Sygn. akt VIII U 884/15
Decyzją z dnia 20 lutego 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. stwierdził, że B. W. nie podlega od dnia 2 czerwca 2014 roku ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. w K.. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zgromadzone w postępowaniu wyjaśniającym dokumenty oraz złożone przez wnioskodawczynię i płatnika składek wyjaśnienia przemawiają za uznaniem, że stanowisko pracy ubezpieczonej utworzono jedynie w celu jej zatrudnienia, a umowa o pracę została zawarta nie dla wykonania pracy, ale z zamiarem uzyskiwania świadczeń z ubezpieczeń społecznych w razie choroby przysługujących osobie o statusie pracownika i przemawiają za uznaniem pozorności umowy.
/decyzja - k. 96-100 akt ZUS/
Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą w dniu 23 marca 2015 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. złożyła odwołanie, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji. Na uzasadnienie swego stanowiska wskazała, iż wnioskodawczyni faktycznie świadczyła w spornym okresie pracę na rzecz płatnika składek. /odwołanie – k. 2-3, koperta – k. 12/
Od powyższej decyzji odwołanie w dniu 27 marca 2015 roku złożyła również B. W., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu odwołania podniosła, iż faktycznie świadczyła w spornym okresie pracę na rzecz płatnika składek tj. kompletowała akta osobowe, kserowała dokumenty, zawoziła korespondencję na pocztę, odbierała telefony, wysyłała faksy, umawiała spotkania z pracodawcą itp. Przyznała, że logicznym jest, że będąc w ciąży poszukiwała zatrudnienia w celu zapewnienia rodzinie stabilizacji finansowej. /odwołanie – k. 2-4 akt sprawy VIII U 885/15/
Odpowiadając na odwołania pismami z dnia 8 kwietnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o ich oddalenie przytaczając argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Ponadto wniósł o ich łączne rozpoznanie. /odpowiedzi na odwołania - k. 13-15 odwrót, k. 7-9 odwrót akt sprawy VIII U 885/15/
Sąd połączył sprawę o sygn. akt VIII U 885/15 ze sprawą niniejszą do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. /zarządzenie – k. 11 akt sprawy VIII U 885/15/
Na rozprawie w dniu 14 lipca 2015 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań i zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych od obydwu stron. /protokoły rozpraw – k. 24, 49, stanowisko 00:03:13-00:06:12- płyta CD k. 69/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. przy ul. 29 listopada 26 została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 7 czerwca 2013 roku. Wspólnikami spółki są S. K. i I. S., które posiadają równą ilość udziałów. Zarząd Spółki stanowi V. T. – prezes zarządu. Prokurentem (samoistnym) została ustanowiona I. S.. Przedmiotem działalności tego przedsiębiorcy są m.in. stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana, pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników, działalność agencji tymczasowej, pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników, sprzedaż hurtowa i detaliczna różnego asortymentu. / informacja z Krajowego Rejestru Sądowego k. 5-11/
I. S. była ustanowiona prokurentem płatnika do dnia 16 lutego 2016 roku. Od 16 stycznia 2016 roku płatnik jest zarejestrowany pod firmą (...), nastąpiła zmiana siedziby. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98, 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
Płatnik składek w ramach swojej działalności zajmował się świadczeniem usług na rzecz firmy (...) Sp. z o.o., ul. (...), (...)-(...) K. związanych z rekrutacją pracowników zgodnie ze zgłoszonym zapotrzebowaniem do pracy na procesie produkcyjnym, a także pakowaniem mięsa na terenie tej firmy. Zatrudniał około 600 pracowników, którzy pracowali głównie w terenie. W celach rekrutacyjnych płatnik zamieszczał ogłoszenia w Internecie, przede wszystkim jednak zgłaszał zapotrzebowanie w Urzędzie Pracy. Rotacja pracowników była duża. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32/
