Sygn. akt I C 2208/16
W IMIENIU RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 marca 2017 roku
Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodnicząca: Sędzia SR Małgorzata Nowak
Protokolant : st . sekr. Sąd Sylwia Domańska
po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2017 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy
z powództwa Z. G.
przeciwko S. G.
o zapłatę
1. oddala powództwo ;
2. zasądza od Z. G. na rzecz S. G. kwotę 1.217 złotych ( jeden tysiąc dwieście siedemnaście ) tytułem zwrotu kosztów procesu .
Sygn. akt I C 2208/16
Pozwem z dnia 14 czerwca 2016 roku powód Z. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. G. kwoty 2.500 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 10 maja 2016 roku kupił od pozwanego używany traktor rolniczy. Pozwany zdecydował się na zakup pomimo tego, że rok produkcji ciągnika rolniczego był inny niż wskazany w ogłoszeniu, a traktor nie posiadał ważnego badania technicznego. Dopiero po zakupie ciągnika ujawniły się wady techniczne w postaci braku przedniego napędu i wyskakującego reduktora biegów. W dniu 17 maja 2016 roku powód wysłał do pozwanego reklamację z żądaniem zwrotu części zapłaconej ceny pojazdu w wysokości 2.500 złotych. W odpowiedzi na otrzymane pismo pozwany odmówił realizacji roszczeń powoda, wskazując że poinformował go o wszystkich wadach pojazdu.
[pozew – k. 2-4]
Nakazem zapłaty z dnia 30 sierpnia 2016 roku wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd zasądził na rzecz powoda roszczenie zgodnie z żądaniem pozwu.
[nakaz zapłaty – k. 21-21v.]
W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 21 września 2016 roku pozwany wniósł
o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu. Przyznał, że w dniu
4 maja 2016 roku umieścił na portalu internetowym (...).PL ogłoszenie o sprzedaży ciągnika rolniczego model Białoruś (...) nr rej (...), który następnie w dniu 10 maja 2016 roku sprzedał powodowi. Wskazał, że przy zawieraniu umowy jego syn, który brał udział
w transakcji poinformował powoda o wadach technicznych traktora, które wynikały z jego normalnej, wieloletniej eksploatacji. Cena pojazdu wynosiła 23.500 złotych i uwzględniała już koszty naprawy wszystkich usterek ciągnika w wysokości 2.500 złotych. Powód przystał na uzgodnioną cenę, a podpisując umowę oświadczył, że znany jest mu stan techniczny pojazdu i nie wnosi z tego tytułu żadnych zastrzeżeń. Co więcej powód wiedział również
z okazanego mu dowodu rejestracyjnego, że traktor nie ma aktualnego przeglądu technicznego. Zdaniem pozwanego skoro powód po zakupie pojazdu przejechał nim odległość 40 kilometrów do swojego miejsca zamieszkania nie było możliwe aby pojazd posiadał niesprawny układ napędowy. Powód następnego dnia po zakupie wysłał sms-a do syna powoda P. G. (1), w którym nie wspominał o wadach pojazdu. Natomiast namawiał pozwanego do „przepisania umowy na sprzedaży traktora na inną osobę”.
W konsekwencji w ocenie pozwanego niezrozumiałe jest żądanie obniżenia ceny o kolejne 2.500 złotych z uwagi na wady nabytego pojazdu.
[sprzeciw do nakazu zapłaty – k. 24-30]
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Powód poszukiwał w celu zakupu ciągnika rolniczego z przednim napędem . W ogłoszeniach internetowych znalazł model marki Białoruś (...) 82 rok produkcji 1996 za cenę 26.000 złotych, wystawiony przez P. G. (1) , syna pozwanego .
[bezsporne, nadto wyjaśnienia informacyjne powoda k. 38- 38v. w zw. z zeznaniami powoda – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29-00:30:58, zeznania
P. G. – k. 38v. - 39, nadto kserokopia ogłoszenia internetowego –k. 9, 61-61v. ]
Pozwany nie użytkował od dłuższego czasu ciągnika do prac polowych, dlatego chciał go sprzedać.
[ wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11, zeznania P. G. – k. 38v. – 39]
Powód w dniu 7 maja 2016 roku przyjechał do pozwanego obejrzeć traktor. Odbył jazdę próbną. Został mu okazany dowód rejestracyjny, z którego wynikało, że traktor został wyprodukowany w 1995 roku a nie jako podano w ogłoszeniu w 1996 roku i nie ma ważnego badania technicznego. Ponadto syn pozwanego P. G. (1) poinformował go,
że dziewiąty bieg „wyskakuje”, pojazd ma słabe hamulce, konieczna jest wymiana świateł, hamulców, opon i błotnika.
[częściowo wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v.w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75 00:30:58-00:48:11, wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11, zeznania P. G. – k. 38v.-39, kserokopia dowodu rejestracyjnego – k. 7-8]
Pomimo tego powód zamierzał kupić traktor i wpłacił pozwanemu zadatek
w wysokości 2.000 złotych.
[wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11, zeznania powoda – k. 73 -74 płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29- 00:30:58, zeznania P. G. – k. 38v.-39]
W dniu 10 maja 2016 roku powód ponownie przyjechał do pozwanego i zawarł
z nim umowę sprzedaży ciągnika rolniczego za kwotę 23.500 złotych.
W punkcie 5 umowy sprzedający oświadczył, że pojazd nie ma ukrytych wad technicznych,
a kupujący potwierdza, że zna stan techniczny pojazdu oraz że zapoznał się z dokumentami
i oznaczeniami pojazdu i nie wnosi z tego tytułu żadnych zastrzeżeń. Zgodnie z punktem
7 umowy w sprawach nieuregulowanych w umowie miały zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.
[bezsporne, nadto umowa sprzedaży pojazdu – k. 5, wyjaśnienia informacyjne powoda –
k. 38-38v. w zw. z zeznaniami powoda – k. 73 -74 płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29- 00:30:58 , wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11, zeznania E. G. – k. 39]
Pozwany nie umiał przerzucać biegów w traktorze, dlatego syn pozwanego P. G. (1) pokazał powodowi w jaki sposób powinien obsługiwać przekładnię biegów.
[zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11, zeznania P. G. – k. 38v.-39]
Powód odebrał ciągnik i pojechał nim do swojego domu oddalonego o 20 kilometrów.
[bezsporne, nadto wyjaśnienia informacyjne powoda k.38-38v. w zw. z zeznaniami powoda – k. 73-74, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29-00:30:58, wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:30:58-00:48:11]
W dniu 11 maja 2016 roku powód wysłał do P. G. (1) sms-a prosząc
o anulowanie pierwotnej umowy sprzedaży i zawarcie nowej pomiędzy pozwanym a inną osobą kupującą, najlepiej osobą mieszkającą na Ukrainie , gdzie istnieje większa możliwość naprawy lub uzyskania części zamiennych do ciągnika tego typu , jaki był przedmiotem sprzedaży . Pozwany nie zgodził się na tą propozycję.
[bezsporne, nadto zeznania powoda – k. 73, płyta CD z nagraniem – k. 73-74v. 00:03:29-00:30:58, wyjaśnienia informacyjne pozwanego – k. 38v. w zw. z zeznaniami pozwanego – k. 74-75, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29-00:30:58, zeznania P. G. – k. 38v. – 39, zeznania E. G. – k. 39, lista wysłanych wiadomości tekstowych – k. 60, wydruk treści sms-a – k. 65]
W dniu 4 czerwca 2016 roku powód sprzedał traktor za 21.000 złotych, z zaznaczeniem w umowie sprzedaży , że pojazd ma uszkodzone przeniesienie napędu .
[bezsporne, nadto kserokopia umowy sprzedaży – k. 10, wyjaśnienia informacyjne powoda – k. 38-38v. w zw. z zeznaniami powoda – k. k. 73-74, płyta CD z nagraniem – k. 76 00:03:29-00:30:58]
W piśmie z dnia 17 maja 2016 roku powód zgłosił do pozwanego reklamację zakupionego ciągnika rolniczego żądając zwrotu kwoty 2.500 złotych , stanowiącej różnicę pomiędzy ceną jego nabycia od pozwanego , a ceną sprzedaży z dnia 4 czerwca 2016 roku .
