoty Mieszkaniowej i ona regulowała wszelkie należności wynikające ze zobowiązań. Do (...) funkcję administratora we wspólnocie pełnił J. J., a gospodarzem odpowiedzialnym za stan porządkowy we Wspólnocie był J. B., któremu w pracach porządkowych pomagała żona A. B.. Gospodarz domu kupował środki czystości i sprzęty potrzebne mu do pracy płacąc za nie z własnych środków, po czym uzyskiwane faktury przestawiał oskarżonej, która zwracała mu wydatkowane kwoty przelewami na konto. Zdarzyło się w dniu (...), że oskarżona zrobiła zakupy w Hali B. na kwotę 202.55 zł na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej z własnych środków, następnie kwotę tą zwróciła z rachunku Wspólnoty na własne konto. Z uwagi na to, że po zmianie zarządu Wspólnoty kwota ta nie miała pokrycia w dokumentach księgowych oskarżona uzyskała i przedstawiła duplikat faktury na przedmiotową kwotę.
W dniu (...) oskarżona dokonała przelewu na swoje konto kwoty 208,92 zł, która to kwota nie miała pokrycia w dokumentacji księgowej Wspólnoty Mieszkaniowej.
J. J. w ramach obowiązków administratora zajmował się m. in. organizowaniem remontów we Wspólnocie oraz napraw awarii i usterek zgłaszanych przez lokatorów. Korzystał w tym zakresie z pomocy dwóch firm (...) – (...) D. C.. Czasami, w przypadku drobnych awarii w niezbędnym zakresie zabezpieczał je osobiście gospodarz domu w ramach swoich umiejętności. Usterki zaś, które wymagały fachowych napraw miał obowiązek zgłosić administratorowi, który organizował pomoc odpowiednich firm. Wystawione przez nie faktury J. J. przekazywał do uregulowania K. M. (2). W okresie od (...) do (...) K. M. (2) regularnie dokonywała z konta Wspólnoty Mieszkaniowej wypłat kwot pieniężnych i tak:
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 300 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 150 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 300 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 150 zł
w dniu (...). dokonała wypłaty kwoty 150 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 150 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 500 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 150 zł
w dniu (...). dokonała wypłaty kwoty 500 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
w dniu (...) dokonała wypłaty kwoty 200 zł
Powyższe kwoty oskarżona przywłaszczała. Następnie, aby uwiarygodnić dokonywane wypłaty oskarżona przedłożyła do księgowości Wspólnoty Mieszkaniowej dwie faktury VAT: nr (...)r. wystawioną (...) i nr (...) wystawioną (...) Na obu fakturach jako jej wystawca została wskazana firma (...) w W. – W., a jako nabywca Wspólnota Mieszkaniowa (...) w W.. Faktura VAT nr (...) dotyczyła usługi w budownictwie mieszkaniowym związanej z naprawami pionu kanalizacyjnego w okresie od (...). do (...) i opiewała na kwotę 2500, 59 zł, które według faktury zostały uiszczone gotówką. Faktura VAT nr (...)r. dotyczyła usługi w budownictwie mieszkaniowym związanej z naprawami centralnego ogrzewania i naprawą dachu w okresie (...) do (...) i opiewała na kwotę 1200 zł, która również miała być zapłacona gotówką.
Obie faktury zostały podrobione, albowiem firma (...) nie wykonywała tego rodzaju usług na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej i nie wystawiała wymienionych faktur, ani nie uzyskała za nie zapłaty. W okresie od (...) do (...) nie były wykonywane na rzecz Wspólnoty usługi związane z naprawą kanalizacji. Takie prace były wykonywane w innym terminie przez inną firmę, zaś w okresie od (...) do (...). były dokonywane usługi związane z naprawami centralnego ogrzewania i dachu, ale wykonywała je firma (...).
W dniu (...) K. M. (2) dokonała z konta Wspólnoty Mieszkaniowej wypłaty kwoty 393 zł, wpisując w tytule przelewu zwrot kosztów zgodnie z uchwałą (...)., która to kwota nie miała żadnego pokrycia w dokonanych wydatkach i oskarżona nie przestawiła w tym zakresie żadnego rachunku, a pobraną kwotę przywłaszczyła.
Po zakończeniu przez J. J. pracy Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w W. jeszcze przez krótki czas była administrowana przez firmę (...), a następnie nie posiadała administratora. Z uwagi na konieczność podejmowania czynności administracyjnych, które wiązały się z licznymi dodatkowymi czynnościami po stronie członkiń zarządu, K. M. (2) i M. C. (1) postanowiły zawrzeć ze Wspólnotą Mieszkaniową, którą reprezentowały, umowy zlecenia na wykonywanie czynności z zakresu administrowania. Wobec tego, że K. M. (2) zamieszkiwała na terenie Wspólnoty i była bardziej dyspozycyjna niż M. C. (1), jej wynagrodzenie zostało ukształtowane na poziomie 1200 zł brutto, zaś umowy M. C. (1) przewidywała dla niej wynagrodzenie w kwocie 300 zł brutto. Było ono znaczenie mniejsze, gdyż M. C. (1) w mniejszym zakresie zajmowała się administrowaniem, albowiem zamieszkiwała na stałe poza Wspólnotą oraz miała mniej czasu, z uwagi na to, że pracowała zawodowo i zajmowała się chorym mężem. W związku z zawartymi umowami zlecania nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), oskarżona dokonała wypłat wynagrodzenia na swoją rzecz w (...), (...)., (...)., (...). Każda z wypłat obejmowała kwotę 1012 zł.