B. W. legitymuje się wykształceniem wyższym. Studia pierwszego stopnia w trybie stacjonarnym ukończyła w kwietniu 2012 roku, uzyskując tytuł inżyniera geodezji i kartografii w specjalności geodezji gospodarczej i gospodarki nieruchomościami. Studia drugiego stopnia ukończyła w trybie niestacjonarnym we wrześniu 2014 roku, uzyskując tytuł magistra inżyniera geodezji i kartografii w specjalności gospodarki nieruchomościami. Na podstawie skierowania z Powiatowego Urzędu Pracy w K. w okresie od dnia 22 października 2012 roku do dnia 21 października 2013 roku odbyła staż w Starostwie Powiatowym w K. w Wydziale Geodezji i (...) na stanowisku pracownika kancelaryjnego, a w okresie od 2 grudnia 2013 roku do dnia 1 czerwca 2014 roku na stanowisku archiwisty. /zaświadczenie o odbyciu stażu, świadectwo dojrzałości, świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego, dyplom ukończenia studiów pierwszego stopnia, suplement do dyplomu – cz. A akt osobowych – koperta k. 38, oświadczenie osoby bezrobotnej skierowanej przez PUP w K. do odbycia stażu u pracodawcy – cz. B akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 38-48 i k. 13-24 akt ZUS, dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia – k. 5 akt sprawy VIII U 885/15, zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W okresie od 2 grudnia 2013 roku do 1 czerwca 2014 roku wnioskodawczyni była zgłoszona przez Powiatowy Urząd Pracy do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych i wypadkowego jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego. Nie posiadała ubezpieczenia chorobowego. /bezsporne/
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej płatnik składek zatrudniał w spornym okresie pracowników administracyjnych m.in.: D. S. na stanowisku pracownika biurowego od grudnia 2013 roku za wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie, S. W. za wynagrodzeniem 2.000,00 zł brutto miesięcznie, M. P. za wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie, A. S. na stanowisku specjalisty ds. rekrutacji w branży mięsnej za wynagrodzeniem około 4.000,00 zł brutto miesięcznie, K. K. (1) na stanowisku przedstawiciela handlowego za wynagrodzeniem 2.000,00 zł brutto miesięcznie, P. S. za wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie, A. Ż. (1) na stanowisku specjalisty ds. kadr i płac od stycznia 2014 r. za wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie, S. K. za wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie. /listy obecności za czerwiec – grudzień 2014 roku – koperta k. 36, listy płac za okres czerwiec – listopad 2014 rok – k. 58-82 akt ZUS, zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32/
Do zakresu obowiązków D. S. należało wprowadzanie faktur VAT do systemu komputerowego. /zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
Do zakresu obowiązków A. Ż. (1) należało współpraca z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Urzędem Skarbowym. /zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
I. S. zajmowała się obowiązkami wykonywanymi na procesie produkcyjnym. /zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
Płatnik zatrudniał także K. K. (2) za minimalnym wynagrodzeniem, zajmującą się dokumentacją pracowniczą, świadczącą pracę na terenie zakładu, nie w biurze. Do jej obowiązków należała ewidencja czasu pracy pracowników płatnika. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25/
Pracownicy zatrudnieni za minimalnym wynagrodzeniem, w tym D. S. nie legitymowali się w spornym okresie wyższym wykształceniem. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32,
Płatnik nie praktykował nawiązywania stosunku pracy z nowymi pracownikami na podstawie umów na okres próbny. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32,
W dniu 2 czerwca 2014 roku (...) spółka z o.o. w K. zawarła z B. W. umowę o pracę na czas określony od dnia 2 czerwca 2014 roku do dnia 31 października 2014 roku, powierzając jej stanowisko pracownika biurowego, w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 2.500,00 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano K., ul. 29 listopada 26. /umowa o pracę z 2.06.2014 r. – cz. B akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 92 i k. 34 akt ZUS/
Sytuacja finansowa firmy płatnika w chwili zatrudnienia wnioskodawczyni była bardzo dobra. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25/
