UZASADNIENIE

Na podstawie materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. P. prowadził działalność parabankową pod firmą (...). Miał swoje placówki w różnych miejscowościach m.in. w W.. W ramach prowadzonej działalności zajmował się także udzielaniem pożyczek krótkoterminowych na niewielkie kwoty. Warunkiem udzielenia pożyczki było posiadanie stałego zatrudnienia lub pobieranie emerytury czy renty.

W. K. odbywał karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem za szereg przestępstw, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Z zakładu karnego został zwolniony 30 stycznia 2015 roku. Po opuszczeniu zakładu jego sytuacja materialna była trudna. Pozostawał wówczas bez stałej pracy. Od 2 lutego 2015 roku był zarejestrowany jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w W..

13 marca 2015 roku W. K. poznał dwóch mężczyzn, którzy zaproponowali mu zarobek. Zapytali o dowód osobisty. W. K. dał im swój dowód osobisty. Po chwili mężczyźni oddali mu dowód osobisty i wraz z nim wręczyli W. K. zaświadczenie o jego zatrudnieniu i zarobkach. Wynikało z niego, iż W. K. był zatrudniony w firmie Wytwórnia (...). z o. o” jako pracownik fizyczny na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2120 zł (dwa tysiące dwadzieścia zł). Na jego podstawie W. K. miał wziąć pożyczkę w D.. Ostatecznie mężczyźni ustalili, że W. K. będzie ubiegał się o pożyczkę, z której część kwoty przekaże tym mężczyznom. Mężczyźni zostawili W. K. swój numer telefonu do kontaktu, albowiem miał do nich zadzwonić w razie otrzymania pożyczki.

Tego samego dnia, tj. 13 marca 2015 roku W. K. wszedł do siedziby D. przy ul. (...) w W.. Miał zamiar wziąć pożyczkę. Jednym z istotnych warunków uzyskania pożyczki było pozostawanie pożyczkobiorcy w zatrudnieniu, na emeryturze lub rencie. W. K. złożył wniosek o pożyczkę w wysokości 1.000 złotych i przedłożył zaświadczenie o zatrudnieniu w firmie Wytwórnia (...). z o. o” jako pracownik fizyczny na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2120 zł (dwa tysiące dwadzieścia zł). W. K., składając wniosek o pożyczkę, wprowadził pracownika D. w błąd co do możliwości wywiązania się z zawartej umowy.

Pracownik D. dokonał weryfikacji wniosku poprzez sprawdzenie faktu zatrudnienia W. K. i wysokości wskazanego dochodu. Ustalił, iż W. K. nie pracuje w „ Wytwórni (...). z o. o” i nie osiąga żadnego dochodu. Wniosek W. K. o udzielenie pożyczki został odrzucony, o czym wnioskujący dowiedział się, dzwoniąc do D..

( dowody:

wyjaśnienia oskarżonego – k. 23, 101,

zeznania świadka J. P. – k. 3, 133,

informacja z PUP w W. – k. 6,

informacja z W. – k. 10,

wniosek o udzielenie pożyczki, scoring finansowy, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – k. 12,

informacja z ZUS – k. 13,

informacja z KRUS – k. 18)

W. K. ma 34 lata. Ma wykształcenie podstawowe. Z zawodu jest ślusarzem. Jest bezdzietnym kawalerem niemającym nikogo na swoim utrzymaniu. Utrzymuje się z zasiłku z MOPS w wysokości 270 złotych.

( dowody:

dane osobopoznawcze – k. 32-34,

opinia sądowo-psychiatryczno-psychologiczna – k. 52-53,

karta karna – k. 109-111)

W. K. był wcześniej wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu.

Składając wyjaśnienia w toku postępowania przygotowawczego w sprawie, W. K. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, iż po opuszczeniu zakładu karnego chciał zawrzeć umowę pożyczki na podstawie otrzymanego od dwóch mężczyzn zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków w W., co było niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, albowiem wówczas nigdzie nie pracował.