Uchwałą z dnia (...) K. M. (1) wraz z pozostałymi członkami zarządu została odwołana z funkcji, a nowy zarząd, po analizie rachunku bankowego Wspólnoty i posiadanej dokumentacji księgowej, złożył w dniu (...) zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej (...) o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę Wspólnoty przez K. M. (2) i M. C. (1). Poprzedzone to zostało pismem skierowanym m.in. do K. M. (2) o wyjaśnienie podstaw dokonanych wypłat i wezwaniem oskarżonej do zapłaty.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonej K. M. (2) k. 237-241, 279- 281, 503 zeznania świadków: M. C. (2) k. 281-287, J. S. (1) k. 288-292, z akt sprawy 4 Ds. 530/12 k.54v-55, k.153v, T. Ś. k. 293-294; P. R. k. 318-319, z akt sprawy 4 Ds. 530/12 z k. 100v-101, M. R. (1) k. 320-321, z akt sprawy 4 Ds. 530/12 k 107, J. J. k. 324-328, k. 439-440, uchwałę k. 9, pismo k.10-10v, wezwanie k. 11, oświadczenie k. 12, raport obrotów k. 44-48, protokół komisji k. 52-52v, protokół zebranie k. 53-54, kartę własnościową k. 55-55v, pismo wspólnoty k. 56, oświadczenie k. 57, wydruk maila k. 59, pisma M. C. (1) k. 60, kopii faktur k. 87-103, 105-110, pisma k. 86-86v, protokół odbioru robót 104-104v, faktur VAT z k. 421,422,423, 424, 425, 426, 427, 428, , wyciągu z rachunku z k. 429-431, rachunku z k. 432, z akt sprawy 4Ds. 530/12 z k. 151v-152, J. W. k. 361-365, A. S. k. 365-366, D. S. k. 367-369, C. K. za akt sprawy 4 Ds. 530/12/ III k. 5v, k. 148v, A. B. 395-400, 499-502, T. S. 515-516, z akt sprawy 4 Ds. 530/12: zawiadomienie k. 1, historię operacji k. 8-12, wyciąg z konta k. 13-29, umowy k. 30, 34, 35, 36, 37, rachunek do umowy k. 31-33, uchwały k. 38, 39, pismo wspólnoty k. 40, 42, wezwania do zapłaty k. 41, 43, raportu obrotów k. 56-60, faktury k. 62, protokołu zebrania k. 63-64, uchwały k. 77, faktur k. 231-232, opinii z zakresu padań pisma ręcznego k. 233-252.
Oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów i złożyła wyjaśnienia. Sąd jedynie częściowo dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej, a mianowicie co do faktu, okoliczności i okresu sprawowania przez nią funkcji członka zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) oraz okoliczności zaprzestania sprawowania tej funkcji. Na wiarę zasługiwały również wyjaśnienia oskarżonej potwierdzające dokonywanie przez nią wypłat środków pieniężnych z konta Wspólnoty, a także wyjaśnienia dotyczące zawarcia umów zlecenia w zakresie czynności administrowania Wspólnotą i pobierania przez nią i M. C. (1) wynagrodzenia z tego tytułu. W tym względzie wyjaśnienia oskarżonej korelują z zestawieniami obrotów konta Wspólnoty, jak również zeznaniami przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków zwłaszcza M. C. (1), J. S. (1), J. J. oraz dokumentacją w postaci umów zlecenia.
Sąd nie dał natomiast wiary tym wyjaśnieniom oskarżonej, w których tłumaczyła ona co miesięczne wypłaty z konta Wspólnoty w okresie od (...) do (...) mające stanowić pokrycie prac zobrazowanych fakturami wystawionymi przez firmę (...). W tym względzie wyjaśnienia oskarżonej są sprzeczne z logiką doświadczeniem życiowym i prawidłowym rozumowaniem, a także zeznaniami świadków J. J., P. i M. R. (2), A. B. i M. C. (1) oraz dokumentacją Wspólnoty Mieszkaniowej obrazującą zakres i terminy wykonanych prac na rzecz Wspólnoty oraz podmioty wykonujące te prace. Oskarżona bowiem wyjaśniła, że dokonywała wypłat w kwotach od 150- 500 zł i przekazywała je do rąk gospodarza domu J. B., który płacił wykonawcom pilnych napraw, w sytuacji, gdy nie można było skontaktować się z administratorem J. J.. Kiedy J. B. nie przekazywał jej żadnych rachunków za dokonane naprawy oświadczyła mu, że nie może tak przekazywać pieniędzy bez pokwitowania i zażądała od niego stosownego dokumentu, uzyskując w konsekwencji od J. B. zbiorczą fakturę za dany okres. Powyższe wyjaśnienia oskarżonej należy uznać za jedynie przyjętą przez nią linię obrony, sprzeczną, jak już to zostało wskazane wyżej, z logiką i doświadczeniem życiowym. Niewiarygodne jest bowiem, aby, pomimo funkcjonowania administratora Wspólnoty w osobie J. J., organizowaniem napraw regularnie zajmował się gospodarz domu J. B. nie informując o tym administratora. Z zeznań J. J. zaś wynika, że nie jest mu znana firma (...), a J. B. nie mógł zajmować się organizowaniem napraw przez podmioty zewnętrzne, o czym na początku współpracy uprzedził gospodarza domu. Trudno zatem uznać za wiarygodne, że J. B. poza wiedzą administratora przez tak długi czas, cyklicznie wzywał do napraw tą samą firmę (...), a oskarżona bez żadnej refleksji przekazywała gospodarzowi domu nas ten cel pieniądze Wspólnoty nie uzyskując niezwłocznie na to żadnego potwierdzenia i nawet nie kontrolując wykonanych robót, czy nie zlecając takiej kontroli administratorowi. Dodatkowo zwrócić należy uwagę, że wykonane usługi dotyczą właściwie trzech rodzajów napraw tj. pionu kanalizacyjnego, c.o. i dachu. Zupełnie nielogiczne jest, aby regularnie to gospodarz domu, a nie administrator zajmowała się dość poważnymi, jak wynika z rodzaju usług wskazanych w fakturach, awariami we Wspólnocie i do tego rozliczał je w sposób gotówkowy, nie uzyskując od razu po naprawie faktury czy rachunku, choć, jak wynika to z wyjaśnień oskarżonej, pomoc jaką miał świadczyć J. B. w zakresie organizowania napraw dotyczyć miała pilnych awarii, w przypadku braku kontaktu z administratorem, a nie szerzej zakrojonych prac remontowych we Wspólnocie. Nadto nie znajduje zupełnie logicznego wytłumaczenia twierdzenie oskarżonej, która z jednej strony podała, że gospodarzowi domu na naprawy przekazywała gotówkę, zaś z drugiej wskazała, że administratorowi nigdy nie przekazywała pieniędzy na naprawy remontowe.
