Sygnatura akt VIII Gz 235/17

POSTANOWIENIE

Dnia 28 lipca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Sałamaj

Sędziowie SO Anna Górnik

SO Anna Budzyńska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2017 roku, w S.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela P. G. (1)

o ogłoszenie upadłości dłużnika (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. obejmującej likwidację jego majątku

na skutek zażalenia dłużnika na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 2 lutego 2017 r., sygn. akt XII GU 131/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

SSO Anna Górnik SSO Piotr Sałamaj SSO Anna Budzyńska

UZASADNIENIE

W dniu 16 czerwca 2015 r. wnioskodawca P. G. (1) wniósł o ogłoszenie upadłości dłużnika – (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. obejmującej likwidację majątku.

Wnioskodawca, uzasadniając swoją legitymację do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...) powołał się na nabycie na podstawie dwóch umów cesji wierzytelności w stosunku do dłużnika. Podniósł mianowicie, że na podstawie umowy cesji z dnia 13 maja 2015 roku nabył od (...) spółki jawnej w M., przysługującą temu podmiotowi wobec dłużnika wierzytelność w kwocie 5.000 zł, wynikającą z faktury VAT nr (...) z dnia 3 marca 2014 roku, wskazując że dłużnik został poinformowany o zawarciu umowy przeniesienia wierzytelności i do dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie wykonał powyższego zobowiązania. Wnioskodawca wskazał, że w dniu 16 kwietnia 2015 roku zawarł także umowę sprzedaży wierzytelności z „(...) (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W., na mocy której nabył wierzytelności tej spółki wobec dłużnika w łącznej kwocie 152.453,01 zł, wynikające z czterech wskazanych w treści umowy Not Odszkodowawczych; dłużnik został poinformowany o zawarciu umowy przeniesienia wierzytelności i do dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie wykonał powyższego zobowiązania

W uzasadnieniu wniosku o ogłoszenie upadłości wnioskodawca P. G. (1) wywodził, że dłużnik w sposób trwały zaprzestał regulowania swoich zobowiązań, posiada wielu wierzycieli m.in. wnioskodawcę oraz inne podmioty. Wnioskodawca wskazał, że według jego najlepszej wiedzy dłużnik posiada zadłużenie wobec Skarbu Państwa - Agencji Nieruchomości Rolnych, Oddział Terenowy w S. z tytułu czynszu dzierżawy, wynikającego z umowy dzierżawy z dnia 22 maja 1996 r., które na koniec 2014 r. wynosiło ponad 600.000 zł i jest niespłacane przez kilka lat. Wnioskodawca podniósł, że (...) spółka z o. o. w S. jest także dłużnikiem Gminy W. z tytułu niezapłaconych podatków oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddziału w S., Inspektoratu w Ś. z tytułu zaległych składek; przeciwko dłużnikowi prowadzone są postępowania egzekucyjne z inicjatywy tych pokrzywdzonych. Wnioskodawca wskazał, iż wierzycielem dłużnika jest Skarb Państwa -Starosta (...) - z tytułu wynagrodzenia za korzystanie bez tytułu prawnego z działek drogowych.

Wnioskodawca podał, iż dłużnik posiada również innych wierzycieli, nie wskazanych we wniosku, o wartości przekraczającej 1.500.000 zł, których dokładne ustalenie będzie możliwe dopiero na podstawie dokumentacji finansowo-księgowej dłużnika.

W odpowiedzi na wniosek, pismem procesowym z dnia 20 lipca 2015 roku (k. 128) dłużnik wniósł o jego oddalenie, nadto o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych, obciążenie wnioskodawcy wszystkimi kosztami postępowania. W pierwszej kolejności dłużnik wniósł na podstawie art. 34 prawa upadłościowego i naprawczego o nakazanie wnioskodawcy opublikowania w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim oświadczenia, o treści: „P. G. (1) przeprasza Spółkę z o.o. (...) za to, że działając w złej wierze złożył wniosek o ogłoszenie upadłości tej Spółki, pomimo braku przesłanek uzasadniających złożenie takiego wniosku" w formacie nie mniejszym niż 10 cm x 10 cm.

Dłużnik zarzucił, że wniosek P. G. (1) o ogłoszenie upadłości dłużnika został złożony w złej wierze w rozumieniu art. 34 p.u.in. Dłużnik zakwestionował legitymację wnioskodawcy, wskazując że wnioskodawca nie wykazał faktu nabycia wierzytelności w wysokości 5000 zł. Podniósł, że wierzytelność wnioskodawcy w kwocie 5.000 zł, którą, jak wywodzi wnioskodawca, nabył od Spółki Jawnej (...), została zapłacona przez dłużnika w całości w dniu 10 lipca 2015 roku na rzecz S. N. prowadzącego działalność pod firmą (...), wobec którego to podmiotu wynikało zobowiązanie dłużnika z faktury VAT nr (...). Podał, iż brak jest wiarygodnego dowodu objęcia wierzytelności wynikającej z faktury VAT nr (...) czynnością wniesienia przedsiębiorstwa (...) do Spółki Jawnej (...), nadto podniósł, iż nie można na podstawie załączonych do wniosku o ogłoszenie upadłości dokumentów uznać skuteczności przeniesienia tej wierzytelności na podstawie umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r., gdyż wnioskodawca nie wykazał nabycia wierzytelności wobec G. A. B. przez zbywcę spółkę jawną (...).

Zdaniem dłużnika wnioskodawca również nigdy nie zawiadomił go w sposób przewidziany prawem o przejęciu wierzytelności. J. dłużnik wskazał, że nawet zakładając, że wnioskodawca nabył wierzytelność w kwocie 5000 zł od spółki jawnej (...), czego skutecznie zdaniem dłużnika, nie wykazał, to wnioskodawca powinien odzyskać wskazaną kwotę, zapłaconą przez dłużnika w dniu 10.07.2015 roku na rzecz S. N., gdyż ten jest wspólnikiem tej spółki jawnej, która w umowie przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r. zawartej w wnioskodawcą, zobowiązała się do przekazania na rzecz wnioskodawcy spłaty otrzymanej od dłużnika.

Dłużnik w odpowiedzi na wniosek zakwestionował także istnienie pozostałych wierzytelności wnioskodawcy wskazanych we wniosku, nabytych przez wnioskodawcę od (...) (...) Sp. z o.o. Dłużnik zarzucił, iż są one całkowicie fikcyjne i wykreowane na użytek konfliktu, który powstał pomiędzy G. A. B., a (...) (...) Sp. z o.o. w lipcu 2013 i trwa do dzisiejszego dnia. Dłużnik zakwestionował, że umowa przeniesienia wierzytelności pomiędzy wnioskodawcą, a spółką (...) (...) została zawarta w dniu 16 kwietnia 2015 r. Zdaniem dłużnika umowa ta została zawarta wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania w celu wykreowania wierzytelności mogącej stanowić podstawę złożenia wniosku. Od lipca 2013 roku spółka (...) (...) (poprzednia nazwa C.) permanentnie podejmuje wrogie działania wobec G. A. B., która jest dzierżawcą i użytkownikiem pola golfowego w K. od 1996 roku na podstawie umowy dzierżawy zawartej z Agencją Nieruchomości Rolnych. Podniósł, że w dniu 8 lipca 2013 roku spółka ta zawarła z Gminą W. umowę dzierżawy działki nr (...) w obrębie K., znajdującej się centrum pola golfowego, która to działka była w tym czasie dzierżawiona przez G. A. B. od Gminy W., następnie bezprawnie i wbrew postanowieniom umowy dzierżawy – wtargnęła na teren pola golfowego (działki nr (...)), naruszając posiadanie spółki (...), ogradzając obszar 1,2 ha drutem kolczastym i rozpoczęła wrogie działania mające na celu sparaliżowanie funkcjonowania pola golfowego. Według dłużnika tzw. noty odszkodowawcze dotyczą faktycznie nieistniejących wierzytelności, są kwestionowane przez dłużnika tak co do zasady jak i wysokości. Dłużnik wskazał, że spółka (...) (...), nawet zakładając skuteczność zawartej z Gminą umowy dzierżawy nie może domagać się jako dzierżawca wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tej działki. Również pozostałe noty odszkodowawcze, zdaniem dłużnika, obejmują rzekome wierzytelności z tytułu szkody w związku z udaremnieniem przeprowadzenia działań marketingowo – sondażowych, szkody z tytułu uniemożliwienia klientom tej spółki i jej współpracownikom swobodnego dostępu do działki nr (...), czy szkody z tytułu pożaru jaki miał miejsce na terenie tej działki w dniu 22 września 2013 roku Zdaniem dłużnika spółka (...) (...) nie wykazała w żadnym stopniu szkody poza określeniem kwoty roszczenia.

Zdaniem dłużnika wniosek o ogłoszenie upadłości jest całkowicie bezpodstawny nie tylko z powodów wyżej wskazanych, ale także z uwagi na działania Burmistrza W. i spółki (...) (...). W relacjach między dłużnikiem, Burmistrzem W. i spółką (...) (...) prowadzone są liczne postępowania sądowe, a nadto między dłużnikiem a Burmistrzem W. toczą się postępowania podatkowe. Istotną przyczyną konfliktu spółki dłużnika z Burmistrzem W. był m.in. fakt nadmiernego naliczania przez Gminę W. podatku od nieruchomości z tytułu posiadania pola golfowego. Konflikt z Burmistrzem W. na tym tle doprowadził do zajęcia rachunków bankowych z tytułu rzekomo zaległego podatku od nieruchomości, naliczanego w kwotach znacznie przekraczających praktykę opodatkowania pól golfowych. Po weryfikacji stanu prawnego i faktycznego w tym zakresie, w wyniku dokonanej przez dłużnika w 2015 roku korekty deklaracji podatkowych za lata 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 i 2015 spółka dłużnika wykazała nadpłatę podatku od nieruchomości za lata 2010-2014 i wystąpiła o zwrot nadpłaty w kwocie 57.000 zł. Dłużnik wskazał, że w wyniku wskazanej korekty Burmistrz W. wszczął postępowania podatkowe, czego konsekwencją z kolei było zawieszenie toczących się przeciwko dłużnikowi postępowań egzekucyjnych z tytułu tego podatku. Poza zawieszoną egzekucją z wniosku Burmistrza W. nie są aktywnie prowadzone przeciwko niemu inne postępowania egzekucyjne, rozliczenia z dostawcami w 2015 r. realizowane są w uzgodnionych terminach, wynagrodzenia oraz należności z tytułu podatku VAT i PIT płacone są na bieżąco.