Zatrudnienie wnioskodawczyni było podyktowane zwiększoną ilością pracy w firmie płatnika składek związaną ze zbliżającym się okresem urlopowym, w celu odciążenia zatrudnionego u płatnika specjalisty ds. (...). Zdarzało się, że dzienny wpływ CV do firmy płatnika wynosił 30. W okresie wakacyjnym była bardzo duża rotacja pracowników z uwagi na rezygnacje z pracy na rzecz pracy w gospodarstwach rolnych. Wnioskodawczynię kończącą odbywanie stażu w Starostwie Powiatowym w K. polecono płatnikowi za pośrednictwem znajomych tj. męża wnioskodawczyni zatrudnionego w (...). Po osobistym złożeniu przez ubezpieczoną CV do biura firmy i przeprowadzeniu z nią po kilku dniach rozmowy kwalifikacyjnej przez I. S. pod koniec maja 2014 roku płatnik zdecydował się na jej zatrudnienie. I. S. nie wiedziała w chwili zatrudnienia wnioskodawczyni o tym, że jest ona w ciąży. Wysokość wynagrodzenia ubezpieczonej wynikała z posiadania przez wnioskodawczynię wyższego wykształcenia. / zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-38, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W chwili podjęcia zatrudnienia wnioskodawczyni wiedziała o tym, że jest w ciąży, w czwartym miesiącu. Czuła się dobrze. Po konsultacji z lekarzem zdecydowała się po zakończeniu stażu na podjęcie pracy. /zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Wnioskodawczyni była zdolna do wykonywania pracy na stanowisku pracownika biurowego wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych zgodnie z zaświadczeniem lekarskim z dnia 9 czerwca 2014 roku. Skierowanie na badanie lekarskie wystawiono przed zawarciem umowy o pracę. /zaświadczenie lekarskie z 9.06.2014 r. - cz. A akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 35 i k. 94 akt ZUS, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Skarżąca nie wiedziała o konieczności wystawienia zaświadczenia lekarskiego z datą poprzedzającą podjęcie pracy. /zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W dniach 2 – 3 czerwca 2014 roku wnioskodawczyni odbyła szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. /karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp - cz. A akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 89 akt ZUS, oświadczenie o zapoznaniu się z oceną ryzyka zawodowego – cz. A akt osobowych – koperta k. 38 /
Wnioskodawczyni miała pracować w zmianowym systemie czasu pracy według grafiku w godzinach pomiędzy 6:00 – 14:00, 14:00- 22:00 lub 22:00-6:00. /informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych - cz. B akt osobowych – koperta k. 38/
W dniu 2 czerwca 2014 roku płatnik składek dokonał zgłoszenia B. W. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 2 czerwca 2014 roku. /druk (...) k. 87 akt ZUS, informacja o wysyłce i potwierdzeniu – k. 88 akt ZUS/
Wnioskodawczyni pracowała codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-16:00 w biurze przy ul. 29 listopada 26. /zeznania świadka I. S.– 00:06:34- 00:11:31, 00:16:52- 00:25:23 - płyta CD k. 98, 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W ramach zatrudnienia wnioskodawczyni zajmowała się sprawami administracyjno –biurowymi, odbierała telefony, odbierała i wysyłała faksy, przyjmowała CV od potencjalnych pracowników płatnika, przeprowadzała rozmowy rekrutacyjne, przygotowywała umowy dla pracowników fizycznych na proces produkcyjny, przyjmowała i zawoziła korespondencję na pocztę, kompletowała akta osobowe pracowników, wypełniała skierowania na badania sanitarne i do lekarza medycyny pracy, umawiała szkolenia w dziedzinie bhp, umawiała spotkania z właścicielem firmy, kserowała dokumenty. Przygotowane umowy zawoziła w godzinach rannych ok. 2-3 razy dziennie do drugiego biura płatnika mieszczącego się przy firmie (...), po ich podpisaniu przez pracowników zawoziła je z powrotem do biura. Czasem umowy te zostawiała. Czynności te zajmowały jej ok. 30-40 minut, po pokonaniu 10 km, korzystała z samochodu służbowego marki B.. Początkowo wnioskodawczyni zapoznawała się z pracą . /zeznania świadka I. S. 00:16:52- 00:25:23 – płyta CD k. 98, 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Wnioskodawczyni miała do dyspozycji własne biurko i laptopa, a w razie potrzeby także samochód służbowy. W pokoju pracowała wraz z A. Ż. (1) i D. S.. /zeznania świadka I. S. 00:16:52- 00:25:23 – płyta CD k. 98, 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Ubezpieczona korzystała ze służbowego telefonu stacjonarnego. Wyjścia służbowe zgłaszała A. Ż. (1). /zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Decyzję o przyjęciu danego pracownika do pracy u płatnika podejmowała I. S.. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Pośrednio przełożonym wnioskodawczyni była I. S., bezpośrednio - A. Ż. (1). /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Wnioskodawczyni nie posiadała upoważnienia do podpisywania dokumentów firmowych. /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32,