Sprzeczne z logiką są również wyjaśnienia oskarżonej, która z jednej strony wskazała, że nie chciała już dłużej akceptować przekazywania J. B. gotówki bez żadnego rachunku czy faktury i zażądała od niego przedstawienia takiego dokumentu, co uzyskała, z drugiej strony po otrzymaniu faktury wystawionej w grudniu (...)taki proceder ponownie kontynuowałaby w roku (...)Dodatkowo oskarżona wyjaśniła, że przedmiotowe faktury miały być opłacone jeszcze przed ich wystawieniem, stąd zupełnie nie znajduje uzasadnienia przyczyna dokonywania przez oskarżoną wypłat na poczet tych należności w dniu (...) i (...)
P. R. prowadzący firmę (...) i pracujący w niej ojciec P. R. M. R. (2) zaprzeczyli, aby w zakresie swojej działalności świadczyli usługi na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej (...) i wystawiali przedmiotowe faktury. Wyjaśnienia oskarżonej są również sprzeczne z dokumentacją uzyskaną ze wspólnoty, z której wynika, że przedmiotowe naprawy centralnego ogrzewania, pionu kanalizacyjnego i dachu owszem były we wspólnocie wykonywane, ale przez zupełnie inne firmy. Trudne do wytłumaczenia pozostaje to, że w okresie od (...) do(...) w tym samym czasie dwie niezależne firmy miały we Wspólnocie zajmować się remontem dachu i centralnego ogrzewania. Do akt sprawy bowiem dołączone zostały przez oskarżyciela subsydiarnego faktury na wykonane w okresie od (...) do (...) prace naprawy dachu i c.o.przez firmę (...), której działania na terenie wspólnoty potwierdza w swoich zeznaniach świadek J. J..
Wreszcie depozycjom oskarżonej przeczą zeznania świadka M. C. (1), która podała, że ,,Pan J. raczej zlecał wszystkie prace naprawcze. Nie wiem nic aby takie naprawcze prace zlecał ktoś inny w okresie kiedy administratorem był pan J.. We wspólnocie był gospodarz domu i on wykonywał prace czystościowe z nim była podpisana umowa. On wymieniał przyciski, żarówki, robił to co mógł zrobić, ale to były drobne prace. Raz widziałam jak on rozmawiał z wykonawcami, ale zlecać to on nie zlecał czynności naprawczych, bo nie miał do tego uprawnień.” oraz ,,Moim zdaniem gospodarz domu nie zlecał czynności, których obejmowały okazane mi faktury, bo to nie należało do jego obowiązków. Może z panem J. rozmawiał, ale ja podejrzewam, że czegoś takiego by nie robił.” Nielogiczne jest, aby M. C. (1), która razem z oskarżoną pełniła funkcję członka zarządu, nie została przez oskarżoną poinformowana o pracach, które miałby zlecać gospodarz domu i rozliczać się gotówkowo, skoro oskarżona postrzegała tę kwestię w kategoriach pewnego ,,problemu” związanego z tym, że gospodarz nie przekazywał jej rachunków, a cały proceder przecież miał trwać na przestrzeni wielu miesięcy i występować regularnie.
Sąd jako wiarygodne ocenił zeznania świadka J. J., który pełnił funkcję administratora we Wspólnocie Mieszkaniowej (...). Zeznania świadka są spójne, logiczne i konsekwentne, a także korelują z zeznaniami pozostałych przesłuchanych w sprawie świadków oraz dokumentami Wspólnoty Mieszkaniowej. Świadek obecnie nie ma żadnego związku ze Wspólnotą Mieszkaniową ani oskarżoną. W swoich zeznaniach opisywał on okoliczności związane ze swoją pracą zawodową. W ocenie Sądu nie miał on żadnego motywu, aby zeznawać niezgodnie z prawdą.
Z tych samych względów na wiarę zasługiwały również zeznania świadka J. S. (1) i D. S..