Odnosząc się do występowania rzekomych zaległości w zapłacie w zakresie korzystania z nieruchomości Skarbu Państwa, znajdujących się w obrębie pola golfowego, dłużnik wskazał, iż w odniesieniu do nich Spółka nie ma obowiązku zapłaty wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania, z uwagi na to, że sporne działki drogowe nabyła na własność na zasadzie zasiedzenia. Stosowny wniosek do w tej sprawie został złożony przez spółkę do Sądu Rejonowego w Świnoujściu, Wydział Zamiejscowy w K. w dniu 25 czerwca 2014 roku (I Ns 60/15). Dłużnik wskazał, że w tej sprawie postanowieniem z dnia 5 września 2015 roku Sąd I instancji zabezpieczył roszczenie spółki zasiedzenie poprzez nakazanie wpisania stosownego ostrzeżenia do KW.

Uzasadniając wniosek oparty o treść art. 34 puin, dłużnik zarzucił, że wniosek P. G. (1) o ogłoszenie upadłości spółki został złożony w złej wierze, gdyż wierzyciel nie dochodził zgłoszonej wierzytelności przed sądem, a dłużnik nie został zawiadomiony o cesjach wierzytelności dokonanych przez pierwotnego wierzyciela. W ocenie dłużnika, jest oczywistym, że normalnie działający wierzyciel nie dochodzi swych wierzytelności poprzez kierowanie wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż siłą rzeczy tego rodzaju działanie zazwyczaj takiego efektu w postaci odzyskania należności nie powoduje. Dłużnik wskazał, że pomijając racjonalność takiego działania, należy mieć na uwadze, że wnioskodawca złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, w sytuacji gdy dłużnik nie miał nawet wiedzy o tym, że wnioskodawca jest jego wierzycielem. Zarówno bowiem zawiadomienie o cesji wierzytelności A. S. N. na (...) spółkę jawną a następnie cesji na rzecz wnioskodawcy jak i zawiadomienie o cesji wierzytelności (nieistniejącej) spółki (...) (...) na wnioskodawcę nigdy nie dotarło do wnioskodawcy. Dłużnik podniósł, że trudno zaspokajać wierzyciela, o którym się nie posiada wiedzy.

Mając powyższe na uwadze dłużnik stwierdził, że nie występują przesłanki do ogłoszenia jego upadłości, zaś wniosek stanowi wyraz działania wnioskodawcy, w porozumieniu z (...) (...), na szkodę spółki.

Odnosząc się do odpowiedzi dłużnika na wniosek wnioskodawca P. G. (1) w piśmie z dnia 1 września 2016 roku (k. 1415) zaprzeczył wszelkim twierdzeniom dłużnika, podnosząc że są one w dużej mierze nieprawdziwe. Podtrzymał dotychczasową argumentację, że dłużnik od dłuższego czasu tj. od 2012 roku jest niewypłacalny oraz że stan ten jest wynikiem zamierzonych działań, podjętych przez niego a w rzeczywistości przez jedynego udziałowca Pana A. J., który podjął samodzielnie lub za pośrednictwem zarządu szereg działań mających na celu wyprowadzenie majątku dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Odnosząc się do zarzutu braku legitymacji procesowej czynnej wnioskodawca wskazał, że co prawda dłużnik już po złożeniu odpowiedzi na wniosek wpłacił do depozytu sądowego sporną kwotę 5000 zł na rzecz wierzyciela P. G. (1), co jednak nastąpiło po pół roku po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, ale nie można uznać zaspokojenia tej wierzytelności, skoro kwota ta nie została wpłacona przez dłużnika wraz z odsetkami.

Nadto wnioskodawca wskazał, że dłużnik niezasadnie pomija przy ocenie legitymacji czynnej wnioskodawcy nabyte przez niego wierzytelności od (...) (...). Wyjaśnił, że wierzytelności te niemal w całości są związane ze szkodą, którą poniosła spółka (...) (...), dochodzoną na zasadach ogólnych ( art. 415 K.c.)

Za bezzasadne uznał nadto kwestionowanie przez dłużnika skuteczności przelewu wierzytelności w kwocie 5000 zł. Wskazał, że z treści aktu notarialnego Rep. A (...) wynika, iż S. N., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) wniósł aportem do (...) Sp.j. całe przedsiębiorstwo związane z tą działalnością gospodarczą, a więc z uwagi na treść art. 55 1 pkt 4 k.c. również wierzytelności, w tym sporną.

Wnioskodawca zakwestionował także prawidłowość korekt deklaracji podatkowych sporządzonych przez dłużnika, podniósł nadto, iż dłużnik dokonywał czynności mających na celu wyzbycie się majątku w tym m.in. nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) oraz przeniósł posiadanie nieruchomości, na których znajduje się pole golfowe na rzecz spółki (...) wraz z całym majątkiem ruchomym i wszystkimi przychodami, na mocy tak zwanej „umowy o zarządzanie kompleksem golfowym". Podniósł, iż dłużnik posiada niespłacone, wymagalne zobowiązania wobec Agencji Nieruchomości Rolnych (ok. 1.150.000 zł), wobec Starostwa Powiatowego (ok. 89.605,49 zł), wobec ZUS (ok. 120.102,35 zł ), wobec Gminy W. ( ok. 835.600 zł), (...) (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (ok.1.115.081,01 zł).

Postanowieniem z dnia 2 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w punkcie I. sentencji ogłosił upadłość (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. obejmującą likwidację majątku dłużnika, w punkcie II. wezwał wierzycieli upadłego do zgłoszenia swoich wierzytelności w terminie miesiąca od daty ukazania się obwieszczeń o ogłoszeniu upadłości, w punkcie III. sentencji wezwał osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłaszania w terminie miesiąca od daty ukazania się obwieszczeń o ogłoszeniu upadłości, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym, w punkcie IV. sentencji wyznaczył sędziego komisarza w osobie Sędziego Sądu Rejonowego Moniki Rzepiejewskiej, w punkcie V. sentencji wyznaczył syndyka w osobie B. D., w punkcie VI. oddalił wniosek dłużnika o nakazanie wnioskodawcy złożenia publicznego oświadczenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1 p.u.in., w punkcie VII. sentencji zasądził od dłużnika na rzecz wnioskodawcy kwotę 11.817 zł tytułem kosztów postępowania (sygn. akt XII GU 131/15).

Sąd Rejonowy ustalił, że (...) Sp. z o. o. w S. prowadzi działalność gospodarczą od 1996 r. Przedmiotem działalności dłużnika jest m.in. działalność związana ze sportem, działalność rekreacyjna, gastronomiczna, hotelowa itp. Od dnia 12 grudnia 2016 r. prezesem zarządu dłużnika jest A. J.. Aktualnie dłużnik nie zatrudnia żadnych pracowników.

W dniu 13 listopada 2013 r. dłużnik zawarł z (...) Sp. z o. o. w W. umowę przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu.

Z inicjatywy dłużnika toczyło się i nadal toczy się szereg postępowań sądowych, w tym wywołanych wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia działek gruntu o nr 567, 568, 586 i 587 położonych w K., pozwami przeciwko (...) Sp. z o. o. w (...) Sp. z o. o. w W. o ochronę posiadania, czy o zapłatę, a także przeciwko Gminie W. o ustalenie.

Sąd Rejonowy ustalił również, że przeciwko dłużnikowi również toczyło się i toczy się szereg postępowań sądowych, w tym o zapłatę, m.in. wywołanych pozwami (...) Sp. z o. o. w W. (jeden z pozwów został wycofany przez w.w spółkę – sprawa XVI GC 54/15), (...) Sp. z o. o. w W., (...) (...) Sp. z o. o. w W. (sprawa VI Nc-e (...)), Działka nr (...) Sp. z o. o. w W. (sprawa VI Nc-e (...)), Gminy W., Starostwa Powiatowego w K. itp. Dłużnik każdorazowo kwestionuje roszczenia wskazane w pozwach. Starosta (...) domaga się na drodze postępowania sądowego od dłużnika zapłaty kwoty 82.983,53 zł z odsetkami w wysokości ok. 6.600 zł z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w okresie od kwietnia 2012 r. do lutego 2015 r. Z kolei Gmina W. domaga się obecnie od dłużnika na drodze postępowania sądowego zapłaty kwoty 85.644,67 zł wraz z odsetkami z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości. Od grudnia 2015 r. dłużnik nie odnotowuje żadnych dochodów, faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej.

Do połowy marca 2014 r. dłużnik prowadził szeroko rozumianą działalność golfową na gruntach dzierżawionych (na podstawie umowy dzierżawy z dnia 22 maja 1996 r.) od Agencji Nieruchomości Rolnych (wcześniej od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa). Zgodnie z § 8 tej umowy dzierżawca mógł ponosić nakłady inwestycyjne powiększające wartość przedmiotu dzierżawy po uzyskaniu zgody wydzierżawiającego i uzgodnieniu z nim sposobu rozliczenia za dokonane ulepszenia, co określać miała odrębna umowa.

W dniu 15 marca 2014 r. dłużnik zawarł z (...) Sp. z o. o. w W. umowę o zarządzanie polem golfowym. W ramach tej umowy dłużnik zobowiązał się przekazać spółce (...) faktyczną kontrolę nad polem golfowym, z kolei spółka (...) zobowiązała się m.in. do utrzymania jakości pola golfowego, utrzymana i zabezpieczenia wszelkiej infrastruktury istniejącej na terenie pola golfowego, nadto do przejęcia i wykonywania wszelkich dotychczasowych zobowiązań zleceniobiorcy.

Sąd I instancji ustalił, że w dniu 14 stycznia 2014 r. dłużnik objął 220 udziałów w kapitale zakładowym (...) Sp. z o. o. w W. o łącznej wartości 110.000 zł i pokrył je wkładem niepieniężnym w postaci zorganizowanej części swojego przedsiębiorstwa, tj. Działu (...) P. G. (2). Udziały w spółce zostały przeniesione w dniu 17 czerwca 2014 r. na U. D. na podstawie umowy o zwolnienie z długu w zamian za świadczenie.

W latach 2011-2012 r. udziałowiec spółki dłużnika-A. J. udzielił dłużnikowi kilku pożyczek w łącznej kwocie ponad 800.000 zł z przeznaczeniem na dokapitalizowanie dłużnika.

Zgodnie z ustaleniami Sądu Rejonowego z uwagi na wysoki (w odniesieniu do osiąganych przychodów) czynsz dzierżawny, dłużnik zamierzał nabyć na własność nieruchomość, na której znajdował się kompleks pola golfowego od Agencji Nieruchomości Rolnych (pierwsze kroki w tym kierunku dłużnik podjął już w 2011 r.). W 2012 r. Agencja rozpoczęła procedurę sprzedaży i przystąpiła do sporządzenia wyceny dzierżawionych nieruchomości. W tym też okresie dłużnik zaprzestał płatności czynszu dzierżawnego. W dniu 18 kwietnia 2014 r. dłużnik zawarł porozumienie z Agencją, na mocy którego Agencja oświadczyła, iż zamierza sprzedać nieruchomość (którą wydzierżawiała dłużnikowi), w drodze przetargu nieograniczonego oraz że jest gotowa, w przypadku dojścia do skutku umowy sprzedaży, dokonać zwrotu nakładów poniesionych na nieruchomości przez dłużnika w kwocie 3.537.646 zł. Zwrot nakładów miał nastąpić w terminie jednego miesiąca od dnia podpisania przez Agencję umowy sprzedaży z nowym nabywcą nieruchomości i po podpisaniu przez dłużnika protokołu zdawczo-odbiorczego z przekazania nieruchomości oraz po uregulowaniu wszystkich zobowiązań wobec Agencji, w tym czynszu dzierżawnego. W dniu 2 kwietnia 2015 r. dłużnik podpisał z Agencją aneks nr (...) do wyżej wymienionego porozumienia, zgodnie z którym nakłady dłużnika określono na kwotę 3.543.772 zł.