Osobami upoważnionymi do podpisywania dokumentów jest oprócz prokurenta firmy (...) częściowo tj. w zakresie występowania przed organem rentowym i podpisywania dokumentów pracowniczych także A. Ż. (1). /zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32,
Pracownicy zatrudnieni w spółce w oparciu o umowy cywilno-prawne nie posiadali akt osobowych. Ubezpieczona kserowała ich dowody osobiste i zaświadczenia o szkoleniu w dziedzinie bhp. Pod koniec każdego miesiąca sporządzała zestawienie tych pracowników. /zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W ramach zatrudnienia wnioskodawczyni sporządziła na polecenie A. Ż. (1) sporządziła dokument zawierający dane osobowe osób zatrudnionych przez płatnika składek w ilości 222 w kolejności alfabetycznej w oparciu o umowy cywilno-prawne ze wskazaniem rodzaju umowy. W dokumencie tym zawarto także dane potwierdzające złożenie przez te osoby odpowiednich oświadczeń, posiadanie szkoleń BHP i posiadanie danych uzyskanych na podstawie dowodów osobistych. Pod dokumentem wnioskodawczyni złożyła własnoręczny podpis. Dokument został sprawdzony przez specjalistę ds. kadr i płac płatnika A. Ż. (2) i podstemplowany pieczątką płatnika. /dokument – koperta 36, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Z uwagi na obowiązek zapewnienia ciągłości zatrudnienia pracownika będącego w ciąży, po upływie okresu, na który została zawarta sporna umowa, płatnik składek z dniem 1 listopada 2014 roku zawarł z B. W. umowę o pracę na okres od dnia 1 listopada 2014 roku do dnia porodu, bez zmiany warunków zatrudnienia. /umowa o pracę z 1.11.2014 r. – cz. A oraz cz. B akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 93 i k. 33 akt ZUS, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49
I. S. była obecna w pracy w dniu 1 listopada 2014 roku. /zeznania świadka I. S. 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
B. W. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży od dnia 23 lipca 2014 roku, na zwolnieniu lekarskim przebywała do dnia porodu. Zwolnienie lekarskie wnioskodawczyni otrzymała po zgłoszeniu napadów duszności.
/bezsporne, a nadto zeznania wnioskodawczyni k. 48-49
Płatnik składek nie zatrudnił pracownika na zastępstwo za wnioskodawczynię, jej obowiązki przejęła wspólniczka EURO-MEAT I. S. oraz specjalista ds. (...). /zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32/
Przed zatrudnieniem B. W. obowiązki leżące w zakresie jej obowiązków (wożenie dokumentów do drugiego biura) wykonywała I. S.. Obowiązki I. S. polegające na koordynacji procesu produkcyjnego przejął nowy zatrudniony pracownik M. B., zatrudniony początkowo na podstawie umowy zlecenia na okres trzech miesięcy, po okresie 3 miesięcy przedłużono mu umowę. /zeznania świadka I. S. 00:16:52- 00:25:23 – płyta CD k. 98, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48/
M. B. poza pracą na produkcji wykonywała także podobne czynności do leżących w zakresie obowiązków wnioskodawczyni tj. przyjeżdżała po składane w biurze CV (około 30 dziennie) na stanowiska pracownika fizycznego, umowy dla potencjalnych pracowników, a gdy miała czas zajmowała się korespondencją. Rozmowy rekrutacyjne z potencjalnymi pracownikami przeprowadzano w zakładach produkcyjnych. O przyjęciu decydowała I. S. lub A. S.. /zeznania świadka I. S. 00:16:52- 00:25:23 – płyta CD k. 98/
Płatnik składek wypłacił skarżącej wynagrodzenie w gotówce, za czerwiec 2014 roku w wysokości 1.808,10 zł netto, za lipiec 2014 roku (w tym za okres niezdolności do pracy) w wysokości 1.808,11 zł netto, za sierpień 2014 roku z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 1.872,88 zł netto, za wrzesień 2014 roku w wysokości 1.815,30 zł netto, za październik 2014 roku z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 1.627,75 zł netto oraz za listopad 2014 roku z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 283,17 zł netto. / listy płac za okres czerwiec – listopad 2014 rok – k. 58-82 akt ZUS, indywidualne listy płac za okres czerwiec – listopad 2014 rok – k. 27-32 akt ZUS, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych - cz. B akt osobowych – koperta k. 38, dowody wypłat – k. 56-57 oraz k. 25-26 akt ZUS, informacja miesięczna dla osoby ubezpieczonej – k. 49-55 oraz k. 6-12 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Pozostałym pracownikom biurowym płatnika również wypłacono wynagrodzenie w gotówce./ zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32/