Walorem wiarygodności Sąd obdarzył co do zasady również zeznania świadka J. W.. Świadek zeznała na okoliczności, które były jej wiadome z zakresu funkcjonowania Wspólnoty podczas, gdy członkiem zarządu była oskarżona oraz okoliczności przejęcia przez świadka funkcji członka zarządu, a jej zeznania korelują z zeznaniami pozostałych świadków w szczególności C. K., J. J., M. C. (3) oraz częściowo z uznanymi za wiarygodne wyjaśnieniami oskarżonej, a także dokumentami zgormadzonymi w aktach sprawy. Sąd nie czynił ustaleń faktycznych na podstawie tej części zeznań świadka, w których formułowała ona swoje oceny i przypuszczenia wobec oskarżonej prezentując przy tym widoczną niechęć w stosunku do K. M. (2). Wiarygodne są także zeznania świadka A. S., który przekazał swoją wiedzę na temat funkcjonowania Wspólnoty. Świadek potwierdził przy tym, że czasie administrowania przez J. J. poważniejszymi awariami zajmował się właśnie administrator.
Sąd jako w pełni wiarygodne ocenił zeznania świadka C. K., który to dowód jednak nie mógł być przeprowadzony bezpośrednio przed Sądem z uwagi na to, ze świadek zmarł. Sąd odczytał zeznania świadka, które składał w postępowaniu przygotowawczym sprawie 4 Ds. 530/12. Zeznania świadka ograniczają się do wiedzy opartej na pozyskanej ze Wspólnoty do rozliczeń dokumentacji. Świadek wykonywał na rzecz Wspólnoty czynności z zakresu księgowości. Sąd nie dopatrzył się żadnego motywu, dla którego C. K. miałby zeznawać nieprawdę.
Sąd co do zasady jako wiarygodne ocenił również zeznania świadka T. Ś., choć świadek miała ograniczoną wiedzę na temat funkcjonowania Wspólnoty w czasie, gdy była jednym z członków zarządu, a wielu faktów nie pamiętała.
Sąd nie znalazł podstaw co do zasady do kwestionowania zeznań świadka A. B., choć z pewnością świadek składając zeznania pozostawała pod wpływem silnych emocji związanych z zapoznaniem ją, przed złożeniem zeznań, przez członka obecnego zarządu Wspólnoty z treścią wyjaśnień oskarżonej stawiających w niekorzystnym świetle męża świadka - J. B., który miał pobierać od oskarżonej pieniądze, a następnie przedstawić podrobione faktury firmy (...). Nie mniej zeznania, w których świadek zaprzecza, aby J. B. otrzymywał od oskarżonej regularnie kwoty gotówkowe i przedstawił na to podrobione faktury zasługują na wiarę z tych samych względów, dla których pozbawione są wiarygodności wyjaśnienia oskarżonej, o czym była mowa wyżej. Zeznania tego świadka w połączeniu z okazywanymi przez nią wyciągami z konta bankowego dodatkowo wspierają wiarygodność jej wersji, a zaprzeczają stanowisku oskarżonej. Skoro, jak zeznawała świadek A. B., nawet kupowane przez nią i męża środki czystości zawsze były potwierdzane rachunkami i skrupulatnie przedstawiane oraz rozliczane przez Wspólnotę poprzez zwrot na konto świadka, trudno uwierzyć, że J. B. pobierał od oskarżonej pieniądze w gotówce na naprawy prowadzone przez zewnętrzną firmę i nie dokumentował tego na bieżąco rachunkami przedstawianymi oskarżonej oraz z pobranej gotówki się na bieżąco nie rozliczał, już nie mówiąc o tym, że czynił to nie jako za plecami administratora, a oskarżona przez ponad pół roku (...), i prawie pół roku (...) na to przystawała i również nie informowała o tym ani J. J. ani pozostałych członków zarządu.
Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania świadka T. S., który nie miał żadnych motywów do zeznawania nieprawdy w sprawie, albowiem był przesłuchiwany na okoliczność wykonywanej dla wspólnoty incydentalnej pracy wiele lat wstecz.
Sąd nie czynił ustaleń faktycznych na podstawie zeznań K. R., albowiem niczego nie wniosły one do sprawy. Świadek zeznała na okoliczność współpracy jej i męża z firmą (...). Zaprzeczyła jednak, aby wystawiała faktury na tą firmę znajdujące się w aktach sprawy. A jej zeznania w tym względzie korelują z opinią biegłego za zakresu badania pisma ręcznego. Świadek nie pamiętała również, aby jej mąż wykonywał jakiekolwiek prace we Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. (...), wskazując przy tym, że jeśli takie prace byłyby wykonywane to dotyczyły one czyszczenia kominów i ewentualnie napraw dachu, ale już nie kanalizacji.
Sąd w całości obdarzył wiarygodnością dowody z dokumentów zgromadzone w aktach sprawy stanowiące podstawę ustaleń faktycznych, przy czym faktury wystawione przez firmę (...) (k. 231 i 232 akt sprawy 4 Ds. 530/12), a przedłożone do dokumentacji księgowej Wspólnoty zasługiwały na wiarę tylko w takim zakresie, iż dokumenty te zostały wystawione i stanowiły podstawę rozliczeń księgowych we Wspólnocie. Natomiast, z przyczyn wskazanych przy ocenie dowodów, nie dokumentują one rzeczywistych prac wykonanych we Wspólnocie oraz niewątpliwym jest, w świetle zeznań świadków i opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, że faktury te zostały podrobione. Podobnie, odnośnie raportów obrotów konta przedłożonych do akt sprawy 4 Ds. 530/12 przez J. S. (1) Sąd obdarzył wiarą te dokumenty tylko w tym zakresie, że raporty takie zostały istotnie przez świadka sporządzone, natomiast w ocenie Sądu nie obrazują one prawidłowego rozliczenia Wspólnoty Mieszkaniowej. Świadek J. S. (1) wskazała bowiem, że nie weryfikowała ona czy konkretne wypłaty z konta są kompatybilne z dostarczonymi przez oskarżoną do zaksięgowania fakturami, a jedynie księgowała wszystkie wydatki i otrzymane faktury. Tymczasem z przedstawionych przez oskarżyciela dowodów, potwierdzonych również oględzinami wyciągów z konta bankowego A. B. dokonanymi przez Sąd na rozprawie w dniu 31 maja 2016r., wynika, że faktury zaksięgowane na poczet wypłat gotówkowych dokonywanych przez oskarżoną były już wcześniej zwrócone na konto A. B. za zakupione środki czystości i inne materiały (dotyczy to poz. 46-48, 308-309 i 546 raportu na karcie 59 akt sprawy 4 Ds. 530/12), zaś faktury z poz. 66 i 67 na karcie 57 akt sprawy 4 Ds. 530/12 były załącznikiem do faktury z dnia (...) na prace wykonane przez Zakład (...) i rozliczone zostały jak wynika z adnotacji na fakturze w dniu(...) Wbrew zatem treści raportu, dokonane przez J. S. (2) rozliczenie, z którego wynikało, jakoby Wspólnota była jeszcze winna oskarżonej pieniądze, gdyż zaksięgowane wydatki były wyższe niż dokonane przez oskarżoną wypłaty gotówkowe jest nieprawidłowe.