W dniu 4 lipca 2016 r. dłużnik złożył do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie zawezwanie Agencji do próby ugodowej. Agencja zakwestionowała notę obciążeniową wystawioną przez dłużnika jako podstawę do wypłaty środków finansowych na rzecz dłużnika, podnosząc, iż powinien on obciążyć ją fakturą VAT za poczynione nakłady inwestycyjne.

W dniu 25 października 2016 r. (...) rozwiązała z dłużnikiem umowę dzierżawy kompleksu pola golfowego, wskazując, iż jest ono spowodowane zaległościami w zapłacie czynszu dzierżawnego (dłużnik nie płacił czynszu co najmniej od 2012 r.). Wskazano, że na dzień rozwiązania umowy dzierżawy zaległość dłużnika z tego tytułu wynosiła ok. 1.044.000 zł. Jako termin wydania nieruchomości Agencja wskazała dzień 15 listopada 2016 r. Pismem z dnia 1 grudnia 2016 r. dłużnik złożył Agencji oświadczenie o kompensacie swoich należności w kwocie 3.543.772,00 zł z należnościami Agencji w kwocie 715.230,93 zł, wystosował nadto do Agencji notę obciążeniową w zakresie kwoty 3.543.772 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że jednym z kontrahentów dłużnika był S. N.. W dniu 3 marca 2014 r. dłużnik złożył u S. N. zamówienie (nr (...)) na produkty T. (...). W dniu 17 marca 2014 r. w.w kontrahent wystawił dłużnikowi fakturę na kwotę 24.932,88 zł brutto, wskazując jako termin płatności datę 10 lipca 2014 r. Z uwagi na brak uregulowania przez dłużnika całości ceny sprzedaży, S. N., pismem z dnia 24 września 2014 r., wezwał dłużnika do zapłaty zaległej kwoty 10.183,12 zł wraz z odsetkami w wysokości 270,68 zł w ciągu 5 dni od dnia otrzymania wezwania. Dłużnik uregulował wyłącznie część kwoty wskazanej w w.w wezwaniu, w związku z czym S. N. wystosował do dłużnika w dniu 17 listopada 2014 r. kolejne wezwanie do zapłaty, tym razem kwoty 7.507,23 zł, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Brak zapłaty wskazanego roszczenia spowodował, iż S. N. przekazał informację w tym zakresie do Krajowego Rejestru Długów Biura (...) S.A. w W. (grudzień 2014 r.).

Sąd I instancji ustalił, że na podstawie umowy przeniesienia przedsiębiorstwa na spółkę jawną z dnia 2 lutego 2015 r. S. N. wniósł do A. N. sp. j. w M. wkład pieniężny, a ponadto wszystkie składniki materialne i niematerialne związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą pod nazwą (...) SKŁAD (...), w tym należności w kwocie ok. 12.000.000 zł. O powyższym fakcie nie zawiadomił dłużnika.

Pismem z dnia 18 marca 2105 r. A. N. sp. j. w M. poinformowała dłużnika, iż posiada w stosunku do niego wierzytelność wraz z ustawowymi odsetkami - w łącznej kwocie 6.797,35 zł. Jednocześnie spółka ta wskazała jako ostateczny termin rozliczenia w.w roszczenia na dzień 31 marca 2015 r.

Sąd I instancji ustalił, że w okresie od 24 lipca 2014 r. do 8 kwietnia 2015 r. (...) Sp. z o. o. w W. wpłaciła na poczet należności objętej fakturą z dnia 17 marca 2014 r. łącznie 20.552,88 zł. W dniu 13 maja 2015 r. doszło do zawarcia pomiędzy A. N. sp. j. w M., a P. G. (1) umowy przeniesienia wierzytelności przysługującej spółce (...) w stosunku do dłużnika w kwocie 5.000 zł z tytułu faktury VAT nr (...) z dnia 17 marca 2014 r., wynikającej z zwartej umowy sprzedaży, potwierdzonej zamówieniem nr (...) z dnia 3 marca 2014 r. W umowie tej cesjonariusz oświadczył m.in., iż zbywana wierzytelność jest wymagalna od 11 lipca 2014 r. W § 5 umowy zbywca wierzytelności zobowiązał się, w przypadku zapłaty przez dłużnika wierzytelności na jego rzecz zamiast nabywcy, do przekazania nabywcy otrzymanej kwoty. Jednocześnie Sąd Rejonowy ustalił, że Zbywca wierzytelności nie zawiadomił dłużnika o przeniesieniu roszczenia wynikającego z faktury VAT nr (...) z dnia 17 marca 2014 r. na rzecz P. G. (1).

W dniu 16 kwietnia 2015 r. doszło do zawarcia pomiędzy (...) (...) Sp. z o. o. w W. - poprzednio (...) sp. z o. o. (zbywcą) a P. G. (1) (nabywcą) umowy przeniesienia wierzytelności w wysokości 152.453,01 zł wynikającej z not odszkodowawczych nr (...), (...), (...) oraz (...), przysługujących zbywcy od dłużnika. Wskazane noty odszkodowawcze zostały wystawione przez (...) sp. z o. o. w W. odpowiednio w dniach 31 października 2013 r. (nota nr 2/2013, 3/2013), 5 grudnia 2013 r. (nota nr 4/2013) oraz 31 grudnia 2013 r. (nota nr 5/2013). W notach tych spółka domagała się m.in. odszkodowania z tytułu uniemożliwienia jej klientom i współpracownikom swobodnego dostępu do dzierżawionej przez dłużnika nieruchomości, uniemożliwienia rzeczoznawcy majątkowemu (...) S.A. dostępu do miejsca oględzin, nadto domagała się zapłaty kwoty 10.000 zł z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości składającej się z działki nr (...), położonej w miejscowości K.. Zbywca wierzytelności nie zawiadomił dłużnika o sprzedaży wskazanych roszczeń na rzecz P. G. (1).

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2014 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie oddalił wniosek (...) Sp. z o. o. w W. o udzielenie zabezpieczenia powództwa o naruszenie posiadania.

Pismem opatrzonym datą 14 maja 2015 r., adresowanym do dłużnika, P. G. (1) zawiadamiał dłużnika, iż na podstawie umów z dnia 16 kwietnia 2015 r. oraz 13 maja 2015 r. nabył wierzytelności od (...) (...) sp. z o. o. w W. oraz od A. N. sp. j. w M.. Jednocześnie w zawiadomieniu tym informował dłużnika, iż spełnienie świadczenia po otrzymaniu niniejszego zawiadomienia winno nastąpić na jego rzecz, tym samym wzywa dłużnika do zapłaty kwoty 157.453,01 zł, w terminie 7 dni. W dniu 14 maja 2015 r. nadał na rzecz dłużnika przesyłkę poleconą, która została doręczona dłużnikowi w dniu 15 maja 2015 r. (k. 1448).

W dniu 10 lipca 2015 r., w odpowiedzi na pismo A. N. sp. j. w M., dłużnik dokonał przelewu na rzecz wyżej wymienionej spółki kwotę 5.000 zł, o czym w tym samym dniu zawiadomił spółkę.

Pismem z dnia 22 lipca 2015 r. A. N. sp. j. w M. poinformowała dłużnika, iż w dniu 13 maja 2015 r. została zawarta umowa przeniesienia wierzytelności, nadto, iż należność dłużnika została sprzedana P. G. (1). W piśmie tym wskazano jednocześnie, że otrzymana od dłużnika kwota 5.000 zł została, zgodnie z umową przeniesienia wierzytelności, przesłana przekazem pocztowym w dniu 22 lipca 2015 r., P. G. (1). W dniu 21 sierpnia 2015 r. wpłynęło do dłużnika pismo A. N. sp. j. w M., opatrzone datą 17 sierpnia 2015 r., zawierające informację, iż w dniu 18 sierpnia 2015 r. została przekazana dłużnikowi przelewem bankowym kwota 5.000 zł, która to nie została podjęta przez P. G. (1).

Pismem z dnia 31 sierpnia 2015 r. dłużnik wniósł do Sądu Rejonowego w Kamieniu Pomorskim o zezwolenie na złożenie do depozytu sądowego przedmiotu świadczenia-kwoty 5.000 zł, wskazując jako uczestników postępowania P. G. (1), A. N. sp. j. w M. oraz S. N..

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorski (sprawa I Ns 344/15) zezwolił dłużnikowi na złożenie do depozytu sądowego kwoty 5.000 zł tytułem wierzytelności wynikającej z faktury VAT nr (...), przysługującej uczestnikowi P. G. (1), z tym zastrzeżeniem, że wypłata wyżej wymienionej kwoty z depozytu sądowego ma nastąpić na rzecz uczestnika na jego wniosek po wykazaniu tytułu prawnego do tej wierzytelności. Dłużnik wpłacił wskazaną kwotę 5.000 zł do depozytu sądowego.

Sąd Rejonowy ustalił, że poza wpłatą ww kwoty dłużnik nie uiścił na poczet roszczenia wynikającego z faktury VAT nr (...) odsetek od tego roszczenia za okres od 14 maja 2015 r. do dnia przekazania tych środków za pośrednictwem spółki (...).

Dnia 15 maja 2014 r. Skarb Państwa-Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. zawiadomił dłużnika o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego dłużnika. Podstawą zajęcia było wystawienie przez Burmistrza W. w dniu 15 października 2013 r. trzech tytułów wykonawczych opiewających na łączną kwotę około 168.000 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że co najmniej od lutego 2013 r. dłużnik nie płacił podatku od nieruchomości gruntowej – działki nr (...) w K., nadto czynszu dzierżawnego albowiem popadł w konflikt z Burmistrzem W., dotyczący rozwiązania umowy dzierżawy tej działki.

Dnia 17 czerwca 2014 r. zawiadomienia o zajęciu prawa majątkowego dłużnika dokonał Zakład Ubezpieczeń Społecznych w W. Oddział w S..

W marcu 2015 r. dłużnik złożył w Gminie W. korektę deklaracji podatkowych od nieruchomości za lata 2010, 2011, 2012, 2013 i 2014, żądając jednocześnie zwrotu nadpłaty podatku od nieruchomości w łącznej kwocie 57.340 zł. Powyższy fakt spowodował wystosowanie przez Burmistrza W. wniosku o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w K..

Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2015 r. Burmistrz W. zawiesił z urzędu wszczęte uprzednio postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za rok 2010.