Analiza ustalonego stanu faktycznego pozwoliła na przyjęcie w stopniu nie budzącym wątpliwości, że oskarżony W. K. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku określonego w 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Na podstawie art. 286 § 1 kk odpowiedzialność karną ponosi ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolnoś-ci do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Występek stypizowany w art. 270 § 1 kk polega na podrobieniu, przerobieniu dokumentu lub użyciu takiego dokumentu jako autentycznego. Sprawca może używać dokumentu, który sam sfałszował, albo który został sfałszowany przez inną osobę. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że z podrobieniem dokumentu mamy do czynienia wówczas, gdy nie pochodzi od tej osoby, w imieniu której został sporządzony. W istocie chodzi więc o nadanie jakiemuś przedmiotowi (np. pismu) pozorów dokumentu w celu wywołania wrażenia, że zawarta w nim treść pochodzi od wymienionego w nim wystawy (vide: wyrok SN z dnia 27 listopada 2000 r., III KKN 233/98, Orz. Prok. i Pr. 2001, nr 5, poz. 4).

Zgodnie z treścią art. 13 § 1 kk odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje.

W realiach niniejszej sprawy bezsprzecznie zostało wykazane, iż oskarżony w dniu 13.03.2015 roku, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1.000 złotych (...) w ten sposób, że przedłożył w celu użycia za autentyczny uprzednio podrobiony dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków, wprowadzając pracownika (...) w błąd co do jego autentyczności. Oskarżony zamierzonego celu jednakże nie osiągnął z uwagi na interwencję pracownika. Dodać nadto należy, iż zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków stanowi dokument w rozumieniu art. 115 § 14 kk.

W niniejszej sprawie oskarżony W. K. bez wątpienia usiłował wprowadzić w błąd pracownika wskazanego w zarzucie podmiotu poprzez przedłożenie jako autentycznego podrobionego zaświadczenia o zatrudnieniu. Takie działanie oskarżonego miało zrodzić w świadomości pracownika (...) przekonanie o autentyczności przedstawionego przez niego dokumentu, a w konsekwencji do wydania pozytywnej decyzji w zakresie przyznania oskarżonemu pożyczki.

Bezspornie zatem oskarżony W. K. działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Podkreślić należy, iż Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w całej rozciągłości podziela pogląd ukształtowany w orzecznictwie i judykaturze, iż o zamiarze sprawcy przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk przesądza całokształt okoliczności, tak podmiotowych, jak też przedmiotowych. Zdaniem Sądu, wszystkie omówione w powyżej części rozważań okoliczności, związane ze złożeniem przez oskarżonego wniosku o pożyczkę wskazują jednoznacznie, iż oskarżony działał z zamiarem oszustwa. Nie można zapominać, iż pojęcie korzyści majątkowej, konkretyzującej cel działania sprawcy przestępstwa opisanego w treści art. 286 § 1 kk zawsze w wykładni powołanego wyżej przepisu rozumiane było szeroko, jako aktualne i przyszłe przysporzenie mienia, osiągnięcie korzyści majątkowej w konkretnych okolicznościach, czy też ogólne polepszenie sytuacji majątkowej. Dlatego też, dla realizacji znamienia działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, sprawca wcale nie musi dążyć do przywłaszczenia mienia stanowiącego przedmiot zabiegów podejmowanych w ramach strony przedmiotowej, wystarczy bowiem, że zamierza osiągnąć korzyść majątkową wynikającą z rozporządzenia mieniem przez inny podmiot.

Zgromadzony materiał dowodowy pozwolił także na stwierdzenie, że zachowanie oskarżonego obok znamion przestępstwa z art. 286 § 1 kk wyczerpywało jednocześnie znamiona występku użycia jako autentycznego podrobionego dokumentu (art. 270 § 1 kk) z następstwami w postaci konieczności przyjęcia kumulatywnej kwalifi-kacji prawnej czynu (art. 11 § 2 kk). Oskarżony, ubiegając się o pożyczkę przedłożył uprzednio podrobiony dokument w postaci zaświadczenia o pracę, wprowadzając (...) w błąd co do autentyczności przedłożonego zaświadczenia. Powyższe okoliczności jednoznacznie świadczą o tym, iż oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Podkreśl należy, iż czyn oskarżonego z uwagi na interwencję pracownika zatrzymał się w pochodzie przestępstwa na etapie usiłowania (art. 13 § 1 kk).

