Sygn. akt I Ns 253/14
Dnia 25 stycznia 2017 r.
Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny
w następującym składzie :
Przewodniczący SSR Alina Gałęzowska
Protokolant Aniela Kowalik
po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2017r. w Środzie Śląskiej na rozprawie
sprawy z wniosku D. K.
przy udziale M. K. (1)
o podział majątku wspólnego oraz przywrócenie utraconego posiadania
postanawia :
I. ustalić, że w skład majątku wspólnego D. K. i M. K. (1) wchodzą następujące składniki majątkowe:
1. nieruchomość gruntowa zabudowana położona w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczona numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...) o wartości 393.000,00 zł (trzysta dziewięćdziesiąt trzy tysiące złotych) obciążona hipoteką umowną zwykłą w kwocie 120.000,00 zł. (sto dwadzieścia tysięcy złotych) na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie kredytu udzielonego na finansowanie budowy domu jednorodzinnego oraz hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 60.000,00 zł (sześćdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie odsetek kredytu udzielonego na finansowanie budowy domu jednorodzinnego, którego wysokość wynosi kwotę 85.766,64 zł (osiemdziesiąt pięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt cztery grosze), a także hipoteką umowną zwykłą w kwocie 50.000,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie kredytu udzielonego na finansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego oraz hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 25.000,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie odsetek kredytu udzielonego na finansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego, którego wysokość wynosi kwotę 36.370,31 zł (trzydzieści sześć tysięcy trzysta siedemdziesiąt złotych trzydzieści jeden groszy)
2. komplet wypoczynkowy tapicerowany (tapczan, fotel, pufa) o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych)
3. ława z drewna orzechowego bez wartości
4. komoda pod telewizor drewniana o wartości 450,00 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych)
5. telewizor LG model 42 LC 51 o wartości 600,00 zł (sześćset złotych)
6. zestaw kina domowego z odtwarzaczem DVD o wartości 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych)
7. przeszklona szafka z szufladami z drewna orzechowego o wartości 1.000,00 zł (jeden tysiąc złotych)
8. żyrandol mosiężny na osiem żarówek tzw. pająk wraz z kinkietem o wartości 350,00 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych)
9. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych)
10. dywan o wymiarach 260 x 180 o wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych)
11. zastawa stołowa o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych)
12. stół drewniany z kompletem sześciu tapicerowanych krzeseł o wartości 1.400,00 zł (jeden tysiąc czterysta złotych)
13. komoda z drewna orzechowego o wartości 350,00 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych)
14. oszklona wisząca szafka z drewna dębowego o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych)
15. szafka stojąca z drewna orzechowego o wartości 350,00 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych)
16. żyrandol o wartości 170,00 zł (sto siedemdziesiąt złotych)
17. komplet okienny (trzy karnisze podwójne, firany, zasłony) o wartości 200,00 zł ( dwieście złotych)
18. meble kuchenne wraz ze sprzętem AGD w zabudowie (lodówko- zamrażarka A., płyta gazowa wraz z piekarnikiem elektrycznym firmy (...), kuchenka mikrofalowa firmy (...) , okap kuchenny firmy (...)) o wartości 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych )
19. żyrandol o wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych)
20. rolety materiałowe okienne bez wartości
21. blender o wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych)
22. robot kuchenny ZELMER model ROBI o wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych)
23. garnki, patelnie, sztućce, talerze, szklanki o wartości 400,00 zł (czterysta złotych)
24. łóżko dla dwóch osób wraz z dwoma szafkami nocnymi o wartości 600,00 zł (sześćset złotych)
25. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości
26. stylowa drewniana komoda z drewna orzechowego o wartości 350,00 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych)
27. fotel tapicerowany drewniany o wartości 200,00 zł (dwieście złotych)
28. stoliczek z intarsją drewniany o wartości 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych)
29. komplet mebli dziecięcych w okleinie (łóżeczko dziecięce, komoda z przewijakiem, regał stojący) o wartości 700,00 zł (siedemset złotych)
30. lampa sufitowa z abażurem materiałowym o wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych)
31. komplet mebli młodzieżowych w okleinie (półka, komoda, szafka z szufladami, biurko, szafka stojąca) o wartości 650,00 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych)
32. fotel biurowy tapicerowany o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych)
33. wieża stereo marki D. bez wartości
34. dywan bez wartości
35. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości
36. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych)
37. komplet mebli młodzieżowych w okleinie (regał duży, biurko, półka wisząca, dwie szafki stojące, regał stojący z półkami) o wartości 750,00 zł (siedemset pięćdziesiąt złotych)
38. telewizor (...) P. (...)” o wartości 100,00 zł (sto złotych)
39. Laptop T. (...) bez wartości
40. dywan o wymiarach 300 x200 o wartości 60 zł ( sześćdziesiąt złotych)
41. tapczan dla dwóch osób o wartości 100,00 zł (sto złotych)
42. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości
43. lampa sufitowa o wartości 50 zł (pięćdziesiąt złotych)
44. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych)
45. (...) model B. 834 o wartości 150,00 zł ( sto pięćdziesiąt złotych)
46. pręt metalowy z wieszakami na ubrania o wartości 120,00 zł ( sto dwadzieścia złotych)
47. komplet okienny (karnisz pojedynczy, firany) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych)
48. dywanik owalny bez wartości
49. kosz wiklinowy na bieliznę o wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych)
50. odkurzacz Zelmer model S. o mocy 1900 W o wartości 120 zł (sto dwadzieścia złotych)
51. odkurzacz akumulatorowy P. o wartości 60 zł (sześćdziesiąt złotych)
52. kinkiet mosiężny o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych)
53. pralka B. model (...) 1200 o wartości 200 zł (dwieście złotych)
54. komplet mebli łazienkowych drewniany (trzy szafki stojące, jedna pod umywalkę, jedna wisząca) o wartości 600,00 zł (sześćset złotych)
55. komplet oświetleniowy (żyrandol, dwa kinkiety) o wartości 200,00 zł (dwieście złotych)
56. szafki na obuwie ( dwie sztuki drewno) o wartości 700,00 zł (siedemset złotych)
57. wieszak na ubranie drewniany o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych)
58. lustro w drewnianej ramie o wartości 60,00 zł (sześćdziesiąt złotych)
59. lustro w ramie ozdobnej o wartości 90,00 zł (dziewięćdziesiąt złotych)
60. rowery młodzieżowe dwa o wartości 100 zł (sto złotych)
61. lampa tarasowa o wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych)
62. lampy przed domem dwie o wartości 60 zł (sześćdziesiąt złotych)
II. oddalić wniosek D. K. oraz wniosek M. K. (1) o ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym, ustalając, że udziały małżonków w majątku wspólnym są równe;
III. dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przyznać na wyłączną własność uczestniczce postępowania M. K. (1) składniki wymienione w pkt. I ppkt 1 – 62 o łącznej wartości 287.953,05 zł (dwieście osiemdziesiąt siedem tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt trzy złote pięć groszy);
IV. zasądzić od uczestniczki postępowania M. K. (1) na rzecz wnioskodawcy D. K. tytułem spłaty kwotę 143.976,52 zł (sto czterdzieści trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt sześć złotych pięćdziesiąt dwa grosze) płatną w terminie 1 ( jednego) roku od dnia prawomocności postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek zwłoki ;
V. ustanowić na rzecz D. K. hipotekę przymusową w kwocie 143.976,52 zł (sto czterdzieści trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt sześć złotych pięćdziesiąt dwa grosze) na nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...);
VI. oddalić wniosek D. K. o zasądzenie od uczestniczki postępowania M. K. (1) kwoty 44.770,00 zł ( czterdzieści cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny;
VII. zasądzić od wnioskodawcy D. K. na rzecz uczestniczki postępowania M. K. (1) kwotę 20.693,20 zł ( dwadzieścia tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu nakładów poniesionych z majątku odrębnego na majątek wspólny oddalając wniosek w pozostałej części;
VIII. oddalić żądanie D. K. o zasądzenie kwoty 9.800,00 zł ( dziewięć tysięcy osiemset złotych) tytułem odszkodowania za sprzedane przez uczestniczkę postępowania M. K. (1) obrączki złote, kolczyki złote, dwa złote pierścionki, złoty sygnet;
IX. oddalić wniosek D. K. o rozliczenie kwoty 2.950,00 zł ( dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt złotych) za sprzedaną przez uczestniczkę postępowania M. K. (1) butlę gazową, samochód osobowy V. (...) rok prod. 1992, nawigację samochodową M.;
X. oddalić żądanie D. K. o przywrócenie utraconego posiadania nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...);
XI. oddalić żądanie D. K. wydania mu przez uczestniczkę postępowania rzeczy osobistych znajdujących się w nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...);
XII. oddalić wniosek wnioskodawcy i uczestniczki postępowania o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania;
XIII. przyznać ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej adwokat O. M. kwotę 8.856,00 zł brutto (osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustanowionego z urzędu dla uczestniczki postępowania M. K. (1);