W dniu 9 lutego 2016 r. dłużnik podpisał z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w W. Oddział w S. Inspektorat w Ś. umowę nr (...) o rozłożenie na raty należności z tytułu składek. W ramach tej umowy dłużnik uznał należności ZUS w łącznej kwocie 141.261,85 zł i zobowiązał się je spłacić w 30 ratach.

Sąd Rejonowy ustalił, że na dzień 17 października 2016 r. dłużnik nie zalegał w płatności składek na ubezpieczenie społeczne.

Sąd I instancji ustalił, że decyzjami, odpowiednio z dnia 16 i 17 marca 2016 r., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. uchyliło w całości i przekazało do ponownego rozpoznania zaskarżone przez dłużnika decyzje podatkowego organu pierwszej instancji dot. określenia wysokości zobowiązania dłużnika z tytułu podatku od nieruchomości za 2014 r. , 2010 r. i 2011 r.

W dniu 17 października 2016 r. dłużnik wezwał Burmistrza W. o zwrot nadpłaconego podatku za 2010 r. w łącznej w kocie 136.314 zł w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Postanowieniami z dnia 4 maja 2016 r. Burmistrz W. zawiadomił dłużnika o nieskuteczności korekty deklaracji na podatek nieruchomości za lata 2010 - 2014.

Sąd Rejonowy ustalił, że w skład majątku dłużnika wchodzi obecnie roszczenie wobec Agencji Nieruchomości Rolnych o zwrot nakładów, które Agencja, przystępując do procedury sprzedaży nieruchomości, na których znajdował się kompleks pola golfowego, wyceniła w 2015 r. na kwotę 3.543.772,00 zł. Jednocześnie Sąd I instancji wskazał, że dłużnik wycenia przedmiotowe nakłady na kwotę ok. 8.000.000 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że w porozumieniu zawartym z dłużnikiem z dnia 18 kwietnia 2014 r. (...) oświadczyła, iż jest gotowa dokonać (w przypadku dojścia do skutku umowy sprzedaży nieruchomości) zwrotu nakładów poniesionych przez dłużnika. W piśmie z 22 lipca 2016 r. Agencja poinformowała dłużnika m.in., iż winien on obciążyć Agencję fakturą VAT za poczynione nakłady inwestycyjne, a nie wystawiać notę obciążeniową.

Sąd Rejonowy wskazał, że dłużnik posiada nadto ruchomości w postaci wyposażenia budynku klubowego o wartości ok. 80.000 zł. Dłużnik rości sobie prawo do zwroty nadpłaty podatku od nieruchomości za 2010 r. w łącznej kwocie 136.314 zł.

Sąd I instancji wskazał, że na majątku dłużnika nie ustanowiono żadnych zabezpieczeń.

Mając na uwadze powyższe ustalenia - Sąd Rejonowy uznał wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości dłużnika za zasadny. W ocenie Sądu Rejonowego z akt sprawy i załączonych do nich dokumentów wynika, iż wnioskodawca P. G. (1) posiada legitymację czynną do występowania z wnioskiem o ogłoszenie upadłości dłużnika (...) Sp. z o. o. w S..

Sąd Rejonowy podkreślił, że w świetle art. 24 p.u.in. dłużnik ma jedynie uprawdopodobnić istnienie roszczenia.

Celem uprawdopodobnienia istnienia swoich wierzytelności wnioskodawca przedłożył m.in. umowy nabycia wierzytelności z dnia 16 kwietnia i 13 maja 2015 r., fakturę VAT wystawioną przez S. N., akt notarialny z dnia 2 lutego 2015 r., nadto cztery noty odszkodowawcze wystawione przez (...) (...) Sp. z o. o. w W.. W ocenie Sądu Rejonowego fakt zawarcia przez wnioskodawcę w dniu 16 kwietnia 2015 oraz w dniu 13 maja 2015 r. umów przeniesienia wierzytelności, został należycie uprawdopodobniony, nie budzi żadnych zastrzeżeń Sądu. Umowy te zostały poświadczone notarialnie nadto zostały sporządzone w odpowiedniej formie i opatrzone podpisami osób uprawnionych.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż o ile wnioskodawca uprawdopodobnił fakt zawarcia pomiędzy nim a spółką (...) (...) umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 16 kwietnia 2015 r., to zdaniem sądu nie uczynił zadość obowiązkowi uprawdopodobnienia istnienia wierzytelności będących przedmiotem tej umowy, tj. roszczeń objętych notami odszkodowawczymi nr od 2 do 5/2013 r., zwłaszcza w sytuacji całkowitego ich kwestionowania przez dłużnika. Poza wyżej wymienionymi notami odszkodowawczymi wnioskodawca nie przedłożył – w ocenie Sądu Rejonowego - jakichkolwiek dokumentów pozwalających sądowi na stwierdzenie, iż roszczenia objęte umową z dnia 16 kwietnia 2015 r. istnieją w jakiejkolwiek, choćby minimalnej części. Wnioskodawca powinien w sytuacji całkowitego kwestionowania tych roszczeń, przystąpić do ich wykazania, albowiem obowiązek uprawdopodobnienia istnienia wierzytelności, de facto znajduje zastosowanie wyłącznie na etapie ustalania czy spełniono wymogi formalne wniosku o ogłoszenie upadłości (uprawdopodobnienie wierzytelności jest jednym z wymogów formalnych wniosku, wymienionym w art. 24 p.u.in.). W sytuacji kwestionowania legitymacji czynnej wnioskodawcy jego aktywność powinna iść o krok dalej, mianowicie winien on wykazać się inicjatywą dowodową pozwalającą sądowi na jednoznaczne ustalenie, iż przysługuje mu jakakolwiek wierzytelność wobec dłużnika. Wynika to niewątpliwe ze znaczących skutków prawnych ogłoszenia upadłości danego podmiotu. W odwrotnej sytuacji dochodziłoby do ogłaszania upadłości na skutek wniosków podmiotów, które ostatecznie w ogóle nie uczestniczyłyby we właściwym postępowaniu upadłościowym, albowiem nie byłyby w stanie wykazać istnienia swoich wierzytelności. Sąd Rejonowy podkreślił, że w opisywanych notach odszkodowawczych wskazano m.in., iż szkoda spółki (...) (...) wynika z udaremnienia przez dłużnika przeprowadzenia działań i uzyskania znaczących informacji, uniemożliwienia klientom tej spółki i jej współpracownikom swobodnego dostępu do dzierżawionej nieruchomości, braku udostępnienia miejsca oględzin czy z bezumownego korzystania przez dłużnika z działki nr (...). Na podstawie załączonych not w żaden sposób nie można ustalić w jaki sposób w ogóle naliczono odszkodowania, czy ziściły się jakiejkolwiek przesłanki z art. 415 k.c., czy w ogóle miały miejsce zdarzenia opisane w poszczególnych notach, nadto czy spółka ta posiadała uprawnienie do żądania od dłużnika z odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z działki nr (...).

Odnosząc się do przedłożonej przez wnioskodawcę umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r., zdaniem Sądu Rejonowego, wnioskodawca należycie wykazał, iż skutecznie nabył istniejącą wierzytelność w wysokości 5.000 zł od A. N. sp. j. w M.. Na tę okoliczność przedłożył szereg dokumentów źródłowych, mianowicie fakturę VAT z dnia 17 marca 2014 r. (w żaden sposób niezakwestionowaną przez dłużnika), wezwania do zapłaty pochodzące od pierwotnego wierzyciela S. N. oraz A. N. sp. j. w M., wydruki z kont, umowę przeniesienia przedsiębiorstwa na spółkę jawną z dnia 2 lutego 2015 r. Z dokumentów tych zdaniem Sądu Rejonowego jednoznacznie wynika, iż doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności najpierw przez pierwotnego wierzyciela S. N. na rzecz A. N. sp. j. w M., a następnie z wyżej wymienionej spółki jawnej na rzecz wnioskodawcy P. G. (1). Sąd podkreślił, że S. N. nigdy nie poinformował dłużnika o przeniesieniu swojego roszczenia na rzecz A. N. sp. j. w M., z kolei spółka ta poinformowała dłużnika o zbyciu wierzytelności dopiero w dniu 23 lipca 2015 r., po dokonaniu przez dłużnika w dniu 10 lipca 2015 r. wpłaty kwoty 5.000 zł.

W ocenie Sądu Rejonowego nie można uznać, jak twierdził wnioskodawca, iż dłużnik dowiedział się o przelewie wierzytelności w dniu doręczenia mu przesyłki nr (...), gdyż nie można z pewnością ustalić, iż przesyłka ta zawierała zawiadomienie wnioskodawcy z dnia 14 maja 2015 r., Nawet gdyby przesyłka zawierała wspomniane zawiadomienie to nie dołączono do niej wskazanych umów przelewu, ani aktu notarialnego z dnia 2 lutego 2015 r. (będącego podstawą przeniesienia wierzytelności S. N. na spółkę jawną), które pozwalałby dłużnikowi na uznanie, iż doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności. Niewątpliwie natomiast dokumenty te dotarły natomiast do dłużnika w dniu otrzymania przez dłużnika przedmiotowego wniosku P. G. (1) o ogłoszenie upadłości tj. w dniu 9 lipca 2016 r., zatem przyjąć należy, iż dopiero w tym dniu dłużnik pierwszy raz miał możliwość zapoznania się z kompletem dokumentów związanych z przeniesieniem wierzytelności pierwotnie należącej do S. N., zatem w tym też dniu dłużnik nabył wiedzę kto był wówczas uprawnionym z tytułu omawianej wierzytelności.

Sąd Rejonowy podkreślił, że pomimo przesłania dłużnikowi kompletu dokumentów dotyczących cesji wierzytelności należącej pierwotnie do S. N., następnie do spółki (...), dłużnik dokonał przelewu w dniu 10 lipca 2015 r. kwoty 5.000 zł bezpośrednio na rzecz spółki jawnej (...), przepraszając jednocześnie tę spółkę za opóźnienie w zapłacie. Powyższy fakt, tj. dokonanie zapłaty na skutek wezwania spółki jawnej (...) (wezwania z dnia 18 marca 2015 r.) i na konto tej spółki pozwala, zdaniem Sądu, uznać za bezzasadne i pozbawione sensu kwestionowanie przez dłużnika skuteczności przeniesienia przez S. N. na rzecz spółki (...), wierzytelności z faktury (...). Skoro bowiem dłużnik dokonał zapłaty na rzecz spółki (...) bez jakiegokolwiek zastrzeżenia (dodatkowo przepraszając spółkę (...) za opóźnienie), to Sąd Rejonowy wywnioskował, iż uznawał za skuteczne nabycie przez tą spółkę, należności wobec dłużnika. Zachowanie dłużnika świadczy zatem, w ocenie Sądu Rejonowego, o tym, iż postanowił dokonać zapłaty wierzytelności wynikającej z faktury (...) z pominięciem wnioskodawcy.