Wnioskodawczyni potwierdziła własnoręcznym podpisem na indywidualnej liście obecności obecność w pracy u płatnika składek w dniach powszednich czerwca 2014 roku i lipca 2014 roku (do 22 lipca włącznie). /listy obecności – k. 83-84 akt ZUS, zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52 - płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Pozostali pracownicy płatnika składek również potwierdzali obecność w pracy na prowadzonych dla nich indywidualnych listach obecności. /listy obecności za czerwiec – grudzień 2014 roku – koperta k. 36, zeznania świadka I. S. 00:06:34- 00:11:31- płyta CD k. 98 w zw. z k. 25, 00:16:30- 00:16:52- płyta CD k. 98 w zw. z k. 47-48, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania świadka D. S. – k. 32,
Pracownicy (...) podpisywali się na odrębnych listach obecności. /zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32/
W dniu 6 listopada 2014 roku wnioskodawczyni urodziła dziecko i korzystała z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego łącznie w okresie od 6 listopada 2014 r. do 4 listopada 2015 r. /odpis skrócony aktu urodzenia, wniosek o udzielenie urlopów związanych z macierzyństwem – cz. A akt osobowych – koperta k. 38, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
Z dniem 6 listopada 2014 roku ustał stosunek pracy łączący płatnika składek
i odwołującą. Wnioskodawczyni potwierdziła na tym dokumencie jego odbiór w dniu 6 listopada 2014 roku, mimo, że odebrała je w terminie późniejszym.
/świadectwo pracy z 6.11.2014 r. – cz. C akt osobowych – koperta k. 38 oraz k. 90-91 akt ZUS, zeznania świadka A. Ż. (1) k. 31-32, zeznania wnioskodawczyni k. 48-49/
W dniu 24 listopada 2014 roku płatnik składek dokonał wyrejestrowania wnioskodawczyni z ubezpieczeń od dnia 7 listopada 2014 roku. /druk (...) k. 85 akt ZUS, informacja o wysyłce i potwierdzeniu – k. 86 akt ZUS/
Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie zgromadzonych w aktach dokumentów, zeznań świadków I. S. będącej ówczesną wspólniczką i prokurentem płatnika składek, A. Ż. (1) zatrudnionej u płatnika na stanowisku specjalisty ds. kadr i płac oraz D. S. zatrudnionego u płatnika składek na stanowisku pracownika biurowego, a także na podstawie zeznań wnioskodawczyni. Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego uznał, że jest on wystarczający by wyjaśnić sporną okoliczność – a mianowicie, czy zawarta w dniu 2 czerwca 2014 roku i kolejna z dnia 1 listopada 2014 roku 1 przez (...) sp. z o.o. w K. i B. W. umowa o pracę nosi cechy pozorności i czy została podpisana jedynie dla uzyskania dodatkowego pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania z wyższych świadczeń z ubezpieczenia w związku z niezdolnością do pracy, przypadającą w okresie ciąży.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołania są zasadne, skutkując zmianą zaskarżonej decyzji.
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.
Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (...) sp. z o.o. w K. zawarła z B. W. w dniu 2 czerwca 2014 roku umowę o pracę, która stanowiła podstawę do zastosowania wskazanej regulacji i przyjęcia, że B. W. podlega ubezpieczeniom. Ważność tej umowy została przez organ rentowy niesłusznie zakwestionowana. Niewątpliwie bowiem sporna umowa o pracę nie została zawarta dla pozoru, jest ważna i nie ma do niej zastosowania przepis art. 83 k.c.
O uznaniu stosunku łączącego strony za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.
Zgodnie z treścią art. 22 § 1 kp przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę,
a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r.
o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).
Nawiązanie stosunku pracy powoduje konsekwencje prawne nie tylko
w sferze prawa pracy, ale i w innych dziedzinach prawa. Jednym z takich skutków jest prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych w ustawie warunków. Skutek ten po ich spełnieniu powstaje z mocy prawa. Nie można zatem wiązać zawarcia umowy o pracę, choćby zmierzała wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, z zamiarem obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116). Cel w postaci objęcia ubezpieczeniem społecznym i uzyskania z niego świadczeń nie jest bowiem sprzeczny z ustawą ani nie zmierza do jej obejścia, a przeciwnie - co zostało już wcześniej podniesione - jest konsekwencją uzyskania statusu pracownika.
Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.
Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi
a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).
O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających
z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego
i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane, jako obejście prawa.
W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).
Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 25 stycznia 2005 r. II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym to Sąd Najwyższy stwierdza, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).
Nadto nadmienić należy, że w niniejszej sprawie to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął wykonywania pracy, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r., I UK 269/2006, LEX nr 328015).
Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), że o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.
W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie
o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) wskazano, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami
i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.
W świetle poczynionych w rozpoznawanej sprawie ustaleń faktycznych nie można mówić o pozorności oświadczeń woli w zawarciu umowy o pracę. Postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że B. W. pracę podjęła i ją świadczyła, a pracodawca – świadczenie to przyjmował, płacąc umówione wynagrodzenie.
Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd dał wiarę zeznaniom świadków oraz wnioskodawczyni, w których wskazano na rzeczywiste świadczenie pracy przez B. W. w ramach powyższej umowy.
W ocenie Sądu zeznania świadków są jasne, logiczne i wzajemnie niesprzeczne. Wersję zdarzeń przedstawioną przez skarżącą i odwołującego płatnika składek potwierdzają świadkowie zeznający w tej sprawie, będący w przypadku D. S. osobą kompletnie obcą dla stron postępowania, a zatem niezainteresowaną sposobem rozpoznania sporu, w przypadku A. Ż. (1) osobą prowadzącą sprawy kadrowe i płacowe płatnika składek, a w przypadku I. S. ówczesną wspólniczką i prokurentem płatnika składek, a co za tym idzie posiadającymi wiedzę co do spornych okoliczności.
Z zeznań świadków jasno wynika, że wnioskodawczyni w spornym okresie wykonywała obowiązki pracownicze, zajmowała się bowiem sprawami administracyjno –biurowymi szkoły, odbierała telefony, wysyłała faksy, sprawowała bieżącą obsługę potencjalnych pracowników płatnika, od których przyjmowała CV, z którymi przeprowadzała rozmowy rekrutacyjne, dla których przygotowywała umowy, kompletowała akta osobowe, wypełniała skierowania na badania sanitarne i do lekarza medycyny pracy, umawiała szkolenia w dziedzinie bhp, kserowała dokumenty, przyjmowała i zawoziła korespondencję na pocztę, zawoziła i przywoziła umowy do drugiego biura firmy, w razie potrzeby umawiała spotkania z właścicielem firmy. Zeznania świadków oraz wnioskodawczyni w tym zakresie wzajemnie się uzupełniają i są wiarygodne.
Ponadto w toku postępowania wnioskodawczyni przedstawiła sporządzony przez siebie w toku zatrudnienia u płatnika składek i sprawdzony pod względem merytorycznym przez specjalistę ds. kadr i płac płatnika A. Ż. (2) i podstemplowany pieczątką płatnika dokument zawierający dane osobowe osób zatrudnionych przez płatnika składek w oparciu o umowy cywilno-prawne. Dokument ten został sporządzony przez wnioskodawczynię w celach ewidencyjnych bowiem płatnik nie prowadził akt osobowych osób zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych. Jak wynika z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków skarżąca nie posiadała upoważnienia do podpisywania dokumentów firmowych a zatem nie miała możliwości przedstawienia innych dokumentów.
Podkreślenia wymaga także fakt, iż wnioskodawczyni dysponowała narzędziami niezbędnymi do świadczenia pracy. Dysponowała pomieszczeniem, w którym miała własne biurko, komputer do dyspozycji, dokumentację oraz służbowy telefon. Do dyspozycji miała także samochód służbowy.
Stanowisko, na którym została zatrudniona B. W. było stanowiskiem nowoutworzonym. Jednakże należy mieć na uwadze, iż firma prowadzona przez płatnika składek w zakresie m.in. działalności agencji tymczasowej, pozostałej działalności związanej z udostępnianiem pracowników, dopiero rozpoczęła swoją działalność (od roku), początkowo jedna ze wspólniczek I. S. zajmowała się obowiązkami administracyjno-biurowymi samodzielnie, ale z uwagi na zaangażowanie w obowiązki polegające na koordynacji procesu produkcyjnego obsługiwanej przez płatnika firmy (...), dysponowała ona ograniczonym czasem i planowała zatrudnienie pracownika, który zajmie się obsługą potencjalnych pracowników fizycznych płatnika i jednocześnie odciąży w obowiązkach zatrudnioną na stanowisku specjalisty ds. (...). Zatrudnienie pracownika na stanowisku pracownika biurowego zaplanowano na okres wakacyjny z uwagi na dużą rotację pracowników fizycznych zatrudnianych przez płatnika i zwiększoną z tym ilość pracy u płatnika.