XIV. odstąpić od obciążania nieopłaconymi kosztami sądowymi wnioskodawcy i uczestniczki postępowania.
D. K. wniósł w dniu 15 kwietnia 2014 r. do tut. Sądu wniosek o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej z uczestniczką M. K. (1) poprzez: I. ustalenie, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą: 1. prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem jednorodzinnym o pow. użytkowej 136 m2, położonej w miejscowości Ś. 36c, gm. Ś., dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą o nr (...) o wartości 500.000 zł; 2. wyposażenie salonu, na które składa się komplet wypoczynkowy o wartości 1.000 zł, ława drewniana orzech o wartości 500 zł, komoda pod telewizor drewniana o wartości 1.000 zł, telewizor LG model 42 LC 51 o wartości 2.000 zł, kino domowe z CD i RADIO o wartości 2.000 zł, stylowa drewniana witryna o wartości 3.000 zł, stylowa drewniana szafka z 2 szufladami o wartości 1.000 zł, żyrandol mosiężny na 8 żarówek o wartości 1.000 zł, karnisz + firany + zasłony o wartości 500 zł, kinkiet mosiężny o wartości 100 zł, dywan o wartości 500 zł, zastawa stołowa o wartości 300 zł; 3. wyposażenie jadali, na które składa się stół drewniany + 6 tapicerowanych krzeseł o wartości 2.500 zł, stylowa drewniana komoda o wartości 1.000 zł, oszklona wisząca szafka o wartości 500 zł, stojąca drewniana szafka o wartości 500 zł, stylowy żyrandol o wartości 500 zł, karnisz + zasłony + firany o wartości 800 zł; 4. wyposażenie kuchni, na które składają się meble na wymiar o wartości 10.000 zł, lodówka z zamrażarką w zabudowie o wartości 1.000 zł, kuchenka z piekarnikiem w zabudowie o wartości 1.000 zł, mikrofalówka w zabudowie o wartości 300 zł, zmywarka do naczyń w zabudowie o wartości 1.000 zł, żyrandol o wartości 300 zł, materiałowe rolety w oknach o wartości 300 zł, okap kuchenny o wartości 1.500 zł, osprzęt kuchni: blender, robot kuchenny, maszynka do mięsa, 2 komplety garnków, 3 patelnie, 2 komplety sztućców, 2 komplety talerzy i szklanek na 24 osoby o wartości 1.500 zł; 5. wyposażenie sypialni, na które składa się łóżko 2-osobowe sypialniane + 2 szafki nocne, 2 komplety pościeli, 2 kołdry, 2 poduszki, 2 prześcieradła o wartości 3.000 zł, stylowa drewniana komoda o wartości 500 zł, stylowy fotel i ława drewniana o wartości 1.000 zł, komplet mebli dziecięcych: łóżeczko uniwersalne, komoda z przewijakiem, regał stojący o wartości 2.500 zł, żyrandol o wartości 300 zł; 6. wyposażenie pokoju nr (...), na które składają się meble młodzieżowe: biurko, regał, komoda, szafa, szafka wisząca o wartości 1.500 zł, obracany skórzany fotel do biurka o wartości 800 zł, monitor (...) o wartości 500 zł, komputer o wartości 1.000 zł, wieża HI-FI D. o wartości 1.500 zł, dywan o wartości 500 zł, dwa komplety pościeli: kołdra + poduszki o wartości 500 zł, karnisz, zasłony, firanki o wartości 500 zł; 7. wyposażenie pokoju nr (...), na które składają się meble młodzieżowe: biurko, regał duży, 2 szafki stojące, szafka wisząca o wartości 2.000 zł, telewizor P. 28 cali o wartości 1.000 zł, laptop o wartości 1.500 zł, dywan o wartości 500 zł, łóżko młodzieżowe o wartości 1.000 zł, 2 komplety pościeli: kołdra + poduszki o wartości 500 zł, obrotowy fotel do biurka o wartości 300 zł, żyrandol o wartości 300 zł, karnisz + zasłony + firanki o wartości 500 zł; 8. wyposażenie garderoby, na które składa się deska do prasowania + żelazko o wartości 300 zł, regał stojący o wartości 200 zł, stół pomocniczy o wartości 200 zł, maszyna do szycia o wartości 800 zł, regał na ubrania z wieszakami o wartości 400 zł, suszarka do bielizny o wartości 100 zł, karnisz + zasłony + firanki o wartości 500 zł; 9.wyposażenie korytarza na piętrze, na które składa się stylowa drewniana stojąca komoda o wartości 1.000 zł, dywanik owalny o wartości 500 zł, kosz wiklinowy o wartości 100 zł, odkurzacz Zelmer z elektroszczotką o wartości 500 zł, odkurzacz podręczny na akumulator o wartości 150 zł, kinkiet mosiężny o wartości 100 zł; 10. wyposażenie łazienki na, które składa się pralka B. o wartości 1.000 zł, komplet mebli łazienkowych: szafka stojąca, szafka pod umywalkę, szafka wisząca o wartości 1.500 zł, żyrandol kryształowy + 2 kinkiety o wartości 1.000 zł; 11.wyposażenie przedpokoju na które składają się dwie stylowe drewniane szafki stojące na obuwie o wartości 1.500 zł, stylowy drewniany wieszak na ubranie o wartości 300 zł, stylowe lustro o wartości 300 zł, duże lustro w ozdobnej ramie o wartości 400 zł, 12. wyposażenie garażu, na które składa się kosiarka spalinowa o wartości 1.500 zł, dwa rowery młodzieżowe o wartości 500 zł, lampa tarasowa o wartości 200 zł, lampa przed domem o wartości 200 zł; 13. rzeczy sprzedane bez zgody wnioskodawcy w postaci butli gazowej o wartości 50 zł, samochód osobowy marki V. (...) rok 1992 o wartości 2500 zł, nawigacja samochodowa M. o wartości 400 zł; II. dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez sprzedaż nieruchomości wymienionej w pkt I ppkt 1 i podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży na dwie części odpowiadające wysokości udziałów stron w majątku wspólnym, po wcześniejszym potrąceniu i spłacie kredytu bankowego zabezpieczonego hipoteką w wysokości 120.000 zł, a nadto przyznanie uczestniczce na własność wszystkich ruchomości wymienionych w pkt I ppkt 2-13 o wartości 73.500 zł z obowiązkiem spłaty udziału wnioskodawcy w majątku wspólnym, III. zasądzenie od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwoty 9.800 zł odszkodowania za sprzedaż przez uczestniczkę bez zgody wnioskodawcy biżuterii stanowiącej majątek odrębny wnioskodawcy, IV. zobowiązanie uczestniczki do wydania wnioskodawcy jego rzeczy osobistych pozostałych we wspólnej nieruchomości, V. ustalenie, że wnioskodawca w znacznej części przyczynił się do majątku wspólnego stron, albowiem uczestniczka zawierając z wnioskodawcą związek małżeński nic do niego nie wniosła, VI. zasądzenie od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwoty 44.770 zł tytułem zwrotu poniesionego przez niego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 44.770 zł uzyskanej ze sprzedaży stanowiącego jego własność lokalu mieszkalnego w Ś. przy ul. pl. (...), VII. zasądzenie od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wnioskodawca podał, że wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt XIII Rc 223/12, małżeństwo uczestników zostało rozwiązane przez rozwód. W czasie trwania małżeństwa uczestnicy dorobili się majątku wskazanego w petitum wniosku, z tym że udział wnioskodawcy we wspólnym dorobku był znacznie wyższy, albowiem to wnioskodawca wniósł znaczące środki finansowe na budowę domu jednorodzinnego stron, które pochodziły ze spadku po jego matce. Wkład uczestniczki w majątek wspólny stron był natomiast znikomy. To wnioskodawca przede wszystkim pracował zarobkowo, a jego miesięczne dochody kształtowały się na poziomie 5.000 zł netto. Ponadto posiadał zgromadzone przez matkę środki finansowe, które zostały przeznaczone na budowę wspólnego domu oraz zakup jego wyposażenia. Obecnie uczestniczka uporczywie utrudnia wnioskodawcy korzystanie z nieruchomości wspólnej. Z powodu konfliktu z uczestniczką i jej synem wnioskodawca opuścił wspólny dom i zamieszkał tymczasowo u swojej rodziny. Obecna sytuacja i napięcie między uczestnikami uniemożliwia wspólne korzystanie z nieruchomości. Nie ma też możliwości dokonania podziału nieruchomości na dwa oddzielne lokale mieszkalne. Uczestniczka nie jest również w stanie spłacić wnioskodawcy, co uzasadnia wniosek sprzedaży domu i proporcjonalny podział środków uzyskanych z jego sprzedaży, po wcześniejszych rozliczeniach należności wobec banku i potrąceniu z części przypadającej uczestniczce należności z majątku odrębnego wnioskodawcy.
Na rozprawie w dniu 28 stycznia 2015 r. wnioskodawca sprecyzował żądanie wniosku w zakresie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym poprzez wskazanie, że udział wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosi 70 %, a udział uczestniczki wynosi 30 % oraz zażądał rozliczenia nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny.