[bezsporne, nadto pismo „reklamacja towaru” – k. 6]
W odpowiedzi pozwany wniósł o odmówił realizacji roszczeń powoda.
[bezsporne, nadto pismo pozwanego - k. 11-12]
Ustalając okoliczności sprawy Sąd miał na względzie to, że był on w przeważającej części niesporny. Sąd oparł się – w zakresie ustalonego stanu faktycznego – na treści dokumentów prywatnych, które nie były przez żadną ze stron kwestionowane i nie budziły wątpliwości Sądu oraz na zgodnych zeznaniach świadków i pozwanego.
Analiza całokształtu materiału dowodowego nie pozwalała uznać za wiarygodne zeznań powoda, iż nabyty przez niego ciągnik rolniczy posiadał wady układu napędowego,
o których pozwany go nie poinformował, a które to wady uniemożliwiały zwykłą eksploatację ciągnika rolniczego. Pozwany nie zdołał w żaden sposób tych twierdzeń udowodnić.
Co więcej przeczyły im zeznania pozwanego i świadka P. G. (1), którzy w sposób całkowicie wiarygodny wyjaśnili, że sprzedany pojazd nie mógł mieć żadnych tego rodzaju wad w chwili wydania ciągnika powodowi. Co więcej nawet gdyby przyznać , iż ciągnik taką wadę posiadał to w żadnym razie nie można było wykluczyć, że była to wada wynikająca z długoletniej normalnej eksploatacji pojazdu, która nie była objęta odpowiedzialnością z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Sąd miał na uwadze również to, że ze względu na sprzedaż traktora przez powoda ustalenie tych okoliczności w sposób absolutnie pewny
nie było możliwe, a twierdzenia pozwanego w zestawieniu z pozostałym zgromadzonym
w sprawie materiałem dowodowym, przy uwzględnieniu wskazań doświadczenia życiowego należało uznać za nieudowodnione.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
W przedmiotowej sprawie powód dochodził obniżenia ceny sprzedanego mu w dniu 10 maja 2016 roku ciągnika rolniczego powołując się na wadę sprzedanego pojazdu, o której
nie został poinformowany przy zawarciu umowy sprzedaży. Jednocześnie wskazywał,
że wada ta uniemożliwia zwykłe użytkowanie pojazdu wynikającego z jego przeznaczenia.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że z uwagi na datę zawarcia umowy sprzedaży ciągnika rolniczego w niniejszej sprawie miały zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego po zmianie dokonanej ustawą z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta (Dz.U.2014.827) (art. 51 ustawy zmieniającej).
Zgodnie z art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).
Stosownie zaś do treści art. 557 § 1 k.c. sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.
W świetle art. 559 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły
z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili.
Powyższy przepis modyfikuje rozkład ciężaru dowodu - jako przepis w tym zakresie szczególny w stosunku do art. 6 k.c. - w razie dochodzenia przez kupującego od sprzedawcy roszczeń z tytułu rękojmi. Treść normy prawnej zawartej w art. 559 k.c. uzasadnia bowiem posługiwanie się domniemaniem, że wady wynikły z przyczyny tkwiącej już poprzednio
w rzeczy sprzedanej. Oznacza to, że na kupującym nie spoczywa ciężar dowodu, iż wada powstała z przyczyny tkwiącej już poprzednio w rzeczy. Ryzyka wadliwej produkcji i ryzyka związanego ze sprzedażą rzeczy wadliwych nie może bowiem ponosić kupujący.