Jako pełną i rzetelną Sąd ocenił opinię Zakładu (...) z zakresu badania pisma ręcznego sporządzoną w sprawie 4 Ds. 530/12, z której wynika, że ani oskarżona, ani żadna z wymienionych w opinii osób, której pismo podlegało badaniu nie wystawiła przedmiotowych faktur w imieniu RAWKOM.
W oparciu o tak zgromadzone i ocenione dowody Sąd uznał oskarżoną w ramach czynów zarzucanych jej w pkt 2-17 za winną tego, że w okresie od (...) do (...) działając ze z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu dokonała przywłaszczenia środków pieniężnych w kwocie 3750 zł powierzonych jej jako członkowi zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej (...) dokonując ich wypłaty z rachunku bankowego na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej (...) tj. popełnienia czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk.
Przywłaszczenie polega nie tyle na nabyciu własności rzeczy przez przywłaszczającego, do którego nie może dojść z uwagi na okoliczności przejęcia rzeczy, lecz na postępowaniu przez przywłaszczającego z rzeczą "jak właściciel", a więc tak, jakby przysługiwało mu odpowiednie prawo do rzeczy. Przywłaszczeniem jest więc bezprawne, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą znajdującą się w posiadaniu sprawcy przez włączenie jej do swego majątku i powiększenie w ten sposób swojego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich, bądź też przeznaczenie jej na cel inny niż przekazanie właścicielowi (por. wyrok SN z 6 stycznia 1978 r., V KR 197/77, OSNPG 1978, nr 6, poz. 64; wyrok SA w Lublinie z 3 grudnia 1998 r., II Aka 176/98, Apelacja Lubelska 1999, nr 2, poz. 11). Samo przywłaszczenie musi zostać przez sprawcę w odpowiedni sposób zamanifestowane na zewnątrz. Owo uzewnętrznienie przywłaszczenia przyjmować musi postać zachowania, uniemożliwiającego osobie, której przysługuje odpowiednie prawo do rzeczy, swobodne nią rozporządzanie. Sprawca dla dokonania tego przestępstwa musi podjąć jedną chociażby czynność w stosunku do rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego, która wskazuje, iż traktuje on rzecz lub prawo majątkowego tak jakby był właścicielem. Przestępstwo określone w art. 284 jest przestępstwem materialnym, do dokonania którego ustawa wymaga powstania skutku, w postaci utraty przez właściciela (posiadacza) lub osobę posiadającą inne prawo do rzeczy tej rzeczy w wyniku działania sprawcy lub utraty prawa majątkowego. Przepis art. 284 § 2 chroni szczególny stosunek zaufania, którym został obdarzony sprawca przez właściciela rzeczy. Ochrona tego szczególnego stosunku zaufania oraz naruszenie go przez sprawcę sprzeniewierzenia uzasadnia surowszą odpowiedzialność sprawcy dopuszczającego się tej postaci przywłaszczenia. Powierzenie rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa nad rzeczą sprawcy, z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi (posiadaczowi) lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Powierzenie oznacza więc przeniesienie władztwa nad rzeczą z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzania nim jak swoją własnością, z jednoczesnym konkretnym oznaczeniem sposobu jego wykonywania przez osobę, której rzecz jest powierzana
Art. 12 kk stanowi, że dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony. Instytucja czynu ciągłego odnosi się do zintegrowanych zachowań, stanowiących elementy realizowanego partiami (niejako "na raty", etapami) jednego przestępstwa, a więc do wypadków, gdy znamiona jednego typu czynu zabronionego realizowane są w kilku odsłonach poprzez dwa lub więcej zachowań tego samego sprawcy, powiązanych ze sobą elementami strony podmiotowej oraz krótkimi odstępami czasu. Artykuł 12 kk określa trzy przesłanki przyjęcia czynu ciągłego o różnorodnym charakterze. Z jednej strony przyjęcie tej konstrukcji prawnej uzależnione jest od przesłanki subiektywnej (podmiotowej) w postaci z góry powziętego zamiaru, z drugiej od przesłanek przedmiotowych (obiektywnych) w postaci krótkich odstępów czasu pomiędzy poszczególnymi zachowaniami. Z oczywistych względów, w niniejszej sprawie mają znaczenie tylko dwie pierwsze przesłanki stosowania konstrukcji czynu ciągłego.