W odpowiedzi na wniosek uczestniczka postępowania wskazała, że zaprzecza wszelkim okolicznościom przytoczonym we wniosku o podział majątku wspólnego poza tymi, które wyraźnie przyzna. Uczestniczka wniosła o: I. ustalenie, że uczestniczka i wnioskodawca posiadają nierówne udziały w majątku wspólnym, przy czym uczestniczka posiada udział wynoszący 3/4, a uczestnik udział wynoszący ¼; II. ustalenie, że w skład majątku wspólnego małżonków wchodzą: 1. nieruchomość zabudowana, położona w miejscowości Ś. 36c, gm. Ś., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr KW (...) o wartości 250.000 zł, obciążona hipoteką na zabezpieczenie spłaty kredytu w wysokości 120.000 zł, 2. ruchomości stanowiące wyposażenie w/w nieruchomości o łącznej wartości 36.000 zł; III. dokonanie podziału majątku wspólnego M. K. (1) i D. K. poprzez: 1.przyznanie nieruchomości zabudowanej, położonej w miejscowości Ś. 36c, gmina Ś., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr KW (...) na wyłączną własność uczestniczki z jednoczesnym obowiązkiem spłaty udziału wnioskodawcy w majątku wspólnym wynoszącego 1/4 w nieruchomości wspólnej, 2. przyznanie ruchomości stanowiących wyposażenie w/w nieruchomości na wyłączną własność uczestniczki z jednoczesnym obowiązkiem spłaty udziału wnioskodawcy w majątku wspólnym wynoszącego 1/4 w ruchomościach wspólnych, IV. ustalenie, że uczestniczka poniosła nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w wysokości 36.228,64 zł, V. oddalenie wniosku wnioskodawcy, VI. zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kosztów postępowania.
W uzasadnieniu uczestniczka podała, że w dniu 19 września 1998 r. uczestnicy zawarli związek małżeński. Z małżeństwa tego uczestnicy mają dwoje małoletnich dzieci: M. K. (2) i H. K.. Małżeństwo stron zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt XIII Rc 223/12, z winy wnioskodawcy. W trakcie trwania związku małżeńskiego uczestnicy nabyli nieruchomość zabudowaną, położoną w miejscowości Ś. 36c, gm. Ś., dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr KW (...) oraz ruchomości stanowiące wyposażenie tej nieruchomości. Uczestniczka nie zgodziła się z dokonaną przez wnioskodawcę wyceną zarówno nieruchomości jak i ruchomości, twierdząc że wnioskodawca znacznie zawyżył wartość majątku wspólnego. W ocenie uczestniczki wartość nieruchomości wynosi ok. 250.000 zł, a do tego obciążona jest kredytem hipotecznym w wysokości 120.000 zł. Wartość ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego uczestniczka wyceniła na kwotę ok. 36.000 zł. Odnosząc się do ruchomości wymienionych we wniosku o podział majątku wspólnego uczestniczka wskazała m. in., że samochód osobowy V. (...), rok 1992, ze względu na bardzo zły stan techniczny został oddany do zezłomowania za kwotę 100 zł. Uczestniczka zaprzeczyła również twierdzeniom wnioskodawcy, iż bez jego zgody sprzedała biżuterię ze złota, uzyskując za nią kwotę 9.800 zł i wskazała, że sprzedaż tej biżuterii nastąpiła za zgodą wnioskodawcy. Strony znajdowały się bowiem w bardzo ciężkiej sytuacji majątkowej i miały liczne zadłużenia, dlatego też wspólnie podjęły decyzję o sprzedaży złotej biżuterii i przeznaczeniu środków pochodzących z tej sprzedaży na spłatę zaległości i bieżące wydatki życia codziennego stron i małoletnich dzieci. Poza tym ze sprzedaży biżuterii uczestniczka uzyskała kwotę jedynie 1.700 zł. Przechodząc do sytuacji finansowej stron w czasie trwania związku małżeńskiego, uczestniczka zaprzeczyła, jakoby wnioskodawca osiągał zarobki w wysokości 5.000 zł. Jej zdaniem zarobki te plasowały się w granicach 3.000 zł. Wnioskodawca zatrudniony był w jednym zakładzie pracy i osiągane przez niego zarobki były ustabilizowane. W czerwcu 2011 roku wnioskodawca stracił pracę i od tej pory pozostawał bez zatrudnienia. Uczestniczka podkreśliła, że wnioskodawca od wielu lat nadużywa alkoholu. Problem z alkoholem nasilił się po utracie przez niego pracy, od września 2011 roku. Wnioskodawca nie podejmował prób znalezienia zatrudnienia, a wszelkie dotychczas pozyskane przez strony środki finansowe wydawał na alkohol. Problem alkoholowy wnioskodawcy został potwierdzony przez biegłych sądowych psychologa i psychiatrę w opinii sądowej z dnia 19 marca 2012 r., która była sporządzona na potrzeby sprawy o sygn. akt III RNs 6/12. Ponadto wnioskodawca znęcał się psychicznie i fizycznie nad rodziną. Przed Sądem Rejonowym w Środzie Śląskiej pod sygn. akt II K 863/11 i II K 121/12 toczyły się postępowania karne o znęcanie się nad rodziną i o groźby karalne. Oba postępowania zakończyły się wyrokami skazującymi i w związku z postępowaniem o znęcanie się psychiczne i fizyczne nad rodziną wnioskodawca odbył karę pozbawienia wolności. Następnie w 2012 roku orzeczony został rozwód stron z orzeczeniem winy wnioskodawcy. W dalszej części odpowiedzi na wniosek uczestniczka podała, że wnioskodawca w małym stopniu przyczyniał się do powiększania wartości majątku wspólnego, a nadto swoim nagannym zachowaniem powodował jego niszczenie. Od czerwca 2011 roku wnioskodawca nie łożył na utrzymanie domu i rodziny, a także nie dokonywał spłat wspólnie zaciągniętych kredytów. Wszelkie czynności związane z domem, rodziną i utrzymaniem prawidłowego stanu majątku wspólnego spoczywały na uczestniczce. Zdaniem uczestniczki przyczyniała się ona w większym stopniu do powstania majątku wspólnego, niż wnioskodawca. Uczestniczka w czasie trwania związku małżeńskiego pracowała zarobkowo, a ponadto zajmowała się domem i wychowaniem dzieci, zaś wszystkie otrzymywane przez nią tytułem wynagrodzenia środki finansowe były przeznaczane na majątek wspólny. Dodatkowo od czerwca 2011 roku uczestniczka zmuszona była samodzielnie dokonywać spłat rat kredytów wspólnie zaciągniętych przez strony w celu powiększenia majątku wspólnego. Odnosząc się do kwestii podziału majątku wspólnego uczestniczka zaproponowała, aby przyznać jej na własność przedmiotową nieruchomość wraz ze wszystkimi ruchomościami, z koniecznością spłaty udziału wnioskodawcy. Uczestniczka zamieszkuje w przedmiotowej nieruchomości wraz z małoletnimi dziećmi stron w wieku 15 i 6 lat i nie posiada praw do żadnej innej nieruchomości, w której mogłaby zamieszkać z małoletnimi dziećmi, jak również nie ma możliwości zamieszkania u żadnych bliskich krewnych. Trudna sytuacja finansowa uczestniczki nie pozwala jej na rozwiązanie kwestii mieszkaniowej poprzez zakup mieszkania. Uczestniczka jest obecnie zatrudniona na pół etatu w firmie (...) z miesięcznym średnim wynagrodzeniem 662,69 zł, dodatkowo otrzymuje alimenty z Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w Ś. w wysokości 900 zł oraz zasiłek rodzinny w kwocie 212 zł. Uczestniczka korzysta również z pomocy finansowej swojego ojca, gdyż nie jest w stanie samodzielnie ponosić wszystkich kosztów utrzymania siebie i małoletnich dzieci. Uczestniczka nie ma zdolności kredytowej ani żadnych środków, które mogłaby przeznaczyć na zakup mieszkania, zaś kwota jaką byłaby w stanie uzyskać w wyniku sugerowanej przez wnioskodawcę sprzedaży nieruchomości jest zbyt niska, aby wystarczyła na zaspokojenie potrzeb uczestniczki i małoletnich dzieci.
W piśmie z dnia 30 kwietnia 2015 r. uczestniczka postępowania dodatkowo zażądał uwzględnienia kwoty 25.000 zł , którą otrzymała od swojego ojca jako nakład z poniesiony z majątku odrębnego na majątek wspólny. Odnosząc się do żądania wnioskodawcy rozliczenia kwoty 44.770 zł pochodzącej ze sprzedaży mieszkania, które wnioskodawca odziedziczył po matce uczestniczka podniosła, że nie posiada wiedzy co wnioskodawca zrobił z tymi pieniędzmi albowiem małżonkowie znajdowali się wówczas w faktycznej separacji.
