Sygnatura akt II AKa 25/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:SSA Jacek Błaszczyk

Sędziowie:SA Maria Wiatr (spr.)

SA Jarosław Papis

Protokolant:staż. Ewa Marciniak - Pawłowska

przy udziale prokuratora Konrada Gardy

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2016 r.

sprawy P. W.o przestępstwa z art. 284 § 2 kk w związku z art. 294 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 30 września 2015 r. sygn. akt III K 71/14

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym.

SSA Maria Wiatr SSA Jacek Błaszczyk SSA Jarosław Papis

Sygn. akt II AKa 25/16

UZASADNIENIE

P. W.został oskarżony o to, że:

w dniu 7 marca 2012 r. w O. będąc wspólnikiem firmy (...) Sp. z o.o. w likwidacji i mając możliwość dokonywania transakcji na rachunkach bankowych prowadzonych dla tej spółki przywłaszczył sobie pieniądze w kwocie 489.163,05 zł stanowiące majątek tej spółki w ten sposób, że po dokonaniu, na jego żądanie skierowane na piśmie, przelewu przez Sąd Rejonowy w Ostrzeszowie I Wydział Cywilny na rachunek bankowy prowadzony dla tej spółki przez Bank (...) Spółka Akcyjna, założony przez niego bez wiedzy C. Ż., wspólnika firmy (...) Sp. z o.o. w likwidacji, kwoty 490.776, 54 zł jaka pozostała po przeprowadzeniu egzekucji i uregulowaniu długów tej spółki z kwoty uzyskanej za sprzedaży nieruchomości należącej do tej spółki, dokonanej w wyniku licytacji, najpierw dokonał wypłaty kwoty 9.163,05 zł, a następnie kwoty 480.000 zł włączając te środki pieniężne do swojego majątku i uniemożliwiając rozporządzenie nimi C. Ż., czym działał na jej szkodę, to jest o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, III Wydział Karny wyrokiem z dnia 30 września 2015 r., w sprawie, sygn. akt III K 71/14 orzekł:

1.  Oskarżonego P. W.uznał za winnego tego, że w okresie od 15 listopada 2011 r. do 7 marca 2012 r. w O. i W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako wspólnik (...) sp. z o.o. we W. w likwidacji i jej likwidator, przywłaszczył sobie powierzone mu mienie znacznej wartości, tj. pieniądze w kwocie 489.163,05 zł stanowiące majątek tej spółki, w ten sposób, że:

w dniu 15 listopada 2011 r. założył bez wiedzy wspólniczki C. Ż. rachunek w banku (...) S.A. we W. o nr (...) dla (...) sp. z o.o. we W. działając, jako prezes zarządu i nie przekazując informacji o likwidacji tej spółki,

w dniu 5 stycznia 2012 r., pismem datowanym na 4.01.2011 r. złożył w Sądzie Rejonowym w Ostrzeszowie w sprawie I Co 1000/10 wniosek o przelanie na powyższy rachunek bankowy sumy pozostałej po egzekucji z nieruchomości (...) sp. z o.o. położonej w O., w wyniku, czego z konta Sądu Rejonowego w Ostrzeszowie w dniu 5 marca

2011  r. na ten rachunek bankowy została przelana kwota 490.776,54 zł, a zaksięgowana na nim następnego dnia, tj. 6 marca 2012 r.,

w dniu 7 marca 2012 r. w banku (...) S.A. we W. dokonał 2 wypłat gotówkowych w kwotach 9163,05 zł i 480.000,00 zł, tj. łącznie 489.163,05 zł, włączając te środki pieniężne do swojego majątku, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. we W. w likwidacji,

tj. czynu z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 294 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. skazał go na karę 1 (jeden) rok pozbawienia wolności i 100 (sto) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) zł.

1.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. zawiesił oskarżonemu warunkowo wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby 3 (trzech) lat.

2.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 244.581,53 zł (dwieście czterdzieści cztery tysiące pięćset osiemdziesiąt jeden zł pięćdziesiąt trzy gr.) na rzecz drugiego wspólnika i likwidatora (...) sp. z o.o. we W. w likwidacji - C. Ż..