Skarżąca natomiast była osobą kompetentną do podjęcia zatrudnienia na stanowisku pracownika biurowego, posiadała doświadczenie w pracy na stanowisku pracownika kancelaryjnego i archiwisty. Wspólniczka skarżącej spółki (...) kandydata na to stanowisko szukała wśród osób zaufanych, związanych z firmą, w tym pracowników firmy. Wnioskodawczyni o pracy dowiedziała się od swojego męża zatrudnionego w obsługiwanej przez płatnika firmie (...) Sp. z o.o. Skarżąca osobiście przyniosła CV do spółki, w toku rozmowy kwalifikacyjnej dała się ona poznać jako wykształcona, kompetentna, ambitna, posiadające niezbędne doświadczenie zawodowe osoba, co w ocenie płatnika składek stanowiło wystarczającą przesłankę do jej zatrudnienia na wskazanych stanowisku.
Podkreślić w tym miejscu należy, że w momencie zawarcia spornej umowy o pracę wnioskodawczyni wprawdzie nie miała innego pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych, jednakże z początkiem czerwca 2014 roku kończyła odbywanie drugiego półrocznego stażu (pierwszy staż trwał 1 rok, a podjęła go bezpośrednio po ukończeniu studiów pierwszego stopnia), kontynuowała studia drugiego stopnia, a jej zamiarem było zapewnienie swojej rodzinie w związku z ciążą stabilnej sytuacji finansowej. Będąc w ciąży czuła się dobrze, podjęcie pracy konsultowała z lekarzem, na zwolnienie lekarskie udała się dopiero po 1,5 miesiąca pracy.
Podkreślić również należy, że z zeznań wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków oraz wnioskodawczyni wynika, iż pracodawca kierował pracą wnioskodawczyni, w szczególności wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji i rozliczał sposób ich wykonania. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu.
Istotnie płatnik składek nie zatrudnił pracownika na zastępstwo, który przejąłby obowiązki wnioskodawczyni w trakcie nieobecności B. W., jednakże z analizy zeznań świadków wynika, że obowiązki wspólniczki odwołującej się spółki, która wspólnie z A. Ż. (1) przejęła obowiązki wnioskodawczyni, w istocie zostały przejęte przez nowozatrudnioną osobę – M. B.. A zatem pośrednio wystąpiła konieczność zatrudnienia osoby, która rozładowała wzmożoną ilość pracy u płatnika w okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni.
Ponadto w ocenie Sądu wynagrodzenie ustalone w spornej umowie o pracę tj. 2.500 złotych brutto, nie było wygórowane, istotnie dobra sytuacja finansowa płatnika w spornym okresie umożliwiała zatrudnienie nowego pracownika za tym wynagrodzeniem. Jednocześnie należy mieć także na uwadze, że pracownicy zatrudnieni za minimalnym wynagrodzeniem, w tym D. S., zatrudniony na stanowisku pracownika biurowego (zajmujący się jedynie wprowadzaniem faktur VAT do systemu komputerowego) nie legitymowali się wyższym wykształceniem.
Nadmienić także trzeba, że indywidualne listy obecności u płatnika były prowadzone nie tylko dla wnioskodawczyni, ale także dla pozostałych pracowników płatnika. Zbiorowe listy obecności obowiązywały jedynie dla pracowników firmy (...).
Ostatecznie wskazać należy, że umowa o pracę wnioskodawczyni uległa przedłużeniu do dnia porodu. Z przyczyn obiektywnych wnioskodawczyni nie miała zatem ona możliwości powrotu do pracy po wyczerpaniu okresu urlopu macierzyńskiego.