Pismem z dnia 20 października 2016 r. uczestniczka rozszerzyła żądanie dotyczące zwrotu jej nakładów na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytów o kwotę 14.275 zł. za okres od marca 2015 r. do września 2016 r. Po rozszerzeniu żądania uczestniczka domagała się zasądzenia od wnioskodawcy łącznej kwoty 50.503,64 zł z tytułu nakładów i wydatków z jej majątku osobistego na majątek wspólny stron. W pozostałym zakresie uczestniczka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz wskazała, że nieruchomość wspólna obciążona jest dwoma kredytami zaciągniętymi wspólnie przez małżonków w banku (...) S.A. Uczestniczka nadal zmuszona jest we własnym zakresie ponosić nakłady na nieruchomość wspólną, bowiem wnioskodawca nie partycypuje w żadnych kosztach i opłatach związanych z nieruchomością wspólną.
D. K. w pozwie z dnia 19 grudnia 2014 r. domagał się przywrócenia utraconego posiadania nieruchomości zabudowanej, położonej w miejscowości Ś. 36c, gm. Ś., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr KW (...), a także zasądzenia zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że opuścił dom w związku z odbywanie kary pozbawienia wolności od 5 lipca 2012 r. do 5 marca 2013 r. W związku z operacją kręgosłupa w kwietniu 2012 r. był pod opieką rodziny i przyjaciół we W. i L.. Gdy chciał powrócić do wspólnego domu w marcu 2014 r. zostało mu to uniemożliwione przez wymianę zamków w drzwiach wejściowych.
Postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2015 r. sygn. akt I C 1444/14 Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej przekazał sprawę z powództwa D. K. przeciwko M. K. (1) o przywrócenie naruszonego posiadania do rozpoznania w postępowaniu o podział majątku wspólnego.
W odpowiedzi na pozew M. K. (1) wniosła o oddalenie powództwa.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Małżeństwo M. K. (3) i M. K. (1) zawarte w dniu 19 września 1998 r., zostało rozwiązane przez rozwód z winy wnioskodawcy wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 listopada 2012 r. sygn. akt XIII RC 223/12, który uprawomocnił się z dniem 18 stycznia 2013 r. W trakcie trwania związku uczestnicy nie zawierali żadnej małżeńskiej umowy majątkowej. Z małżeństwa tego pochodzą dzieci M. K. (2) i H. K..
Niesporne
W trakcie związku małżeńskiego małżonkowie nabyli nieruchomość gruntową położoną w miejscowości (...) c, gm. Ś., na której wspólnie wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny o pow. użytkowej 136 m 2, dla nieruchomości Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Wartość nieruchomość wg stanu na dzień 18 stycznia 2013 r. i cen aktualnych została oszacowana na kwotę 393.000 zł. Nieruchomość ta obciążona jest hipoteką umowną zwykłą w kwocie 120.000 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie kredytu udzielonego na finansowanie budowy domu jednorodzinnego oraz hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 60.000 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie odsetek kredytu udzielonego na finansowanie budowy domu jednorodzinnego, którego wysokość na dzień 28 listopada 2016 r. wynosi kwotę 85.766,64 zł, a także hipoteką umowną zwykłą w kwocie 50.000 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie kredytu udzielonego na finansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego oraz hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 25.000 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na zabezpieczenie odsetek kredytu udzielonego na finansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego, którego wysokość na dzień 28 listopada 2016 r. wynosi kwotę 36.370,31 zł.
Dowody: odpis księgi wieczystej oznaczonej nr Kw (...) k.
pismo Banku (...) SA z dnia 28 listopada 2016 k. 478
opinia biegłej z zakresu szacowania nieruchomości E. K. k. 320-364
opinia uzupełniająca biegłej z zakresu szacowania nieruchomości E. K. k. 388-391
zeznania świadka A. P. k. 188
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Małżonkowie w trakcie związku małżeńskiego nabyli następujące ruchomości: 1. komplet wypoczynkowy tapicerowany (tapczan, fotel, pufa) o wartości 250 zł, 2. ławę z drewna orzechowego bez wartości, 3. komodę pod telewizor drewnianą o wartości 450 zł, 4. telewizor LG model 42 LC 51 o wartości 600 zł, 5. zestaw kina domowego z odtwarzaczem DVD o wartości 180 zł , 6. przeszkloną szafkę z szufladami z drewna orzechowego o wartości 1.000 zł, 7. żyrandol mosiężny na osiem żarówek tzw. pająk wraz z kinkietem o wartości 350 zł ,8. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150 zł, 9. dywan o wymiarach 260 x 180 o wartości 40 zł, 10. zastawę stołową o wartości 250 zł, 11. stół drewniany z kompletem sześciu tapicerowanych krzeseł o wartości 1.400 zł , 12. komodę z drewna orzechowego o wartości 350 zł, 13. oszkloną wiszącą szafkę z drewna dębowego o wartości 250 zł ,14. szafkę stojącą z drewna orzechowego o wartości 350 zł , 15. żyrandol o wartości 170 zł, 16. komplet okienny (trzy karnisze podwójne, firany, zasłony) o wartości 200 zł, 17. meble kuchenne wraz ze sprzętem AGD w zabudowie (lodówko- zamrażarka A., płyta gazowa wraz z piekarnikiem elektrycznym firmy (...), kuchenka mikrofalowa firmy (...) , okap kuchenny firmy (...)) o wartości 3.600 zł , 18. żyrandol o wartości 40 zł ,19. rolety materiałowe okienne bez wartości, 20. blender o wartości 20,00 zł , 21. robot kuchenny ZELMER model ROBI o wartości 30 zł , 22. garnki, patelnie, sztućce, talerze, szklanki o wartości 400 zł , 23. łóżko dla dwóch osób wraz z dwoma szafkami nocnymi o wartości 600 zł , 24. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości, 25. stylową drewnianą komodę z drewna orzechowego o wartości 350 zł , 26. fotel tapicerowany drewniany o wartości 200 zł , 27. stoliczek z intarsją drewniany o wartości 180 zł , 28. komplet mebli dziecięcych w okleinie (łóżeczko dziecięce, komoda z przewijakiem, regał stojący) o wartości 700 zł , 29. lampę sufitową z abażurem materiałowym o wartości 40 zł , 30. komplet mebli młodzieżowych w okleinie (półka, komoda, szafka z szufladami, biurko, szafka stojąca) o wartości 650 zł , 31. fotel biurowy tapicerowany o wartości 50 zł, 32. wieżę stereo marki D. bez wartości, 33. dywan bez wartości, 34. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości, 35. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150 zł , 36. komplet mebli młodzieżowych w okleinie (regał duży, biurko, półka wisząca, dwie szafki stojące, regał stojący z półkami) o wartości 750 zł , 37. telewizor (...) P. (...)” o wartości 100 zł , 38. Laptop T. (...) bez wartości, 39. dywan o wymiarach 300 x200 o wartości 60 zł , 40. tapczan dla dwóch osób o wartości 100 zł (sto złotych), 41. pościel, kołdry, prześcieradła, poduszki (dwa komplety) bez wartości, 42. lampę sufitową o wartości 50 zł , 43. komplet okienny (karnisz podwójny, firany, zasłony) o wartości 150 zł ,44. (...) model B. 834 o wartości 150 zł, 45. pręt metalowy z wieszakami na ubrania o wartości 120 zł ,46. komplet okienny (karnisz pojedynczy, firany) o wartości 150 zł, 47. dywanik owalny bez wartości, 48. kosz wiklinowy na bieliznę o wartości 40 zł ,49. odkurzacz Zelmer model S. o mocy 1900 W o wartości 120 zł ,50. odkurzacz akumulatorowy P. o wartości 60 zł , 51. kinkiet mosiężny o wartości 50 zł , 52. pralkę B. model (...) 1200 o wartości 200 zł, 53. komplet mebli łazienkowych drewniany (trzy szafki stojące, jedna pod umywalkę, jedna wisząca) o wartości 600 zł , 54. komplet oświetleniowy (żyrandol, dwa kinkiety) o wartości 200 zł , 55. szafki na obuwie ( dwie sztuki drewno) o wartości 700 zł, 56. wieszak na ubranie drewniany o wartości 150 zł , 57. lustro w drewnianej ramie o wartości 60 zł, 58. lustro w ramie ozdobnej o wartości 90 zł, 59. rowery młodzieżowe dwa o wartości 100 zł, 60. lampę tarasową o wartości 30 zł , 61. lampy przed domem dwie o wartości 60 zł.
D owody: opinia biegłego z zakresu wyceny ruchomości R. G. k. 270-290
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
W trakcie związku małżeńskiego małżonkowie nabyli również samochód osobowy V. (...), rok 1992, który ze względu na bardzo zły stan techniczny został oddany przez uczestniczkę postępowania do zezłomowania za kwotę 100 zł. Nabyli również nawigację M. oraz butlę gazową. Przedmioty te zostały zbyte przez uczestniczkę postępowania. Uczestniczka postępowania sprzedała również złotą biżuterią uzyskując za nią kwotę 1.700 zł. Małżonkowie pozostawali w tym czasie bez pracy, znajdowali się w ciężkiej sytuacji finansowej. Uzyskane ze sprzedaży tych przedmiotów środki pieniężne zostały przeznaczone na spłatę zaległości kredytowych i bieżące wydatki życia codziennego.