3.  Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 470 (czterysta siedemdziesiąt) zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego, a to:

a)  art. 284 § 2 k.k. (w zw. z art. 12 k.k.) poprzez błędne przyjęcie, iż oskarżony przywłaszczył sobie powierzone mu mienie, a zachowanie oskarżonego wypełniało znamiona przestępstwa przywłaszczenia (popełnionego w ramach czynu ciągłego), w sytuacji gdy zachowanie oskarżonego nie było podejmowane z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, a także nie wystąpiły znamiona czynu sprzeniewierzenia;

b)  art. 46 § 1 k.k. poprzez orzeczenie wobec oskarżonego obowiązku częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 244 581,53 zł na rzecz drugiego wspólnika i likwidatora (...) Sp. z o.o. we W. w likwidacji - C. Ż., podczas gdy jak wynika ze skarżonego wyroku oskarżony działał na szkodę w/w spółki (a z ustaleń Sądu - że proces likwidacji tej spółki nie został zakończony).

1.  Z ostrożności procesowej, tj. na wypadek nieuwzględnienia powyższych zarzutów, wniósł także o znaczne złagodzenie kary wymierzonej oskarżonemu - powyższemu wyrokowi zarzucając jej rażącą niewspółmierność w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości oraz winy i celów stawianych karze.

Podnosząc powyższe zarzuty, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. w zw. z 437 § 1 k.p.k. wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. W., względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji;

2.  W przypadku nie uwzględnienia żadnego z w/w wniosków - o zmianę wyroku poprzez znaczne złagodzenie orzeczonej kary oraz nieorzekanie obowiązku naprawienia szkody.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie. Przede wszystkim zważyć należy, że błędnie sformułowany jest zarzut obrazy prawa materialnego. W piśmiennictwie i orzecznictwie wskazuje się, że obraza prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosowaniu nieodpowiedniego przepisu, a także na niezastosowaniu określonego przepisu, w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe. Obraza prawa materialnego może być przyczyną odwoławczą jedynie wtedy, gdy ma ona charakter samoistny. Innymi słowy – naruszenie prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu (niezastosowaniu) w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Lektura środka odwoławczego nie pozostawia zaś wątpliwości, że skarżący kwestionuje zamiar, z jakim działał oskarżony. To, z jakim zamiarem działał sprawca należy natomiast do zakresu ustaleń faktycznych w sprawie. W sytuacji, gdy skarżący twierdzi, że wadliwość orzeczenia jest wynikiem błędnych ustaleń, co do zamiaru z jakim działał oskarżony, nie można mówić o obrazie prawa materialnego. Niezależnie jednak od powyższych uwag stwierdzić należy, że podniesione w apelacji zarzuty i przytoczone na ich poparcie argumenty stanowią jedynie próbę zaprezentowania własnej, odmiennej od dokonanej przez sąd I instancji, oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, argumentacja taka mogłaby zostać podzielona tylko wtedy, gdyby skarżący wykazał, że ocena sądu była błędna, bądź została dokonana z naruszeniem odpowiednich reguł postępowania tzn. w sposób niepełny, nielogiczny, naruszający zasady wiedzy i doświadczenia życiowego, bądź też zasadę bezpośredniości. Rzecz jednak w tym, że apelacja nie zdołała zrealizować wskazanych wyżej celów. Zaskarżony wyrok został bowiem oparty na rezultatach prawidłowo i wszechstronnie przeprowadzonego postępowania dowodowego, ze szczególnym poszanowaniem gwarancji oskarżonego i pełną możliwą do zrealizowania w konkretnych warunkach wnikliwością w dociekaniu prawdy. Dokonując oceny dowodów sąd nie naruszył zasad określonych zarówno w art.4kpk, art.5§2kpk, jak i w art.7kpk. Sąd I instancji nie dopuścił się także obrazy art.410kpk, zaś wszystkie zgromadzone dowody omówił bardzo szczegółowo, by nie powiedzieć drobiazgowo, czemu dał wyraz w pisemnych motywach wyroku. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku czyni zadość wszystkim wymogom art.424kpk.