Zdaniem Sądu uiszczenie w tych okolicznościach kwoty 5.000 zł na rzecz spółki (...) nie spowodowało wygaśnięcia roszczeń wnioskodawcy. Sąd I instancji podkreślił, że kwota ta nie wyczerpywała w całości zobowiązania dłużnika, albowiem wnioskodawcy przysługiwały i przysługują nadal roszczenia o należności uboczne dot. nabytej wierzytelności - odsetki ustawowe od tej kwoty (art. 509 § 2 k.c.) należne co najmniej za okres od 14 maja 2015 (dzień po nabyciu wierzytelności) do dnia 22 lipca 2015 r., (data przekazania przez A. sp. j. w M. na rzecz wnioskodawcy, za pośrednictwem poczty kwoty 5.000 zł uiszczonej przez dłużnika, którego to przekazu wnioskodawca nie podjął), po której to dacie wnioskodawca – w ocenie Sądu Rejonowego - pozostawał w zwłoce co do przyjęcia świadczenia w zakresie kwoty 5.000 zł. Zgodnie bowiem z art. 356 § 2 k.c. jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej chociażby działała bez wiedzy dłużnika. Sąd Rejonowy podkreślił, iż roszczenie główne wnioskodawcy wygasło dopiero w grudniu 2015 r., jednakże fakt ten nie powoduje, wygaśnięcia jego roszczenia w zakresie odsetek od wierzytelności nabytej od A. N. sp. j. w M..

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że wnioskodawca w sposób należyty uprawdopodobnił istnienie swojej wierzytelności wobec dłużnika w zakresie należności ubocznych – odsetek za opóźnienie w płatności wierzytelności nabytej na podstawie umowy cesji z dnia 13 maja 2015 roku.

Powołując treść art. 10 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze Sąd I instancji wskazał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych m.in. wobec Agencji Nieruchomości Rolnych (na dzień ogłoszenia upadłości zobowiązanie to wynosi ponad 1.000.000 zł; wprawdzie dłużnik złożył oświadczenie o potrąceniu tej wierzytelności w zakresie kwoty ok. 700.000 zł, to i tak wciąż zalega z płatnością kwoty ponad 300.000 zł, jednocześnie podniósł, iż dłużnik nie wykazał by potrącenie to było skuteczne, nie wykonuje też zobowiązania wobec wnioskodawcy (z tytułu omówionych wcześniej odsetek), Starosty (...) (w kwocie ok. 90.000 zł) czy Gminy W. (w kwocie ok. 90.000 zł). Odnośnie tych dwóch ostatnich wierzycieli, dłużnik tłumaczył brak spłaty roszczeń wobec tych wierzycieli, powołując się czy to na spór z tymi podmiotami, czy też na istnienie wzajemnych roszczeń, jednakże – zdaniem Sądu Rejonowego - nie naprowadził stosownego materiału dowodowego w tym zakresie, pozwalającego na uznanie, iż jego argumentacja jest zasadna oraz by żądane roszczenia w.w podmiotów nie istniały. Sąd Rejonowy podkreślił, że dłużnik nie zaprzeczał, iż korzystał z działek drogowych należących do Gminy W. czy Starosty (...), za których bezumowne korzystanie w.w wierzyciele domagają się zapłaty. Zobowiązania dłużnika pochodzą co najmniej z 2012 r. (w tym okresie dłużnik m.in. zaprzestał spłaty czynszu dzierżawnego wobec Agencji). Sąd wskazał, że dłużnik posiada nadto zobowiązania wobec ZUS (w kwocie ponad 100.000 zł), które wykonuje zgodnie z umową z lutego 2016 r. a obecnie dłużnik zamierza wystąpić do ZUS o obniżenie rat spłaty tego zobowiązania z uwagi na brak stosownych środków na ten cel), nadto posiada zobowiązania w kwocie 800.000 zł wobec udziałowca spółki z tytułu umów pożyczek.

W ocenie Sądu I instancji obecnie wymagalne zobowiązania dłużnika wynoszą co najmniej kilkaset tysięcy złotych, część z nich jest dochodzona przez wierzycieli na drodze postępowania sądowego. Z załączonych do akt sprawy dokumentów wynika, iż najstarsze zobowiązania dłużnika pochodzą z 2012 r. Z powyższych okoliczności wyraźnie jawi się fakt niewykonywania przez dłużnika jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

W ocenie Sądu Rejonowego w sprawie nie wystąpiły natomiast negatywne przesłanki do ogłoszenia upadłości, o których mowa w art. 12 i 13 p.u.in.

Odnosząc się do przesłanek z art. 12 p.u.in. Sąd Rejonowy wskazał, że część z wymagalnych zobowiązań pieniężnych dłużnika pochodzi z 2012 r. Zadłużenie dotyczy więc okresu wcześniejszego niż 3 miesiące. Niezależnie od powyższego, z ilości i wysokości wierzytelności oraz czasu ich powstania wynika, iż niewykonywanie zobowiązań dłużnika ma obecnie charakter trwały (tym bardziej, iż dłużnik nie odnotowuje żadnych przychodów i nie ma szans na wznowienie działalności w najbliższym okresie). Omawiając nie wystąpienie przesłanek z art. 13 p.u.in. wyjaśnił, że dłużnik posiada majątek o wartości nie mniejszej niż 3.600.000 zł, (wskazując, że bierze pod uwagę wartość majątku, bez uwzględniania oświadczenia dłużnika z dnia 1 grudnia 2016 r., albowiem na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie jest w stanie ocenić skuteczności tego oświadczenia, niezależnie od tego, gdyby nawet uznać skuteczność oświadczenia o potrąceniu, majątek dłużnika i tak należałoby szacować na poziomie ok. 2.900.000 zł). Niewątpliwie zatem, w ocenie Sądu Rejonowego, majątek wystarczy na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, mając zwłaszcza na uwadze skład i strukturę majątku, ilość wierzycieli, zakładany czas trwania postępowania, przewidywany nakład pracy syndyka. Zdaniem Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie nie występuje sytuacja opisana w art. 13 ust. 2 p.u.in., na majątku dłużnika nie ustanowiono bowiem żadnych zabezpieczeń.

W ocenie Sądu Rejonowego, w toku postępowania nie uprawdopodobniono, iż w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu, niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika. Dłużnik nie posiada stosownych środków na prowadzenie rentownej działalności, nie zatrudnia żadnych pracowników, nie odnotowuje przychodów, nie prowadzi faktycznie działalności gospodarczej, zatem nie ma perspektyw na wykonanie jakiegokolwiek układu.

Sąd Rejonowy podkreślił, że jeżeli na dalszym etapie postępowania, po ogłoszeniu upadłości, ujawnią się nowe okoliczności, wskazujące na istnienie podstaw do zawarcia układu, Sąd może zmienić postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującą likwidacją majątku dłużnika na postanowienie o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, w oparciu o art. 16 p.u.in.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Wobec zatem spełnienia przesłanek, określonych w art. 10 i 11 p.u.in., ogłoszono upadłość dłużnika obejmującą likwidację jego majątku. W konsekwencji Sąd Rejonowy oddalił wniosek dłużnika o nakazanie wnioskodawcy złożenia publicznego oświadczenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1 p.u.in.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 35 p.u.in.

Dłużnik zaskarżył powyższe postanowienie w całości, zarzucając m naruszenie:

- art. 10 p.u.in. i art. 11 p.u.in. na skutek ogłoszenia upadłości dłużnika obejmującej likwidację jego majątku, pomimo braku przesłanek uzasadniających ogłoszenie upadłości;

- art. 20 p.u.in. na skutek uznania, że wnioskodawca wykazał legitymację czynną w sprawie,

- art. 34 ust. 1 p.u.in. na skutek przyjęcia, że wniosek nie został złożony w złej wierze,

- art. 27 ust. 1 p.u.in. na skutek rozpoznania sprawy bez przeprowadzenia rozprawy.

Nadto skarżący zarzucił Sądowi I instancji błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy poprzez przyjęcie, że dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów w efekcie uznania, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy dawał podstawy do uznania, że w sprawie wykazania została niewypłacalność dłużnika. Zarzucił również niezgodne z przepisami prawa dokonanie zwrotu pism dłużnika z dnia 27 sierpnia, 7 czerwca i 10 października 2016 r., co miało zarówno wpływ na błędne ustalenia stanu faktycznego, jak ograniczenia prawa dłużnika w zakresie obrony jego praw i w tym zakresie podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w toku postępowania. Skarżący zarzucił również naruszenie przepisów postępowania polegające na nie przesłuchaniu wszystkich zawnioskowanych w sprawie świadków, a przede wszystkim nie przeprowadzenie dowodu z przesłuchania wnioskodawcy, w celu ustalenia po jego stronie legitymacji czynnej, istnienia wierzytelności oraz jej sporności.

Skarżący podtrzymał zarzut co do niewykazania przez wnioskodawcę skuteczności nabycia na podstawie umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r., wierzytelności wynikającej z faktury VAT nr (...) w wysokości 5000 zł. Podkreślił, że wbrew stanowisku Sądu I instancji brak jest wiarygodnego dowodu objęcia tej wierzytelności czynnością wniesienia przedsiębiorstwa (...) do Spółki Jawnej (...). Z materiału dowodowego nie wynika także, aby spółka (...) zawiadomiła dłużnika o nabyciu tej wierzytelności wobec dłużnika. Zaprzeczył również, aby wnioskodawca, powołanym pismem z dnia 14 maja 2015 roku, zawiadomił dłużnika o przejęciu tej wierzytelności, które to wątpliwości w tym zakresie jak wskazał skarżący podzielił także Sąd I instancji.

Jednocześnie skarżący podkreślił, że nawet gdyby przyjąć, iż wnioskodawca nabył wierzytelność w kwocie 5000 zł od spółki jawnej (...) (czego zdaniem skarżącego skutecznie nie wykazał) to należy mieć na uwadze, że kwota ta została zapłacona przez dłużnika w całości w dniu 10 lipca 2015 roku na rzecz S. N. prowadzącego działalność pod firmą (...), wobec którego to podmiotu wynikało zobowiązanie dłużnika z faktury VAT nr (...). W tej sytuacji wnioskodawca powinien odzyskać wskazaną kwotę, zapłaconą przez dłużnika w dniu 10.07.2015 roku na rzecz S. N., gdyż ten jest wspólnikiem tej spółki jawnej, która w umowie przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r. zawartej w wnioskodawcą, zobowiązała się do przekazania na rzecz wnioskodawcy spłaty otrzymanej od dłużnika. Skarżący wskazał także, że spółka złożyła przedmiot świadczenia do depozytu sądowego a zgodnie z art. 470 k.c. ważne złożenie do depozytu sądowego ma takie same skutki jak spełnienie świadczenia.

W ocenie skarżącego powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że wnioskodawca nie posiada legitymacji czynnej w tym postępowaniu, bowiem nie jest wierzycielem.

Dłużnik zakwestionował także stanowisko Sądu I instancji, iż jest niewypłacalny, gdyż ma zobowiązania wobec innych wierzycieli tj. Agencji Nieruchomości Rolnych, Gminy W., Starostwa Powiatowego w K. czy ZUS.