Na sprzedawcy spoczywa zatem obowiązek kontroli dostarczonego towaru celem stwierdzenia, czy w dacie wydania kupującemu przedmiotu sprzedaży nie ma on wad fizycznych. Natomiast kupujący nie ma obowiązku badania rzeczy, a ujemne dla niego skutki prawne wywołują jedynie dwa elementy: świadomość, że rzecz zaoferowana do sprzedaży ma wadę i świadome w takiej sytuacji nabycie rzeczy wadliwej. (wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 27 listopada 2003 roku, sygn. akt III CK 115/02, publ. Legalis nr 226247, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2000 roku, sygn. akt III CKN 305/00, publ. Legalis
nr 76562)
Niezależnie od powyższego, wskazać należy, że decydując się na zakup używanego pojazdu, trzeba liczyć się z tym, że nawet najbardziej prawidłowa jego eksploatacja zawsze powoduje zmniejszenie jego wartości i najczęściej również użyteczności. Znajduje
to odzwierciedlenie w niższej w stosunku do nowego pojazdu cenie sprzedaży. Upływ czasu
i używanie rzeczy, nawet zgodnie z jej przeznaczeniem, mogą mieć wpływ na powstanie wad rzeczy, przy czym ich stopień może być różny. Oczywistym jest przy tym, że określona
w art. 556 § 1 k.c. odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne rzeczy sprzedanej odnosi się także do rzeczy używanych, nie obejmuje ona jedynie odpowiedzialności za takie zmniejszenie wartości lub użyteczności rzeczy, które są normalnym następstwem jej prawidłowego używania (vide uchwała SN z 21 marca 1977 r., III CZP 11/77, OSNC 1977/8/132).
W niniejszej sprawie w ocenie Sądu, pozwany sprostał ciężarowi dowodu o wiedzy nabywcy dotyczącej stanu kupowanego pojazdu. Z materiału dowodowego wynika wprost,
iż pozwany w sposób wyczerpujący umożliwił kupującemu zapoznanie się ze stanem technicznym ciągnika rolniczego. Powód miał możliwość odbycia jazdy próbnej przed sprzedażą co stanowiło okoliczność bezsporną w sprawie jak również udostępnił pojazd
w celu przeprowadzenia oględzin. Co więcej pozwany i jego syn P. G. (1), który brał udział w przeprowadzeniu transakcji poinformował powoda o wszystkich wadach pojazdu jak również okazał mu dowód rejestracyjny pojazdu. Jednocześnie wady te wynikały z normalnej eksploatacji pojazdu, który był używany do wykonywania prac polowych. Również pozostałe usterki w postaci słabych hamulców, konieczności wymiany świateł czy błotnika wynikały z normalnej, wieloletniej eksploatacji pojazdu, z których wymianą powód kupujący używany pojazd musiał się liczyć. (por. wyrok SN z 13 marca 1981 r., III CRN 31/81).
Jednocześnie powód nie wykazał, iż wada układu napędowego i wyskakującego reduktora biegów w oparciu, o które żądał obniżenia ceny zakupu pojazdu
o kwotę 2.500 złotych w rzeczywistości występowała tym bardziej, że jego twierdzenia
w tym zakresie zostały zakwestionowane w całości przez pozwanego. W przedmiotowej sprawie nie można było wykluczyć, że o ile wady te w rzeczywistości występowały miały charakter eksploatacyjny wynikający z tego, że ciągnik miał określony przebieg i był przez wiele lat użytkowany do prac polowych przez pozwanego. Zresztą ciągnik kupiony przez powoda został sprzedany kolejnemu nabywcy, a powód nie wnosił o dokonanie jego oględzin z udziałem biegłego. Należy bowiem wskazać, że, ustalenie czy ujawnione wady były następstwem prawidłowego używania rzeczy wymagało wiadomości specjalnych, którymi dysponuje biegły. (por. uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 21 marca 1977 roku sygn. III CZP 11/77 publ. Legalis 19973).
W ocenie Sądu w świetle wskazań doświadczenia życiowego, uwzględniając przebieg pojazdu, mając na względzie zeznania pozwanego i świadków potwierdzające dobry stan techniczny pojazdu i niesporny fakt niezgłoszenia przez powoda jakichkolwiek zastrzeżeń
w tym zakresie w chwili zakupu pojazdu i bezpośrednio po zakupie, Sąd doszedł do przekonania, iż powód nie wykazał, że podawane przez niego wady układu napędowego ciągnika rzeczywiście istniały. Nawet przyjmując, że wady te występowały nie można było wykluczyć, że miały one charakter eksploatacyjny wynikający z wieloletniego, normalnego użytkowania ciągnika, co wyłączało odpowiedzialność pozwanego z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej.
Mając na uwadze powyższe rozważania w ocenie Sądu na podstawie powołanych przepisów, zgłoszone powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, obciążając nimi w całości powoda jako stronę przegrywającą. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego składało
się wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 1.200 złotych zgodnie
§ 2 pkt 3 Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.