W ocenie Sądu należycie zostały wyjaśnione i uprawdopodobnione motywy związane z zatrudnieniem wnioskodawczyni. Nieuzasadniony jest zatem zarzut organu rentowego,
że płatnik składek nie miał potrzeby gospodarczej zatrudnienia pracownika na stanowisku, jakie powierzono ubezpieczonej. (...) sp. z o.o. w K. zatrudniła wnioskodawczynię, z uwagi na wzmożoną ilość pracy spowodowaną koniecznością wywiązania się ze zgłoszonego zwiększonego w okresie wakacyjnym zapotrzebowania na pracowników przez firmę (...).
B. W. nie była wprawdzie nigdzie zatrudniona, jednakże kończyła odbywanie stażu, drugiego bezpośrednio po ukończeniu studiów pierwszego stopnia i w związku z ciążą była zainteresowana możliwością poprawienia swojej sytuacji finansowej i szukała stałego zatrudnienia.
Zdaniem Sądu ubezpieczona miała potrzebne kwalifikacje do obsługi biurowej spółki pod kątem świadczonych w niej usług. Posiadała doświadczenie zawodowe w pracy biurowej, w toku dotychczasowej pracy poznała zasady obiegu dokumentów wewnątrz poszczególnych działów, przesyłania korespondencji za pośrednictwem poczty, kurierów i e-mail itp. Jako osoba godna zaufania – polecona przez pracownika (...) jawiła się jako odpowiedni kandydat do pracy w spółce.
Jednocześnie ustalone okoliczności faktyczne sprawy uprawniają Sąd do oceny wynagrodzenia określonego w zawartej umowie o pracę. Zgodnie z art. 78 k.p. wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.
Otrzymywana przez skarżącą kwota wynagrodzenia 2.500,00 zł brutto, biorąc pod uwagę zakres wykonywanych czynności, a także posiadane przez nią doświadczenie, nie może być uznana za wygórowaną. Sytuacja finansowa płatnika składek była bardzo dobra co nie było w sprawie kwestionowane.
Ostatecznie z całą stanowczością należy podkreślić, że w momencie zatrudnienia wnioskodawczyni, a także w momencie zgłoszenia jej do ubezpieczeń społecznych, co nastąpiło z zachowaniem ustawowego terminu, wprawdzie była ona w ciąży, ale czuła się dobrze, co również nie była w sprawie kwestionowaną okolicznością. Ponadto B. W. w momencie podpisania kwestionowanej umowy o pracę nie miała tytułu do ubezpieczeń społecznych. Racjonalnym jest zatem działanie wnioskodawczyni chcącej zapewnić byt swojej rodzinie.
Zasadniczą jednak kwestią dla oceny realności umowy o pracę pomiędzy odwołującą a płatnikiem składek, jest to, że B. W. faktycznie świadczyła pracę na rzecz (...) sp. z o.o. w K..
Na mocy art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących
m.in. zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i przebiegu ubezpieczeń, a zatem ma prawo do kwestionowania podstaw ubezpieczenia w tym umów o pracę, jako że rodzą one skutki
w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.
Jednak w takiej sytuacji to na organie rentowym spoczywa obowiązek udowodnienia pozorności umowy lub jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, w myśl art. 6 k.c. Stanowisko takie zajął także Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 15 lutego 2007 r., I UK 269/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 78, w którym stwierdził, iż na organie rentowym, który przyjął zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego i nie kwestionował tytułu tego zgłoszenia oraz przyjmował składki, spoczywa ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli.
Zdaniem Sądu Okręgowego, organ rentowy w żaden sposób nie udowodnił,
iż zakwestionowana przez niego umowa o pracę miała charakter pozorny, czy była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Profesjonalny pełnomocnik reprezentujący Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zgłosił, w toku procesu wniosków dowodowych pozwalających na podzielenie czynionych przez niego zarzutów. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie tylko potwierdził fakt wykonywania przez ubezpieczoną pracy na rzecz płatnika, ale wykluczył pozorny charakter zatrudnienia.
O pozorności można mówić jedynie wówczas, gdy oświadczenie woli złożone jest drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. A zatem gdy strony niejako udawałyby, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę. (...) sp. z o.o. w K. natomiast chciały zatrudnić skarżącą, jako pracownika biurowego i miały ku temu faktyczne powody. Skarżąca zaś świadczyła pracę i otrzymywała stosowne wynagrodzenie. A zatem niewątpliwie brak było po obydwu stronach zgody na zatrudnienie pozorne.
Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że B. W. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy u pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w K. od dnia 2 czerwca 2014 roku.
W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art.98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 12 ust.2, w zw. z § 2 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 416).
K.W.