Okoliczności powyższe zostały potwierdzone w dowodach z dokumentów w postaci: wniosku o pożyczkę, scoringu finansowego, zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków, pisma W., pisma z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W., pisma z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w W., z których to bezspornie wynika, iż oskarżony w dniu 13.03.2015r. złożył wniosek o pożyczkę w D. w W. przy ul. (...), do którego dołączył zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków, w chwili zaś składania wniosku nie był nigdzie zatrudniony.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania J. P.. Świadek z niniejszą sprawą zetknął się przy wykonywaniu swoich obowiązków. Nie ma żadnych powodów, aby bezpodstawnie obciążać oskarżonego. Świadek potwierdził okoliczności związane ze złożeniem przez oskarżonego wniosku o pożyczkę wraz z zaświadczeniem o zatrudnieniu i wysokości zarobków. Wyjaśnił, że złożone przez oskarżonego oświadczenie o zatrudnieniu miało istotny wpływ na decyzję o udzieleniu pożyczki.

Na podstawie informacji nadesłanej przez (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W.” potwierdzono, że W. K. nigdy nie był pracownikiem wymienionej spółki.

Wobec powyższych rozważań, przypisa-ne oskarżonemu zachowania, Sąd zakwalifikował jako popełnienie przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, które to przepisy stanowiły podstawę skazania.

Wskazać należy, że przestępstwo oszustwa określone w art. 286 § 1 kk jest przestępstwem kierunkowym (vide:. wyrok SN z dnia 30 sierpnia 2000 r., V KKN 267/2000, OSNKW 2000, nr 9-10, poz. 85; postanowienie SN z dnia 25 lutego 2002 r., I KZP 1/02, OSNKW 2002, nr 5-6, poz. 35). Dla wyczerpania jego znamion konieczne jest podjęcie przez sprawcę "umyślnych oszukańczych zabiegów" w drodze podstępu w celu wprowadzenia w błąd podmiot dysponujący in concreto jak w tej sprawie możliwością udzielenia pożyczki.

Przypisanie przestępstwa z art. 286 § 1 kk wiąże się z wykazaniem, że sprawca obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd innej osoby oraz to, że usiłuje ją doprowadzić w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Oskarżony w celu uzyskania pożyczki przedłożył zaświadczenie poświadczające nieprawdę. Miał pełną świadomość, że w chwili przedkładania zaświadczenia nie pozostawał w stosunku zatrudnienia a bezpośrednim celem złożenia oświadczenia było uzyskanie pożyczki. Oskarżony miał świadomość, że oświadczenie o zarobkach jest niezbędne w procedurze zawarcia umowy pożyczki i stanowi dla (...) uprawdopodobnienie, że pożyczkobiorca wywiąże się ze zobowiązania.

Przypisując oskarżonemu popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 1 kk, Sąd uznał, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (pracownika D.), ale także i to, że usiłował doprowadzić ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem

Przestępstwo z art. 286 § 1 kk zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Wymierzając oskarżonemu W. K. karę 7 miesięcy pozbawienia wolności, Sąd uwzględnił całokształt okoliczności podmiotowych i przedmiotowych popełnionego przez niego przestępstwa, a zwłaszcza charakter tego występku. Sąd miał przy tym na uwadze zarówno okoliczności łagodzące, jak i okoliczności obciążające sprawcę. Sąd baczył też, aby wymierzona oskarżonemu kara była dostosowana do stopnia społecznej szkodliwości jego czynu, stopnia zawinienia oskarżonego, a także, aby wszechstronnie uwzględniała te cele, które stawiane są karze.