Zgromadzone w sprawie dowody bez wątpienia pozwalają przypisać oskarżonej popełnienie przestępstwa z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zakresie wypłat pieniędzy dokonywanych od (...) do (...) Oskarżona, której jako członkowi zarządu wspólnoty zostały powierzone pieniądze zgromadzone na koncie Wspólnoty Mieszkaniowej, bez żadnego tytułu prawnego regularnie pobierała z konta wspólnoty środki pieniężne i je przywłaszczała. Na poczet dokonywanych wypłat, aby jej uwiarygodnić, przedstawiła następnie do dokumentacji Wspólnoty podrobione faktury wystawione przez firmę (...) obrazujące prace, które nigdy przez tą firmę na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej nie były wykonywane. Regularność wypłat i okres przez jaki były realizowane wskazuje na powzięty z góry zamiar oskarżonej, która chciała wzbogacić się kosztem Wspólnoty wykorzystując fakt sprawowanej funkcji członka zarządu.
Brak było natomiast podstaw do potraktowania jako elementu czynu ciągłego zachowania oskarżonej wskazanego w pkt 1 aktu oskarżenia, w którym oskarżyciel zarzucił K. M. (2) przywłaszczenie w dniu (...) kwoty 208,92 złotych. Po pierwsze od kolejnego czynu, którego miała się dopuścić oskarżona dokonując wypłaty w dniu (...) kwoty 200 zł zachowanie z dnia (...)dzieli okres sześciu miesięcy. W sytuacji, gdy po (...) oskarżona wypłat środków pieniężnych dokonywała regularnie co miesiąc i w równych sumach trudno potraktować wypłatę kwoty 208, 92 zł w (...) (...)jako element z góry zaplanowanego działania, które kontynuowała ona dopiero po pół roku. Po drugie, suma dokonanej wypłaty, może sugerować, że płatność ta nastąpiła za jakąś fakturę lub rachunek, który z nieznanych przyczyn mógł nie znaleźć się bądź zagubić w dokumentacji Wspólnoty. Nadto Sąd miał tu na uwadze sytuację, która wystąpiła w zakresie rozliczeń, kiedy to po objęciu funkcji przez nowych członków zarządu i zanalizowaniu przez nich dokumentacji księgowej wykryto również brak dokumentu potwierdzającego dokonany przez oskarżoną wypłaty z konta wspólnoty w kwocie 202, 55 zł. Oskarżona następnie uzyskując duplikat faktury za zakupy poczynione w Hali B. przedłożyła go Wspólnocie potwierdzając zasadność dokonanej płatności. W tej sytuacji, wobec nie dających się usunąć wątpliwości, co do prawidłowości rozliczenia kwoty 208,92 złotych i braku podstaw do obalenia wyjaśnień oskarżonej w tym względzie Sąd uznał brak podstaw do przypisania oskarżonej przywłaszczenia tej kwoty i uniewinnił ją od popełnienia czynu zarzucanego w pkt 1.
Do czynu ciągłego nie należy również zachowanie zarzucane oskarżonej w pkt 18 aktu oskarżenia. Od poprzedzającego zachowania datowanego na dzień (...) dzieli je okres 10 miesięcy. Nadto kwota dokonanej wypłaty ma innych charakter od poprzednich wypłat w okrągłych kwotach pomiędzy 150 a 500 zl. Oskarżona bowiem dokonała w dniu (...) wypłaty 393 zł wskazując w tytule przelewu, że jest to kwota zwrotu kosztów zgodnie z uchwałą za (...) Co prawda oskarżona do akt sprawy przedłożyła uchwałę Wspólnoty Mieszkaniowej z dnia nr (...), w której ustalono miesięczny limit kosztów z tytułu działalności zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej określając go jako 1 grosz/ m ( 2 ), przy czym oskarżona wskazała na podstawie przedłożonego dokumentu za rozliczenie mediów, że powierzchnia użytkowa budynków we Wspólnocie wynosiła 3482,02 m ( 2, )Oznacza to, że roczny limit kosztów ustalony na podstawie powyższej uchwały powinien stanowić kwotę 417,84 zł, a wydatki w tym zakresie powinny zostać rozliczone. W ocenie Sądu powyższa uchwała nie dawała podstaw do przelewania kwoty ustalonej na podstawie tej uchwały na prywatne konto oskarżonej, albowiem z dniem (...)na podstawie uchwały 8/2007 uchylono uchwałę w sprawie ustalenia wynagrodzenia zarządu i zarząd takiego wynagrodzenia nie mógł pobierać. Tłumaczenia oskarżonej, że pieniądze te spożytkowała na potrzeby Wspólnoty nie znajduje żadnego odzwierciedlenia w dokumentacji Wspólnoty, a podnieść należy, że dokumentacja ta obejmuje nawet drobne rozliczenia za zakup żarówek czy innych drobnych sprzętów potrzebnych we Wspólnocie.
Z uwagi jednak na wysokość dokonanej wypłaty z konta Wspólnoty zachowanie oskarżonej wypełniło jedynie znamiona art. 119 § 1 kw i w zakresie tego czynu Sąd postępowanie umorzył wobec przedawnienia karalności czynu stosowanie do treści art. 5 § 1 pkt 4 kpw.
W ocenie Sądu brak jest natomiast podstaw do przypisania oskarżonej wypełnienia znamion przywłaszczenia w zakresie czynów zarzucanych jej w pkt 19 -22. Jak już zostało to bowiem wskazane powyżej sprawca przywłaszczenia musi zmierzać do zatrzymania cudzej rzeczy lub innego mienia bez żadnego ku temu tytułu. Przestępstwo przywłaszczenia jest przestępstwem umyślnym kierunkowym, a zatem, aby zrealizowane zostały znamiona przywłaszczenia sprawca musi działać z zamiarem bezpośrednim kierunkowym postąpienia z cudzą rzeczą jak właściciel mając pełną świadomość, że działa bez żadnego tytułu prawnego.