Podkreślił, że wierzytelności wobec Gminy W., Starostwa Powiatowego w K. są sporne, co zdaniem dłużnika wykazał ponad wszelką wątpliwość, m.in. w piśmie z dnia 16 sierpnia 2016 roku. Co do należności ZUS wskazał, że żadna zaległość w tym zakresie nie występowała gdyż spółka zawarła z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych układ ratalny, który był realizowany do grudnia 2016, w ramach tego układu spółka spłaciła ok 40.000 zł, następnie spółka wystąpiła o zmianę układu ratalnego z uwagi na fakt, że dotychczasowa kwota raty była dla spółki była zbyt wysoka, w celu rozpoznania nowego wniosku dotychczasowy układ ratalny został rozwiązany, nowa umowa nie została jednak zawarta przed ogłoszeniem upadłości.

Dłużnik wskazał, że brak jest innych zaległości wobec ZUS, nie występują również zaległości wobec Urzędu Skarbowego z tytułu podatków, nie występują jakiekolwiek zobowiązania wobec pracowników, ostatni pracownik został rozliczony w lipcu i następnie przeszedł na emeryturę. Spółka nie posiada zobowiązań wobec dostawców a wszystkie zobowiązania spółki są regulowane przez A. G. (...) na podstawie porozumienia zawartego z dłużnikiem.

Co do wskazanych przez Sąd I instancji zobowiązań dłużnika wobec (...) skarżący wskazał, że zobowiązania z tytułu czynszu są sporne z uwagi na przysługiwanie spółce wzajemnej wierzytelności z tytułu nakładów i ulepszeń w kwocie 3.543.772 zł, która to kwota nawet przez Sąd została uznana za uprawdopodobnioną, na taką kwotę oszacował bowiem Sąd wartość majątku dłużnika, na który w zdecydowanej mierze składa się to roszczenie. Nadto skarżący podniósł, że doszło do rozwiązania umowy dzierżawy z dniem 15 listopada 2016 roku na skutek oświadczenia (...), w dniu 30 listopada 2016 spółka zwróciła przedmiot dzierżawy, roszczenie z tytułu nakładów jest więc wymagalne, a spółka w dniu 1.12.2016 złożyła oświadczenie o potrąceniu rozliczając z wierzytelnością z tytułu nakładów całą wierzytelność (...) z tytułu czynszu dzierżawnego.

Skarżący reasumując podkreślił, że w pierwszej kolejności kwestionuje legitymację czynną wnioskodawcy. Podniósł, że w istocie podstawą ogłoszenia upadłości przez Sąd stały się de facto odsetki od rzekomej wierzytelności (za okres niespełna dwóch miesięcy), które wynosiłyby kilkadziesiąt złotych, wnioskodawca bowiem wkrótce po nabyciu wierzytelności popadł w zwłokę wierzyciela (przy założeniu, że kwota ta w ogóle mu się należała).

W ocenie skarżącego Sąd I instancji przyjmując za wykazaną wyłącznie wierzytelność w zakresie odsetek od kwoty 5000 zł za okres od 23 maja 2015 roku do dnia 9 lipca 2015 , jak również mając wiedzę na temat sporności pozostałych potencjalnych zobowiązań dłużnika, jak również ustalając stan majątku dłużnika na przeszło 3.600.000 zł ogłosił upadłość dłużnika, przyjmując że dłużnik nie wykonuje swych wymagalnych zobowiązań, co w ocenie skarżącego wypacza sens postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, sprzyjając wykorzystywaniu przepisów o ogłoszeniu upadłości do wymuszania zapłaty spornych należności.

Mając na uwadze powyższe zarzuty dłużnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości i zasądzenie na rzecz dłużnika kosztów postępowania.

W odpowiedzi na zażalenie wnioskodawca wniósł o jego oddalenie jako bezzasadnego i zasądzenie od dłużnika na rzecz wierzyciela kosztów postępowania, w tym wynagrodzenia reprezentującego go zawodowego pełnomocnika, kwestionując argumentację przytoczoną przez skarżącego na uzasadnienie podniesionych zarzutów, podtrzymując w całości swoje stanowisko zawarte w piśmie wnioskodawcy z dnia 1września 2016 roku, stanowiącym ustosunkowanie się do odpowiedzi dłużnika na wniosek o ogłoszenie upadłości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie dłużnika okazało się uzasadnione.

Przed odniesieniem się do zarzutów skarżącego wstępnie należy wskazać, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 233 z późn. zm. - dalej jako " p.u.in.") w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., wniosek o ogłoszenie upadłości wpłynął bowiem w dniu 16 czerwca 2015 roku (art. 449 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r. poz. 978 z późn. zm.).

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew stanowisku skarżącego trafnie uznał Sąd I instancji, iż wnioskodawca wykazał skuteczne nabycie na podstawie umowy przelewu z dnia 13 maja 2015 roku od (...) spółki jawnej w M. wierzytelności w kwocie 5000 zł w stosunku do dłużnika. Podkreślić należy, że Sąd I instancji wskazał dowody na podstawie, których ustalił, że wnioskodawca nabył powyższą wierzytelność od tego wierzyciela. Samo zaś istnienie roszczenia zostało przez wnioskodawcę uprawdopodobnione za pomocą dokumentów w postaci zamówienia nr (...) (k. 16akt), faktury nr (...) (k. 15), wezwań do zapłaty i powiadomień (k. 17-23) oświadczenia i dowodów wpłat (k. 24-31 akt). Z kolei z umowy przeniesienia przedsiębiorstwa (art. 55 1 k.c.) na spółkę jawną z dnia 2 lutego 2015 roku wynika, że pierwotny wierzyciel S. N. wniósł do (...) spółki jawnej w M. prawa majątkowe, w tym należności (§ 1 umowy). Podkreślenia wymaga również, że w wyniku tej umowy S. N. przeniósł na spółkę jawną przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 1 k.c., a więc również wierzytelności (art. 55 1 k.c. pkt 4 k.c.). Brak jest w umowie postanowień, z których wynikałoby, że wolą pierwotnego wierzyciela nie było przeniesienie wszystkich wierzytelności. Do wniosku o ogłoszenie upadłości załączono wycenę wartości przedsiębiorstwa na dzień 31 stycznia 2015 r. wśród których wymieniono należności na kwotę 11.968.885,06 zł. Sam fakt nie wymienienia osobno każdej z należności nie świadczy o tym, że umowa nie obejmowała akurat wierzytelności przysługującej S. N. w stosunku do dłużnika. Powyższe pozwala więc uznać, że wierzytelność ta weszła do majątku spółki jawnej i mogła zostać przez nią zbyta na rzecz P. G. (1).

Sąd Okręgowy podziela także w całości stanowisko Sądu I instancji, że o ile wnioskodawca uprawdopodobnił fakt zawarcia pomiędzy nim a spółką (...) (...) umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 16 kwietnia 2015 r., to nie uprawdopodobnił istnienia wierzytelności będących przedmiotem tej umowy, tj. roszczeń objętych notami odszkodowawczymi nr od 2 do 5/2013 r., zwłaszcza w sytuacji ich kwestionowania przez dłużnika. Poza wyżej wymienionymi notami odszkodowawczymi wnioskodawca nie przedłożył bowiem jakichkolwiek dokumentów pozwalających sądowi na stwierdzenie, iż roszczenia objęte umową z dnia 16 kwietnia 2015 r. istnieją w jakiejkolwiek części. Trafnie w tym względzie Sąd I instancji – w ocenie Sądu Okręgowego - wskazał, że choć zaprzeczenie przez dłużnika istnieniu wierzytelności nie zmienia nałożonego na wierzyciela składającego wniosek o ogłoszenie upadłości w świetle normy art. 24 ust 1 ustawy puin wymogu uprawdopodobnienia wierzytelności – to jednak obowiązkiem sądu – w przypadku zaprzeczenia przez dłużnika istnieniu wierzytelności jest poczynienie ustaleń dalej idących, niż tylko, czy wierzytelność została uprawdopodobniona na podstawie twierdzeń i dowodów wnioskodawcy, ale także dokonanie ustaleń, czy wymóg ten został spełniony wobec podniesionych przez dłużnika zarzutów a zmierzających do podważenia legitymacji czynnej a odnoszących się właśnie do uprawdopodobnienia istnienia wierzytelności. Tym wymogom, Sąd I instancji w zakresie oceny istnienia wierzytelności spółki (...) (...) w stosunku do dłużnika, objętych notami odszkodowawczymi w pełni sprostał, dokonując ustaleń, które Sąd odwoławczy podziela i przyjmuje za własne. Wobec nieuprawdopodobnienia przez wnioskodawcę istnienia wierzytelności spółki (...) (...) w kwocie wskazywanej we wniosku - 152.453,01 zł na podstawie umowy cesji z dnia 16 kwietnia 2015 roku wierzytelność ta prawidłowo nie była brana pod uwagę przez Sąd i instancji przy ocenie legitymacji czynnej wnioskodawcy do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika.

Sąd Rejonowy uznał, iż legitymacja czynna wnioskodawcy wynika natomiast ze skutecznego nabycia wierzytelności w wysokości 5.000 zł od A. N. sp. j. w M., co wynika z przedłożonej przez wnioskodawcę umowy przeniesienia wierzytelności z dnia 13 maja 2015 r., która to wierzytelność wprawdzie została zapłacona przez dłużnika w dniu 10 lipca 2015 r. bezpośrednio na rzecz spółki jawnej (...), to jednak zdaniem Sądu uiszczenie w tych okolicznościach kwoty 5.000 zł na rzecz spółki (...) nie spowodowało wygaśnięcia roszczeń wnioskodawcy. Sąd I instancji podkreślił, że kwota ta nie wyczerpywała w całości zobowiązania dłużnika, albowiem wnioskodawcy przysługiwały i przysługują nadal roszczenia o należności uboczne dot. nabytej wierzytelności - odsetki ustawowe od tej kwoty (art. 509 § 2 k.c.) należne co najmniej za okres od 14 maja 2015 (dzień po nabyciu wierzytelności) do dnia 22 lipca 2015 r., (data przekazania przez A. sp. j. w M. na rzecz wnioskodawcy, za pośrednictwem poczty kwoty 5.000 zł uiszczonej przez dłużnika, którego to przekazu wnioskodawca nie podjął), po której to dacie wnioskodawca – w ocenie Sądu Rejonowego - pozostawał w zwłoce co do przyjęcia świadczenia w zakresie kwoty 5.000 zł. Zgodnie bowiem z art. 356 § 2 k.c. jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej chociażby działała bez wiedzy dłużnika. Sąd Rejonowy podkreślił, iż roszczenie główne wnioskodawcy wygasło dopiero w grudniu 2015 r., jednakże fakt ten nie powoduje, wygaśnięcia jego roszczenia w zakresie odsetek od wierzytelności nabytej od A. N. sp. j. w M..