Niewątpliwą okolicznością obciążającą jest fakt uprzedniej karalności W. K.. Powyższe wskazuje, że oskarżony nie jest sprawcą „przypadkowym”, który „nieświadomie” wkroczył na drogę przestępstwa. W ocenie Sądu, w tym stanie rzeczy, orzeczenie wobec W. K. bezwzględnej kary pozbawienia wolności jest adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu, spełni cele w zakresie prewencji szczególnej, jak i ogólnej. Zachowanie oskarżonego po zwolnieniu z zakładu karnego dowodziło najwyraźniej zupełnej bezskuteczności stosowanych sankcji karnych. Był on wielokrotnie karany. Doświadczenie izolacji więziennej nie powstrzymało go jednak od popełnienia w krótkim czasie po zwolnieniu z zakładu karnego od kolejnego przestępstwa przeciwko mieniu i to pomimo tego, że z pewnością miał świadomość grożących mu za nie konsekwencji. Trudna sytuacja materialna nie może być usprawiedliwieniem do popełniania przestępstw, a już tym bardziej do poszukiwania sposobów na jej poprawę kosztem innych osób czy podmiotów. W ocenie Sądu tylko kara odpowiednio surowa daje szansę, by wpoić wreszcie oskarżonemu wewnętrzny imperatyw powstrzymania się od popełniania przestępstw. Oskarżony działał z niskich pobudek – w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, licząc na szybkie uzyskanie pieniędzy. Przy wymiarze kary Sąd uwzględnił również wysokość potencjalnej szkody.

Jako okoliczności łagodzące przy wymiarze kary Sąd uwzględnił przyznanie się sprawcy do winy.

Biorąc pod uwagę uprzednią karalność oskarżonego za przestępstwa, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu, nie sposób było w jego sytuacji mówić o jakiejkolwiek pozytywnej prognozie kryminologicznej, która uzasadniałaby warunkowe zawieszenie wykonania kary.

Na podstawie art. 44 § 2 kk Sąd orzekł na rzecz Skarbu Państwa przepadek dowodów rzeczowych zarejestrowanych w wykazie dowodów rzeczowych nr I w postaci wniosku o pożyczkę, scoringu finansowego oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków, jako że są to przedmioty, które służył do popełnienia przestępstwa i zarządził pozostawienie ich w aktach sprawy.

Mając na uwadze fakt, że w czasie orzekania obowiązywała inna ustawa niż w czasie popełnienia czynu przypisanego oskarżonemu, Sąd kierując się dyrektywami art. 4 § 1 kk, zgodnie z którym, jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy uznał, że w sprawie zachodzą przesłanki do stosowania ustawy poprzednio obowiązującej (choć przez niedopatrzenie nie dał temu wyrazu w sentencji wyroku). Ustawa względniejsza to taka, która stwarza możliwość korzystniejszego dla interesów sprawcy osądu (korzystniejszej oceny prawnokarnej czynu), skutkując tym samym przyjęciem mniej surowych reguł odpowiedzialności lub zastosowaniem mniej dotkliwych sankcji (Wąsek (w:) Górniok i in., t. 1, s. 58-59). Przy ocenie "względności ustawy" należy brać pod uwagę wszystkie prawnokarne instytucje porównywanych ustaw, które mogłyby mieć zastosowanie do danego sprawcy, tj. nie tylko samo zagrożenie karą, ale też np. przedawnienie, instytucje probacyjne, granice wieku odpowiedzialności karnej, dyrektywy wymiaru kary, powrotność do przestępstwa, zatarcie skazania, nadzwyczajne złagodzenie kary; ocena ta powinna być dokonywana in concreto, a nie in abstracto (por. uchwała SN z dnia 12 marca 1996 r., I KZP 2/96, OSNKW 1996, nr 3-4, poz. 16; postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2001 r., V KKN 67/01, OSNKW 2002, nr 5-6, poz. 36). W świetle powyższych dyrektyw Sąd uznał, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy należało zastosować przepisy obowiązujące w dacie popełnienia czynu.

Ponieważ oskarżony w postępowaniu przygotowawczym i przed sądem korzystał z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, zaś koszty tejże pomocy nie zostały uiszczone w całości, ani w części na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3, § 16 oraz § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 461 ze zm.) należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. P., składającej stosowny wniosek, kwotę 804 złote powiększoną o 23 % podatku od towarów i usług.

Zwalniając oskarżonego od ponoszenia opłat i pozostałych kosztów sądowych, Sąd kierował się art. 624 § 1 kpk. Pod uwagę w tym względzie wzięto sytuację materialną oskarżonego.