Przechodząc do szczegółowego odniesienia się do zarzutów apelacji stwierdzić należy, że sąd I instancji prawidłowo uznał, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycję art.284§2kk. Rozważania sądu meriti dotyczące tej kwestii zaprezentowane w pisemnych motywach wyroku zasługują na pełną akceptację i nie ma potrzeby ich ponownego przytaczania. Za sądem I instancji należy jedynie powtórzyć, że oskarżony zrealizował z góry przyjęty zamiar przywłaszczenia mienia spółki w celu uniemożliwienia przejęcia go przez pokrzywdzoną, z którą nie mógł dojść do porozumienia w kwestii likwidacji spółki. Oskarżony nie poinformował pokrzywdzonej ani o założeniu konta jedynie na swoje nazwisko, ani o przelaniu na to konto pieniędzy spółki, ani w końcu o ich wypłacie. Oskarżony z pieniędzmi spółki, które dla niego były mieniem powierzonym, postąpił więc jak właściciel wydatkując część na własne potrzeby, a część zatrzymując. Zważyć przy tym należy, że pieniędzy tych oskarżony nie zwrócił. W tej sytuacji zgodzić należy się z twierdzeniem sądu I instancji, że oskarżony dokonał przywłaszczenia powierzonego mu mienia. Nie negując zatem twierdzeń skarżącego, że przestępstwo określone w art.284kk należy do kategorii tzw. przestępstw kierunkowych stwierdzić należy, że całokształt okoliczności przedmiotowych zdarzenia pozwala na ustalenie, że oskarżony działał z zamiarem przywłaszczenia. W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie ma wątpliwości, że zachowanie oskarżonego było ukierunkowane na określony cel, a tym celem było włączenie cudzej rzeczy ruchomej do swojego majątku tzn. postąpienie z pieniędzmi spółki jak z własnymi i zatrzymanie ich dla siebie bez żadnego tytułu i ekwiwalentu na rzecz pokrzywdzonej. Oskarżony zatrzymując powierzone mu pieniądze dla siebie, w ocenie Sądu Apelacyjnego, działał z zamiarem powiększenia swego majątku kosztem majątku pokrzywdzonej, a właśnie do takiego zachowania sprowadza się przestępny zamiar działania stypizowany w art.284kk określony jako animus rem sibi habendi. Nie ma także wątpliwości, że mienie spółki, w tym wypadku pieniądze, są w stosunku do wspólników tej spółki cudzą rzeczą ruchomą w rozumieniu art.284kk i mogą stanowić przedmiot tego przestępstwa. Odmienna ocena wyrażona w środku odwoławczym jest więc jedynie polemiką ze stanowiskiem sądu I instancji i w ocenie Sądu Apelacyjnego nie podważa oceny wyrażonej przez sąd I instancji, a mieszczącej się w granicach określonych przepisem art.7kpk.

Reasumując – Sąd Apelacyjny uznając, że przypisanie oskarżonemu przez sąd I instancji dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art.294§1kk w zw. z art.284§2kk w zw. z art.12kk i w zw. z art.4§1kk było zgodne z zebranym i prawidłowo ocenionym materiałem dowodowym nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym w apelacji.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie ma także podstaw do kwestionowania rozstrzygnięcia polegającego na orzeczeniu wobec oskarżonego na podstawie art.46§1kk obowiązku częściowego naprawienia szkody. Sąd Apelacyjny podziela także w tym zakresie stanowisko sądu I instancji. Za sądem I instancji należy zatem powtórzyć, że pokrzywdzona jest drugim wspólnikiem i likwidatorem spółki (...) sp. z o.o” we W. i skoro pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzoną brak jest porozumienia, co do podziału pozostałego, po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, mienia zasadnym będzie przekazanie wskazanej w wyroku kwoty na rzecz C. Ż.. Nie oznacza to przecież braku możliwości dalszego, ostatecznego rozliczenia majątku spółki w ewentualnym postępowaniu cywilnym.

Nie ma także podstaw do uwzględnienia zarzutu rażącej niewspółmierności kary. Wymierzając oskarżonemu karę pozbawienia wolności sąd I instancji skorzystał z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyści jak i na niekorzyść oskarżonego, zaś określając wysokość kary grzywny sąd uwzględnił także sytuację majątkową oskarżonego. W ocenie Sądu Apelacyjnego, orzeczone kary nie noszą cech rażącej surowości, nie przekraczają bowiem stopnia winy oskarżonego i spełnią swoje zadania zarówno w zakresie prewencji indywidualnej jak i społecznego oddziaływania. Dlatego nie było powodów do zmiany zaskarżonego wyroku także w zakresie kary.

O należnych od oskarżonego kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze, na które składają się: opłata od kary pozbawienia wolności w kwocie 180 zł, opłata od kary grzywny w kwocie 200 zł i ryczałt za doręczenia wezwań w kwocie 20 zł Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie stosownych przepisów.