Dowody: zeznania świadka A. P. k. 188
zeznania świadka R. S. k. 188
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Wnioskodawca w trakcie związku małżeńskiego nadużywał alkohol. Problem z alkoholem nasilił się po utracie przez niego pracy, od września 2011 roku. W okresie od września 2011 r. do 20 listopada 2011 r. wnioskodawca znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną M. K. (1) w ten sposób, że bez powodu wszczynał awantury domowe, w czasie których wyzywał ją słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe, szarpał, popychał, bił rękami po ciele, groził pobiciem i pozbawieniem życia, utrudniał korzystanie z samochodu marki V. (...) , przy czym w dniu 21 września 2011 r. w wyniku szarpania pokrzywdzona doznała obrażeń ciała w postaci podbiegnięć krwawych na ramionach, które naruszyły czynności narządów jej ciała na okres nie przekraczający siedmiu dni. W styczniu 2012 r. wnioskodawca dokonał zaboru w celu przywłaszczenia złotej biżuterii w postaci trzech łańcuszków o wartości 750 zł oraz pieniędzy w kwocie 150 zł na szkodę M. K. (1). W dniu 7 stycznia 2012 r. groził M. K. (1) i R. K. zniszczeniem mienia poprzez spalenie domu mieszkalnego. Przed Sądem Rejonowym w Środzie Śląskiej pod sygn. akt II K 863/11 i II K 121/12 toczyły się postępowania karne o znęcanie się przez D. K. nad rodziną i o groźby karalne. Oba postępowania zakończyły się wyrokami skazującymi. W związku z postępowaniem o znęcanie się psychiczne i fizyczne nad rodziną wnioskodawca odbył karę pozbawienia wolności w okresie od 5 lipca 2012 r. do 5 marca 2013 r. Na uczestniczce spoczywał wówczas cały ciężar wykonywania obowiązków domowych i opieki nad dziećmi. Uczestniczka mogła wówczas liczyć na pomoc i wsparcie finansowe ze strony ojca W. P..
Dowody: dokument sporządzony przez biegłych sądowych psychologa i psychiatry z dnia 19 marca 2012 r. w sprawie o sygn. akt III RNs 6/12 k. 106-108
wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 16 luty 2012 r. w sprawie II K 863/11
wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 8 stycznia 2012 r, w sprawie II K 121/12
zeznania świadków J. C. k. 188
zeznania świadka A. P. k. 188
zeznania świadka W. P.. k 188
Po opuszczeniu Zakładu Karnego wnioskodawca miał utrudniony dostęp do nieruchomości położonej w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...). Okoliczność ta skutkowała przeprowadzeniem przez funkcjonariuszy policji na wniosek D. K. kilku interwencji. Ostatecznie D. K. w marcu 2014 r. został pozbawiony przez M. K. (1) posiadania nieruchomości. Dostęp do nieruchomości wnioskodawca utracił na skutek wymiany zamków w drzwiach wejściowych do nieruchomości. Uczestniczka postępowania w czasie nieobecności wnioskodawcy usunęła z nieruchomości jego rzeczy osobiste wyzbywając się ich.
Dowody: notatka urzędowa z dnia 9 marca 2013 r. k. 413
notatka urzędowa z dnia 9 kwietnia 2013 r. k. 415
notatka urzędowa z dnia 17 sierpnia 2013 r. k. 416
zeznania świadka K. C. k. 475
zeznania świadka R. W. k. 490
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Uczestniczka zamieszkuje w przedmiotowej nieruchomości wraz z małoletnimi dziećmi stron w wieku 15 i 6 lat i nie posiada praw do żadnej innej nieruchomości, w której mogłaby zamieszkać z małoletnimi dziećmi, jak również nie ma możliwości zamieszkania u bliskich krewnych.
Dowody: przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Wnioskodawca od daty zawarcia związku małżeńskiego do czerwca 2011 zatrudniony był w R. w Ś. i osiągał z tego tytułu wynagrodzenie w latach 1994-1995 w kwocie 1.000, a następie w kwocie 3000-5000 zł. Od 7 kwietnia 2013 r. został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności przez (...) Zespół (...) o Niepełnosprawności w Ś.. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 20 czerwca 2013 r. został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy na czas określony. Od dnia 1 marca 2014 r. wnioskodawca przebywa na rencie, której wysokość wynosi 1944,36 zł brutto.
Dowody: decyzja o waloryzacji renty z dnia 1 marca 2014 r. k. 44
orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 12 czerwca 2013 r. k. 45
orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 20 czerwca 2013 r. k. 46
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Uczestniczka postępowania M. K. (1) świadczyła prace jako szwaczka w następujących okresach od 01 lipca 1998 r. do 31 stycznia 2001 r, od 1 marca 2001 r. do 31 maja 2001 r., od 10 września 2001 r. do 27 sierpnia 2004 r., od 18 października 2004 r. do 31 października 2005 r., od 1 stycznia 2006 r. do 30 grudnia 2011 r. a jej dochód w tym okresie nie przekraczał 3.000 zł. Obecnie uczestniczka postępowania M. K. (1) jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od 3 listopada 2014 r. do 31 października 2016 r. w PARA-POL A. K. w Ś. w wymiarze 1/2 etatu i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 662,69 zł netto miesięcznie. Wnioskodawczyni otrzymuje tytułem alimentów na rzecz małoletnich dzieci kwotę 900 zł miesięcznie, otrzymuje zasiłek rodzinny w wysokości 212 zł miesięcznie, a także świadczenie w wysokości 1000 zł miesięcznie z programu 500 +.
Dowody: świadectwa pracy uczestniczki postępowania k. 100-104
zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 16 grudnia 2014 r. k. 73
zaświadczenie Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w Ś. z dnia 12 grudnia 2014r. k. 78
przesłuchanie wnioskodawcy i uczestniczki postępowania k.490
Uczestniczka postępowania w okresie od 18 stycznia 2013 r. do września 2016 r. wydatkowała z majątku odrębnego na majątek wspólny kwotę 41.386,40 zł na spłatę kredytu udzielonego na finansowanie budowy domu jednorodzinnego oraz na spłatę kredytu udzielonego na finansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego.
Dowody: potwierdzenia wpłat za okres od dnia 18 stycznia 2013 r. do września 2016 r. k. 117-129, 132, 433-460,464-471
Sąd zważył, co następuje :
Wniosek okazał się częściowo zasadny.
Z uwagi na fakt, że małżeńska wspólność majątkowa pomiędzy uczestnikami ustała w wyniku orzeczenia rozwodu, które uprawomocniło się w dniu 18 stycznia 2013 r., do rozpoznania wniosku zastosowanie miały właściwe przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 17.06.2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2004 r., nr 162, poz.1691).
Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny), a przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Powyższy stosunek majątkowy jest więc stosunkiem ściśle związanym z okresem trwania związku małżeńskiego i jako taki, wraz z nim ulega rozwiązaniu. W myśl zaś art. 567 § 1 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi. Powyższa regulacja stanowi jednak jedynie ogólny zarys postępowania prowadzonego w zakresie stosunków majątkowych byłych małżonków. Regulację szczegółową w tej kwestii stanowią zaś odpowiednio stosowane przepisy o dziale spadku, a więc art. 680-689 k.p.c., które nadto w swojej treści odwołują się do przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 617-625 k.p.c.).
W zakresie składu majątku wspólnego sporna pozostawała przynależność do tego majątku ruchomości w postaci: kosiarki spalinowej, monitora (...), komputera stacjonarnego, fotela biurowego, żelazka, deski do prasowania, zmywarki do naczyń w zabudowie, suszarki do bielizny i regału stojącego i stołu pomocniczego, komody stojącej. Wymienione ruchomości w chwili dokonania wyceny przez biegłego sądowego były niedostępne, a uczestniczka podczas oględzin oświadczyła, że ruchomości te uległy zużyciu lub zniszczeniu, bądź też nigdy nie wchodziły do majątku wspólnego.
Zgodnie z ogólną regułą dowodową określoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu ciąży na stronie (uczestniku), która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, musi liczyć się z ryzykiem niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na tej stronie spoczywał. W ocenie Sądu wnioskodawca nie przedstawił żadnego dowodu, na podstawie którego można by uznać, że wskazane ruchomości zostały nabyte przez małżonków i wchodziły do majątku wspólnego. W szczególności twierdzenia wnioskodawcy nie wynikają z zeznań świadków oraz przesłuchań uczestników postępowania. Dlatego wobec istotnych wątpliwości w tej kwestii Sąd ustalił z urzędu, że w skład majątku wspólnego wchodzą tylko te ruchomości, które znajdowały się w nieruchomości uczestników w chwili dokonania wyceny przez biegłego sądowego oraz te których było brak w chwili dokonania wyceny przez biegłego ale fakt ich istnienia został przyznany przez uczestniczkę postępowania.
Dokonując ustaleń faktycznych odnośnie wartości poszczególnych składników majątku wspólnego uczestników postępowania, Sąd oparł się na dowodach w postaci aktualnych na datę orzekania opinii biegłych z zakresu szacowania nieruchomości E. K. oraz wyceny ruchomości R. G., niekwestionowanych w ich ostatecznym kształcie przez uczestników. Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego uczestników postępowania wchodzą składniki majątkowe o łącznej wartości 287.953,05 zł.