Jeżeli posiadacz czuje się jej właścicielem, to dokonując jakiegokolwiek rozporządzenia taką rzeczą nie może być świadom realizacji znamienia ,,przywłaszczenia”, a tym samym nie wypełnia swoim zachowaniem znamion strony podmiotowej przestępstwa z art. 284 § 2 kk. Skoro oskarżona K. M. (2), podobnie jak M. C. (4) (odnośnie której postępowanie karne Sąd Rejonowy umorzył i decyzja tą zaaprobował Sąd Odwoławczy), w okresie od (...) do (...) pobierała wynagrodzenie za wykonywanie prac administracyjno – biurowych, to brak jest w jej zachowaniu znamion czynu zabronionego. W sprawie bowiem zostało wyjaśnione w sposób nie budzący wątpliwości, że w okresie, którego dotyczą zarzuty Wspólnota nie miała administratora i dlaczego umowy zlecenia na administrowanie zostały zawarte z obiema członkiniami zarządu oraz z czego wynikała dysproporcja w wynagrodzeniu ustalonym dla każdej z nich. Podnieść ponadto należy, że zawarta w umowach zlecenia kwota obu administratorek łącznie nie odbiegała od standardowego wówczas wynagrodzenia administratora, a nawet była znacznie niższa. Ze zgormadzonych w sprawie dowodów wynika bowiem, że wynagrodzenie administratora oscylowało w granicach 2000 zł, a nawet niekiedy sumę tą przekraczało. W tej sytuacji podnoszone przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego kwestie formalnej prawidłowości umów stanowiących podstawę pobierania przez oskarżoną wynagrodzenia i interpretacji przepisów dotyczących (...) mogą być przedmiotem wyłącznie realizacji roszczeń dochodzonych na drodze cywilnej.
Sąd na podstawie art. 17 § 1 pkt 9 kpk umorzył postępowanie w zakresie zarzucanego oskarżonej czynu z art. 270 § 1 kk. Z. art. 17 § 1 pkt 9 kpk, wszczęte postępowanie umarza się, jeżeli w sprawie brak jest skargi uprawnionego oskarżyciela. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Wskazany w akcie oskarżenia czyn jest co do zasady czynem ściganym z oskarżenia publicznego, a zatem prawo do ścigania w takich sprawach i wniesienia aktu oskarżenia ma oskarżyciel publiczny, którym jest prokurator. Wyjątek od tej zasady określa art. 55 § 1 kpk, który przewiduje możliwość wniesienia tzw. subsydiarnego aktu oskarżenia. Przepis ten stanowi, że w razie powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania w wypadku, o którym mowa w art. 330 § 2 kpk, pokrzywdzony może w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu wnieść akt oskarżenia do sądu.
W niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia przez Wspólnotę Mieszkaniową (...) o czyn z art. 270 § 1 kk. O tym, że nie można być pokrzywdzonym przestępstwem z art. 270 § 1 kk w sposób szeroki i wielokrotnie wypowiedzieli się przedstawiciele doktryny jak i Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach, a Sąd wydający wyrok w pełni to stanowisko aprobuje. Podnieść należy, że zgodnie z treścią art. 49 § 1 kpk pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.
W uchwale z dnia 15 września 1999 roku Sąd Najwyższy (I KZP 26/99) doszedł do przekonania, iż przepis art. 49 § 1 kpk powinien być interpretowany wąsko, a zatem pojęcie pokrzywdzonego relatywizuje się jedynie do zespołu znamion przestępstwa będącego przedmiotem postępowania (…) dzięki takiemu ograniczeniu usunięta zostaje sfera uznaniowości organów procesowych, które mogłyby niemalże dowolnie kształtować krąg podmiotów, którym – zdaniem tych organów – przysługują uprawnienia pokrzywdzonych w rozumieniu art. 49 § 1 kpk. Jednocześnie w postanowieniu z dnia 17 listopada 2005r. Sąd Najwyższy (II KK 108/05) zważył, że pokrzywdzonym może być w procesie karnym, jedynie ten, kogo przestępstwo dotyka bezpośrednio, naruszając lub zagrażając w taki sposób jego dobru prywatnemu, chronionemu przez naruszony przez sprawcę przepis. O pokrzywdzeniu decyduje bezpośredniość naruszonego lub zagrożonego przestępstwem dobra.
Dobrem chronionym w przypadku przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów (m. in. art. 270 § 1 kk) jest pewność obrotu prawnego, opierająca się na zaufaniu do dokumentu ( Komentarz do art.270 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] A. Barczak-Oplustil, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Rodzynkiewicz, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II., Komentarz do art. 270 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] M. Mozgawa (red.), M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz praktyczny, Oficyna, 2010, wyd. III, wyrok SN z dnia 3.06.1996r. II KKN 24/96).
Jak wskazuje bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego w przypadku przestępstwa stypizowanego w art. 270 § 1 kk nie ma osób pokrzywdzonych.