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że wnioskodawca w sposób należyty uprawdopodobnił istnienie swojej wierzytelności wobec dłużnika w zakresie należności ubocznych – odsetek za opóźnienie w płatności wierzytelności nabytej na podstawie umowy cesji z dnia 13 maja 2015 roku.

W uzasadnieniu zażalenia skarżący w zakwestionował istnienie legitymacji procesowej wnioskodawcy P. G. (1) do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz jej istnienie w momencie ogłoszenia upadłości, a także istnienie innych wierzycieli spółki (...), wskazywanych we wniosku o ogłoszenie upadłości, zaprzeczając aby dłużnik nie regulował wymagalnych zobowiązań wobec tych podmiotów oraz wskazując na sporność tych roszczeń.

Odnosząc się do powyższych zarzutów należy wskazać, że oceny posiadania przez wnioskodawcę statusu wierzyciela należy dokonywać na moment ogłoszenia upadłości. W doktrynie ugruntowany jest pogląd, że uprawnienie do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie służy osobie, której wierzytelność – uprawnienie do zaspokojenia się z masy upadłości istnieje w chwili ogłoszenia upadłości (tak: Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz A. J., F. Z., Lex 2011).

Dla oceny uprawnienia wierzyciela do żądania ogłoszenia upadłości rozstrzygające znaczenie ma zatem okoliczność, czy wnioskodawca P. G. (1) był wierzycielem w chwili wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości (Prawo upadłościowe i naprawcze, Komentarz, S. Gurgul, Wyd. Beck, Warszawa 2010 r. str. 76). Ustalenie tej okoliczności ma istotne znaczenie w okolicznościach rozpoznawanej sprawy.

W ocenie Sądu odwoławczego zebrany w sprawie materiał procesowy oceniony w przez Sąd I instancji zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. świadczy, że w chwili złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości P. G. (1) miał legitymację procesową czynną. Dłużnik, po otrzymaniu odpisu wniosku o ogłoszenie upadłości, co nastąpiło w dniu 9 lipca 2015 - dokonał przelewu w dniu 10 lipca 2015 r. kwoty 5.000 zł bezpośrednio na rzecz S. N. (k.180) a nie na rzecz spółki jawnej (...), jak przyjął to błędnie Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Jednak prawidłowo ustalił następnie Sąd I instancji, iż o powyższym fakcie, tj. dokonania zapłaty tej kwoty na skutek wezwania spółki jawnej (...) z dnia 18 marca 2015 r.) dłużnik zawiadomił spółkę jawną (...) (dodatkowo przepraszając spółkę (...) za opóźnienie). Trafnie w konsekwencji uznał Sąd Rejonowy, iż zarzuty dłużnika kwestionujące skuteczności przeniesienia przez S. N. na rzecz spółki (...), wierzytelności z faktury (...) są bezzasadne. Skoro bowiem dłużnik poinformował (...) spółkę jawną o dokonanej zapłacie żądanej przez tę spółkę w piśmie z dnia 18 marca 2015 wierzytelności bez jakiegokolwiek zastrzeżenia, to oznacza, że uznawał ten podmiot za uprawniony do otrzymania zapłaty należności.

W ocenie Sądu Okręgowego bezzasadność zarzutów dłużnika co do braku skuteczności przeniesienia przez S. N. na rzecz spółki (...), wierzytelności z faktury (...) potwierdzają także dokonywane przez dłużnika wpłaty części należności z tej faktury w dniach 8 kwietnia 2015 roku i 23 kwietnia 2015 roku, a więc po zawarciu w dniu 2 lutego 2015 roku umowy przeniesienia przedsiębiorstwa (...) do (...) spółki jawnej w M. – właśnie na rzecz tej spółki podczas gdy wcześniejsze wpłaty były uiszczane na rzecz firmy (...).

Zdaniem Sądu Okręgowego wątpliwości budzi natomiast stanowisko Sądu I instancji, iż wnioskodawca posiadał legitymację czynną w dacie ogłoszenia upadłości, gdyż - jak wskazał to Sąd Rejonowy „uiszczenie tej kwoty nie spowodowało wygaśnięcia roszczeń wnioskodawcy, kwota ta nie wyczerpywała bowiem w całości zobowiązania dłużnika, wnioskodawcy przysługiwały i przysługują nadal roszczenia o należności uboczne dotyczące nabytej wierzytelności - odsetki ustawowe od tej kwoty (art. 509 § 2 k.c.) należne – jak wskazał Sąd I instancji – „co najmniej za okres od 14 maja 2015 (dzień po nabyciu wierzytelności) do dnia 22 lipca 2015 r., (data przekazania przez A. sp. j. w M. na rzecz wnioskodawcy, za pośrednictwem poczty kwoty 5.000 zł uiszczonej przez dłużnika, którego to przekazu wnioskodawca nie podjął)”; po której to dacie wnioskodawca pozostawał w zwłoce co do przyjęcia świadczenia w zakresie kwoty 5.000 zł”

Ze stanowiska Sądu I instancji wynika także, iż uznał, że wnioskodawca jako wierzyciel nie mógł zgodnie z art. 356 § 2 k.c. odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej tj. (...) spółki jawnej, odmowa przyjęcia tego świadczenia skutkowała zaś że wierzyciel pozostawał w zwłoce wierzyciela. Sąd Rejonowy podkreślił, iż roszczenie główne wnioskodawcy wygasło dopiero w grudniu 2015 r.,(nie uzasadniając przy tym bliżej stanowiska w tym zakresie, należy jednak przypuszczać, że termin ten Sąd odnosił do daty wydania przez Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorskim postanowienia z dnia 11 grudnia 2015 roku w sprawie z wniosku dłużnika z udziałem wnioskodawcy P. G. (1) oraz zbywcy wierzytelności - sygn. akt I Ns 344/15 zezwalającego dłużnikowi na złożenie przedmiotu świadczenia w kwocie 5000 do depozytu sądowego, ze wskazaniem jako podstawy materialnoprawnej orzeczenia art. 486 § 2 k.c. tj. zwłoki wierzyciela.

Z powyższego wynika, iż w ocenie Sądu I instancji wnioskodawca nie utracił przymiotu wierzyciela również wskutek wpłaty kwoty 5.000 zł do depozytu sądowego, albowiem kwota ta nie obejmowała odsetek, co najmniej za okres od dnia 14 maja (dzień po nabyciu wierzytelności) do dnia 22 lipca 2015 r.

Stanowisko to budzi zdaniem Sądu Okręgowego wątpliwości z uwagi na jego niejednoznaczność. Niewiadomym pozostaje w szczególności, czy w ocenie Sądu I Instancji wierzyciel nabył wskazaną w umowie cesji wierzytelność wraz z zaległymi odsetkami, a w konsekwencji nie rozważył, jaki był przedmiot cesji – dotyczyła ona jedynie należności głównej czy też należności głównej wraz z odsetkami od tej kwoty, jeżeli tak od jakiego terminu. Okoliczność ta w ocenie Sądu odwoławczego ma istotne znaczenie w kontekście twierdzeń dłużnika, iż płacił należności z faktury VAT nr (...) z dnia 17 marca 2014, wystawionej na kwotę 24.932,88 zł na rzecz pierwotnego wierzyciela firmy (...) w ratach, również w 2015 roku – z uwzględnieniem odsetek. Do twierdzeń tych w żaden sposób nie odniósł się Sąd I Instancji, nie rozważając zebranego w sprawie materiału procesowego potwierdzającego twierdzenia dłużnika w tym względzie.

Potwierdzeniem stanowiska dłużnika co do uiszczenia na rzecz zbywcy wierzytelności zaległych odsetek jest treść potwierdzenia przelewu z dnia 8 kwietnia 2015 roku (k. 31 akt) z którego wynika, że dłużnik uiścił kwotę 620 zł tytułem „odsetek od faktury (...)”. Dodać należy, że zapłata tej kwoty nastąpiła po wezwaniu do zapłaty przez A. z dnia 18 marca 2015 roku, w którym domagał się on zapłaty od dłużnika kwoty 6000 zł z odsetkami, nazwanymi „prognozowanymi”– w kwocie 465,70 zł, przy czym z matematycznego wyliczenia wynika, że wskazane odsetki obejmowały odsetki ustawowe od kwoty 6000 zł naliczone od dnia 10.07.2014 (data wymagalności należności z faktury VAT nr (...)) do dnia wystawienia wezwania tj. 18.03.2015 roku. W wezwaniu tym wierzyciel wskazał także na dwie noty odsetkowe nr NO (...) na kwotę 183,12 zł i nr NO (...) na kwotę 148,53 zł. Wystosowane przez tego wierzyciela wezwanie z dnia 18.03.2015 które dotyczyło kwoty 6.797,35 zł i obejmowało w konsekwencji wskazaną należność główną w kwocie 6000 zł oraz odsetki ustawowe od tej kwoty za okres od wymagalności tej kwoty do dnia 18.03.2015 roku (465, 70 zł) oraz należności ze wskazanych not odsetkowych. Pierwszą wpłatą dłużnika po tym wezwaniu była wpłata dłużnika w dniu 8 kwietnia 2015 roku –kwoty 620 zł tytułem „odsetek od faktury (...)” a następnie w dniu 23.04.2015 kwoty 1000 zł tytułem płatności za fakturę. Sąd Rejonowy wskazał wprawdzie, że dłużnik wpłacił na poczet tej faktury roku łącznie kwotę 20.552,88 zł, jednak nie wyprowadził z tego z tego faktu należytych wniosków. Przyjęcie, iż dłużnik zapłacił na poczet powyższej faktury kwotę 20.552, 88 zł prowadziłoby do wniosku, że do zapłaty z tej faktury pozostałaby wierzytelność w kwocie 4.380 zł a nie w wysokości 5000 zł, wskazana w umowie przelewu wierzytelności.

Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe okoliczności budzą uzasadnione wątpliwości, co do tego czy przedmiotem umowy przelewu z dnia 13 maja 2015 była wierzytelność w kwocie 5000 zł wraz z odsetkami od tej kwoty jako należnościami ubocznymi czy też wyłącznie sama należność główna w kwocie 5000 zł, co oznaczałoby że wnioskodawca nie nabył od zbywcy zaległych odsetek od powyższej kwoty, gdyż zostały one zapłacone przez dłużnika i w konsekwencji nie przysługiwały zbywcy. Sąd I instancji nie rozważył w tym zakresie zarówno samej umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 maja 2015, w której wskazano, że dotyczy ona kwoty 5000 zł jak i dokumentu w postaci „stanu aktualnego należności” z dnia 11 maja 2015 (k. 32), w którym cedent wymienił jedynie zobowiązanie ze spornej faktury w postaci należności głównej w kwocie 5000 zł - jako zaległość spółki (...). Podkreślić należy, iż sam wnioskodawca w zawiadomieniu i wezwaniu z dnia 14 maja 2015 roku, informując dłużnika o nabyciu wierzytelności od (...) spółki jawnej wskazywał jedynie na nabycie wierzytelności w kwocie 5000 zł, wzywając do jej zapłaty bez odsetek (nie wskazując przy tym żadnego sposobu zapłaty).