Zalicza się do nich prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości Ś. 36c, gm. Ś., oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o powierzchni 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 270.863,05 zł oraz prawo własności ruchomości stanowiących wyposażenie w/w nieruchomości o wartości 17.090,00 zł. Wartość nieruchomości Sąd obliczył w następujący sposób: od wartości rynkowej nieruchomości aktualnej na dzień orzekania tj. 393.000,00 zł należało odjąć wysokość pozostałego do spłaty kredytu hipotecznego w kwocie 122.136,95 zł. ( 85.766,64 zł + 36.370,31 zł), co dało wynik 270.863,05 zł.
Zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie przyjmuje się, że przy określaniu wartości nieruchomości w celu ustalenia spłat należy uwzględnić jej realną wartość rynkową (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego1998 r., I CKN 489/97). W postanowieniu z dnia 05 października 2000 r., II CKN 611/99, Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że w sprawie o podział majątku wspólnego - przydzielając jednemu z uczestników nieruchomość obciążoną hipoteką - sąd ustala wartość tego składnika majątkowego przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy podkreślił, że treść hipoteki polega na tym, iż uprawniony - w celu zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności - może dochodzić określonej sumy „z nieruchomości obciążonej”, tzn. bez względu na to, do kogo nieruchomość należy. Wierzyciel hipoteczny może wykonywać uprawnienia wynikające z hipoteki również względem osoby, która nabyła nieruchomość. Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym. Zasady te nie mogą pozostać bez wpływu na zakres odpowiedzialności za wierzytelność pieniężną zabezpieczoną hipoteką na nieruchomości. Jeżeli nieruchomość w wyniku podziału majątku wspólnego przypada uczestniczce, którą obciążono na rzecz wnioskodawcy określoną kwotą z tytułu wyrównania wartości udziałów w majątku wspólnym, to przede wszystkim uczestniczkę, jako dłużnika rzeczowego, obciąża uregulowanie należności wynikającej z wpisu hipoteki. Nieuwzględnienie zatem - przy ustalaniu dopłat przez uczestniczkę - wysokości obciążającej nieruchomość hipoteki może doprowadzić do tego, że uczestniczka, jako dłużnik rzeczowy, sama spłaci dług hipoteczny, w którym wnioskodawca nie będzie już partycypował, zwłaszcza że uczestniczka nie będzie mogła przeciwko niej skutecznie dochodzić z tego tytułu swoich roszczeń (art. 618 § 3 KPC; zob. M. Prawn. 2001, nr 2, s. 93, Biul. SN 2000, nr 11, s. 15). Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 września 2004 r., II CK 538/03, przyjmując, że przy szacowaniu składników majątku wspólnego należy uwzględnić obciążenie zmieniające rzeczywistą wartość tych składników, w szczególności obciążenie o charakterze prawnorzeczowym, za które ponosi odpowiedzialność każdorazowy właściciel nieruchomości, zwłaszcza obciążenie hipoteką i prawami dożywocia. Wartość takich obciążeń odlicza się zarówno przy ustalaniu składników majątku wspólnego, jak i przy zaliczeniu wartości przyznanej jednemu z małżonków nieruchomości na poczet przysługującego mu udziału w majątku wspólnym.
Odnosząc się do żądań uczestników postępowania o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym wskazać należy, że zgodnie z art. 43 § 1 i 2 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Stosownie do art. 43 § 3 k.r.o. przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobisty pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Pierwszą przesłanką ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym jest istnienie ważnych powodów przemawiających za ustaleniem udziałów innych niż równe. Dopiero w drugiej kolejności badaniu podlega druga przesłanka a mianowicie stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego. Ponieważ obie przesłanki muszą wystąpić łącznie, stwierdzenie niewystępowania jednej z nich przesądza o oddaleniu wniosku. Ustawa nie definiuje pojęcia ważnych powodów, o których mowa w art. 43 § 2 k.r.o. W doktrynie prawniczej (tak m.in. T. Sokołowski w Komentarzu do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod red. H. Doleckiego i T. Sokołowskiego, 2010) wskazuje się, że te powody dotyczą oceny, kwalifikacji zachowania drugiego małżonka oraz spowodowanych przez niego takich stanów rzeczy, które stanowią przyczynę niższej wartości majątku wspólnego niż ta, która wystąpiłaby, gdyby postępował właściwie. Chodzi tutaj przede wszystkim o nieprawidłowe, rażące lub uporczywe nieprzyczynianie się do zwiększania majątku wspólnego, pomimo posiadanych możliwości zdrowotnych i zarobkowych. Z drugiej jednak strony nieprawidłowe postępowanie polegać może na rażącym i odbiegającym od obiektywnych wzorców braku staranności o zachowanie istniejącej już substancji majątku wspólnego. Nie stanowią jednak ważnych powodów okoliczności niezależne od małżonka i przez niego niezawinione, w szczególności związane z nauką, chorobą czy bezrobociem (M. Sychowicz (w:) K. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy, 2006, s. 232). W myśl ustalonego orzecznictwa SN, za ważne uznane mogą być takie tylko powody, których doniosłość wynika z zasad współżycia społecznego (postanowienie SN z dnia 28 kwietnia 1972 r., III CRN 626/71, LEX nr 7084). W orzecznictwie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1972 r., III CRN 235/72, OSNC 1973, nr 10, poz. 174; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 1973 r., III CRN 227/73, OSNC 1974, nr 11, poz. 189) podkreśla się, że ważne powody w rozumieniu art. 43 § 2 k.r.o. nie zachodzą w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczyniania się małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz wówczas, gdy małżonek, przeciwko któremu zostało skierowane żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczyniał się do powstania majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Wskazał także trafnie Sąd Najwyższy, że: "Przy ocenie istnienia "ważnych powodów" w rozumieniu art. 43 k.r.o. należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli" (postanowienie SN z dnia 5 października 1974 r., III CRN 190/74, LEX nr 7598). Ocena ważnych powodów musi być zatem kompleksowa, ponieważ częściowe tylko negatywne postępowanie może być skutecznie skompensowane inną, pozytywną formą aktywności, kształtującą majątek wspólny. Ważnych powodów, o których mówi art. 43 k.r.o., nie należy utożsamiać z ważnymi powodami w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. (postanowienie SN z dnia 27 czerwca 2003 r., IV CKN 278/2001, OSNC 2004, nr 9, poz. 146). Jak wskazano niżej w uwagach do art. 52 k.r.o., ważnymi powodami w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. są okoliczności mające majątkowy charakter. Te ważne powody mogą w szczególności stanowić takie sytuacje jak to, że małżonkowie żyją w rozłączeniu i zupełnie samodzielnie nabywają poszczególne przedmioty majątkowe, a także okoliczność trwonienia wspólnego majątku, alkoholizm, narkomania, hazard, wreszcie brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny czy dokonywanie zbyt ryzykownych operacji finansowych. Jak wskazuje Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 czerwca 2003 r., w art. 43 § 2 k.r.o., "okoliczności natury majątkowej mieszczą się już w niejednakowym przyczynianiu się małżonków do powstania majątku wspólnego, ważnymi powodami są zaś względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami współżycia społecznego". Sąd Najwyższy wskazuje także, że "w porównaniu ze zniesieniem wspólności ustawowej decyzja o ustaleniu nierównych udziałów w majątku wspólnym powoduje znacznie poważniejsze skutki. W pierwszym wypadku oboje małżonkowie zachowują swoje jednakowe uprawnienia do majątku wspólnego, tyle tylko, że skonkretyzowane w postaci równych udziałów, w drugim natomiast uprawnienia jednego z małżonków ulegają zwiększeniu, uprawnienia zaś jego współmałżonka - ograniczeniu, a nawet mogą być całkowicie wyeliminowane wskutek pozbawienia go udziału w majątku wspólnym. To przemawia za bardziej restryktywną wykładnią "ważnych powodów" w rozumieniu art. 43 § 2 k.r.o." Nadto należy zauważyć, że przepis art. 43 § 3 k.r.o. stanowi, że ustalając nierówne udziały małżonków w majątku wspólnym, sąd ma obowiązek, uwzględnienia nakładu osobistej pracy przy wychowywaniu dzieci oraz we wspólnym gospodarstwie domowym. Przepis ten wysławia więc szczególną zasadę nakazującą, aby przy stosowaniu art. 43 § 2 k.r.o. zawsze uwzględniać nakład tej pracy małżonka. Nadto skoro przepis art. 43 k.r.o. stanowi także podstawę do przyjęcia domniemania równego przyczynienia się obojga małżonków do powstania majątku wspólnego, to w związku z tym na małżonku wnoszącym o ustalenie nierównych udziałów spoczywa ciężar dowodu, że stopień jego przyczynienia się był większy. Dowód dotyczący różnego stopnia przyczynienia się dotyczy przede wszystkim skutku postępowania małżonków i nie może ograniczać się do wykazania tylko zbyt niskiej staranności o powiększanie majątku.