Przestępstwo określone w art. 270 § 1 kk ma (…) formalny charakter, a przedmiotem ochrony tego przepisu jest dobro prawne ogólnej natury – wiarygodność dokumentu (…) Trudno zatem wskazać konkretnego pokrzywdzonego, którego mogłoby dotyczyć pojednanie, albo też uzgodnienie z nim naprawienia szkody ( wyrok SN z dnia 26.11.2008r., IV KK 164/08). W sytuacji gdy przestępstwo z art. 270 § 1 kk jako skierowane przeciwko wiarygodności dokumentu i godzące w gwarancję pewności obrotu prawnego, nie zostało popełnione z pokrzywdzeniem konkretnej osoby fizycznej, nie istnieje możliwość pojednania się z pokrzywdzonym, jak i naprawienie wyrządzonej mu szkody ( wyrok SN z dnia 4.09.2008r. V KK 171/08).
Z tego względu w zakresie czynu z art. 270 § 1 kk Sąd postępowanie umorzył.
Uznając oskarżoną winną popełnienia przypisanego jej czynu z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk Sąd wymierzył oskarżonej karę grzywny w liczbie 200 stawek dziennych przy zastosowaniu art. 58§ 3 kk uznając, że kara ta jest adekwatna i sprawiedliwa do popełnionego czynu oraz spełni swoją funkcję zapobiegawczą i wychowawczą, tak wobec oskarżonej jak i środowiska, w którym żyje. Oskarżona, która poniesie materialne konsekwencje czynu zrozumie naganność swojego postępowania i powtrzyma ją to przed popełnieniem kolejnych przestępstw przeciwko mieniu w przyszłości. Kształtując wymiar kary i wybierając karę grzywny Sąd miał na względzie z jednej strony dość długi okres działania oskarżonej, przywłaszczenie pieniędzy Wspólnoty Mieszkaniowej, które de facto pochodziły z wpłat mieszkańców powierzających na zasadzie zaufania konkretnym osobom pełnienie funkcji członka zarządu i dysponowania pieniędzmi Wspólnoty, z drugiej jednak wysokość przywłaszczonej łącznie kwoty oraz wysokość jednorazowych wypłat dokonywanych przez oskarżoną. Jako okoliczność łagodzącą należało uwzględnić dotychczasową niekaralność oskarżonej, w tym fakt, że od popełnionego czynu upłynęło ponad 7 lat, a oskarżona w tym czasie nie weszła ponownie w konflikt z prawem.
Kształtując zaś wysokość stawki dziennej w kwocie 20 zł Sąd miał na względzie sytuację materialną oskarżonej, która wychowuje dwoje dzieci i uzyskuje dochód w wysokości 1200 zł.
W tym miejscu należy podnieść, że przy orzekaniu o konsekwencjach prawnych czynu przypisanego oskarżonej, kierując się treścią art. 4 § 1 kk, Sąd zastosował wobec oskarżonej przepisy Kodeksu karnego obowiązujące w chwili popełnienia przez nią czynu zabronionego jako względniejsze z uwagi na treść art. 46 § 1 kk. W niniejszej sprawie bowiem pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego złożył wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody. Nie mniej uczynił to dopiero w głosach końcowych stron, po zamknięciu przewodu sądowego.
Zgodnie z art. 46 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010r. w razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu lub przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, sąd, na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części. Do dnia zatem 8 czerwca 2010r. Sąd nie mógł działać z urzędu w zakresie orzekania obowiązku naprawienia szkody, lecz w tym względzie musiał istnieć wniosek pokrzywdzonego.
Nie mniej kwestię prawidłowości i terminowości złożenia wniosku określają przepisy Kodeksu postępowania karnego. Przepis art. 49a kpk stanowi, że pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 kk. Przepis ten zaczął obowiązywać od dnia 1 lipca 2015r., a przepis przejściowy zawarty w ustawie z dnia 27 września 2013r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw przewidywał, że w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wniesiono do sądu akt oskarżenia przepis art. 49a kpk, stosuje się w brzmieniu dotychczasowym tylko, jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przesłuchano już pokrzywdzonego (por. art. 36 pkt 3 ustawy). A contrario w innych przypadkach niż wskazany w przepisie przejściowym, do spraw wszczętych przed dniem 1 lipca 2015r. ma zastosowanie przepis art. 49 a kpk w brzmieniu obecnie obowiązującym, a zatem ma on zastosowanie także w niniejszej sprawie. Biorąc pod uwagę, że warunkiem orzeczenia obowiązku naprawienia szkody wobec oskarżonej jest istnienie prawidłowego wniosku pokrzywdzonego, a w niniejszej sprawie wniosek ten został złożony przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego po terminie przewidzianym w art. 49 a kpk, Sąd nie był władny do orzeczenia wobec oskarżonej obowiązku naprawienia szkody, co mógłby uczynić z urzędu stosując przepisy Kodeksu karnego obecnie obowiązującego. Z tego powodu Sąd uznał, że przepisy Kodeksu karnego obowiązujące w dacie przypisanego oskarżonej czynu były dla niej względniejsze.
Na podstawie art. 3 ust 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa opłatę w kwocie 400 (czterysta) złotych, zaś na podstawie art. 631 kpk na rzecz oskarżyciela posiłkowego Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 680 złotych tytułem części poniesionych przez nią wydatków. Przepis art. 631 kpk, który na mocy art. 640 kpk ma zastosowanie w niniejszej sprawie stanowi, że w sprawach z oskarżenia prywatnego (…)biorąc pod uwagę liczbę i rodzaj zarzutów, od których oskarżony został uniewinniony, sąd może obciążyć oskarżonego poniesionymi przez oskarżyciela kosztami procesu tylko częściowo. Wobec tego, że oskarżona od części zarzucanych jej czynów została uniewinniona Sąd zasądził na rzecz oskarżyciela subsydiarnego część poniesionych przez niego kosztów procesu.
Z tych wszystkich względów i w oparciu o powołane wyżej przepisy Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.