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, iż zarzuty skarżącego co do dokonywania spłaty spornej należności wraz z odsetkami nie zostały przez Sąd Rejonowy zbadane i ustalone, co wymaga dokonania ponownej oceny w tym zakresie. Sąd Okręgowy zauważa jedynie na marginesie, iż wnioskodawca nie przedstawił środków dowodowych, które uprawdopodobniałyby jego stanowisko, iż dłużnik mimo wpłaty kwoty 5000 zł na rzecz pierwotnego wierzyciela (cedenta), przekazanej następnie wnioskodawcy przekazem pocztowym i niepodjętego przez wnioskodawcę oraz złożenia następnie przez dłużnika przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego – nie zaspokoił w całości wierzytelności wnioskodawcy, nie zapłacił bowiem tej kwoty z odsetkami. Mimo wezwań wnioskodawcy celem przesłuchania w charakterze strony na terminy posiedzenia sądu (doręczanych skutecznie wnioskodawcy w sposób zastępczy w trybie art. 139 § 1 k.p.c. - per aviso) w celu rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika wnioskodawca nie stawił się, co skutkowało zasadnym pominięciem dowodu z jego zeznań przez sąd.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska Sądu I instancji, że wnioskodawca w sposób należyty uprawdopodobnił istnienie swojej wierzytelności wobec dłużnika w zakresie należności ubocznych „co najmniej za okres od dnia 14 maja (dzień po nabyciu wierzytelności) do dnia 22 lipca 2015 r. (data przekazania środków przez cedenta wnioskodawcy, który nie podjął tych środków). Podkreślić należy bowiem, iż wnioskodawca nie domagał się od dłużnika zapłaty jakichkolwiek należności, obejmujących odsetki za wskazany okres. Nie wzywał też do ich zapłaty dłużnika. Ogólne stwierdzenie wnioskodawcy w piśmie z dnia 1.09.2016 (k.1425) zawierającym ustosunkowanie się do odpowiedzi na wniosek dłużnika, iż dłużnik wprawdzie „wpłacił do depozytu sądowego sporną kwotę 5000 zł na rzecz wierzyciela P. G. (1), co nastąpiło pół roku po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, ale nie można uznać zaspokojenia tej wierzytelności, skoro kwota nie została zapłacona wraz z odsetkami. Zresztą jest to tylko jedna z dwóch wierzytelności przysługujących wierzycielowi” – nie daje podstaw do uznania, iż wnioskodawca uprawdopodobnił w ten sposób istnienie swojej wierzytelności z tytułu odsetek.

Brak sprecyzowania tej wierzytelności co do wysokości czy też wskazania okresu za który wnioskodawca uważa, iż przysługują mu odsetki od dłużnika a także brak domagania się od dłużnika zapłaty skonkretyzowanej należności z tego tytułu – budzi wątpliwości co do stanowiska Sądu I instancji, iż wnioskodawca posiadał w dacie ogłoszenia upadłości wierzytelność w zakresie odsetek od kwoty 5000 zł za okres, jak wskazał Sąd Rejonowy od dnia 14 maja 2015 do dnia 22 lipca 2015 roku, co prowadziło Sąd Rejonowy do wniosku, iż posiadał w związku z tym przymiot wierzyciela w dacie ogłoszenia upadłości. Podnieść należy, że zaprzestanie płacenia długów, aby mogło stanowić przyczynę ogłoszenia upadłości, odnosić się musi do długów już wymagalnych, i to takich, o których zapłatę wierzyciele nalegają. Jeżeli więc dłużnik ma możność płacenia długów już wymagalnych albo też wierzyciele nie nalegają na zapłatę długów, to nie ma podstawy do ogłoszenia upadłości, chociażby było pewne, że długów jeszcze niewymagalnych dłużnik nie będzie w stanie spłacić (por. np. Stanisław Gurgul. Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz. 5 wydanie Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004, s. 43).

Na marginesie należy wskazać, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko, iż po dacie 22 lipca 2015 roku wnioskodawca pozostawał w świetle art. 486 § 2 k.c - jako wierzyciel w zwłoce, co uprawniało dłużnika do złożenia przedmiot świadczenia do depozytu sądowego. Jak wynika z akt sprawy wierzytelność w kwocie 5000 zł, stanowiąca podstawę wniosku o ogłoszenie upadłości została przez dłużnika w toku postępowania na wniosek z dnia 31 sierpnia 2015 roku - na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Kamieniu Pomorskim z dnia 11 grudnia 2015 roku (sygn. akt I Ns 344/15) złożona do depozytu sądowego. Sąd ten w sprawie z wniosku G. A. B. przy udziale P. G. (1), (...) spółki jawnej w M. o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego zezwolił dłużnikowi na złożenie do depozytu kwoty 5000 zł tytułem wierzytelności wynikającej z faktury Vat z dnia 13 maja 2015 roku nr (...) – uznając, że wniosek zasługiwał na uwzględnienie. Powołując się na oświadczenie S. N. reprezentującego spółkę jawną (...), Sąd ten wskazał, iż kwota wpłacona przez dłużnika na poczet wskazanej faktury Vat na rzecz P. N., wobec zbycia tej wierzytelności na rzecz P. G. (1) i nie zawiadomienia o powyższym dłużnika przez zbywcę – została przekazana przez spółkę jawną (...), który nie przyjął tego świadczenia; kwota została zwrócona spółce, która zwróciła ją dłużnikowi. Sąd orzekający podniósł, że P. G. (1) nie odpowiedział na wniosek dłużnika i w konsekwencji przyjął, że wierzyciel uchyla się od przyjęcia zaoferowanego świadczenia a przytoczone przez wnioskodawcę okoliczności wyczerpują dyspozycję art. 486 § 2 k.c. ( k.625). Podkreślić należy, iż wnioskodawca P. G. (1) w żaden sposób nie odniósł się do kwestii nie przyjęcia zaoferowanego świadczenia, mimo przesłania go na jego adres przez cedenta przekazem pocztowym a także nie wskazał przyczyn niepodjęcia świadczenia z depozytu, mimo wskazywania że jest wierzycielem w zakresie tego świadczenia oraz że dłużnik nie uregulował jego wymagalnej wierzytelności.

Wobec niekwestionowania przez wnioskodawcę ważności złożenia przez dłużnika przedmiotu świadczenia do depozytu należy wskazać, iż wywarło ono skutek w postaci spełnienia świadczenia ( art. 470 k.c.). Nadto wobec zwłoki wnioskodawcy jako wierzyciela w przyjęciu świadczenia – wnioskodawcy nie przysługują odsetki za okres po dniu 22 lipca 2015 roku. W takiej sytuacji nie można bowiem przyjąć aby dłużnika powinny obciążać konsekwencje opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego.

Mając na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że stanowisko Sądu I instancji, iż, wnioskodawca w sposób należyty uprawdopodobnił istnienie swojej wierzytelności wobec dłużnika w zakresie należności ubocznych – odsetek za opóźnienie w płatności wierzytelności nabytej na podstawie umowy cesji z dnia 13 maja 2015 roku budzi wątpliwości w świetle zebranego w sprawie materiału procesowego sprawy. Nie zostało ono bowiem należycie, z odwołaniem się do całości materiału procesowego sprawy uzasadnione.

Zauważyć należy także, iż dłużnik zarzucił Sądowi Rejonowemu uchybienia w zakresie gromadzenia materiału procesowego poprzez niezasadne zwrócenie jego pisma z dnia 27 sierpnia 2015 r. oraz pisma z dnia 10 października 2016 r. Zwrot pierwszego z pism był konsekwencją nieuzupełnienia braków formalnych w zakreślonym terminie. Zarzuty skarżącego są zaś wewnętrznie sprzeczne, z jednej strony podtrzymuje on swoje stanowisko wyrażone w piśmie procesowym z dnia 11 lipca 2016 r., że braki formalne pisma (w postaci braku załącznika) nie uniemożliwiały nadaniu mu biegu, z drugiej strony twierdzi, że zawierały one dowody i stwierdzenia, których odrzucenie miało wpływ na rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości, co oznacza, że zawierało jednak załączniki bez których nie byłoby możliwe nadanie sprawie biegu. Wobec braku wyżej wymienionych pism w aktach oraz nie przedłożenia ich przez skarżącego trudno ocenić, czy skarżący ma rację. Niemniej jednak nic nie stało na przeszkodzie żeby swoje twierdzenia i wnioski dowodowe zawarł w kolejnym piśmie procesowym. Podobnie w przypadku pisma datowanego na dzień 10 października 2016 r. Dłużnik w zażaleniu nie wyjaśnił jakich wniosków dowodowych Sąd nie rozpoznał zwracając pismo, czy jakich twierdzeń zawartych w piśmie nie uwzględnił.

Mając na uwadze powyższe rozważania na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 35 ustawy p.u. i n. Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie, przekazując Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania wniosek wierzyciela P. G. (1) o ogłoszenie upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S..

Przy ponownym badaniu sprawy Sąd Rejonowy w oparciu o przesłanki określone w treści art. 233 k.p.c., Sąd Rejonowy dokona oceny zgromadzonych w aktach sprawy dowodów, dokonując w pierwszej kolejności oceny istnienia po stronie wnioskodawcy legitymacji do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika. Uznanie zasadności zarzutów skarżącego w zakresie legitymacji procesowej wnioskodawcy do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika czyni zbędnym ustosunkowanie się do pozostałych zarzutów skarżącego co do naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 10 p.u.in. i 11 ust. 1 p.u.in. poprzez błędne przyjęcie, że dłużnik nie wykonuje wymagalnych zobowiązań wobec podmiotów wskazanych we wniosku wierzyciela. Zauważyć należy jedynie na marginesie, że sporność roszczenia może stanowić argument dla oceny przesłanek z art. 11 ust. 1 puin a więc dla merytorycznej oceny żądań wniosku o ogłoszenie upadłości. Innymi słowy zaniechanie płacenia należności zgłaszanych przez wierzycieli ze względu na to, że dłużnik uważa je za nienależne (sporne) może wyłączać w okolicznościach konkretnej sprawy uznanie, zachodzi niewypłacalność dłużnika w świetle art. 11 ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, iż w przedmiotowej sprawie dłużnik wskazywał, iż wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony przez wnioskodawcę w złej wierze. Ciężar wykazania powyższej okoliczności spoczywa na twierdzącym, którym jest w niniejszej sprawie dłużnik (art. 6 k.c. w zw. z art. 34 p.u.in.). Okoliczności te nie były badane przez Sąd Rejonowy z uwagi na uznanie, że zaistniały podstawy do ogłoszenia upadłości dłużnika. Zarzut naruszenia normy art. 34 puin w konsekwencji okazał się w konsekwencji nieuzasadniony.

SSO Anna Górnik SSO Piotr Sałamaj SSO Anna Budzyńska