Zdaniem Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że którykolwiek z uczestników postępowania w sposób rażący lub uporczywy nie przyczyniał się do powstania majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych, a dopiero takie ustalenie świadczyłoby o istnieniu ważnego powodu, o którym mowa w art. 43 k.r.o. Przeprowadzone w sprawie dowody w postaci świadectw pracy, zeznań świadków oraz przesłuchania stron wskazują na to, że zarówno wnioskodawca jak i uczestniczka w okresie trwania małżeństwa pracowali zarobkowo w Polsce i za granicą, a zarobione pieniądze przeznaczali na utrzymanie rodziny. Wnioskodawca pracował zarobkowo nieprzerwanie od początku małżeństwa do roku 2011, a uzyskiwany przez niego dochód kształtował się na przestrzeni tych lat pomiędzy kwotą 1.000 zł (w latach 1994 r. – 1995 r.), a 3.000 zł do 5.000 zł(w latach 2010 r. – 2011 r.). Uczestniczka pracuje zarobkowo z niewielkimi przerwami od początku małżeństwa do chwili obecnej, a jej dochód w tym okresie nie przekraczał 3.000 zł, najczęściej zaś wynosił kilkaset złotych. Nie ulega zatem wątpliwości, że w trakcie małżeństwa działania uczestników postępowania ukierunkowane były na uzyskanie dochodów, co nie pozwala na stwierdzenie rażącego lub uporczywego nieprzyczyniania się żadnego z uczestników do powstania majątku wspólnego. Sam fakt nałogowego spożywania przez wnioskodawcę alkoholu – nie prowadzącego jednak do trwonienia wspólnego majątku, jak również fakt uzyskiwania przez uczestniczkę w trakcie małżeństwa niższych dochodów od wnioskodawcy, przy uwzględnieniu nakładu w postaci osobistej pracy przy wychowywaniu dzieci oraz we wspólnym gospodarstwie domowym nie dają podstaw do ustalenia udziałów innych niż równe. W związku z powyższym wzajemne żądania uczestników o ustalenie nierównych udziałów należało uznać za bezpodstawne i w tym zakresie rozstrzygnąć zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 43 § 1 k.r.o.
Podziału majątku wspólnego uczestników postępowania Sąd dokonał w pkt III postanowienia poprzez przyznanie uczestniczce na własność nieruchomości gruntowej zabudowanej w miejscowości Ś. wraz z ruchomościami stanowiącymi jej wyposażenie. Rozstrzygając w tej kwestii, Sąd miał na uwadze, że uczestniczka wraz z dziećmi stron stale zamieszkują w przedmiotowej nieruchomości i nie ma obecnie możliwości zapewnienia sobie innego lokalu mieszkalnego ze względu na konieczność spłaty kredytów hipotecznych. Wnioskodawca nie był zainteresowany przejęciem nieruchomości na wyłączną własność, domagając się sprzedaży nieruchomości w drodze publicznej licytacji.
Zgodnie z przepisem art. 212 § 1 k.c., jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Z uwagi na ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym uczestników, Sąd na podstawie art. 212 § 1 k.c. zobowiązany był do ustalenia wysokości dopłaty przysługującej wnioskodawcy w związku z przyznaniem uczestniczce na własność wszystkich składników majątku wspólnego. Ze względu na ogólną wartość majątku wspólnego wynoszącą 287.953,05 zł, wnioskodawca powinien otrzymać od uczestniczki spłatę jego udziału w kwocie 143.976,52 zł płatną w terminie 1 roku od dnia prawomocności postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek zwłoki ( pkt. IV). Termin spłaty określony na rok od dnia prawomocności niniejszego postanowienia jest w ocenie Sądu terminem realnym i jednocześnie gwarantującym wnioskodawcy możliwość nabycia w nieodległej przyszłości lokalu mieszkalnego na zaspokojenie własnym potrzeb mieszkaniowych. O ewentualnych odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c.
W pkt V postanowienia Sąd na podstawie art. 212 § 3 k.c. w zw. z art. 109 ustawy w z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece ( DzU z 2013 r. poz. 707 ze zm) ustanowił na rzecz D. K. hipotekę przymusową w kwocie 143.976,52 zł na nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości Ś. nr 36 c gmina Ś. powiat (...) województwo (...) oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o pow. 0,1022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą kw nr (...) celem zabezpieczenia zasądzonej w pkt IV spłaty udziału wnioskodawcy w majątku wspólnym. Oceniając wysokość należności z tytułu spłaty i sytuację majątkową uczestniczki postępowania, a także stosunki panujące pomiędzy byłymi małżonkami Sąd uznał, że zachodzi potrzeba zabezpieczania spłaty wnioskodawcy. Sąd orzekający o podziale majątku jest kompetentny do orzeczenia zabezpieczenia w każdym przypadku gdy na podstawie okoliczności sprawy stwierdzi, że jest to celowe ( postanowienie SN z dnia 2 lipca 2009 r. VCSK 481/08 Lex nr 627260).
W postępowaniu o podział majątku wspólnego następuje także rozliczenie nakładów i wydatków dokonanych przez każde z małżonków (lub byłych małżonków) w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego. Wówczas jednak nie ma zastosowania art. 45 k.r.o., który ma zastosowanie do rozliczenia nakładów i wydatków poczynionych z majątku wspólnego na majątek odrębny (osobisty) i z majątku odrębnego (osobistego) na majątek wspólny w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej) lecz do takich wydatków i nakładów mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Podstawę procesową dokonania rozliczeń stanowią art. 567 § 1 w zw. z art. 686 k.p.c, zaś materialno-prawną podstawą tego rodzaju żądania stanowi art. 207 k.c.
W zakresie nakładów i wydatków dokonanych przez uczestniczkę postępowania na majątek wspólny w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego, na podstawie przedłożonych przez uczestniczkę potwierdzeń przelewów bankowych Sąd uznał za udowodnione twierdzenia uczestniczki, że wydatkowała na spłatę rat kredytów zaciągniętych wspólnie z wnioskodawcą na majątek wspólny kwotę 41.386,40 zł., co implikuje jej wierzytelność z tego tytułu przysługującą wobec wnioskodawcy na kwotę 20.693,20 zł. Sąd oddalił dalej idący wniosek obejmujący spłatę rat kredytów zaciągniętych wspólnie z wnioskodawcą na majątek wspólny liczonych przed datą ustania wspólności małżeńskiej albowiem środki na spłatę kredytów w okresie wspólności majątkowej małżeńskiej należały także do środków wspólnych ( wynagrodzenia)- pkt. VII.
Odnosząc się do żądania rozliczenia nakładów poczynionych przez uczestniczkę postępowania z majątku osobistego na majątek wspólny, Sąd uznał za nieudowodnione twierdzenie uczestniczki postępowania, że poniosła nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 25.000,00 zł z tytułu otrzymanych od ojca uczestniczki darowizn przeznaczonych na spłatę zobowiązań obciążających majątek wspólny jak również bieżące utrzymanie rodziny. Zeznania świadka W. P. i dowód z przesłuchania uczestniczki postępowania należało uznać za niewystarczający dla ustalenia, jaką kwotę i w jakim czasie ojciec uczestniczki przekazać miał córce na wydatki związane z codziennymi potrzebami. Kwota ta nie była świadczeniem jednorazowym. Pomoc ojca uczestniczki postępowania często sprowadzała się do pokrywania zobowiązań w lokalnym sklepie, których wysokości uczestniczka w jakikolwiek sposób nie próbowała wykazać. Dlatego też na zasadzie art. 6 k.c. żądanie uczestniczki o rozliczenie kwoty 25.000 zł należało oddalić ( pkt VII) .
W zakresie nakładów poczynionych przez wnioskodawcę z majątku osobistego na majątek wspólny, Sąd uznał za nieudowodnione twierdzenie wnioskodawcy, że poniósł nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 44.770 zł, uzyskanej ze sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. pl. (...). Wnioskodawca nie przedłożył bowiem aktu notarialnego sprzedaży tego mieszkania, jak również żadnych dowodów, z których wynikałoby, że budowa domu w miejscowości Ś. była finansowana ze środków finansowych uzyskanych za sprzedaż mieszkania w Ś. przy ul. pl. (...). W związku z powyższym na zasadzie art. 6 k.c. żądanie wnioskodawcy o zapłatę kwoty 44.770 zł należało oddalić ( pkt. VI).
Wnioskodawca żądał ponadto zasądzenia od uczestniczki kwoty 2.950 zł tytułem rozliczenia za sprzedane przez uczestniczkę ruchomości, tj. butlę gazową, samochód osobowy V. (...), rok. prod. 1992 i nawigację samochodową oraz kwoty 9.800 zł tytułem odszkodowania za sprzedaną przez uczestniczkę biżuterię mającą stanowić majątek osobisty wnioskodawcy, tj. złotych kolczyków, dwóch złotych pierścionków i złotego sygnetu.
Zaznaczyć należy, że każdy z małżonków może żądać rozliczenia z tytułu nieuzasadnionego zbycia i roztrwonienia przez drugiego małżonka składników majątku wspólnego. Roszczenie takie ma charakter odszkodowawczy i swoją ogólną podstawę znajduje w art. 415 k.c. Jednocześnie należy pamiętać, iż każdy z małżonków jest uprawniony do wydawania tych środków na własne potrzeby, jednak wykazanie charakteru tych potrzeb, a więc zasadności zużycia tego rodzaju środków, obciąża małżonka, który je zużył (postanowienie SN z 19.06.2009 r., V CSK 485/08). Jedynie w razie usprawiedliwionego wyzbycia się środki takie nie mogą być brane pod uwagę w postępowaniu o podział majątku wspólnego. W wypadku wyzbycia się nieuzasadnionego i tym samym wyrządzenia drugiemu małżonkowi szkody, poszkodowanemu należy się odszkodowanie w wysokości połowy wartości wydatkowanych w sposób nieuzasadniony środków. Natomiast w razie usprawiedliwionego wyzbycia się środki takie nie mogą być brane pod uwagę w postępowaniu o podział majątku dorobkowego. Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że uczestniczka sprzedała w/w ruchomości, aby pozyskać środki na spłatę zaległości i bieżące wydatki życia codziennego, a zatem wyzbyła się ich w sposób usprawiedliwiony. Powyższe skutkowało oddaleniem wniosku D. K. o rozliczenie kwoty 2.950,00 zł za sprzedaną przez uczestniczkę postępowania M. K. (1) butlę gazową, samochód osobowy V. (...) rok prod. 1992, nawigację samochodową M. w pkt. IX.
Odnosząc się do żądania odszkodowania za sprzedaną przez uczestniczkę biżuterię mającą stanowić majątek osobisty wnioskodawcy, tj. złotych kolczyków, dwóch złotych pierścionków i złotego sygnetu Sąd uznał,że wnioskodawca nie wykazał przesłanek z art. 415 k.c. tj. bezprawnego działania uczestniczki postępowania, faktu poniesienia szkody i jej wysokości. Sporna była okoliczność, czy sprzedaż biżuterii nastąpiła za zgodą, czy bez zgody wnioskodawcy, a także wartość tej części precjozów, które stanowiły majątek odrębny wnioskodawcy. Dodatkowo zauważyć należy, że w styczniu 2012 r. wnioskodawca dokonał zaboru w celu przywłaszczenia złotej biżuterii w postaci trzech łańcuszków o wartości 750 zł oraz pieniędzy w kwocie 150 zł na szkodę M. K. (1), za co został prawomocnie skazany. W związku z powyższym na zasadzie art. 6 k.c. żądanie wnioskodawcy o zapłatę kwoty 9.800,00 zł, jako niewykazane ,należało oddalić ( pkt. VIII).
Wnioskodawca żądał ponadto przywrócenia utraconego posiadania wspólnej nieruchomości, a także wydania mu przez uczestniczkę rzeczy osobistych znajdujących się w tej nieruchomości.
Zgodnie z art. 344 § 1 k.c. przeciwko temu kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie posesoryjne nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
Małżonkowi, który został pozbawiony współposiadania mieszkania przez drugiego małżonka, przysługuje roszczenie o przywrócenie tego współposiadania. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że uczestniczka wymieniając zamki w drzwiach wejściowych do wspólnego domu (w marcu 2014 roku), naruszyła istniejące po stronie wnioskodawcy współposiadanie wszystkich wspólnych pomieszczeń znajdujących się w domu mieszkalnym położonym w miejscowości Ś. 36c. Mimo tego żądanie wnioskodawcy o przywrócenie utraconego posiadania podlegało oddaleniu na podstawie art. 5 k.c., zgodnie z którym nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Zasady współżycia społecznego to nieskodyfikowane powszechne normy postępowania, funkcjonujące aktualnie w społeczeństwie polskim i mające na celu ochronę społecznie akceptowanych wartości (stanów rzeczy) lub dóbr niematerialnych. Zasady te mają silne zabarwienie aksjologiczne, co zbliża je do norm moralnych, charakter obiektywny, w czym są podobne do zwyczajów, oraz walor powszechności, co odróżnia je od zasad słuszności, które odnoszą się także do indywidualnych, rzadko spotykanych sytuacji. Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. są pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki jej rozstrzygnięcia w wyjątkowych sytuacjach, które przepis ten ma na względzie. Dlatego dla zastosowania art. 5 k.c. konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi I Ca 888/13 z dnia 22 stycznia 2014 r.). Ocena aksjologiczna żądania powinna być dokonywana na dwóch etapach: pierwszy poprzedza podjęcie zachowania podmiotu i ocena oparta jest na przewidywaniu skutków danego sposobu wykonywania określonej konfiguracji wybranych uprawnień, a etap drugi to ocena dokonywana z punktu poznanych już skutków wybranego zachowania (także „w trakcie” wykonywania prawa). Ocena sądu dokonywana jest wyłącznie na tym drugim etapie, a retrospektywne podejście nie może zupełnie abstrahować od pewnego marginesu uprzedniej niewiedzy o spowodowanych rzeczywiście skutkach wykonywania prawa.
Ocena całokształtu szczególnych okoliczności w stanie faktycznym niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że uwzględnienie żądania wnioskodawcy jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, zaś samo żądanie stanowi nadużycie prawa wnioskodawcy. Przywrócenie D. K. współposiadania domu położonego w miejscowości Ś. 36c niewątpliwie prowadzić będzie do dalszej eskalacji konfliktu, zaś stan ten dodatkowo będzie godzić w dobro małoletnich dzieci. Należy podkreślić, że w trakcie współposiadania przez uczestników postępowania przedmiotowego domu dochodziło nie tylko do kłótni, ale miały również miejsce interwencje policji. Wnioskodawca został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu za to, że w okresie od września 2011 r. do 20 listopada 2011 r.
znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną M. K. (1) w ten sposób, że bez powodu wszczynał awantury domowe, w czasie których wyzywał ją słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe, szarpał, popychał, bił rękami po ciele, groził pobiciem i pozbawieniem życia, utrudniał korzystanie z samochodu marki V. (...) , przy czym w dniu 21 września 2011 r. w wyniku szarpania pokrzywdzona doznała obrażeń ciała w postaci podbiegnięć krwawych na ramionach, które naruszyły czynności narządów jej ciała na okres nie przekraczający siedmiu dni. Dodatkowo został uznany winnym tego, że w dniu 7 stycznia 2012 r. groził M. K. (1) i R. K. zniszczeniem mienia poprzez spalenie domu mieszkalnego. Ochrona uczestniczki postępowania oraz małoletnich dzieci, troska o ich zdrowie fizyczne i psychiczne stanowi niewątpliwie jedną z podstawowych zasad współżycia społecznego. Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz fakt, że wnioskodawca od kilu lat zaspokaja w inny sposób swoje potrzeby mieszkaniowe, żądanie należało uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a tym samym nie zasługujące na ochronę ( pkt. X).
Oddaleniu w pkt. XI podlegało również żądanie wnioskodawcy wydania mu przez uczestniczkę rzeczy osobistych ze wspólnej nieruchomości. Podczas przesłuchania uczestniczka przyznała, że wszystkie rzeczy osobiste wnioskodawcy spakowała i wyrzuciła do śmieci, co oznacza iż obecnie nie znajduje się ona w posiadaniu tych rzeczy. Zgodnie zaś z treścią art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Jedną z przesłanek roszczenia windykacyjnego jest zatem pozostawanie rzeczy w faktycznym władaniu adresata roszczenia, natomiast w przypadku zniszczenia rzeczy przez osobę trzecią, właścicielowi na podstawie art. 415 k.c. przysługuje wobec takiej osoby roszczenie o naprawienie wyrządzonej szkody.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 Kpc ( pkt. XII). W sprawach o podział majątku wspólnego nie występuje sprzeczność interesów, o której mowa w art. 520 § 2 i 3 KPC, niezależnie od stanowiska stron i zgłaszanych przez nie twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego. W postępowaniu tym strony są także w równym stopniu zainteresowane rozstrzygnięciem i ich interesy są wspólne o tyle, że celem postępowania jest wyjście ze wspólności majątkowej i uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych (post. SN z 23.10.2013 r., IV CZ 74/13, L.).
W pkt. XIII Sąd przyznał ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej adwokat O. M. kwotę 8.856,00 zł brutto (osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustanowionego z urzędu dla uczestniczki postępowania M. K. (1) zgodnie z § 7 pkt 10 w zw. z § 6 pkt. 7 i § 2 pkt. 3 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. 2013 poz. 461 z późn. zm.)
Mając, na uwadze okoliczność, że wnioskodawca postanowieniem z dnia 19 maja 2014 r. został częściowo zwolniony od kosztów sądowych, zaś uczestniczka postępowania uzyskała całkowite zwolnienie od kosztów sądowych postanowieniem z dnia 28 stycznia 2015 r. oraz treść art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) i art. 520 § 1 k.p.c. odstąpiono od obciążania wnioskodawcy i uczestnika postępowania nieopłaconymi kosztami postępowania ( pkt. XIV).